Noua extimi coeli motus, quem primum motum vocant explicatio : In qua resectis heterogeneis, illa quae huius primae astronomiae partis propria sunt, ex logicis legibus facili perspicuaque ratione exponuntur...

31쪽

rotunda forma praedita, medium mundi, Vt naturalis philosophiae periti docent, locum sortita sit, ut circum illam tanquam immobile centrum perpetub coelum versetur: nobis autem in dispar1bus terrae locis habitantibus , coelique spectantibus motum, dictarum coeli

partium, d iuersae videatur habitu do,hinc factum est, ut sphaera dissimilem situm habere dicatur, non quidem secundum se, sed r es pectu

nostri. Et cum tota illa diuersitas a finientis idependeati varietate, qui mutatur, puncto nimirum verticali mutato: qui etiam finiens ob eam rationem erga vertices mundi

immobiles & aequatorem, qui sui qualibet parte sque abest ab vir que

32쪽

EXPLICATIO. 23

que Vertice, imparem nanci itur affectionem: itaque quorum finientis centrum est sub qquatore, &verticale punctum in aequatore, iis aequator & finiens intersecabunt

se ad angulos rectos sphqricos, &Vterque vertex in finiente erit. Hi igitur dicuntur habere sphqram rectam eo quod ςquator & finiens ad angulos rectos sphetricos sese bisecant.Sed qui centrum finientisthabent extra squalorem, dc ob id etiam Verticale punctum,iis etquator atque finiens intersecant se ad angulos obliquos sphqricos,& neuter verticum est in finiente , sedat ter supra, alter infra illum. Hi vero dicuntur habexe sphqram Obliquam, eo quod aequator & fi-

33쪽

niens sese interfecerit ad angulos obliquos sphaericos. Porrὁ quo

re idem

ctu cum Vertice

mundi,quod duobus tantum in locis accidit,ii neutru horum situum habent nam finiens & aequator neque ad angulos rectos,neque ad angulos obliquos sphaericos sese intercidunt ideoque libuit hunc situm appellare Neutralem.

7. Motus coeli. Ortus. Occasius.

Dictum

34쪽

Dictum est de extirnς sph repartibus atque situ, quorum adiumento motus primus, quem qu rimus,potest obseruari. Extimi itaq; coeli motus absolute consideratus, iusmodi est, qui nec intenditur neque remittitur,sed eode semper tenore cietur: licet coeli partes a lis aliis celerius agitentur siquidem v ad ambitum partes sunt, plus eodem tempore evadant spacij,

quam quς ad axem simul tamen

ratione continui mouentur, & redeunt simul ad V bi sic enim loqui liceat)ὸ quo simul digresset fuerat.

Sed cum nostro respectu, ut situs huius coeli, ita etiam motus Varietatem aliquam recipiat, interim tame smplex atque absoluta con

35쪽

statia observetur,certaque notetur mensura, exegerunt illu Astrono-

mi, primum quidem ad finientem orbem, qui visus nostri perpetuus quida limes est , ut ex supradictis liquet: cuius ratione si coelestis situs diuersitatem in genere spectemus, duplicia notanda sunt accidentia. Nam cum coetu motu circulari circum terram perpetuo Voluatur, Vt demonstratur a Physcis, a nobis laoc loco tanquam certia ponitur:

hinc fit ut quςda coeli partes supra

finiente appareant, quaedam vero infra eundem occultentur: quoruVtrunque accidit vel perpetuo vel mutatis vicibus. Per petuo apparet de perpetuo occultatur parteS 'Ueda in sphqra neutrali & in sphaera obliqua.

36쪽

ΠYPLICATIO. 27

obliqua.In neutrali quidem sphqratotu illud hemisphςrium quod est

supra fimentem,hoc est,pars ab integro aequi noctial i orbe usque ad

mundi Verticem, nunqua OccUltam

tur: quemadmodu vicissim alteruhemisphaeriu quod est sub finien te nunquam supra eundem attolli tur. In obliqua vero sphaera, quot partibus vertex supra finientem attollitur, tot partes quaquaVersus

cIrcu polum nunqua occu

β vieissim

tantum

nunqua

37쪽

emergit, ex opposito loco. Mutatis autem vicibus apparent & occultantur in sphaera recta, partes Ομmnes prcter polos:In obliqua verὸ

praeter notatas etiam reliquae omnes. Et tum quς spheter g pars tollitur supra finientem , antea sub eodem latitans,dicitur oriri seu asicendere: quς Vero demergitur inafra finientem, antea supra eundem conspicua , dicitur occidere seu descendere. Itaque ortus est alicuius sphaerς partis antea sub finiente latentis,emersio: quemad rhoduoccasus est alicuius sphaere partis antea supra finientem conspicine demersio. 8. Signiferi partes inaequales α- quasi tempore oriuntur m occiduc

38쪽

Ortus atque occasus rectus oe oblia quus.

Porro quia in motu uniformi, aequali quamuis temporis spatio,

tamen inaequales partes oriuntur& occidunt , huius deinde rationem, ad aequatorem tanquam ceI- tam constantis regulam explora

runt. Nam de in recta 5c in obliqua sphqra inaequales arcus signiferi

oriuntur & ocadunt. Cuius Tei

causa est, quod signifer aequatorino aequidis at, ytpote alibiviginti tribus partibus & amplius ab stoideflectens, gliquan propius accedens,aliquando eundem ad angulos obliquos intersecas, etsi cumini Uxu equatore semel integre elicusquoluatur: unde in utraque

39쪽

0bςra aequator dc signifer a se inuicem diuersos cum finiente angulos efficiunt, cum aequator &eius paralleli in utriusque sphaer

situ semel descriptos angulos non mutent: quae ratio etiam est ut in uniformi illo motu in his singuli; arcus aequales ςqualibus quoque temporibus ascendant & descenta dant: sed in signifero mutantur auguli & qualibus tem poribus inq-

quales arcus conficiuntur. Hqc igisor in qualitas ad inaequatoris mo- fiuiri unifbrmem imbeanda icum inςqdalis aequale habeatur mensu ra.In hac vero signiferi mo ius varietate, signorum eius ortuniatque occasum alium statuerubi fectum,alium obliquum.Rectus Or-

40쪽

tus, est ortus signi,cum quo maior aequatoris pars sub finientem a scendit': quemadmodum occasus rectus signi est, curri quo-maior quatoris pars sib finientem de scendit: & dicitur rectus eo quod angulus quem ecliptica dc finiens constituunt, rectior est, quam an gulus quem alia quamis pars e clipti creat cum finiente. Oblita quus ortus alicuius signi est, cum illud l aeqliatoris 1 portionem par tium numero superat : sicuti Moccasus , eum quo minor aequatoris portio descendit: & obliquus dicitur ab obliquiore angula. quia commissa eclipt1ca cum finien

te efiicietur. 1 Maror autem aequa

toris portio dicitur quς trigintρ