장음표시 사용
71쪽
Ttasse animum verisimile est Tiberi exemplo aduersiis
CIII. yi in arduis negotiis expediendis , cum magnis Pi incipibus versantur malles sunt per praerupta
repentibus semper timent , saepe titubant,&subito corruunt Glacies ad cadendum. Hic itaque Contra Rhodanum ne olide natare tentes
Contra Boream, ne temere Lare ruentem
Contra petigi trepitum ciamare tumultum Contra ensiferum,rabie certare Tyrannum inquit Scaliger. Durum est tibi, contra stimulum recalcitrare: Inprimis in re exigua insanum enim est ob res leues subire periculum, Appiano authore. Si fieri potest ut pariterDeo&Principi placeamus, bene est placendum tuacipibus: si autem aliter non placemus Principibus nisi Deo displiceamus Deo magis quam Principi placere debemus Rides
malitiose aulice. CIV. Aulici stulti sunt,qui opinantur,eXistimati O-nem, fatuam esse non poste,niti in illorum manibus nego tia arcana recumbant: si aliorum exemplo saperent,imprimis arcana negotia fugerent, nudis libellis supplicibus ex pediendis contenti, in actis legendis,&scntentiis concipiendis occupati, adhibiti grauioribus , raro foeticem perpetuum cursum , etiam prudentisami,etiam inuicem ruramentis, ut hodie fit obstricti,apud magnos Principes, experto teste sortiti sunt: ut&ilii itii primas,apud Principem omni arte, quaerunt: non angat te primatus, cogita enim, qua oneretur inuidia, quae cur pectus percoquant,&an non satius sit, apud Deum, quam potentissimo Reges, summo loco sedere , ubi munus, sine onere honor sine inuidia
72쪽
CV. Verum si fateri volumus , nullus est in aula angulus, in quo tuto queas quiescere, hoc tam deplorato rerum fatu. Quamobrem nec iustitiarii ministri in aula sunt felices, 'elii i , ut rectius loquar, qui iuri dicendo,&iustitiae administiandae vacant S praesunt. CVJ. Si enim, secundum leges 5 constitutiones decernere lites, S pronunciare volueris, de Principum aD feci una,&iussione, sequi, nolueris, & Principi contradicere, tum propriis collegis volueris, conflabis tibi Principum ac reliquor uidium, inuidiam, malevolentia ,&inde tibi minae eversiones erunt in insidiis, imo in ianuis Robe
CVII. Si male S contra leges quicu comiseris, ingratia Principu Vel pcerum, vel popularis aurς, diuini nummis ira in te cocitabis,ac conscientia tibi ut loquitur Mornaeus, carnifice constitues, dono est agies Gehenna Hinc Bias vere dixit, se malle inter duos sibi plane inimicos, litigiu decidere, Diater amicos: Qujs enim perdidit unquam litem,& bene locutus est de iudice vel necesse sit ut fias Bunas iudex hoc est tria qua de lite pronuncie Sed tu nulli parcas, ut soli parcas animae & potius sis, vas electionis Q Ossa,
aulae, in qua Cori lutitur&recoquuntur, insulsa, iniusta Decieta sub iustitiae titulo aliquando exercentur iniusta compendia Syracide monentesintentias arille timore pro
CVII. Relinquas itaq; aulam,&permutescu Villic Ovestem,lic t nec eo pacto, imo nec inter sylvas, nemora ac fe-r s,tutu sis: Vel iuris prudentia instructus quaeras suprema Curia a in Germania, in qua tuto prudentiam,&iusti ac xercebis, vel in inferioribus iudiciis, ad diuina praecepta, dignam vocem, legum te componas, etiamsi expedia ia
73쪽
, sint,mille mundi pericula,&innumera incommoda. Non enina minus Heroicum, praeclarum est, proustitia, qua fide, pati, mori. Sed muli homines sunt. authore Herodoto Pauci ora. CIX. Corriges teipsum , eo modo, sustinebis publica , quibus majora forsan priuatus sustineres, alium vero vix meliorem reddes. Voluntas, ad laboremi satientiam propensa cuncta vincere, ac superare consueuit,si Polyaeno credi S.CX. item ad modii enim pestis grassantis, tempore contagione morbos diuolgante centu homines vel Medici
mortu tur, ante Iunus liberetur ita mille hic: Coclusio itaque certior, ut probis elogiis me subducat,&pur aerum, hoc est, Vitam priuata Ti, irant. Qq ad Vero Guela ara putat, consultum non esse, relicta aula, se oferre, in villam, id dictum credimus, deaulis mediocriter constitutis. CXL Inprimis videat aulicus, ne, nisi coactus mandatis, iussionibus se immisceat, Principii foederibus, bellis, matrimoniis arcanis soliis. Experientia enim testatur, proXenetas nuptiarum , foederum arcana aliis exclusis, tractantes, in uagens discrimen, felici successu non secuto, Vel Domino mortuo, coniectos est inprimis si lucrum, ut fit in aulis, captarint. CXII. Aulicus,cautus sit, ne Princeps animaduertat, P Velit Principe, prudentior haberi cile. Princeps enim licet amet homines, qui sint negotiis pares, tamen exeplo
Saulis non fert libenter, qui se ipso doctrina experientia
in rebus ciuilibus praestantiores censentur: corrigunt enim
saepe non inici et D. a idem a Saul remotum Daedalum ob sapientiam a Minoe captum, Polamedem proptercipient: am , Essem inuidia perii illa, si tib Xenophon. Beati itaque rudes quoniam Asini Domini vocabuntur possidebunt terram
74쪽
XIII. Luna inquit ipsius cito, quicquid est
gloria prudentiaegratia , opum , cfunde illi soli Principi scilicet didicerat loab victoriam Dauidi tribuens aeum sit
conditioPrincipum,ut tantum a lucrsos casus aulicis,fecu-dos fortunae sua inbuant, feliciter non succedentia in L nigros, reiicians. CXIV. Contemptus,quamuis quandoque conte-nj debeat tame, cum diminutione, existimationis acquisitae, ne seruiat,ne contempt' patiatur, vel docente Aposto io Paulo In Legato contemtus est argumentum maximarum irarum. potentum Legati sapienteri interpide contemnenti respondere, infirmiorum obsecundare debent,& mollissimam occasionem fundi expectare. CXV. Quemadmodum Principis salus priuatorii dicitur ita authoritas dignitas Cosiliarioru Principis dignitas non iniuria cusetur:fieri enim non potest, magni- fiat Princeps, cuius consiliarii, contemnuntur: Si enim digni sunt honore, contemni non debent, si non digni, tales curretinet Cotemnit si unum solum altero excluso audit, Dauid audiebat non tantum Achitophel verum etiam Cusai. CXVI Cordati graues aulici, nunquam ita se dimittere debent,ut approbent sententiasseruiles,nec formidare Principis iram,quo minus,quae recte sentiunt,libere dicant Blande supplicare, non decet eos, qui iusta dicut Villa non patitur,inquies. CX VII. ebus enim es, ex sententia Susannae,m
manwho num madere , quam peccare, in consectu Domini. Moyses Deum timebat, veritatem non supprimebat nec
CXVIlI ridericus Imperator, optabat ut aulici
consiliaria, iudicaturi, de rebus propositis, duas res ante Palatium investibulo deponerent: Simulationem&diminutata lationem
75쪽
lationem. Modinnuit quoque insciptio, in Curia Ratis-bonensi, quae extat in tabula marmorea aureis literis,Mdocent prudentissimi Veneti, illustri exemplo, alios, qui olent ante vestibulum curiae, priuatos allectus, apud S. Marcum , deponere, eo pacto recipiunt consilia, spiritum G
C XIX. Quamuis aulicus consiliarius, propter virtutem,ingenium,eloquentiam,&gratiam, Principi sit acceptus tamen nunquam irrideat alios, nec se ipsum admiretur,ne inde sibi interitum acceleret, quem non uni hanc ob causam contigisse scimus vir is alioquin bonis: Pliu di a itur excidiis σε, ' Irruns soli coinpar se sera Philaut a nil unquam moultioni, Soli uisibi Aceat, currerosi pernat Issia rel/ju spernitur ic vendit miti Cum vel Christo teste, in aulis superbiae vitiumst ne quens, quam squam terrarum alibi: licente, aulicos molas ter vestitos , purpura, byi ,holosericis annulis, omnis
generis, gemmis: Aulicus superbiam tanquam Diabolum fugiat Recte enim Augustinus&Veres: Omnium diuinorum et oluminum agin. , hanc ubique piraresententiam: o Deus
perbis, at,humilibuου autem de rariam , quod Philosophus approbauit interrogatus, quid Iupiter in coelo ageret, respondens seperbos a terram deiicit, exaltat humiles. Lateat sub splendida veste humilis aulicus. C X X. Humilitatem tamen , cum Principibus, non definimus, adulationem, in omnibus Prin Cipis iniustis ne gociis ut nec siti perbiam , constanter veritatem, etiam cum detrimento rei familiaris,&diminutione gratiae, de fenderit S prudenter adulatoribus contradixerit. CXXI. Tenuissimus aer superbiae, per angustissimas rimulas, tanquam venenum, in animas aulicorii penetrat, eorum
76쪽
eortinas licet , qui sentiunt,a quam gratia', scienciae V Elvirtutis , scintillam urentem in sordibus concepO sin usdem natus facile franget, immancin Gigantem, mamens spiritu tumentem si adagium antiquum cogruerit , Nosceret quoad opes corpus&anima: Sicut enim nonnulii, eX aulicis una, Vini guttula, inebriantur&corruunt : Sic in arte orandi , equitandi saltandi: digladiandi , exercitati,i opinione vel imaginatione, praestantes, infantur, de alios contemnunt. Aulicus tanto vanior, quanto grandior ut fumus in globue uectus, sit tibi gratior potestate libertas CXX lL Optimi Aulici, imo mortales, quibuSinc O-gnitae sunt Virtutes , quibus ornati sunt: Si simplex fuero, hoc ignorabat anima mea : Virtus enim latens, ut Virgo clausa a corruptoribus immunior est , eo minus superbiae,
di inanis gloria furibus, obnoxia. Malim cum Paschalio rusticiores,& probiores quam limatiores,Gncquiores ministros: sint aulici tales de quibus dici queat. Vere hic es Israelita,in quo dolin non es. Sed hodie dolus in pretio astutia, ac
versutia prudentiae annumeratur.
X XIII. Vt fugiat aulicus, inusquisque mortatum superbiam , non qtos habeat virtutes attendat, quam gratiam in aula acquisierit , sed quid sibi ex omni parte de sit,i qua arte creuer: r, Consideret diligenter mi nus periculi est , si se improbum improbus agnoscat,quam ut pessima quaeque palliare conetur. CXXIV. Magnis mundi miraculis annumerant Physici fontem quendam in quem missa accensi facula ext g Jatur, Contra extincta, accendatur Sic humiles nudi ad Deum accedentes locuplatantur, cla Oanu Opra diri, amittunt quod habebant. X XI. Omnes Aulici Consilia ita , quina agnarum rerum consilia suscipiunt, cogitare debent sed uid, an quod a grediuntur, Reipub. Vtile, De gratum,gloriosum Gen
77쪽
tibus, promptum eis et ,Velcctae non arduuin tu . M , Citaque egerunt ij,&m ius p adcter, lii fuerunt authores impi': v testicerent, Vt a Danub: in Rhenum nauigare tui. Sic Neronia adulatoribus consilium de perfodi odolithino Corinth aco. non successit, sanguinem enim hic r-ra e spiste, lameta 'ad a, auditos rugitus, spectra multa
apparuille Dio scribit. Idem de sim libus,ut in Regnis, &Regionibus vicinorum occupandis, iudicium esto Felicitate tamen in Flandria, S Irabantia simile succcssit, in Da nubio infeliciter S Rheno. CXXV L Aulici Consiliarii qui ad diersas curas,&opiniones trahuntur,idunt irres bluti in auli non magnistunt: nati tur prompti in animi cogitationibus explicandis constantes in ij defendendis. te in iubilem rotina deprehendat hora. Si coisset osunt pieὴreco titutata Iutare alioquin mali de nata virtus.
gia negotia,quae consensu Principis, S collegarum incipit, d bet occub re quot que ad exitum perducta fuerint Ἀ- OqU:n multi m. 3tim uidi , ea imped en Vel prudentiae detraliciar, quod non citius finem actioni impoluerit intes tati: aque ictum , an equana sentiat alius. Quod Nehe
mias probabat scili et in arduis negotiis aggrcdiendissi
CXXV Ill Prudens Consiliarius emcere debet vinu iram si te nego iis vivat , etcse socordiae,&ignauiae tra iit; Igna asen: m,S o iosi iratus etiam Dcusci inprimissi Pinnes ps fuerit labo solus: Aulici enim sequunturtium ores mores Princi p. m. Mino uos haec aut natura,storent Sed mores Domini, Caesarianio habet.
78쪽
inquit ille At eo non attento, Consiliarii qui negotiorum relationi: eX qua Seneca ius oriri dicebat praesunt fideliter referant, marrent, ne Princeps falis relationi credendo multa iniqua mandet,quae alias non iuberet, referendarii mendaces dicantur. Quotidianus hospes in aula: Sol sceleratis oritur,& Piratis maria patent. CXXX. Cuncta, inquit Tacitus ad Imperatorem in mollius relata a quod observent omnes aulici neque addant in referendo igni oleum: Sed in melius,&mollius occaute ac lente, quamuis laudabilis sit quandoque festinatio: tamen maturitas grata, quae Delphinum ancorae filia
CXXXL In magnis negotiis,&deliberationibus, Q obesset nihil prodesse potest silentio debet inuoluere
prudens Consiliarius: eo enim casu oratorium est tacere. Gram iactura loquela est. CXXX lI. Consiliarius aulicus summopere curet, ne neglecto Principe, vel consensu eius excluso, quiC- quam etiam utiliter gerat, inprimis si longe non abfuerit, alioquin tanquam contemptus ostenditur. Itaque minus barbare egitMahometes Visir primus trium Ottomannorum Consiliarius, qui etiam rem minjmam,quamuisse id facere posse certo sciret, insicio Principe determinare, o luit Hinc Albanus dicebat se catenis, S compedibus Re gis vinctum adquirere Regna. Docuit te Ioseph longe ante Albanum cis enim Patrem&fratres absque consensu Pharaonis noluit excipere, Vel recipere.
CXXXIII Legatus aulicus, qui idem Consiliarii
officio fungi solet S dicitur,emandata alteri USicfert, Legati resipsis a fersit. Legatus in bello diciturq Impera o iis vice fungitur χ ς, αν lite i, is ille fiduciaria Opera obtinet, veniente Imperatore cedere eum oportet Legatio est publica,vel priuata haec votiva aut libera: illa mandatur puta
79쪽
cvs POLITICVblico nomine &publico consilio approbatur, ct firmatur nihil in mandatis propria authoritate, occasione rei melius gerendae, mutare: sed omnia ad praescriptam Legationis formam referre, vel Principem super noua incidenti
causa consulere debet. CXXXIV. modenim iura ciuilia statuunt,man' dati fines quandoque licere caecedere ui rem commissam plenius&melius expediueris, quam iussus eras : tamen id de rebus priuatis , non etiam publicis recte accipimus: in his enim non utimur interpretatione Inde Valerius, Ronianos ait legatioNem,quibus acceperant verbistere CXXXV. Legati, Oratores, interpretes, nuncii, siue temporeb Eliive pacis, temporarii, si uepcrpetui, A ordinarii quos Paschalius ex omni parte non probat rci dicendae , vel agendae causa mittendi, deboni explorare suas vires , ne in e munus illud, cui se putant impares,sub ire: Recte enim Ictus G Mus PQ videtur iniquum infirmitas culpae annumeretur, cum allectare qui quam non debeat, in quo vel intelligit, vel intelligere debet infirmitatem sua aliis periculosam futuram &nihil super vires tentandum s 2prias monet scriptura etiam venustissimo Apologo de Carduo S Cedro &generaliter, nemo propriae s pientiae, aut potentiae fiducia res periculosas, non necessarias moueat Dicat, non ambuliui immagnis neque in mirabilibi sperme ne post conuiciorum, contumeliarum plagis excipiatur,vel ad Tarpe)um saxum citetur:
Non es beatus Esse quis nesciat, CXXXVI. Ergo
Certo modulo te, o tua metire robando,
flande loco, e quibi in sit ruendum - caliger: Ne assumas arma aulica quibuscum Davide uti nescis.
80쪽
vultum non omnibus licet o siculari Vnde Spartianus Lepitanum 10 in olim contubernalem fustibus caedi iussit, quod ,cam plebejus csset, scala plexus fui illat,dceloqui Praeconem praecepit:.Legatum Eo fleb0α amplectitemere noli.
CX X XVII Frustra Geometriae. Cosmographiae operam dabis, si temetiri nescias Salomone author me es t dicatur tibi , ascende huc, quam Pthumilieris ora pris perCondemnatu nec postera aetas absoluet Canis digna sede, o pabulo de quibus&aliis Legatorum requisitis plene Paschalius, Albericus Gentilis Hermannus Lirci, nerus&alii scripserunt , ut Franciscus levate , 5 Oeta uius Magius, Poncelus. Multa iure ciuili pio lata de Legatis hodie indesiuetudinem abierunt im debitore; fisci non prohinebantur legatione fungi, Debitores Rei pubi minime. O impater trium liberorumcxcusabantur, Sic pater qui filiun in legatione habebatLegatus vicarium dare non potuit: nisi pater filium. CXXXVIII Legatos aulicos oportet,inquit Cominaeus esse homine eritos, circumspectos, o osa es inua sint i bus, consiliis gratia, o authstritateritatuam itaque m t mni C-gatione lub cmeribus occultos esse ignes. Sint legati prudentes, veraces, costantes, diligentes, astuti,&ve uti absq; dolo non deflectores,non inhumani, non mendacES, non m iusti,non auari,non obaerata, sed statua digni. CXXXIX. Ablegatus diligenter aditi iacipem scribat, necessaria. non necessarii, in negc tus commisssis quid sperandum sit vel non. Et ne litera pereant,duplicat ac transiri tat, diuersis Viis destinatas nec tamen res dubias. incerta pro certis ti an scribat Moccasionem hatera iam mittendarum concinuet.
CXL. iam iem stim inem in comitiis Impe rit conue usii incipes magni equos dispositos e. redarios