T. Livii Patavini Historiarum libri qui supersunt

271쪽

trina usi tella exstruxit, eaque ipsa conjunxit operibus, ne qua parte Caesar perrumperet eque tamen hie satigabatur, quanquam cresceret opus, et ad millia passuum Appian. eentum quinquaginta tenderetur. Ba. Continua interim, sed parva p-lia in occupandis Dio Caea. praesidiis committebantur. Inter quae nona legio Caesaria, eum praesidium quoddam occupatum munire conaretur, Raagittariis unditoribusque Pompeii, et magna vi levium

firmorum, quanquam Praesente Caesare, tam vehementer

exata est, ut, quoniam sisti non poterat, relinqui locum oporteret. Sed recept ripa quam pugna videbatur periculosior quia per deelive regredi Mntibus ex superio loco hostia imminebat. 34. Idcirco Pompeius apud suos dixisse sertur non se meumre, quin nullius usua imperator existimaretur, si sine maximo detrimento Juliani a recepissent. Et Caesar ut suis, quod posset, consuleret, cratea jumit in aummo tumulo constitui, quibus laeti militas lassam mediocri latitudin sacerent, et quantum possent, locum impeditum redderent. γε funditorea idoneis locis diaponit, quibus Mouturi hoato prohiberentur. Sod Pompeiani hoc aud elua institerunt, quod cedem Caeaarem metu arbitrabantur. Ergo, Antonius, qui ei legioni praeerat, jussu Caeaaria Plut Antinuo cohortatus, a medio iam spatio impetum in hostos L est. Atque illi, ex inseriore loco in adversum Ollem cursu incitati, pepulerunt Pompeianos intersectisque

plurimis, morum mimis admodum quinque nou ulterius persecuti fugientes, neque ultra Iacemis, a reo Perunt.

35. Erat nova et mirifica obsidionis sorma, quod plures a paucioribus, oum copia rerum abundanis a sum licos reii Maiidabantur Quippo Pompeianis 'tebant viai. Fior. maria, neque ventua stare uua poterat, quin aliqua ex P . paris commeatui subvehendo utilia esset Contra se Lutati aaria milites, in magna frumenti penuria, carnibu maxima C s.

adream minia mammmy quinquaginis. Quinquaginta len.

272쪽

Plin. at dieibiis herbisque vallendis quaerebant solatium i Abbi, opiae. Praesertim uno genere utinantur, quod vo-atur Caea. hara id, admixto laeis in nimilitudinem panis ubis bant. uamodi panes, eum in colloquiis Pompeianiri

Plui. - mem illis exprobrarent, vulgo conjiciabant in donec hoc ganua rudi a tollua serret, nunquam a dimissuma vi Caes. Hionsin dictitantis amo priua ortae vieturos e Suevin arboribus. Unde m ad ae delata, Pompotum dixisse 'iarunt, eum soria sibi rem eam; at protinus moveri Polraen. jussim panes, neque cuiquam alendi, ne E a monos επ- vulgari, ns pertinacia hostia cognita, fac merent. C- M. Sed haec incommoda ape propinquae memin levabantur, quod jam frumenta incipiebant maturis m. i. mul, quia optima VHMudinε, aquairumque, i, Praet- --mεntum, commeatus eoieri OPia utebantur, ori maeontanti erant praesertim quia crebria Pompeianorma Lucan transitionibus audi an in illorum e tria prae inopia' pabuli vix quo austantari cetera jumenta intersiam; ex cadaverum faetore in anguato patio morbos invulgari, ac dentibus praesortim laboribu quotidianis, in aquae numma inopia, quod omnes rivos, flumina, ne per Pompeii praesidia decurrerent, magnis operibus Caeaarisve terat. 37. Intor haec, ut tam propinquo hoste, et in no sta tione belli, nihil satis tutum aut quietum erat, at nubindeno se nocendi cavondique arte exo itabantur. Pompeiani, animadverso cohortes Caesaria noctu ad munitiones excubare, loco stationis ignium indicio depreh--, -- sertim accedebant silentio, et simul universi mireabant sagittaa intra vallum, νε vestigio a recipiabant ad ausa. Hoc pacto cum multi sauciarentur, id repartum amassium est, ut alio loco excubaretur, alio ignea fierent. At aiout in tam state quidam prae ceteris gravi moto fluctua sunt, Flos quos decumanos appellant ita inter crebra certamina,C- dum hi tentant eruptionem, illi repellunt, uno dis tribus ad Dyrrhachium praeliis, totidem ad munitione Eoncursum est. Quippe Pompeius distinendi hostis ea a pluribus locis tumultum excitaverat in ubivis improspero. Disj1jgsdi. OO le

273쪽

LIBRI xl. RUPPLRMANTUM. Mis lippo Voleati re Tullus cum tribua omnino cohortibus

logionem Pompeianam loco depulit Germani, emptione in oppugnantes facta, compluribus intersectis, incolumen rediarunt. Sed praecipuae serociae praelium una cohors legionis sextae edidit in castello quod Minucii vocabant. Eo Pompeianae logione quatuor per eonisam et obsit Sueton. dumetis occulto itinere onerant. equo territi, lino re μαρ

aliquot horas austinuerunt, centurionis unius neredibili virtuto animati. m. Μ. Caesius fuit, cui Scaevae cognomen. Is strenua Appia..pum multos, qui Propias accesserant, intorseoit, eustodi PiuusM am a portae eommissae sortissime retinuit quanquam Q. M .

sauciato aptis, emurque et humerum transfixus, po a tremo etiam oculum sinistrum amis. t. Tum vero Pom LM. .

peianum centurionem notae virtutis appellans, mitti petiit 2R quo deditus perduceretur Accurrerunt viri duo, tanto Meis. labore et his vulneribus nullum non robur Oxhauriri potuim ad summam imbecillitarum rati. Sed ille, con- somo altero, altero minorato, avia addidit animum, ut tonemn loe mi, donec ex castris aubveniri potuit. m. Quippe Caesar, ad Dyrrhachium admoturus par Caea. tem opiarum, P. Syllam castris praefecerat. Is ergo cum duabus legionibus suppetia serena affuit cujus ne conspectum quidem iam Pompeiani. potvorunt Syllatamon inatam quanquam perculsi noluit multis ineus

tibus, qui judicabant bellum eo die finiri potuisso. Sod

Caesar alias legati atque imperatoria partes eas demonstratia, nihil a Sylla praeter rationam sacrum ossa dictitabat His omnibus praeliis non ultra viginti suorum desideravit Caesar, cum ex Pompeiania ad millia duo eidis ut Sed in eastello inuet nemo militum intactoe pom relictus est quatuorque centurionis ex ea e

horto mediderant oculos illi sagittarum cimiterion Sueton. tum triginta, quae fuerant ab hostibus intra vallum Hua praesidii conjecta, Caesari renumeraverunt Quarum unus ne illa Maeva magnum numerum excεperat, scuto illius supra eantum viginti foraminibus confosso. Quem ob egregiam Pluti via. virtulam, et cymmilitones in magna venerations habu Flux Disj1jgsdi. OO le

274쪽

5216 T. LIVII

Appian m nt, et imperator pecunia donatum ab Oetaris ordinibus LV primipilum doduxit: cohortique stipendium duplox, humentum, Esrum, cibaria donaque militaria largitor dedit. Dio. M. Dum haec ad Dyrrhachium geruntur, tima do-C... ni et Graecia legati Caeaaria variam fortunam habuerunt.

Sub idem enim tempus quo in provinciacilli pervenerant, Scipio Metellus, generi literis excitus, eum logionibus affuit nudata in metu Parthici belli Syria, et provinciis

per quas iter habuerat per varia exactionum nomina eru-

doliter Oxhavstis Quin et ex Ephesino templo pecunias sustulerat nisi, dum id agit, epistola Pompeii, posthabitis omnibus, iter maturam jussisset. 41. Igitur, summa celeritate usus, permacedoniam in Thessalos cucurrit, ubi eum sua legione Cassium Longi- Dio num agere cognoverat. Eodem et Sadales regulus eum C .. Thracio equitatu onit. Idcirco Cassius, detrimentia quibusdam acceptis, ad montana deflectens Ambraciam pet bat. Hunc Scipio sequebatur, quem si esset consecutus, dubium non erat, quin Casaiani omne a dederent aut trucidarentur. Sed -ocavit Scipionem Μ. Favonii mriculum, qui relictus ad Haliacmonem amnem cum cohortibus octo, et totius Exercitus impedimentis, a Cn. Domitio petebatur. Ea res et Caasio salutem attulit, et Favonio cum die ac nocta continuato itinere, ubidem sermo tempus, quo Domitiua imminebat, Scipio --

eurrisset.

- Domitio, ne acedoniam omnem multis ad eum Recedentibus, oecuparet, Faustus Sylla restitor Iomo tur assumtis aetolia, et Acarnanum, et Locrorum quos Amphilochos vocant, auxiliis, quae gentes moens o TaCaes. Cassii Longini, aut Calvisii Sabini meepti erant, in Thessalorum fine proc serat. Postquam eodem, uti diximus, Scipio venit Domitianis Pugnam optantibus,

hoc refugiente, Mira castris collata sunt, et parva ex

insidiis praelia faeta, quibus superiores uliani fuarunti Intor haec Caesar plura quoque tentanda ratus, Fufium Kalenum misit, qui Cassio et Sabino adjunctis longius progrederetur. Imus Phocidia et Boeotiae quibusdam urbibus voluntate incolentium receptis, quibusdam a-Disjij sdi. O OOQ le

275쪽

LIBRI AETI SUPPLEMENTum. 5217 pugnatae, in Achaiani tamen, Is no a Pompeiania munita, aεtram non potuit. . Rutilius Lupus tum obtinebat Achaiam, suce sora Pompeio missus Ap. Claudio, qui nups oraculi de in Lucan. . tua ambage, eum sibi laeta quaeque polliceretur, fato eo I: ...cesserat. Quippe homo psychomantis et augurii dedi Div. i. 68. tua, cujus in vanitatis studio multum operae posuerat, quo r. i. scili et ortior 'aedictiona sutura disceret, desitum a multis annis consuli oraculum Delphia solicitarat. Ibi Lae a. responsa antiquitu per virginem reddebantur, quae, meepto maligno spiritu, magno vitae periculo, jactari inter M. M. fata emenda consueverat. Igitur et Phoebas sic auein. hant fatidieam virginomy ad tripodas adire metuens, simulavit responsum et Appius, rerum istarum minime rudis, agnovit fraudem, imperimus inhibito coegit ina cum descendere. Ium vero responsum a furente M oriri.

Coela obtinabis. Si tum appellabatur sinus Euboicua xxx I. 4 . quatenus hinc ad Rhamnunto Auleae, indo Cariatum in Euboeae oppidum pertinet. Hanc in regionem cum Moondidisset Appius, aliter atque existimaver l, morbo a Iutus, bolli discrimen Evasit. 44. Dum ista fiunt, reaque variis locis armis geritur, Caes. Cisar nequaquam consilia pacis omnino deposuerat, quin aiatam ad alios potEntea viro mitteret, quatenua de voluntate Pompoti desperaverat. Et Scipionem quidem per Clodium utriusqua familiarem tontavit Lentulum prioris oll. ix. 6 . anni consulem, per Cornelium Balbum, qui summa audacia saepius Matra Pompeii est ingressus, ut aermon eum Lentulo eonferret, ortimimo, si deprehendoretur, Exitio. Sed neutrubi me more conatua. Lentulus dubia tando quanti a venderat eouaque ram extraxit, donee acies oratum t. Scipio, eum ab initio Praebuisset aures Caea. am Favonio castigatus, Clodium ultra ad colloquium non admisit. 46. Intorim ad Dyrrhachium ab utroque imporatore quotidie producebantur instructi exercitua: a Caesare,

276쪽

quis pugnaem summopera cupiebat a Pompeio, quia nolebat eam de a famam paro, quaa Caesin iaceamnia non audaret malais ut o mitatem pugnandi vitaret, pro e tris constituit aciem, non longius primis excurrentibua ordinibus, quam quo de vallo telum in mento emimum pertingere posset Cum hac ratione multi ea ut consumti die essent, Pompeius, pabuli maxime inopia ' eoactus, rumpere totis viribus statuit. Moe consilium agitanti opportune Roscillus et Allobroges oblati sunt, qui, propis interversa equitum stipendia objam aia Caesare, transfugiebant. Mos igitur per omnia pri adiacircumductos, ut suorum animo nummi, multis omisit laudibus, eivitate quoque promima. Quod irrisiano Cisero Μ φ dicitur, atquc dixis Egregium vero impervio iniqui Gallia alienam civitatem pollicatur, nobis noniram non potest reddere. c... . At Pompeius, ab his doctua omnia, quae ratio munitionum, quae excubiarum atque atationum apud hostes esset, quod munus quo tempore, et quibus accurantibus fieret imperat militibus, ut ibi quisque tegmen faciat ex vimine, ad galeam contegendam, et ut aggerem -- portet. Hoe ubi factum est, noctu aggere a Iovisae Dio armatis sagittariisque multis in scapha et actuariau --o positis, munitionum Caesaris a partem quae ad mare Appian pertinebat, et a maximis eius e tria erat remotissima. Pota, . Peti jubet; eodem a Dyrrhachio naves longa subigi: Caes. odo ipse eum ex legionibus contendit Duo diversa L Ibi l castella eo loco Caesar Meerat, excentorum paeanuum Caes. intervallo, quorum altorum in hostem erat eoummum, intorius divorsam partem Motabat Haec tranaismo vallo secundum mare, conjungere Caesar instituerati Sed a munitiones patium et ocim arma millium complexae ob magnitudinem operia absolvi nondum p

tuerunt.

47. Prima luce se ostonderunt Pompeiani ad objoetum a tria suis vallum: simul navibus cireumvecti militas

277쪽

LIBRI OTI SUPPLEMENTUM. Minaitarum aggres manti usu a rom utrique Erebant, s sua eo labant aggere, malis admotis superam vallumeonabantur adversu totus lapidum, quod unum Iulianis telum erat, vimineis galearum tegminibu muniti Lonuit marcellinus quaistor eum legion noua huc ea trorum paris eurabat. Ab hoc auxilio Imae eo risa, motu sugientium una ablatae eonaismationem clademque

augebant. Foeda ibi caedis et fuga fuit, gravitor impulsis

Caesarianis. Aquila quoque legionis tantum non in o Appiam testatem hostium venit. Sed aquiliss gravi vulnera af ς socrua eam equitibus oris praetervehenti a restituit ab his ad Caeaarem relata in M. Jam et e tramareellini victor patebat, haud dubio reliquarum jus ohortium exitio cum ex superiore loeo oon octua eum cohortibua duodecimi Antonius detor Pluti Mnruit hostem, Exercit quo magnam partam itorum amravit. ς Neque multo post Caesar sum admonitua quam excitari, a qua paris rumperet hostia, prae perat eum aliquot cohortibus accurrit. Sod jam disjectae a Pompeiania in nitione erant iique contra mare quae ratio pabulationem ipsis libariorem, et navium unum maximum praestabat eastra protularant. Igitur hac paris nihil tentari posse Memena, ut tamen aliquo detrimonis Maiam eontra --ret, legionem animadvertit, quae foris Torquato dueento

in castra quaedam vacua transferebatur. Nam ante Hi Oms.

quammultos die a laeo Caeaaria nona legio totonderat matoa mutant consilium Caeaare, deducta inde orat, rolictis intreris munitionibus. Idcirco a munitione occupaverat Pompeius, o quia plures ibi locaturus legiones erat, interiori vallo alia castra circumdedorat, ut illa priora his omni ex paris includerentur. 49. Huc Caesar raptim ductis tribus et triginta eo se tinua, priusquam sentire Pompeius posset, exteriua vallum expugnavit. Et deleri legio potuimat, nisi daxtrum Caeaaris cornu brachium valli a castris ad fluma tutioris aquationis causa deductum sesellisset. Huc enim delati,

eastrorumque partem putantes, portam quaerebant: don animadverso errore, qua proximum erat, εο enim de

278쪽

secutis valli promta parte militibus. Haec mora Pomphio spatium dedit, re ognita, legionem ab opere deductam subsidio mittendi laborantibus. Quo illi conspecto acriusso defendere contra Caesariani, praesertim equites, in locis angustia et impeditis receptui timentes, cum masma

constematione et oedere in erunt.

M. Horum sum ostero omnes pavoris et tumultus --

plevit, ut nihil prohibore Caesaris praesentia posset, quin sueton Passi solutis ordinibus palarentur Quidam similari,

Cae . -62 Caesare signa prehendente manibus, et jubent consistere,

Appian dimimis illis, fugere perseverarunt. Tum etiam ipse Cae-

e. '' sar in discrimen ingens incidit, eum retinenti aquiliferum

quΘndam, magnarum virium hominem, ille cuspido intentaret: sed aquiliferum qui cum Caesar erant statim C... confoderunt ulis militas hoc omino praelio Mai ravit Caesar, tribunos etiam militum et centuriones triginta signa insuper militaria duodetriginta amissa sunti Diean Quod nisi Pompeius receptui cecinisses, totum dolori ho s.. uin exercitum potuisse adeo ertum a tur, ut ipsi Cm, o Caesaris vox annotata ait: Misa dis nummam victoriam 8P'ph Pensa adversas partes fuisse, si ducem vincendi mariam

Appian habuissant. Sed ille, sive quo civibus parceret propria

'o pietate, aut Catonis iacto permotus, qui visa Iulianorum

Appian stram flens operto capit discesserat, sive Labieni asMon-ς iam asoutus, fugientibus institit, de cetero non solicitus. Certo captivos transdidit petenti Labieno atque ille verbis graviter increpitos in eonspectu omnium interiacit. 5I. Nihil unquam satis evenire saliciter ignaris tondi Plui Pomp. hominibus missi. Apparebat vinci Caesarem posse : sed Pompeiani, dimissa victoriae cura jam de praemio intoras litigabant. Caesarem, super insitum ardorem, ad intendendum praesentibus animum ne anilac instigabati C. s. Itaque consilium mutandum idona auos idonea oratione Eonsolatur cladem in paucitatam militum, iniquitatam loci errorem perturbationemque auorum, denique in sortunae ineonstantiam conserena, aliorum quae multa sortiter salieiterquo recena iacissent admonet Virtute, ut alias, et ad Gergoviam emo factum, sarciri incommodum pomeet oportere, quod fortuna intulisset.'Disj1jgsdi. OO le

279쪽

L ARD XL UPPLEMENTu M. 522162. Cum se dixisset, ignominia notavit igniferos,

quorum eminebat culpa, locoque movit ause potius elementiae, quam voluntati legionum obsecutua Tantua enim pudor veteranos ejus intraverat, ut ultro se offerrent poenae, Appian.

docimarique peterent deinde leni responso imperatoria vix adducti ad ignoscendum ibi, perseveriuunt ad minplicium postulare signiferos, qui causam initiumqua fl-tio si dini ent. Gamque alium ab dolore pugnam po

centos, quosdam superioris ordinis movebant, ut manen Caes.

dum et cis certandum putarent. Sed Caeaar equo militibus perterritia ommittendum ratus, neque, donec illi reeiperent animum, inopia frumenti dant spatium, Dio. discedere loco statuit, et in Thematiam proficisci, ubi Oom 'φii Di' modiorem bello sperabat regionem fore, expeditis commeatibus per Longinum et Calvisium, qui nonnulla iis locis oppida receperant, adjuvant ex Thessalis Petreio, aum Caes. mae nobilitatis juvene.

53. Cum praemissa trans Genusum amnem -Nomparis copiarum, Caesar conclamari Maa juasisset, quo simul utilitati, simul samae consularetur; apud Pompeium aenisntiis variabatur multi, auctore Afranio, Italiam Appian.

poti, alii bolium trahi volebant. Pompei neutrum satis, hi ritu.

probabatur pro Italia bellum se gerere dicebat, nec op Dio. Pressurum quae delana et servata cupiat nequo dandum LRς- hosti perterrito spatium. Ergo recedentem in priora Caes. caatra Caesarem, quae suerant contra Asparagium posita, vicissimque inde moventem, strenue insecutus, postquam adipisci posse desperavit, ad Scipionam properare coepit, ei timens, ne a Caesar opprimeretur. Haec enim sermo summa consilii utrisque erat, ut Caesar, si aequeretur Pompeius, aequioribua locis bellum gestuma videretur; sin vero transmittore in Italiam, eodem per Illyricum contendere, postremo omnibus locis exeluma, exercitum quem

Scipio nuper adduxerat obsidendo, retrahere Pompeium posse putaret. Pompsius similiter, sive Scipionem aggredi Caesar statuisset, ad auxilium Ratinabat; sive prointer copias, quae ab Italia expectabantur, discedere ab ora maritima nollet,Domitianumexercitum dEleri posse rebatur. M. Cum Caesari necessario prius adeunda Apollonia Disj1jgsdi. OO le

280쪽

mi, ut sauei Moponeret, stipendinari militi is daret. animum a metoriam alloquio et seidiis datis fire aret: Pompeius expedito per Candaviam itinere, prior in Μ eodoniam venit. Ibi Fortuna vix quatuor horariam inis

posito spatio Domitium et objecit maximo discrimini, et eripuit. Ignarus illo omnium, quippe missi ab illo ad

Caeaarem, aut ad illum a Caeaare, propter infesta itinera penetrare nequibant. cum per aliquot die castra e tria Scipionis opposita habuisset, rei tamentariae causa di morat et tum ad Heracleam Sinticam, quae eat in jecta Candaviae, itor habens, in ipsum Pompeium incidisset, nisi, quod neque sua diligentia e noscere, nequae doceri a suis partibus potuerat, hostium beneficio didici soti Allobroges, qui eum Roscillo et go nuper tran fiagerant, repertia per viam exploratoribus Domitii, siv Propter Veterem consuetudinem, quod in Gallia una militaverant, sive gloria elati, omnia expromaerunt. Ita δε- x uinora Domitiua, qua Caesarem venire audi Brat,

vitavitque Pompeium, et ad Eginium eum imperato

suo conjuneis est.

66. Iam quocumque Caesar adiret, praeliorem Dyrrhachinorum fama praecurrerat. Igitur Gompho venienti, quod primum est contra Epirum Thessaliae oppidum, Praetor gentia Androsthenes porta clausit, dimissis ad P -- peium Scipionemque nuntiis, auxilii accelerandi causa.

Sed Caesar, docto milites, quantum ad famam necessitatemquo praesensem ea res pertinεret, in accendit, ut post horam nonam oppugnatione coepta, anis noetam Ioeomo. Dis potirentur Cum urbs diriperetur, insolitum spectaculum Appian in quadrem domo imampentium oculos tonuit aenis viginti jacentes in eoenaculo cum calicibus, similes ebriis, sed vita casai, sedensque alius gestu praebentia potionem. Nempe nobilissimus quisque moris aperiora timontes ad medicum

convenerant, eundemque habuerant et ministrum mitioris exitus, et comitem.

. 66. Caesar, obiter resectis militi a Metropolim, oppidum et ipsum Thessaliae, contendit, laritate ut Appian famam cladis Gomphenatum anteiret. Quasi haec humdo agmine perventum eat, quod miles vino apud G-Disj1jgsdi. OO le