T. Livii Patavini Historiarum libri qui supersunt

발행: 연대 미상

분량: 507페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

351쪽

mat enim militum moriam amantissimus, adeo ut nudita sueto P. Titurii ado, summisi a barbam capillumque dieatur, ς 'τ' o nisi post vindictam posuisse. 23. Per os dies sub occaaum Vergiliarum ma mira uel da incidit in castria. Pavet hahobant ox pollibus tentoria,''Λλnee enim portari ex Sicilia quisquam praeter ipso militea et arma Caesar erat pamus nequo parare in Afris p tuarant, quod tota sermo regio ab hostibus aut innebatur, aut exinanita direptaque fuerat. Plerique vestimonia istanderant, atque arundinibus copiaque contextia Neumque a tegebant. Sed circiter secundam vigiliam, exortua cum grandine imber tentoria nimio pondere rupit, ut extinctis ignibus, intempesta nocis militis per castra vagarentur, nihil habentes praeter scuta quibus capita eo tegerent. Eadem nocte pilorum quintae legionis cuspidea arderavisse. 24. Scipio inter hae multis nuntii Jubam evocabat, contantemque omni promissa Africa, qua Romani juria Dio. esset, parmovit tandem, ut eum tribus logionibus, et equi inueti dotibua fraenatia octingontia, magnoquo Numidarum equi-η tum et lovis armaturae numero, ac triginta elephantia, regno egrederetur, Sabura eum Paris exercitu contra Sitium relieto, qui nuper eastellum omni rerum copia loeuples de rege ceperat. Rua adventu Caesar consilii sui plenum huctum tulit. Cum enim haud procul Seu pinnis eastris moriam confodisset, simul ex propinquo vir ejus cognosci potuerε, metua Julianorum Veraua in eo

25. Scipioni tamen erevit animus, ut instruem Σε citum, et paulo longius a suis munitioni a progredi audaro At Caesar, non saeta potestat pugnandi, per sua promovebat, donec ab adversariis occupato proximo colla porgere prohiberetur. Sed collis vi remptus est,m..deeum Labieni praesidio, et irritia quas posuerat insidiis, Aue doquia, priusquam Caesar accederet, ex locis occultis L hioni milites metu profugerant. Ipse vix eum Paris multum sumit. Cum deinde opera continuaret Caesar,

352쪽

ad impediendum omnia adverearioriam qui nitui et Ierit amati In recurremuit sub vos ram, deductamne ab ope eopias amaria impetierunt. Et equitatum quid- inmutitudine sua ummoverunt eleritor: ad ubi e vino itinere, Caeaar eum cohortibus affuit, multo oon notimularent inter aquandum Parma Numae , multisquae inter etia, o reje runt in Mim regis. Ne innis intem-ion delerentur, et ipse rex eum Labieno deve votia potestatam Caesaria, nocte insp uenis, et omino oventi vehementia pulvere, prospectum hosti adimentihua, erepti sunt. 26. Interea eum Caesar pareolloquia militum, φ. -- dasque Iiteris, libertatem atque res sua Afris, praemia insuper Romanis ad amam auris eam pollicitus, ex ι ,-onibus Scipionis quarto et ainta, in qui a Gaetuli erante eives Romani piarique omnes, permulti partim in antrae Caesaris, Partim quo quisque potuit, periugore Equitenotiam qui ex ad Curionis apud Varum rama erunt. complures odem consilio sunt uia. 8M et Saetidi, quoneum literis Caesaris domum isa diximua, vivet auo Radeficiondum a rege Juba perpulerant. 2 . Sub idem tompus nona et decima Maria legion-ox Sicilia venerunt ob inopiam navium tardius. Quam nactus ansam Caesar, C. Avianum tribunum militum Imgionis docimae eum ignominia dimisit, quod navam 1

milia' sua jumentisque si commeatu occupa Erat, im . Athen -mor sub eo a imperatore stipandia sacere, qui maxima Auotidis cisum Britanniam petens, rectantum aerim mos imp

B. Ast auorat. Eadem et aliis quibusdam ignominia addita, quos ob seditionem rapinarius saeta in Italia elam oderat.

Qua pro quo legebatur ante Crev. Camina si edd. ante Crev. Extimoniavia SH - aquaria aliquanto ante id quod hiena

est rex a in inbvia Gaetuti erant ratur Saepenumero fi in Non ita apud anetorem de . tor.' Caesarem appellant, 'oo-ADieano, qui et Gaetulos, et mi plures Gaetuli, qui aumua elieuntes legionum Seipionis nariae tes .marit et rommodum et aextae multum Propenaoa n omnes eivea Romani qui anni inisse in Caesarem ait, sed utroa legione quarta et exta, ad teque elare distinguit Sle loquun voluimus cim tuaque praesidiatur apud eum Oaetuli perium confugere. Crem

353쪽

M. Inis-ae arbitror ipsa rasam verba praestantia ii imperatoria. Tribunis enturionibusque onmeatis omnibus, maxime vellem inquit, hominea auae pes Ianuae nimiaequo libertatis aliquando finem sociamni, Rheaeque lenitatis, modestiae, patientiae rationem habu-aanent. Sed quoniam ipsi albi neque modum, mus terminum constituunt; quo eis dissimiliter a gerant, egomet ipsa documentum mora militari eo tituam. C.

Avione quod in Italia militis populi Romani eontra rempublicam instigasti, rapinasque per municipia seelatii quodque mihi reique publieae inutilia suisti et pro militi a tuam samiliam jumentaque in naves imposuisti;

tuaque opera, militibus tempore necessario re 'bliea Earet ob ea res ignominiae causa ab Remitu meo tem --, hodiequa ex Africa abeam, et quantum potest

Proseiaci jubeo. Itemque is, A. Fontei, quod tribunua militum oditiosus, malumus civis fuisti, ab exercitu dumitto. T. Salieno, M. Tiro, C. Clusinas, eum ordinoa in

eo exemitu benoscio, non virtut eo Muti, ita vos

aeritia, ut nequo bello sori quo pace boni aut utilea sueritia, o magis in oditione concitandi milite adversua eatrum imperatorem, quam pudoria modestiaeque fueritia studiosiores indignos vos esse arbitror, qui in meo EXE est ordine ducatis, missosque facio, et quantum potest ab amox Africa jubeo m. Interea Caesar, persectis, quae inatituerat, operib

auia, et a vallo e trorum ad Uritam usque duobus e ductis brachiis, praeter alia e mimoda hoc erat assisentus, ut ex propinquo inlicitare hostium animos posset, et tran sugere volanti a paratu receptu esset eveniriu ut

simul Gaetuli quidam nobiliores cum equis et caloni a circiter mille in castra Caesaria perfugerent. Mim --terique commoti hoc incommodo, ad Μ. Aquinium an torem miserunt, quem foris sub idem tempus olloqui eum C. Samma videranti Sod ille, nihil motus nuntio Scipionis, colloqui parseverabat, donec missus a Iuba viator, audiente Sasema Vota inquit, ' is rex olloqui. Et homo Romanus, populi beneficio usus, cum imperisori suo parere noluisset, aegi barbaro audis Disj1jgsdi. OO le

354쪽

5296 T. LIVII

dicto fuit. Sed hune excusat Seipio, quem aiunt ante

regis adventum purpureo sagulo usum, tum ad album Vestitum a contulisse, quod Juba negasset eodem illum cultu me oportere quo ipse uteretur Achio cum Caeaare dimicabat, eui si obtemporare vellet, primas Post

illum in Urbo tenere multisque Iuba potentioribus imp

rare Posset.

M. Postridie duo oxorcitus armati instructique a maneusque ad horam docimam intervallo circiis passuum tr Dio centorum steterm nec tamen commissa ea pugna ama : tummodo leve praelium equestro factum, minime dignum

memoria. Ceterum per Eoa die mari mala res est, cum

P. Varus de navibus Q. Aquilae ad Leptim quasdam

oneraria incendi et vacuasque defensoribus quinqu remea abstraxima duas Hoe ubi Caesari circumeunti per sua nuntiatum est, protinus que consendit raptim, et instructis quae aderant navibus Varum celeritatorianis pertorritum egit in fugam quinqueremem unam Te se triremem repugnantem OEpit. Postridis proseetua Adrumetum, quo a Varus contulerat, nave quotquot extra Cothonem erant, aut incendit aut subduxit et cum elamo dimicam non auderent hostis, in castra sua rediit. χαροtivis interfiei unum jussit P. Ligarium Afranianum, qui dimissus in Hispania contra datam fidem iterum ad adversarios Caesaria se mee rat.

31. Pauci post diebua eum Caesar circum villaa, ubi rustici reges in ubterraneis specubus eo iderant, is montatum mitteret, Labienus insidias struxit. Sed eo comperta Caesar insidiatores, occisis serme quiumntis, dejecit loco, Labienumqua suis cum equitatu Veniantem auxilio legionum o sotu deserruit. Numidae qui loco amisso, in castra refugerant, imporis Iubae eruesbus amipependerunt. 32. Fatigabat tamen Caesarem inopia humenti, et quod eam ob necessitatem quacumque prosectum equitatu et levis armatura Numidarum insastabat, velox hominum mnus, et ad proeurrendum, et istis conjectis ad refugiendum habito. Nequa his resistere Caeaaria equitatus sino legionibus potarat. Idcirco licet veto nos haberet mi-Disj1jgsdi. OO le

355쪽

lites, tamen quemadmodum contra levem et concureatorem Marum a tuerentur, tanquam laniata tirones oles, Me rate docere eoactus est. Ad hoc ex singulis legionibus trecentos jubebat expedito incedere, quorum onera et narcinae a commilitonibus portabantur, ut, ingruento hoste, Praesto essent qui obuiuerentur. Haec diligentia tantum emolumenti rebus ejus attulit, ut saepe tantatua a Labieno Praesertim, multo plus damni daret hostibus, quam acci-Peret: neque eo minua plerasque expeditiones, quo volo t

M. Nam praeter Matium eastra ductis legionibus oppidum Zetam cepit nequo diu post Sarsuram. Vacem sinmen eum praesidium a Caesar petissent, priusquam illud 'eniret, a rege Iuba omnes ad untun intorsecti sunt,

oppidum direptum dolorumque Nee ideo minus Tha su λhenena , ad mar ait non magna civitas, a rege desece Aue arrunt, occiso quod ibi fuerat praesidio quibus petantibus' Ast. auxilium Caesar, Crispum tribunum eum cohorte et sagittariis tormantisquo compluribus misit. Sub idem

lampus novae copiae venerunt ad Caeaarem, o iis qui morbi ea a aut commeatu impetrato prius trajicerem

quis ant, militum quatuor millia, quadringenti equites, funditorem agittariorumque millo. Tanto magis dabato rum, ut d mmma rerum dimicaret, sibi militique Minthia Veterano fidena et, quia hostea a munitioribus lociarami: ' 'duci non poterant, pridie Nonas Aprilia e tra movit, o Aucti dos. cim millia passuum colerita omissus, obsidoro Tham '' instituit. M. Thapsus in poni esse speciem hinc mari, inde via nomalinarum ambitur inter quod et mam Via non amplius mille quingentorem passuum relinquabatur, quam triplici praesidio oecupavit Caesar, ut Scipionem eo itinere exeluderet. Et affuit ille, o fidissimum partibus oppidum

risummum, Qua indesensum relinqueret ac decli-nMa, quam Videbat obsessum, Via, supra stagnum ad mare Versu eastra munire coepit. Ea re cognita Caeaar, eum pleraque paris exercitus o conis it partom otiam

356쪽

tera eosea pro vidio imitruxit, elephantosque disposui in cornibus. M. Cum valde cuperet confligere Camar, impetu militum motum est ejus desiderium, qui retenti revocatique tantus r. ' -- ineo erat coegerunt tamen tubicinεm classicum e B. - nere, et, rusti obsistentibus centurionibus, in hostam i maerent. Et Caesar secutus impetum, signo Felicitatis a nor Dio. to equum admisit, ut moro auo princeps cieret Pugum . R. 2 4 Interim elephanti rudes et nuper a viva fundarum lapidumque stridore avertuntur, proterunt suos, et in Emi in valli portas incidendo infirmum adhue opus proruunt. 26. In eo praelio admirabilis extitit virtus cujusdam ex legione quinta veterani, qui, viso alophanto in oppressum lixam Mevianis, ultro potii belluam, et in altum in ea sublatus, serim proboscidam, qua erat circumdatus, nondastitit, donec dolorem non serena elephantus abjBoto om daret in curaum, fugientesque reliquo eo Eque turi Appiam Indo malo quintae legionis elephanti filerunt insignia. Audi. a. Hinc inam caedes et in campo Scipionis militum fuit, et B. Ast ad vallum hostium, quo post aere praelium potitae sunt Caesaria legiones. Inter haec qui praesidio Thapsonaibus Brant, is confirmandorum suorum causa, sive sugi.ndi eo illo, fine inguinum ingram mare, Erram pote uti Sed a calonibus Caesaris clamore jactuque pilorum at . lapidum doterriti in oppidum se receperunt. M. Reliquiae victi axercitu ad priora earim, unde nu-Per egressi fuerant, refugerunt. Sod ibi neque prae tum ultra, neque dux Erat, cujus auctoritato regerentur: t eum in regia castra profugerent, illa quoque jam adullania -- eupata repererunt Quippe ortuna et impetu vietoriae Plut. Caes. Caesar usus, et haec castra fugienta Juba, et Afranio, qui B. Afri seorsim tetenderat, exterrito, tertia quoque quasi momontooeperat. Tum ergo Scipionia militas, dea rata aluis, Julianos consalutant, Caeaarimus implorant fidem secto minus a veteranis ira et dolore offeratia, conciduntur. m. Quin et in Caesaris exorcitu quidam illustre a mulitibus intorsecti sunt, ob tantam rem gestam cujuslibet delicti sibi pollicantibus impunitatam. Intor quo et Tullius usua quaestorius pilo transiectus eat et Pompeius

357쪽

uasis, vulnere in bractium ac pio, nisi caleriter cons omet ad Caesarem, occis Haec tanta licentia, et quod ante Caesaris imperium signa Minerunt, dom iunt narrantibus inter instruendam aciem comitiali Plui. morbo, quo frequenter solebat laborare, correptum, dum Sueton.

Pugnatur, in turri quadam propinqua quievisas. 9 2'. μ'

- Ideirco victae quoque paris victoriam Caesaris non Appian. militum suorum ignaviae, nam eos quidem pugnavisse se iser, o partim ducum imperitiae, partim sortunae Caeaaria transcripserunt; quod tam facito victus erat exercitus octoginta millium armatorum, jam a multo tempor . anetua operibus bellicis, et x prima pugna magnam adeptus apem victoriae. Ingentem prosecto suisse Caesa piutillia felicitatam, utro modo geri res at, ventus docuit, O LVI.IReum hostium caesis millibus quinquaginta, captis Ex ginta elephantia, vix quinquaginta milites amiserit. . Pugna soliciis consocia Caesar, relicto ad Thap inuet dosum C. Rebilo proconsule ad madrum Cn. Domitio, illo' 'meum tribus, hoc eum duabus legionibus, Uticam praeire Μ. ossallam jubet, ipa cum equitatu subaoquitur. Interea Scipionis equites, qui ex praelio sugerant, Paradam oppidum, ubi non meipiebantur, Oxpugnant ineola --. uum eorum atque facultatibus, in medio soroeomburunt vivos deindo Uticam proficiscuntur. Utinae, aleat praediximus, Cato curabat. Is tertio post pugnam Dio.

dio, nuntio cladia accepto, convocari in templum ori sietc. .

trectanto ex negotiatoribus, cives Romanos, qui Scipioni cuniam ad bellum doderant, unaque sonatoris Roman qui aderant, et mnatorum filios. 41. Ubi comparuerunt, exoraua Cato, Fortuna in-luit, novum a ruit nobis ostendendae virtutis atque eo tantiae thoatrum. Vieti sunt exercitu due quae imoatri, atque omnis rosidua apsa salutis ac libariatis in nos recumbit. Sane cum magnitudinem cladis eonsidero, ut eat, ut quorumlibet non firmissimorum animi terrori

358쪽

ea atque domari queant cum in vos respicio, cives, eum alacritatem fidemque eatram expendo, quae neque euntia neque corporibus vos arcem sivit, dum reipum rates consuleretis eos esse existimo, qui censeri debeant ouilibat sortunae Pares. 42. Sed nsque praecipere vobis quicquam est animus; neque resormidantibus pericula nae sitatam auaeipiendorum imponere. Unum moneri res Et benevolantia mea imperat, ut eodem consilio, qualecumque tandem illud probatum fuerit, utamini. Distracti sententiis et fuga, aingulis etiam opportuni ad quamlibet injuriam eritis: junctos et unanimea nequo spernet hostes Caesar, nequct supplices aversabitur. Ite igitur, et, utra videatur esse ratio potior, libarrima consultatione disquirite. Νεγε meo sensus revereatur quisquam Fortunam sequent necessitati hoe dare arbitrabor obfirmantes animum, ut dignum tali exemplo erit, et admirabor, et laudabo, Et hujuscemodi me viris ducem atque commilitonem adjungam in omnes ensus. 43. meque vero conatibus consiliisque Thapsum, aut Adrumetum, aut hanc Uticam statuimus terminos. R ma cogitanda nobis eat, communia omnium Patria, caput rerum, et imperii aedes. Neque oro credibile est, huic omnium late populorum con satam imperium Deos, ut ipsam alieno subjicerent arbitrio. Nobilius Urbi satum est: ideoque multi saeps fluctibus agitata rumum emersit, tyrannosque suos aut virtut sua excussit, aut solicitato evasit. Cinna quidem a suismet militibus intersectus est. Mius atque Sylla acerbior fato perierunt, quam qui a crudosissimis hostibus cum exquisito cruciat. ε- Cie. r.es eantur. Nequo frustra celebratum est Μ. Drusi dierum, qui pater tribuni suit sacram esse rempublicam, eiqua Poenas esse persoluta ab omnibus qui violare illam au tinui Ent. 44. Igitur bonitate causae Doorumqua justitia fretis, ad haec Romanae sipublicae fortuna, nihil praeterea requirendum videatur Sed tamen et alia su munt, ob imis in edd. ante Crev. Disj1jgsdi. OO le

359쪽

quae laetum rei exitum desperare nemo debeat. Quanti enim eas creditis, quod nos uni huic negotio intenti rismum hosti plus tiam respiciendum est Hispaniam Cn. Pluti Pompeius commovit Roma ipsa jugi impatiens nondum didiuit persone Moitutem. 45. Sed nee extenuam pericula moris mei est, quae non ignoranda, sed eontemnenda viris sortibus arbitror. Exemplum vel ab hosta potito Quantos ille labores exhausit, quanta adiit discrimina, ut vinceret eos quibuscum si fuit contenti, Qua tandem illa spe, aut quo pretio 'Non alio eris, quam tyrannidis, quae neque tutior est omnibus illis periculis per quae paratur et si contingat vel quietissima, nulla non calamitate est miserior. At nobis, quis omne consilium in eo est, non ut injuriam iaciamus cuiquam, o ut rempublicam defendamus, neutra sors e Me infeliciter potest. Nam aut victoribus in lihortato, legitimis honoribus fortunata vita per virtutem transigetur aut vi mporalia calamitatum finem mors fieret, non extinguet fruetum virtuti gloriam Soddo istis quidam inter vos doliberabitis, omnis supremum numen, uti vobis pro steri virtute atque fide vestra animo consiliumque duit oeconia hac oratione plerique, velut obliti praesentium, bellica consilia agitabant et erant quibus aeraritia liberanda in usum militiae viderentur. Id recusavit Cato, nogavitque auscepturum, rei praebitos a volentibus. Cum multi pollicerentur, nominudare quibus videretur jussit, utque hoc Iiberius sacerent, eo illo excessit. --. Non diu postea litora et Scipionis atque Jubae traduntnr, diversia ex loeis, a umento eodem. Rex in monis quodam cum paucis abditus, Scipio sub promontorio haud procul Utica stans ad anchoras, quid consilii Catoni esset sciscitabantur: ad a venturum meepturi, aut a serra obsidionem decrevisset, suppetias laturi, quibu eum Possent copiis Cato, retentia paulisper tabellariis,

eam se digresso refrixisse trecentorum ardorem cognomeret, hoc ipsum nuntiavit, Utica jubens abstinere, sibique eo ulem a quicquid por praesentes dissicultates o ast fide sua iacturum. U. Interim et ab equitibua praesecti tres assuerunt, Disj1jgsdi. OO le

360쪽

assa T. L VII

totidem agerentes consilia. Jubam alii dueam, alii o Aue . do tonem optabant : quidam Uticensibus distin, quod obpi. . ' beneficium legis Iuliae savere Caesari eradebantur, oppido

ae includere renuebant. Cato cum praeiactis agere coepit, persuaderent equitibus, uti valora jusso Juba Catoni inoommitterent Romano duci, atque Utinam ingrederentur, munitionibus tutam, et provisis in multo anno oo-- meatibus. Idem etiam senatore cum flatu Et procidiis post dabant. 48. Inteream Rubrius, quem ad trecentos iamne

Cato, rediit iratus, et multa de perfidia hominum Et i eo tantia querena. Rediorunt Et praesecti multum eum serocibus mandatis, nullam sibi societatem eum levibus et Punica perfidia insoctis fore. Proinde qui sua opera uti cupiat, ejectis aut interseetia Uticensibus, in v naum oppidum se accipiat. Longiarimo haec abibant a mentost moribus Catonis. Itaque leni responso dimisit prinsectos, 'cum trecentia deliberaturum. 49. At illi palam et audacius negabant contra Caea rem bellaturos et a quibusdam fiebat aenatorum mentio, comprehendi os et Caesari dodi oportere, quo in reliquos fieret mitior. Idcirco dimittondos ex tanto periculo

videns, abeuntis jam equites conmcutus, oravit, is Vel unam adhue diem manerent, tutamque praestarent tot R manis aenatoribus fugam. Permati sunt a Catone equites, et partim in portis oppidi partim in arca eustodiae causa collocati, metum Rearunt trecentia, ne inconstantiae suae sense reposcerentur. Idcirco miserunt ad Catonem, oratum, ad se veniret. Ille delinitia sermone anatombus, qui circumsua nagabant servatorem suum missuma in proditorum potastatam, solus ad eos Pro eius est. Illi veniam petierunt, quod aemulari Catonianam consis tiam nequirent agnoscεre a quod proavum ipsius AmaPlut Cat. eam dicem solitum, non poma omnes emo Catones. ibi

c. Miu in uim esse, legatos mittendi ad Caesarem, vanis omnis Catonis incolumitatem stipulandi nec nisi hae impetra narma positur . Ad ea subridens illo nogavit sibi

Appi precatoribus opus, idque Caesarem ipsum scire plani sime. Sibi vero si consulant, se minimo invito facturos.'oo. Inter haec audito onis cum omnibus copiis se-Disj1jgsdi. OO le

SEARCH

MENU NAVIGATION