Methodus emendatae orationis. Siue Grammaticae institutiones. Auctore A.R.P. Camillo a S. Hieronymo Vrbinate Clericorum Pauperum Matris Dei Scholarum Piarum Collegij Nazareni in vrbe rectore

81쪽

Methodus cognoscendi, ct coκ- struendi Praepositiones. ΡRaepositio sic dicta, quia verbω ,

aut nomini praeponatur circumstantiam , siue habiti. d nem rci indicat. Praepositionum aliae simi drantaxat componentes, quae nec extra compositionem inueniuntur.

AIiae sunt, quae extra usum compostionis receptae sunt, quarum triginta numero plus minus accusativo praefiguntur .

Ad, Apud, Ante, Aduersus, veι aduersim, cis, citra, circa, Circum, Ciseeiters Contra,Erga, Inter, Extra, Intra δnfra, Iuxta. MPra b, Propter Per Pone , Penes,Post, Praete r. Secus , Se- Trans, Ultra,Vsque,

cundum . Tenus .

Sexdecim Ablatium quae sunt Ab Ab, Abs, Absque, Cum, . Coram X ve, Ex, E, Pro, Prae, Palam, sine a Tenus,Clam. D, Sub , Super o

subter. Sed M, Sub, Super, Susser Gam,Co maccusativo, vi ablativo alio. & alio

82쪽

66 an odo iunguntiit, cum significant in Jo. - , habent ablativum; cum ad locum, accusati un. Tenus genitivo etiam pla rati gavd t.

r Nota si prepositiones posponas tur fieri aut adverbiais Liennio post .

t Triennio ante ..

Rut poni figurate per Anastrophe, vi

. Hectora Cirmm . .

Versus tame elegantissime sub ijchur,. Vt ' Romam eterfus. Vsque nunc Praesit , nunc sequitargasum s L que Puteolos venit, vel Romam usque. post etiam pra positum induit nata. Tam ad uerbigat 1iu. 'pos paucis .dielus.. a Nota praepositiones alijs praepos-aionibus aliquando Pr pontias di anu diem Kalendarum . Ut f Vritie ad minantiam .s A Brunduso usque . 3 Nesa verba composita ex prepos-.tionibus f pe casus pra positionis conmpcmentis asciscere . Plaut. Acces periculum . Cisar: Ne malo multitudo Rienum transducatur ..ς Vel iterata pra positione . . Antonius in Galliam inuasit . Metho-

83쪽

IMethodus cognoscendi , ct con fruendi iadverbia.

A Duerbium licet dictum sit , quod

in 1 verbo adiaceat, e i iisdem*ae significationem determinet, ut Bene dormit, quiparam cemedit. Aliquando tamen non ad verbum, sed ad aliam orationis partem resertur. Ad nomen . Egregie minus. Ad participiu . Temere faciens omnia. Ad ipsiim adverbium . Vald. mane,

latis prudenter . 'd

1 Nota sub Iudice adhuc litem C. , Vtrum Adverbium .casus rςgat patu-x aliter , .an figurate ; nos aliorum' diri endam iudicio litem relinquentes sis

Primo. Ad uerbia demonstrativa, Ecce, Hem, accusaturo , & nominatilis ad arcre . Sucundo. Adverbia quantitatis, Alun. Eae , Amto Parum , Nimis genti O , sc etiam te oris, trine, Nunc, Priane, roseridie, Aterea. Pridie, & Postrise Mnaei etiam accusativo; ut . Pridie Nonartim , Fridie Nonas .

Sio loci, Ubi. Ubique, ureocunque Σ - ursi, Eo, Nusquam., Longe , Tocorum, sic sar, Ac instar , & Ergo, sic Adverbia

84쪽

Congruenter ,Conuenienter Obviam in

Quarto . Adverbia Comparatiossil easus Comparatres asciscere Doctius illo, Pavilo plus, Plusium eriginta , vel sia resa particulapius rei inra .

, Nota dici proxim , propius , proe V rbi, Urbem, vel ab Urbe, & haec ipsa superiora adverbia , & multa alia di uersorum generum sne ullo casu construuntur. .

Methodus e nostendi, σ e fruendi Interiectiones. INteriect o, sic dicta,quod interi aem

caeteris partibus orationi&: vox quae clam incondita est,qui plenam aliquam animi affectione indicat,vel fine verbo. Ymt. Hei

nem.

cappara

ta Agedum

85쪽

emis Levari

man Appage Appagesis

- Nesas Indignu Ium--. Ex quibus, O, cum Nominatiuo, A tufiitiuo, tu vocativo construi potest. χ' beu , & Proh cum Accusativo , de

Heu, VM , Ah , Hei. cum Datiuo πιι timn cum Nominativo.

Methodus cognoscendi, o coninstruendi coniunctiones. Oniunctio , ut nomen ipsum sed,

cat, est vox quaedam , quae Clauatas i n sermone , atque Oratione eonis ordinat. Eius varie constituti

ur species sed nos hic aliquas adno-1bimus , de quibus praescribi aliqua . onstructio potest. 'Prima species est copulandi.

Secunda disiungendi.

Quae dictiones in simili casii, disi ipsa ictio necessario sit alio casu cfferendo onnectunt.

86쪽

. i. Hr bonus, ct Iasensis . . Aut Deo, aut mundo seruiendura ..

Fui Roma, ct Umetiys i Huc adde etiam , -κter , aptum albqvando iunge iis casibus Colum. lib. 3.

C p. i. omnis incommodi patieνres Ra. bellianamites prater caloris ..

Salust. Multitudini licet ab armis digre

. . dere, praeter rerum capitalium era-demnatis

Tlertia aduersaliua ' - - Etsi Quamquam' Tametsi Etiamsi Quamuis Licet. Tres primae principio orationis ser uiunt Indicativo;in medio etia Subruss-ctivo, res vltimae tantum Subiunctivo. Quarta conditionalis ,.si, Nisi, Modo, Dummodo . . . Serviunt frequentius Subiunetiuo aliquando, & Indaeatruo. Quinta rationalis A i, Quod, Qina, Quare, Ergo, 3 c. Vtroque modo iunguntur,& Subiunctivo, & Indicativo. Sexta affirmariua.

subiunetiuo gaudent.-I e, interro ans utroque modo , ne

gans Subiunctivo dumtaxat iungitudiAtque haec praecepisse saris de recta constructione octo partium latinae ora tionis , quae si cui non satis videbunt*r, fontes adcat Grammaticorum.

87쪽

METHODUS

FIGURATE

CONSTRUCTIONIS.

Figura modus quidam Ioquendi est

a vulgata consuetudine alienus, quin aliquando v)tiat orationem ;aque ac persaepe exornat. Huius generis sunt. Euali age,suὸ Hetercisis, latine permutatio,quia mutat inu em parteS Oratio uonis, vel attributa partium, ut: Am vivere turpe es rvivere pro

Plauto Mnasa cuique, magis gaudean

pro gaudeat. . E est,s, latine, defectio ; quia quod ieest orationi, quaerit foris , ut: Ad Martis misa proluvies, hoc est,

. . ad templum Martis. - .

Zeuma , latine, adiunctio , quia adiungit ex propmquo, quod orationi

Nulla possessio, nulla vis ctari pluris, quam virtus Mimanda es. set Silepsis, latine conccptio , quia min. atis partjum attributis concipit a vici-US , quod orationi deest .

Tlle timore i ego risu corrui .

Prole s , latine, praesumptio , qui

88쪽

72 praesumit ex genere, quod non explica catur in partibus, ut et

Dudi Consules perierunt; alter ω bo, alter ferro ..

Areaismus, latine , Antiquatio , quia priscae vetustatis loquelam contInelrcijciendam, ut: Plaut. Nobis praesente, pro praesentibus, Absente nobis quid turbatu es domitHeuenismus, siue graecismus graecata latinae constructionem commodat, ut: Triste Lupus fabulis; pro tristis. Eo visere; pro visum. Cuius figurae modos p Iures vlado'eeberis,

De Virijs Constructionis . DVo potissimum sunt vitia conma'

istionis; Sine mus, Barbari M. Solari vi contextum totius oratis' nis corrΚmpit, Vt: Cicero venit Rrundusis .

Barbarismus dictionem foedat, ut: Respopondi. In illo voces omnes sunt Iarinae,

male connexae, ut Coeli sunt rotunda.

In isto dictio est peregrina. aut lati na quidem, sed corrupta, ut Caela μη

operta zBarbarismum tamen excusat MN plasmus, ii transformatio haec consilio,& exemplo, aut ordine adhibeatur. 'Ter. Ubi es ille Icelus,m me perdidit i

89쪽

- . 73

Hyperbaton , inuertit etiam usitatae constructionis ordinem, sed si sine perturbatione sententiarum , claritatem Parit, ut:

c. Omnem accusatoris orationem in duas video diuisam esse parte . . A

Cuius species prima est innastrophe duorum verborum prae positio, ut

sua de re, suamobrem: mecum, te cum, sec.

Thmes viae iunctum verbum diuiditanteriecta particula, Vt:

Per mihi gratum feceris . Res vero publica . .

Parenthesis, interiectio alicuius brevis sententiae in media oratione, ut: O praeclarum custodem ovium curniunt lupum .

De Viti's Orationis. DEturpant orationem primo

Cacophaton obscoenum dictum , aut nimius vocalium concursu S. Tapinosis depressio rei dignae, ut: . Regulus, pro Rege. Tauthologia importuna verborum iteratio. Iban qua poteran qua non poterant, non ibant. Maerologia , longior sermo, quam

par sit, Vt s

Domum redeunt, unde venerant.

90쪽

Pleonasmus vocum redundantia, ut Hisce Aurilus audiui .mmocteleuton inconcinna Vocum sexeuntium similitudo, ut 3

Flentes, gementes , dolentes , lacryzantes.

Methoius breuissima Itu e*-- pungendi . TRia sunt , quae distinguunt oratio

nem .

Comina, Colon, Periodus . Comma, latini Articu jum vocant,seu virgulam: est semicii culus inuersae figurae , θ nullam aliam vim habet , qua faciendi tenuissima n distinctionein , siue coniungendo, & copulando, siue distinguendo, & disiungendo, cum leuiter adumbrata, non expressa, neque conclusa sententia est, ut: propter tuam erga me beneuolentiam, ct meam in te obseruantiam , ω communia nostgrasmdia, rogo te.

Nimius usus articulorum parit obscuritatemiatque adeo satius est unam, aut alteram omittere, quam orationem confundere, maxime cum particu lae coniunctivae, & disiunctivae frequen. tantur, quae commatum vicem gerere possunt.

Colon,seu membrum duplex punctiam est : quo sententia concluditur , sed orationis quasi gyrus, de orbis non e ple-