De M. Varrone et Isidoro Characeno, C. Plinii in libris chorographicis ... Dissertatio ..

41쪽

nuper in eo sinu gestis a Domitio Corbulone' quo adde V, 83. Quapropter Dionysius si novissimus auetor fuisset, linius eum haud dubie secutus esset nomenque eius in indicos rettulisset, id quod laetum non est. Itaque satis probabilis mihi quidem Bernhardyi conieetura videtur, praesertim eum Isidorum, quamquam in retractando demum opere, Plinius

ducem primarium habuisse videatur. De quo nunc paucis mihi agendum 8S Video. Ac primum quidem illud demonstrandum esse puto, Sidorum fuisse eum cui insularum nomina debeantur, quae postua a Plinio addit esse supra expositum est. Cum enim non sit veri simile pluribus in retractanda insularum deseriptione ducibus usum esse Plinium, unu quidam quaerenduS St, e quo reliquorum nomina deprompta sint. Quem nullum alium nisi sidorum esse eam ob cauSam mihi per- Suadeo, quod ille est omnium recentissimus ultimumque fere Semper locum obtinet. Nam Mucianus, qui aliquoties una cum e laudatur, ille quem quaerimus auctor 8Se non poteSt propterea, quod i iam in prima operis recenSione in Sumvoeatu est. Fragmenta autem illa Omnia hoc loco perSeribere nolui, non tantum quod id longum si, sed quia in textu non latent.

Quae praeterea Isidoro tribuenda sint inquirenti mihi

e re esse ViSum est fragmenta infra posita unum sub Onspectum colligere.

II, 242 Pars nostra terrarum, de qua memoro, ambienti ut dictum est Oceano velut innutans longissime ab ortu ad occasum

patet. hoc est ab India ad Herculis columnas Gadibus sacratas LXXXV l. LXXVIII mil. pass., ut Artemidor auctori lacet, ut

42쪽

vor Isidoro, XCVIII l. XVII M. Artemidorus adicit amplius . . . 246 ab ostio Tanais nihil modicum diligentissimi auctores fecere. Artemidorus ulteriora incomperta existimavit, cum circa anaim Sarmatarum gentes degere sateretur ad septentriones Versus Isidorus adiecit duodeciens centena milia quinquaginta usque ad Thylen.

IV, 121. Europa Longitudinem eius Artemidorus atqu0 Isidorus a anai Gadis LXXVII l. XIIII M pass. prodiderunt.

V, 40. Africa . Polybius et Eratosthenes diligontissimi Oxistimati ab Oceano ad Carthaginem magnam XI M passuum, ab ea Canopum, Nili proximum ostium XVIJ XXVIII M ass. securunt, Isidorus a Tingi Canopum XXXVJ XCVIIII M passuum, Artemidorus L minus quam ISidorus.

V, 47. Adhaeret Asia, quam patere a Canopico ostio ad Ponti ostium Timosthenses XXVI . XXXVIII M passuum tradidit, ab ruautem Ponti ad os Maeotis Eratosthenes XV l. XLV M pas , universam vero cum Aegypto ad Tanaim Artemidorus et Isidorus

V, 129. Cyprus). Huius circuitum imosthonus CCCCXXVII Mipass. prodidit, Isidorus CCCLXXV M longitudinem inter duo promuntoria, Clidas et Acamanta quod est ad occasum, Artemidorus CLXII Timosthenes CC M.

IV, 102. Britanniam circuitu paturo XXXXVIII l. LXXV Pytheas et Isidorus tradunt.

IV, Peloponnesus propter anguloSO recessus circuitu DLXIII M pass. colligi auctore Sidoro. V, 132. Rhodos distat ab Alexandria Aegypti LXXXIII M, ut Isidorus tradit, ut Eratosth0110 CCCCLXVIU , ut Mucianus, D.

V, 150. Calchadon Sigoum Isidorus CCCXXII Mi pass. tradit.

43쪽

V, 12 T. Ex Asia interisse gentes tradit Eratosthenes Solymorum, Lelegum, Bebrycum, Olycantiorum, Trip8edorum Isidorus Arioneos et Capreatas, ubi sit pamea condita a Soleuco rege, inter Ciliciam, Cappadociam, Cataoniam, Armeniam, et quoniam ferocissimas gentes domuisset, initi Dameam vocatam.

Haec qua exhibui omnia Isidoro esse tribuenda censeo. Is enim ultimum fere Semper locum obtinet, reliquo autem auctores excepto fortasse Polybio), qui una cum illo laudantur, non st veri simile linium ut duees primarios Secutum esse. Nam si Eratosthenem et Artemidorum et Timosthenem ipSe consuluisset, dubium non est quin suo nec alieno de eis iudidio D. 3 usurus fuisset X eisque plura Xcerpturu ad Sulam opus perteXendum idonea quo in genere utiliter eonferri Strabonis exemplum poterit. Fragmenta enim illorum auctorum, quae in libris non chorographicis exstant, mini1na

sunt II, 185. XII, 53 - VII, 30 atque talia qua Iubae

deberi sat certo ut opinor demonstrari possit; quae autem in libris xir. III, IV V VI traduntur, X parte eidem Iubae, maXimam vero partem Isidoro deberi mox docebo. Accedit quod linium apparet mensuras prorsus ita ut traditas invenit aut stadiorum aut passuum numeris definire. Qui si stadia, quae L. Brunnii opinio est, ad milia passuum revocare animum induXisset, profecto non toties, quoties id fecit, ipsorum stadiorum numeros posuisset velut III, 73 76.88 122 132. IV, 5. 11. 30 49 62. V, 7. 78. 112. 125.141. 149. VI, 36 45. 1. 99. Eratosthenem igitur et Artemidorum et Timosthonem ab ipso Plinio consultos esse

etiam eam ob causam negandum St, quod menSurae eorum

non stadiis sed passibus definiuntur. Et quoniam Artemidoro potissimum duce usum Isidorum chorographiam Suam composuisse ex ipsis quae exhibui fragmenti apparet, quaerendum erit, num forte etiam plura ea eodem derivaverit. Atque in is, quo supra Scrip8 locis aliam atque Artemidorus prodidit mensuram. Cum nutein vehementur dubitandum sit, num omnino Artemidorum Isidorus ut primarium ducem secuturus fuiss0t, si eum ubivis corrigendum emendandumque esse intellexisset, alibi eundem

44쪽

VI, 36 Casp. mare). Non minus hoc SSe quam Pontum u-xinum Clitarchus putat, Eratosthenes ponit et mensuram ab XOrtu et meridie per Cadusino et Albaniae oram quinquiens mill CCCC stadia, inde per Atiacos, Amarbos, Hyrcanos ad ostium Iaxartis II CCCC, quae summa efficit quinquiens centena LXXV mil. passuum Partemidorus hinc detrahit XXV pass.

VI, 70. Artemidorus inter duos amnes XXI pass. interesse tradit.

VI, 163. Timosthenes totum sinum quatridui navigation in longitudinem taxavit, bidui in latitudinem, angustias III mil. D pass. Eratosthenes ab ostio XJΙl in uremque nrtem Artomi dorus Arabia latere t XIIII l. L mil. Trogodytico vero XIl. XXXIIII Mi ΡΛSS.

VI, 183. Nam Timosthenes classium hilad0lphi praefectus sine Ensura dierum LX a Syene Meroen iter prodidit, Eratostheno DCXXV mil. Artemidorus D mil. . . .

VI, 207. Universus Rutem circuitus i. e. maris interni per sinus dictos ab eodem exordio colligit ad Maeotim lacum CLVl. VIIII mil. passuum, Artemidorus adici DCCLVI mi L idom cum Maootid0lCLXXIII l. XC, passuum esse tradidit.

IV, 77 circuitus totius Ponti Artemidorus XXVIIII l. XVIIII facit.

Non Isidoro sed alii fortasse Iubae deberi locos V, 90 VI, 156 ipsa verba indicio sunt.)Ex his fragmentis non me fugit L. Brunnium duo Met16 Muciano tribuisse iniuria ut opinor. Videtur enim eum praeteriisse a Romanis auctoribus fontes, ex quibu hauserint, non indicari, id quod, cum d Varrone supra dixi, Satis docuisse mihi videor. Idumque in Mucianum cadere non modo non St cur egemuS, Sed etiam propter propriam libri ra-

45쪽

- AT tionem ab eo confecti necessari credendum 8Se arbitror Seripsit enim is non tam generatim de rebu geographici8, quam quae ipse viserat memoriae prodidit de quo Brunnius dixit p. 24. A qua sententia non abhorret in diei ratio. Positus est enim ille non in numero eorum, quibus in descriptione geographica proprie dicta usu est Plinius', sed eorum, equibus ad amplificandum vel XOrnandum librum quaedam vel geographica vel historie delibavit', ut Brunnii orbis utar p. 5 positis. In tali igitur commentari componendo Mucianum tot fontes, ut Varronem et fere VetereS, Cornelium Nepotem, Agrippam Eratosthenem, Isidorum attigisse nemo facile credet. Sed ut hoc credatur aliae existunt dubitationes eaeque gravissimae. Primum enim qua menSUra Sprodidit Mustianus e aliis auctoribus deprompSit, ut quae V, 132 t IV, 7 traduntur cf. Brunnium p. 3 Sp. Quod

si est ita, quae reliquorum mensurae addit nomine referuntur, Muciano deberi non possunt; nam si deberentnr, fidem destituisset Mucianus. Suas enim esse diXiSSet mensurBS, quas Eratosthenem prodidisse Strabo docet cf. Brunnium p. 32. Nec intellegi posset, cur V, 13 Eratostheniearum men- Surarum alteram Suam alteram Eratosthenis esse tradidisset. A Muciano Isidorum in Rhodo insula describenda in usum esse vocatum diei sane runnius p. l. At nondum XplOratum St, uter pus suum prius ediderit. Quo enim tempore Muciani liber conpositus sit, erui non OSSe pSe Brunnius confitetur p. 26. Isidorum autem novissimum auetorem Oeari supra diximus. Quae cum ita sint, Isidorum contendere non licet a Muciano Onsultum SSe. Restat ij quattuor quam sup0rsunt Isidori fragmenta perlustremus Sunt autem haec :

V, 132. Rhodos scircuitu XXV passuum aut si potius Isidoro credimus III.

V, 135. Samos felicuitu XXXVI MD passuum aut ut sidorus C M.

46쪽

V, 136. Chios scircuitu XXV M passu in colligit ut veteres tradidere , Isidorus VIIII M adicit.

V, 140 Lesbos. Tota insula circuitur, ut Isidorus CLXVIII M passuum, ut veteres CXCVM.

In his fragmentis eum veteres OD Oaminentur, fastile dicat quispiam eam ob causam nomina eorum Sive ipsum sidorum sive linium misisse, quod ad Xigua tantum insulas mensura illae speetarent Fateor. Sed quoniam consimili ratione una eum Muciano et Varrone veteres in ipsa descriptione recensentur, alteri Otiu a uetori primari mensuras eorum deberi rediderim, praesertim eum eae aut iniit' voeabulis in D. t et 8 ceterorum meΠSUri Opponuntur. Hune autem Varronem esse e ei8, quae capite II Xposui, Satis apparuisse puto. Is enim et in hac orbis parte deseri-b0nda a linio in usum est OeatuS, neque aliter ne plerique Romanorum a uetorum de fontibu unde Sua sumpserint iacere Videtur, eum eorum menti non nisi ita fiat, ut generatim plerique, Veteres, fere veteres, aliqui, ceteri, alii memorentur quo et D. . . 10 pertinent et qua Mula o Plinius communia habent. Aeesedit quod Isidorum linius in retractando opere consuluit. Inseruit igitur, quae X O XCerpserat, fragmentis Varronianis. Ceterum reliqua quoque Isidori fragmenta postmodo demum a Plinio adscripta esse paene SuperVnenneum Si memo- rure, cum non modo nihil ontra diei possit, sed etiam ipsa fragmenta certo indicio sint.

47쪽

DE VITA SUA.

Natus sum Vormlagi in Lusatia inserior cli XIX sensis Docombris anni DCCCXXXXVI patre rid0rido Ernsesto, matro Maria se seni GoW0n Litterarum primordiis imbutus adii scholam qua roalis dieitur Lubbanam. Osipa gymnasias sequentavi Cotinusisens se quod rosita ad aedum Sanctae Crucis sest. Voro anni h. s. LXVII cum maturitatis 10stimonio dimissus civibus univorsitatis Hold0lb0rgsensis adscriptus sum ut philologicis studiis opseram navarem, audivique V dd. Reielitin-Muld0gg, 0llor, ouehly, turl , Ri0s0. Ibi per bisennium moratus ipsium in contuli, ubi per tantundem 10mporis scholis interfui v. d. Zariae ii, Curtii, ii soli selii, Vol ii, tollati, Lipsit, verb0ehit, aliorum. Omnibus his gratias ago, maXime autem Ritscholio, cuius moderationesodietatis philologa Lipsisensis, si quid pro ei via et ratione disputar me didieisso libentur profiteor itoni vorbochio societatis archaseologicae ruetori praeterea Henrie Brunnio. IS enim, cum alma universitat Lipsi0nsi relicta bibliotheeuo rogia Monaesensis auxiliis adiutus dissertationsem do Varrone se Isidoro Plinii auctoribus componorem, benigne permiSit ut scholis, quas de archaseologia habebat, interessem.