장음표시 사용
21쪽
ORATIO. 5 udiebatur a M. Aemilio, Vivebat cum Q. Catulo et
patre et filio, a L. Crasso colebatur, Lucullo Vero et Drusum et Octavios et Catonem et totam Hortensiorum domum devinctam consuetudine cum teneret, afficiebatur Summo honore, quod eum non solum coiebant qui aliquid percipere atqui audire Studebant, Verum etiam si qui orto simulabant. IV. Interim Satis longo intervallo, cum Sset Cum M. Lucullo in Siciliam profectus et cum ex ea rovincia cum eodem Lucullo decederet, Venit Heracliam qua cum esset civitas aequissimo jure ac foedera
ascribi se in eam civitatem voluit, idque, cum it e per Se dignus putaretur, tum auctoritat et gratia Luculli ab Heracliensibus impetravit. 7. Data est civitas Silvani lego et Carbonis, si qui foederatis civitatibus rescripti fuissent: si tum, cum lex ferebatur, in Italia domicilium habuissent et Si sexaginta diebus apud praetorem Ssent professi. Cum hic domicilium Romae multos an annos haberet, professus est apud praetorseni Q. Metellum iamiliarisSimum Suum. -8. Ninihil aliud nisi do civitate ac lego id mus, nihil dico amplius, causa dicta est. Quid enim horum infirmari, Grati, potest 3 Heracliaene SSe tum Scriptum nega-bi. Adest vir summa auctoritate et religione et sile M. Lucullus, qui se non pinari, Sed Seire non audiSSe, sed vidisse, non interfuisse, Sed egisse dicit adsunt
Heraclienses legati, nobilissimi homines hujus judieii
causa cum mandatis et cum publico testimonio vene-
22쪽
runt, qui hunc ascriptu in Heracliensem dicunt. Hiet tabulas desideras Huraeliensium publicas, quas Italico bollo incenso tabulario interisse Scimus omneS. Stridiculunt ad ea, quae habemus, nihil dicere, quaerere, luae habere non poSSumuA, ut de hominum memoria tacere, littorarum Diena Orium agitare, et, cum habeas amplissimi viri religion01ti, integerrimi municipii jusjurandum idemquo ea, tuae depravari nullo modo pos- Sunt, repudiare, tabulaS, qua iden dicis olere corrum-Ρi, desiderare. -9. Ati domicilium Roma non habuit is,
qui tot annis ante civitatem datain Sedem Omnium rerum ae fortunarum Suarum Romae collocavit At non est proieSSuS. Immo vero ei tabuli profeSSUS, quae Solao, illa professione collegioque praetorum obtinent publicarum tabularuit auctoritatem.
V. Nam cum Appii tabulae negligentius adservu-ca dicerontur, Gabinii, quam diu incolumis fuit, levitas, post damnationem calamita omnelii tabularum iidem resignaSSet MetelluS, homo SanctiSSimus Odestissimusque omnium, tanta diligontia fuit, ut ad L. Lentulum praetorem et ad judices oneri et unius
nomini litur Se commotum esse dixerit. In his igitur tabulis nullam lituram in nomin A. Licinii videtis. l0. Quae cum ita Sint quid est quod do rius civitato dubito is, praeSertim cum aliis quoque in civitatibus luserit ascriptus Eteni in cum mediocribus multis ot aut nulli aut humili aliqua arto praeditis gratuito civitatem
in Graecia homine impertiebant, Reginos credo ut
23쪽
Locrens s aut Nonpolitanos aut Turontinos, quod sceni
cis artificibus largiri solebant id huic summa ingonii praedito gloria noluisses Quid i Cum colori non modo post civitatem datam, sed etiam post legem Papiam aliquo modo in eorum municipiorum ilhulasii repserunt, hie qui ne utitur quidum illis, in quibus
est Scriptus, quod semper se Heraclisensem SSe Voluit, rejicioturl-ll. Census nostro requiris scilicet: At enim obscurum proximis censoribu hune cum claris- qimo imperatore L. Lucullo apud exercitum fuisse, superioribus cum eodem qua Stor fuisse in Asia, primis Julio et Crasso nullam populi partona SA Qen-Sam. Sed quoniam census non jus civitatis confirmat ac tantummodo indicat eum, qui sit census, ita Se jam tum geSSisSe pro cive, ei temporibus, quibus tu riminari ne ipsius quidem judicio in civium Romanorum jurejAse Versatum, et testamentum saepo ioci nostris
logibus ot adiit hereditatus civium Romanorum et in bonosciis ad orarium delatus est a L. Lucullo proconsule. Quaere argumenta, Si qua pote : numquam enim hic noque suo noque amicorum judicio reVincetur. VI. 12. Quaere a nobis, Grati, cur tanto opere
hoc homino delectemur. Quia suppodita nobis ubi et animus ex hoc forensi trepitu resciatur et aures convicio defessae conquiescant. An tu existima aut Suppotere nobis possu quod quotidie dicamus in tanta
varietate rerum, nisi animo nostros doctrina excolamus, aut ferre animos tantam posse contentionem, B
24쪽
nisi eos doctrina eadem relaxemus ' Ego vero sat0orme his studiis osso deditum: coloros pudeat, si qui se ita littoris abdidorunt ut nihil possint ex eis neque
ad otii munem adferre fructum neque in aspectum lucemque proferre : me autem quid pudeat, qui tot annos ita vivo, judices, ut a nudius umquam me tempore aut commodo au Otium meum abstraxserit aut volupta avocari aut denique somnus retardariti l 3. Quare quis tandem me reprehondat aut quis mihi jure Succen8eat, Si, quantum ceteri ad Sua res obeundas, quantuna ad HSto die ludorum celebrandos, quantum ad alia Voluptates et ad ipsam requiem animi et corporis conceditur temporum, quantum alii
tribuunt tempestivis conviviis, quantum denique aveolo, quantum pilae, tantum mihi egomet ad hasee Studia secolenda Sumpsero Atque hoc ido mihi concedon dum est magis, quod ex his studiis haec quoque crescit oratio et iacultas, quae, quantacumque in me St, numquam amicorum periculi defuit qua sicui sevior vid tur, illa quidem certe, quae Summa Sunt, x quo fonte hauriam Aentio. - 14. Nam nisi multorum praeceptis multisque litteris mihi ab adol0scentia suasissem nihil esse in Vita magno per expotondum nisi laudem atque honestatem, in ea autemperSequenda omne cruciatu eorporis, omnia pericula mortis atque exSilii parvi esse ducenda, numquam me pro salute vostra in tot ac tanta dimicatione atquo
in hos profligatorum hominum quotidiano impetus
25쪽
o ocissum. Sed pleni omnes sunt libri, plenae Sapientium voces, plena exeinplorum Vetusta ; quae jacerent in senebris omnia, nisi litterarum lumen accederet. Quam multas nobis imagines non solum ad intuendum, vorum etiam ad imitandum fortissimorum Virorum expressa scriptores et Graeci et Latini
reliquerunt Quas ego mihi semper in administrandare publica proponens animum et mentem meam ipsa cogitatione hominum excellentium conforma
VII. 15. Quaserset quispiam quid Illi ipsi summi
viri, quorum virtutes litteris proditae sunt, stan doctrina, quam tu effers laudibus eruditi fuserunt ' Dissi cito est hoc de omnibus confirmare, Sed tamen est certe quod respondeam. Ego multos homines ex collonii animo ac viri ut fuisso et sine doctrina natura ipsius habitu propo divino per se ipsos et moderatos et graves exstitisse aspor estiam illud adjungo, Saepius ad laudem atque virtutem naturam sine doctrina quam sine natura valuisse doctrinam. Atque idem ego contendo, cum ad naturam eximiam atquo illustrem accesserit ratio quaedam conformatioqu0 doctrinae, tum illud nescio quid praeclarum ae Singulare solere exsistero. 6. Ex hoc esse hunc numero, quem patre nostri Viderunt, divinum hominem Africanum, ex hoc C. Laelium, L. Furium, modoratissimos homines et continentissimos, ex hoc tortissimum virum et illis temporibus doctissimum,
26쪽
20 RATIO. M. Catono illum senem ; qui pro secto si nihil ad percipiendam colendamque virtutem littoris adjuvarentur, nuniquum Se ad earum ludium contulissent.
Quod si non hic tantus fructus ostonderotur et si ex his studiis doloreatio sola potoretur, tamen, ut opinor, hane anini advorsionein humanissimam ac liberalissina:im 'udicaretis. Nam coisera neque temporum Sunt Qqu aetatum notium neque locorum haec studia adolescentiana alunt, senectutem oblectant, Secunda re ornant, adversi perfugium ac solatium praebent, delectant omi, non impediunt oris, pernoctant nobiscum porsegrinantur, ru Sticantur.
VIII. -l7. Quod si ipsi haec neque attingero
neque enSu nostro gustare possemus, tamen ea mirari deberemus, etiam cum in alii videremus. Qui nos trum tam animo agrost ac duro fuit, ut Roscii morso nuper non commoveretur Qui cum SSet Senex mortuuS, tamen propter excellentem artem a Venustatem videbatur omnino mori non obuisse. Ergo ille corporis motu tantum amorona sibi conciliarat a nobis Omnibus : no animorum incredibile motu celeritatemque ingeniorum negligemus 3 Quoties ego hunc Archiam vidi, judices utar nim vestra benignitate, quoniam me in hoc novo genero dicondi tam diligonior attenditis quoties ego hunc vidi, eum litteram
scripsisset nullam, magnum numerum optimorum Or- suum de ei ipSi rebus, quae tum agerentur, dicere extempore l-l8. Quoties revocatum eandem rem dicere
27쪽
ORATIO. lcommutatis verbis atque Sententii. Qua vor aeCurate cogitateque Scripsisset, ea si vidi probari, ut ad Qterunt Scriptorum laudem perveniret. Hune go non diligam, non admiror, non omni ratione dolend. ndum putem l Atquo te a Summi hominibus Pu-ilitissimisque accepimus, ceterarum re iam Studia et doctrina et praeceptis et arte conStare poetam nutura ipsa valere et montis viribus excitavi et quasi
divino quodam spiribu instar Quare uo juro noRiser ille Ennius sanetos appellat poetaS, quod quaSi deorum aliquo dono atque miluore commendati nobi esse videantur. 19. Sit igitur, judices, Sanctum apud VOS, liuinanissimos homines, hoc poetae nomen, quod nulla umquam barbaria violavit Saxa se solitudines vocireSpondent, bestiae Saepe immanes cantu flectuntur atque conSiStunt nos instituti rebus optimis non Poetarum Oee moveamur Homerum Colophonii civem esse dicunt Suum Chii Suum vindicant, Salainini repetunt, Smyrnaei vero Suum SSe confirmant,
itaque etiam delubrum ejus in oppido dedicaverunt; permulti alii praeterea pugnant inter se atque Ontendunt.
IX. Ergo illi alienum, quia poeta fuit, OS mortem etiam expetunt nos hunc vivum qui et Voluntate et legibus noster est, repudiabimus Praesertim
cum omne olim Studium atque omne ingenium contulerit Archias ad populi Romani gloriam laudemque celebrandam Nam et Cimbrica res adolescen at-
28쪽
tigit, ipsi illi C. Mario, qui durior ad haec studia
videbatur, jucundus fuit. 20. Neque enim quiSquam DS tam aversus a Musis qui non mandari versibus aeternum uorum laborum facile praeconium patiatur. Themistoclem illum, Sunimum Atheni virum, dixiSSO aiunt, cum X e quaereretur, quod acroama aut cujuS vocem libentissime audii et HuS, a quo Sua VirtuSoptime praedicaretur. Ita tuo ille Marius item eximio L. Plotium dilexit, cujus ingenio putabat ea, quae geSSerat, poSSe Celebrari. 2 l. Mithridaticum vero bellum, magnum atque difficile et in multa strietate terra marique VerSatum, totum ab lio OXpreSSum eSt; qui libri non modo L. Lucullum fortissimum et clariSSimum Virum, verum otiam populi Romani nomen illustrant. Populus nini Romanus aperuit Lucullo imporant Pontum os regii quondam opibus et ipsa natura et regione vallatum populi Romani exercitus eodem duco non maxima manu innumerabile Armeniorum copias fudit populi Romani laus est urbem amicissimam Cygiconorum ejusdem consilio ex omni imputu rogio ut luo totius belli ore ac faucibus ereptam
OSSe atque Servatum OStra Semper feretur et Paedicabitur L. Lucullo dimicante, cum interiectis ducibus deprossa hostium classsis et incredibilis apud Tonodum pugna illis navalis nostra Sunt tropaea, nOStra monumenta, OStri triumphi quae quorum ingeniis efferuntur, ab eis populi Romani iam cole
bratur. 22. Carus ivit Alricano Superiori noster
29쪽
ORATIO. 23 Ennitis, itaque otiam in sepulcro Scipionum putaturis esso constitutus ex marmore ; at eis laudibus certe non solum ipse qui laudatur, sed etiam populi Romani Pomon ornatur. In caelum hujus proavus Cato tolli tur magnus honos populi Romani t ehus adjungitur.
omnos doniquo illi Maximi Mareselli Fulvii non sine
Iommuni omnium nostrum laudo decorantur.
X.-Ergo illum, qui haec fecerat, Rudinum hominem, majores nostri in civitatem recoporunt nos hunc IIoracliensem, multis civitatibus sexpetitum, in hac autem legibus constitutum de uostra civitate ejiciemus 3 23. Nam si qui minorem tot ia fructum putato Grapei Versibus porcipi quam ex Latinis, Vehementer errat, propterea quod Graoca leguntur in omnibus er gontibus, Latina suis finibus exigui Sane, continentur. Quare si res eae, qui gessimuS, orbiSiserra regionibus definiuntur, cupere debemu8, quo manuum nostrarum tela pervenerint, eodem gloriam famamque penetrare, quod cum pSi populis, de quorum rebus Scribitur, haec ampla sunt, tum eis certo, qui do vita gloria causa dimicant, hoc maximum et periculorum incitamentum est et laborum. -24. Quam multo Scriptores rerum suarum magnus ille Alexander secum habuisse dicitur Atque is tamen,
cum in Sigeo ad Achillis tumulum adstitissot: O fortunate' inquit adolescens, qui tuae virtutis Ηο- merum praeconem inven0rist Et 0ro Nam nisi
30쪽
Illia illa Oxstitis of id in tu timius qui corpus ejuAContexerat, nomen otiana obruissos. Quid Nostor hic Magnus, qui cum virtute fortunam adaoquavit, nonno Theophanem Mytilenaeum, Seriptorem rerum suarum in Oricion militum Civitato doliavit, et nostri illi fori es viri, sed rustici ac militos, dulcedino quadam gloriae commoti, quasi participse ejusdem laudis, magno illud clamor approbaverunt i 25. Itaque, credo, i civis Romanus Archias legibus non
sessset, ut ab aliquo imperatore civitat donaro tur Perficero non potuit. Sulla eum Hispanos donavo et Gallos, crodo hunc putentem OpudiasSot quem OS in concion vidimus, cum ei libellum malus Oota depopulo subjecisset, quod pigramma in eum iocisset
tantummodo alterni versibus longiusculis, statim ex ei rebus, qua tune vendebat, ubere ei praemium tribui, sed ea condicione, Q quid postea Scriberet.
Qui sedulitatoni mali poeta dux orit aliquo tamen praemio dignam, hujus ingenium et virtutem in Seribondo et copiam non expetisset l-26. Quid i A Q. Motollo Pio, iamiliarissimo suo, qui civitate multos
donaVit, neque per Se neque o Lucullos impetravissset Qui praesertina usque eo de suis rebus scribi cuperet, ut etiam Cordul a nati poetis, pingue quiddam sonantibus atque peregrinum, tamen aureS suas dederet. XI. Neque nim est hoc dissimulandum, quod ob- Seu rari non potest, sed pra nobis derendum trahi-