장음표시 사용
341쪽
furor, ebriosita Antonii, intemperies, luxus, rapinae Plurimorum. Sed ista quanquam nec ignoraret Caesar, nec probaret quia meliores non habebat administros, his uis Sueton. batur. Caes. 72.52. Jam brem orat, et qui Ahicam tenebant hostes, Pluti Dio. eum occupationibus Caeaaria, tum anni tempore ela umei mare putabant. Sed illo solita coloritate, qua saepe Sueton. nuntios do sol venerat, processit Rhegium, ne religione Α, uia quidem retentua, cum immolare volenti taurus aufugisset. Sueton.
omen otiam a nomine Scipionis, quod satale ad victoriam si cli .
in Africa terra suo quoquo milites timem sonserat, aut Sueum. vitando, aut eludendo, duxit meum e Scipionum genero contemtissimum quendam, cui Salationi cognomen erat, ob opprobrium vitae, quod ejus nominia mimo specio coro Pliria Poris, et infanda morum ha batur simillimus 53. Rhegio tra jecit, sanam, inde Lilybaeum per Η n. venit A. D. IV. MEMM Januarias, et ut paratos in de Mntosque auos haberet, in maculum in littore maris ata Plutituit, observandum se admonens, qui esset primo oblato vento cons nauma. Ibi saetua de rebus Ameanis eortior, oppido et agro Uticenm, ubi Cain curabat, vitato, Appian. Adminetum direxit eursum, quam partam obtinore Mi ' ' 'pionem intollexera remus e navi, magno cum ter Sueton.
ror militum impegit, prociditquo humi sod illo, verbo Pt β'
isnam exclamavit, aeneo in Africa. 54. Sic exemitu ad Adrumetum ex alis, qui in prae- Pluti Hirtiaona haud amplius poditum millibus tribu cona at eum equitibus centum quinquaginta diem atquε noclam eonsumsit, dum L. Plano consilium experitur, qui ad C. Considium oppido praesectum scripserat. Sed postquam responsum non reddebatur, Caesar, sentare Adrumetum non ausus, proficisci inde sintuit. Sed abounsem erum- ex oppido multitudo insequitur Nam duae logiones
Jam bruma eras Ita seri pervenit, inoidabat in diem s. hunt Plutarehus et lo. Sed et ultimum Septembris, notante illos fefellit anni Romani per Uaserio in Annal. - annum turbatio. Dio xiv Kalendas mundi as S. Vid noti ad i. ex. Januarias, quo Caesar Lilybaeum is supra Creo.
342쪽
5284 LIBRI XIII. UPPLEMENTUM. erant Adriamoti, et tria millia Μaurorum equitum due bat Cn. Piso, qui parisa Pompeianas acerrimo ministerio juvabat. 56. Et eodem rumpore Iubae multos, qui isto ad inpendium accipiendum vaniebant, o tra, unde Caesar erat remus, moratoribus actis caesisve, occupant, Extremumque agmen conmeuti Iacessunt. Sod egregia GaIlorum equitum virtute repulsi sunt, quorum tum minus trigintaetreiter duo aurorum millia sepius repuliam dicuntur. Nam illi intra munimenta compulsi, rursum abeuntibus instabant: dona non intremisso itinere longius avulsos insostare non ullarius ausi destitarunt. Sic animo e-silioque summi dueia, maximum discrimen minimo detrimonio depulsum M.
66. Interim o propinquis oppidis legati venerent ad Caesarem, frumentum, et quicquid imparatum esset, pollum eont Ita Ruapinam processum eat, quod oppidum Di kiiii N.m t Portas. Ibiquo astra Caesar posuit Mundisiam Oros uti uariis, quibus ipso dictaturam simul atque eo viatum, Viae piis. - ue bonorem tertium iniit, M. Emilio Lapido ina-
Ami. et ostro equitum, et consulatu collega. Hoc ei praemium coriis titi de ri putabat, is quo Primum dictator erat diuina quaa- in F ti quam et triumphum ei Meroerat, nulla re mata, praeis
quam Longini et arcelli compositis discordiis. Noquetra latum est in eo triumpho quicquam, nisi raptae ex socii Meuniae. Haec Eo anno gesta sunt et cum novi magistratus inissent, lupus in Urbe visus, et acrosa se tum, Praeterquam pedibus, elephanto simillimum, odissiti
343쪽
I. UuM praetor Africanos et Hispania os motus nihil usquam timendum Caesari videretur, repens e Syria tumultus Romae adhuc agenti nuntiatus est Rus auctor Cie ad Caecilius quidam Bassus extitit, ques Romanus Pom ianarum partium. Is ex infelici praelis Tyrum se Me iam Epit. Perat, et in emporio latens bene secum putabat agi, quod 'φε P vita ruabatur Sed ubi milites Sex. Caesari propter Anti xlv. olescentiam et voluptates parum amicos arius fido ' a cognovit, simulque Tyrios spoliatum a dictatore se Dio a B sanum Herculis aegrius serre, pauIatim ad se con ,---
trahere Pompeianos coepit m litesque, ut Praesae 1 causa rv. Supis,
nunc hi, nune illi Tyrum mittebantur, solicitare. 8' M a72. Sed haec initia cum spemenda viderentur, absterrere Camaram ab Africana ex ditione nequiverunt: athmulum addiderunt tamen, ut eo celerius proficisceretur, quo m&turata ibi victoria, anteveniret orientes turbas, aut nondum confirmatis occurreret Sed ubi Caesarem in Asrica Cie pro periclitari fama tulit, simul recepto more hominum sn DH φ 9-gendi quae sacta quisque cupiat, .mureus perisse in Cis ad fragio, Asinius vivus dolatus in hostium manus navos δ' quinquaginta vi vontorum Uticam actae praedicabantur Dio. jam erectior apertiorquo Bassus, istuc Pompeianarum partium studio, alva privatim potentiam quaerens, o Disj1jgsd b. OO le
344쪽
pias colligere instituit, Sex. Caesari, qui rationem et rum reposcebat, ithridatem Pergamenum excusans, uia mandatum a Caesare bellum militis conquirerentur.3 Sod ubi viros placuerunt, vulgatis epistolis quibusdam, quas aiebat ex Africa misisse Scipionem, intortina autem Caesaria, et commissum ipsi a Scipione Syriae imperium continebatur, ducem partium professus Tyrum -- cupat. Indo ad castra Sex. Caesaris proficisci ausus, praelio vincitur, et vulnus accipit. Nec ultra vim experiri volens, ad corrumpendos Sexti militos se convertit, hoc ventu, ut et Sextus intorficeretur, et milites ad Ba aum transirent, exceptis qui Apameae hysmaverant m mi Ciliciam transgressos frustra Baasua insecutus, Ioseph. quam in Syriam rediit, praetoris assumto vocabulo Αpα-: α 'moam, quod erat ait atque opero munitissima, sedem
Dio bello cepit, et juventute non ingenua modo aed et servorum centuriata, Pecunias cogere, parare arma, denique rebus omnibus munire se instituit.
4. Intorsa Caesar in Africa pardissiciis bellum gerebat,
eontra maximas hostium copias, rebus omnibus impar, Et Plut Caes. tantum fortunae suae animoque a consilio innixus Sod Pi et frumenti inopia urgebatur, cujus tenuis erat Ruspinae ' annona, pania simul obsoniique vicem siccata implento Dio, Liti ficu. Et expediundi dissicilis orat ratio, quia Caesaria equitatus, nondum satis e maritima jactation et nausea confirmatis aquis, praelio non audebat contendere eon-Αuet de tra umidae,aurique, velox et expeditus eques, inde- sinonis locis omnibus vagabantur, et quin numero etiam multo erant superiores, haud mediocriter Caesarem angebant. Plut o Forte accidit, ut Caesaris equites, cum Afri cujusdam cantu atque saltatione doliniti, lixis custodiendos equos dedissent, subita Numidarum irruptione turbare tur, et vix insilire in equos atquo in castra refugere M
sent. Quod nisi Caesar ipse cum Asinio Pollione et
instructis cohortibus progressi extra vallum eos recepi sent, magna clades, et, ut nonnulli putant, ad summam
345쪽
arcessendos commeatus. uis decem longae naves attributae, mandatumque ut priusquam in Siciliam trajiceret, ad conquirendas reliquas naves, quae deer Verant, et tuendum ab hostibus mare, circumiret Africam. C. Sallustius praetor cum parte navium Cercinam im j sua, quae ab hostibus tonebatur, ubi magna dicebatur esse fru--nti copia. Haec ita imperabantur, ut suscipienda sine conditione, ainuo exequenda in mora essent; neque ulla ex satio fieri possat nQcne, recipiebatur. G. Inter haec occupata praesidioque Ex cohortium firmina Lepti Ruspinam regressus, frumentum in agris re- Pertum, magnamque lignorum vim comportari in oppidum jubet. Ipso do suis qui nondum appulerant solicitus, ouin septem admodum cohortibus circa Vesperam conscendit naves magno cum metu eorum, qui cum paucis Riit.
tironibus contra incredibilem multitudinem hostium e p. i. Asrisiti, ab imperator relinquebantur Sed fortuna Caesaris
hic quoque providit celeritar. Cum una nocte consumis in navibus, jam luco prima constituisset Vela sacere, ε Pente apparuit classis quam quaerebat. Itaque militum equitumque non conismnendo numero auctior, Ruspinam Protinus rediit. Indo cum cohortibus triginta expeditis, et equitibus quadringentis, sagittariorumque non magna manu humontatum est prosectus, pridie Nonas Ianuarias.
T. Ibi so Labienus et duo Pacidii eum Mauroram,umidarum a multum octo millibus Gallis Germanisque mille sexcentis, et sagittariis ac funditoribus hippotoxotisque compluribus objiciunt. Siniit aciem Caesar praemissis sagittariis equitatum in comibus collocat. Sed illo ab adversariorum multitudine reputius, continuo cedit Dio. legionarii circumvonti in orbam pugnare eoguntur. Ibi Labienus, galea dotracta svos hortari, appellare Caesaria inuet donos; donec potitus a milita decumano, quo graviter
B. Interim Caesar omnibus viribus equitum peditumque Appiam connixus, linam hostium coronam ab utroques latere a.disjicit, nequo longe insecutus, ad sua se praesidia inati B. Ala. tui reciparo. Sed Petreius o Cn. Piso cum quitibus Numidis mille centum alaetis, peditumque et levis arma-Disj1jgsdi. OO le
346쪽
turae quatuor millibus upervenientes, mutare eo ilium, et modio campo redintegrare pugnam adegerunt. s. Cum ita praeliarentur hostes, ut cum equitatu levis armatura Numidarum procurreret coortis deinde Caea rianis, equites raugerent, pedes exciperet certamen d nee illi, Muino cursu, iterum inveherentur; mu Pugnandi serma nova et terribilis Caesarianis objicaretur: Caesar negotium auia dedit, ut omni conatu summoverent hostes, atque ultra postremos, qui apparebant, colles Pr
turbarent. Tum demum pugnandi finia est sactus, Postquam ab hora diei quinta usque ad occasum solis dimic Dio tum moti multi ex Caesaris militibus intersecti sunt, Auetido non sine imbria adversariorum vulneribus Petrei Abuisti in 'riter ictus deseruit pugnam sed ne saltatam dissimulans, eum receptui cani jumismi non eam haudandum gloria victoriae Scipionem imperatorem auum 'Auet do dictitabat Saucii, quorum maximua fuit numerus ---pi. atris Adrumetum deportati sunt praelio quidam au Appian torea unt fugientem aquiliferum a Caesare correptum conversumque uiam, cum dicto, hic hostis suntl atque unius illius virtutem saluti fuisse ceteris, at absque illo amat, indubitanter perituria. Anet de Io Inde Caesar cum suis in eastra a recepit ad Ruspi- η'Ast nam, eaque modis omnibus communire instituit, vano ab Dio oppido ad mare, itemque altero a castris eodem Perducto. Nam a paucioribus malo acceptus, Scipionεm haud injuria metuebat, qui post praelium saetum dio tertio, eum Auet. do legionibus octo et multum millibus quatuor adventare
'vis' in nunti arur Is postquam affuit, ollaudatos qui Prox-
viii. 4. imo praelio rem strenue gemerant milito pro concion donavit, ut alacritatem suorum honoritata et praemiis ineistaret. Ita res a Mit non indigna relatu Labienus Equitem commendabat imperatori, aurea armilla meria me
confirma At Scipio nolebat dare, quia nuper illa
Maevus fuerat, ne Vilesceret castrensium donorum honor.
Ibi Labianua armillas multi odit ex Galli ea praeda. Tum Scipio, Habebis.' inquit, donum viri divitis.
347쪽
LIBRI GAI v. SUPPLEMENTUM. 289 ad podes Labieni. o di nis Scipione, amperatora anteis armillia te donat. exultans gaudio abiit. Tanta inorat animo, Etiam in humili fortuna, gloriae eupidit II. At perculsi eum adventu Scipionis Caesaris militis inuet da
Brunt, tum etiam quia nave suae onerariae passim nuntia. 'bRntur expugnatae; quia non praedicto loco ubi appellarent, nabant, et a compluribus adversariorum scaphis ningulae excipiebantur. Inter has deprehensa navis est, quae fratres duos tribunos militum logionis quintae vehebat,
Titi Hispani die antur. Rus hi eum se C. Virgilio praetorio dedidissoni, ad Scipionem deducti, tertioque post
dis intorsecti sunt cum major eorum, ut ante fratrem occideretur, a centurionibu impetramet. Ad haec cognita Caesaria necessitate Juba rex spatium convalescendi non daturus, cum ingenti exercitu veniebat. 12. Advorsus hae omnia Caesar timorem militum nova uoton.mtione compescuit, augendo periculi famam. Quippos -- vocatis ad conelonem militibus, ' Scitoter inquit, tau strii' Qtii. et imis his diebus rogam affuturum eum legionibus M-δ-3 .eem, quitum triginta, levis armaturae contum millibus, elephantia trecentis Proinde desinant quidam quaerere ultra, aut opinari, mihique qui compertum habeo, credant aut quidam votuatim a nave, quocumque Vento, in quascumque terras jubebo avehi. Praeceps Hori haec exaggeratio hostilium virium queat sed in audaci coepto plenoque periculorum plus oberat extenuare Vella verbia, quod sensibus ea ipsa ingerebat quotidie et praestabat hanc in partem decipi milites, plus habituros spei, si obfirmatis ad graviora animis, minora opinione discrimina tractando comperissent. 13. Ceterum ubam vix regno egressum necopinatae Dio. domi turbae consistim revocarust Publius anim Silius Nucerinus, junctis eum Bogude rege copiis invasit Nu Appian. midinm, Cirtaque maximo oppido paucis diebus expug Cis nato, et uno atque altero capto oppido Gaetulorum, ne Dio.
saltatem ei sua defendendi imposuerunt. Igitur, ab e a ducti a Seipione suis auxiliis, reliquit tantum elephantos
348쪽
viserit hostium equi ad conspectum oriri Pamm -- se hantur Sed ubi jussu Caesaria transportati sunt ex Italia nonnulli, requenti horum et innoxio via equi ti-Din. mere desierunt.
Auei da 14. Interim adventu suo per oppida nuntiari junso, B Am multos excivit Caesar, ut ad eum adeunteata ne initata Pompeianorum quererentur. Hactenua enim non ipsum os aliquem togatorum ejus veniam erediderandi Illo motus hominum querelis, et vastationem Amose, quae miserandum in modum vexabatur, non serena litora in Sisiliam misit, ut sine excusation hyemia Ventorem Beonseatim tradiceretur axareitua. Eratque is ardor viri, ut postridis quam nuntium miserat oeulo montemquo ad mar directam tenens, morae contationisque auos insimularet. ordebat acerrimum imperatorem, quod nequis
suppetias ire fidem suam implorantibus potorat, et Seipionis insultationes apioem quotidie atque seris om-batur.
Plut Caes. 15. Nam ille, superioribus praeliis suorum latus, eumata , ' per aliquot continuos dies non longo a suis matrici
atructa acie istimet, neque Caesar eontra eximi, --
temto tandem hoste ad castra illius cum xplicata acio at elephantis processit. At Caesaris tria tenebat auos, quae contra quamlibet im hostium, operum torment rumque multitudino et firmitate, et quia praesens ipso erat, satis muniverat. Nequora victoria malo parana intra vallum manebat. Sod quia cum auuia et tir nibus vincero sine multo suorum sanguine nequibat, tu in rebatur, post tot devictos Matium exercitus, eum Eliquiis pugnantem cruentam xistimari retuliam viet
16. In eo statu rerum licet superior Scipio videretur, multi inmon ex castris ejus profugiebant Numidae Ga tulique, quorum alii repetebant domos, alii so transferebant Dio ad Caesarem, quom C. in assinem eam didiesrant, oue, ..' jus magnis beneficiis ipsi majorem eorum suarunt usi. Horum illustriores quosdam mittit eum steria, ut popu-
349쪽
I . Interim et iapti a Sasona oontra Labienum de Strabo, sana est Aelliani libera civita erat,melitensium in sω,... Τ'loniaxmeepto Caesaria ramidio, quod C. Matua aedili inuet dolius introduxit, Onaidio Longo cum cohortibua octo B- Monti auaerunt portas Adrumetumque redire nulla re sis coegerunt: Et ab Odom paulo post eum Labieni aequitibus et remo obsessi oppugnatique sunt. at C. Sallustiva desertam fuga C. Dotami quaestorii Carcinam aedeptus, magnum frumenti numerum in o tra Caesaria misit et sub idem sermo tam a legiones xIII. M IV. quas A. Allienus proconsule cum equitibus Gallia etin-mmis, o mille agittariorum atque unditorum Lilybaei
imposuerat in navea prospero cura ad Caeaarem perve-
IB. Dum haec variis locis administrantur, M. Cato suin muti Cat. plementum, arma, commeatum cogebat Uticae, atque Avet do
horum aliquid subinde in castra Scipionis mittobat. Con : Ast
silium quoquo addidit non iaceamndi Caeaaria, cujus im- tua nulla re opportunius Dangi, quam mora posset. Super o ectum ho a Scipione minetque rescriptum, 'aus eam do eo Catoni tutum in oppido munito otium: me iamriam quoque alacritatem opportunitate temporum Mauram inhibeat. Pupugit a Catonem exprobratio, mae aliquo, tum cum iis, qua adduximo in As i- eam, opiis tradi m in Italiam, atque amarem ad eam tuendam retrahere. Ubi hae aliam irrisa est ab Seiapione ratio, non haeum tulit Cato, poenitere, quod eorumpore, ubi summa respubliea ΜΘretur, honoratiori iamst brudentior. Is Sod Caesar veteranas legione nactus, omnibus o uet daalli ignaris, praeter Ruspinam cum toto exercitu vera Ast saltam oppidum pergit, anto quod in duo in Numi rauet dadam praesidium erat. Id postquam a Caesar capi La η
hisaeua animadvertit, cum multis equitibun accurrena subaidis, per Caesaris equites ab exercitu suo est interclusus:
Legio in edd. ante Crev legitur.
350쪽
5292 T. LIVI et ipso eum Numidia effugiente, Galli Gemmiique, quos
adduxerat, post acrem pugnam interfecti. 2ο. Hinc propius oppidum progresso Mars, Sorpio, ne locum opportunum amittoret, cum instructo Exercitu, elephantisque in utroque eomu locatis, haud procul Ugitaeonstitit. Caesar, quod hostia inde non digrediebatur, minimo committendum ratus, ut eum semis militibus e dem tempore et exercitum Matium, et oppidum eum valido praesidio Numidarum oppugnaret, mos in astra reduxit. At Considius, qui Aciliam magnis operibus oppugnabat, equestris praelii cognito eventu, diae sit protinus, et per regnum Iubae reductum exercitum eum Scipion partitus, Adrumetum rediit. 21. Inter hae tam prospera Caesar tamen parvis detrimentis ignominiaque carpebatur, quod ex meundo suo Siciliensi commeatu navis a Virgilio ad Thapsum capta, itemque alia ad gimurum aisam P. Vari et . Oetarii excepta est. In his deprehensi milites eum adducti adsueton. Scipionem ement atque is vitam concederet sub conditu ono, si militare advorsus Caesarem vialent. centurio Auet do legionis Iv. gratiis actis, recusavit Mnoficium, semeite que adjecit M ut intelligere Scipio posset contra quo viros suscepisset bellum, se cum decem Veteranis suis, eum e horte quam Scipio delegisset ex toto exercitu, pugnaturum. Ibi Scipio irritatus annuit eonturionibus, ut eoussatim hominem trucidarent. Veterano captos, nefario scelero contaminatos, et saginato caede eivium increpans, extra vallum cum cruciatu necari jussit Tironea in au legionis dispertitus est. Similia animus eventusque par Plut.Cais eosdem dies Petronio Granio quaestori designato fuit, qui et ipse capta navi, oblatam a Scipione alutem respuit, ineumbensque gladio, hane ait dare Caesaria milites,
Auet. do 22. Caesar, his auditis, eos quos ad Thapsum cum longis navibus praesidio ma onerariis umerat, gravissimo Proposito edicto, cum ignominia dimittendo uiti