장음표시 사용
31쪽
milibus, quorum non solum infinis ambitiosed crudelitas etiam barbarica, odio digna fuit. Quanto plus uerae laudis meriti sues Scipiones qui adeo domi modesti fuerunt, ut quamuis non leuibus iniurijs prouocati, tamen nihil paulὸ uehementius linquum secerint, nulla noua consilia contra leges susceperint. Tulis fuit in Maxia miliuno moderatio, semper ut communem orbis tranquillinte,priuatis er utilitatibus er ascribus antefrret. Saepe uictor cum altera regna,
cum aduersarios finditus delere posset, rimen perferis bellis ostendit se publicae tranquillitiistis tuendae caussa armasumsisse Num represis
hostibus qui publicam conturbauerant tranae qui istitem, e iniusti bella mouerunt, mirabili clementia seu errorem, seu temeritatem condoae mire solitus est. Ac si quis alius Regum ulla te, bicuere praestitit id, quod adsummum Reae
gem Alexandris Aristiteles scripsit, cum horntur eum, ut meminerit regia durisummis uiaris, ut uniuerso generi buniano prosint, non ut
superbie contumeliosesint aduersus bectatiores. N. in cum natura esset, ut a sapientipiamis uim audiui, qui eum dimiliaristae norunt, Bigeui modestifimo, accesi etiamfuncti irradoctrina christianae religionis, quae eum inciam but, cum ad caeteras uirtutes colendas, tum traxime ad moderationem in imperio, ut memiae
32쪽
nisbelse non casu, no burrauo consilla,sed diuinitus in hoc istigium rerum humaturum euectu esse, non ut licentiam haberet suaru cupiditatu explendaru,sed ut otii generis burrani ut ii cosuleret, erit Deigloria ac religionis tranquillitatem praecipue definderet. Quare antismos eorum quos armis uicera sanare Crudosis scium reuocare maluit, quam funditus eos deissere.Et sepe propter tranquillitatem chriltiaὰ ni orbis,grauisimus laturius simulauit cumundi in eo publicae salutis esset cura, exciαuit eum non sol potentia, sed multo magissitacitas Selini, qui ubito potitus erat Sγria atque AEDpto, ut omnibus alijs negoti s omisis, Reaegum ac Principum omnistri totius Europae antimos, ad reprimendos Turcus accendere oraretur. Quam ad rem habebat bortatores amicisissimos Reges cogitatione ac foederibus sibi deis
uinctos, qui periculo quod a Turcis imperiis debat, erunt proximi, Uladisiam regem Hratis gariae, Crasti'unitam regem Polonis. Itaque cum uideret ad rem tantam Itane tranquillitate opus esse, primori Venetos stactos iam longo bello, ac petentes pacem, certis conditionibus
sibi diiunxit,. ne quam dij, aut bellisemina es, sent reliqua, Cr beneficio deuincti meliores essent, aliquot urbes, in quibus Verora erat, uti tr illis cesti, ac tenendus dedit e ut regem
33쪽
Franciae ad communem totiug orbis christiani
caussum diiungeret, passus est eum retinere
Mediolanum. Ita pacata Europa anu M. D.
N VIII. conuentum Augustae hidixit, in quo conuentu, cum de omni ratione mouendi belli aduersus Turcas esset inmmernuinicis Princiapibus deliberaturus, curauit ut exuenirent eta iam Romani Pontificis, C omnit vinum Ieae
gat ut intelligi posset Geteros reges non defuisturos esse communi causse. Multis iam annis non fuerat stequentior conuentus. Num Electores ibi erunt sex ercieteri Principes potentiores pleris omnes: Aderanter Regum plurimorum legati Leonis X summi Pontificis eguli erat Matibaeus Langius Archiepiscopus Salsis burgei s Crethomas calentius cardiralis S. Sixti, qui quoniam ex urbe Ronia adueniebat, nonstitim mitio conuentus aderat. Inq caesar initio Priscipi ac populoru Germaniae caussas audiuit, e controuersus diremit, ne qua priuata dissensio postea deliberationes de beLIouurcico interturbaret. Et quoniam consiliam, de eo bello mouendo ad salutem totius orbis
christiani pertinebat, ex inlabat caesar tum demium ea de re esse restrendum ad Priscipes, cum aduenisset Legatus Pontificius, ut nugis intelligi posset hanc tantam rem non priuato
agi confitio, sed ex officio Imperatoris, e fido
34쪽
gitante summo Pontifice, nomine uniuersei desesiae christianae, quod pro uniuerso orbe,ueaelut in stitione esse summi s Pontis C Imperator debeant. Atq; hunc opinionem profuturum arbitrabatur ad accendenda hιdia exterarum ratiotissma Regum , quo rvrm aderunt legati: ad uoluntates Principum Germaniae incitanaedis. Cum igitur sedem mense Augusti adueEnisset legat s egrest obviam Caesar Cromnes
Principes Germaniae, ante portas urbis Auguaestae, eum magnifice exceperunt. Post dies alia quot caesur adhibitis Principibus er omnium Regum ac Nution re legatis, in maxima stequentia omnium ordinum, eum audiuit exponentem mandata summi Pontificis, fortantem publiaco nomine uniuerse Ecclesiae christi, praecipue Imperatorem, de inde Principes C Regum leaegatos, ut communi consilio atque animo bellum pium C necessarium iam tandem susciperent: ut Graeciam atq; Asiam ex turpifima e nuberis rimaseruitute eriperent ut hostes grassantes iam in uicinis regnis reprιmerent . ut orbem terrarum crudelisimo atrocinio Crsacrilega Crnefaria secta, contumeliosa in christum, libera rent. Addebat etiam de Leonis c uolundite,nes autoritatem, tres opes Pontifcias, neq; conflium eius ulla in re huic communi caussae defuistur ii esse. Hoc consilio Leonem initio Pontificatus
35쪽
catus dedisse operam, ut pax Italiae restituereὰ tur, cum quidem iustiores bellora mouendorumcu sus abuisset, quam pleris antea, sed priauatas iniurias eum condonasse publici nec ianti cums caeteris Regib. hortator esset pacis, uoluisse etiam eum exemplo ipsis praeire et inuitare, ut omisis intestinis bellis in cominum conaesulerent opes uer&Pontificia nusquam mel collocari, quam in hunc usum, nullam gratiotarem De Eleemosimini posse praestiri, quam hanc, qua tot gentes simul e seruitute Crispieisnte eriperentur, et nefaria ripietas deleretur. Huic orationi cum grauem querelam addidi isset, de earum Gentium aerumnis, de contumeliureligionis e commemorasset, quantis increta mentis, exiguo admodu tempore potentia Turcarum ducta esset,non tam uirtute ipsor quam
christianorum Regum seu negligentiaseu mistestinis discordijs:adiecit se, eh isti apud pris cipes Imperi queri, quia huic nationi Germaenicae praecipue commissa esset defusio christia
aut orbis, nec alium Ducem tanti belli iure desiis gliari poss nisi Imperatorem. Quare bancidaetionem, ut excellit non solum gloria rei miliαὰris,sed etiam Imperi dignitate,primum debere arm capere , antefrre priuatis scribia communem salutem Ecclesiae, Crumperi dignita, tem . Nec nobis alibi Ducem quaerendum esse
36쪽
nec rationem uirantem libertitis cogi, ut externis imperius areat. Hubere nos Maximilianu, qui prudentia, uirtute,scientia rei miliαris,non solum caeteros Reges, sed etiam clarifimos ac perit imos omnium Nationsim excelleret, nec destitui eum stlicitate in rebus gerendis Et Deaeum rectis pq consiliu er Ecclesiae uotis μfuturum esse. Haec oratio cum iustim grata ueni querelam babuisset, e vere commemorasset, quanto in periculo esset uniuersa Ecclesia, quam pium, quam necessarium esset, omnes bois nos acyrtes uiros ad hoc periculum depellenaedam accurrere,non solum summi Pontifcis,sed ipsius Ecclesiae chriitianae uox esse iudicabaritur. In p cum caesuris praesentia pauca dixis, set de sua uoluntate, er ostendisset, se summis uotis hinc consensum Nationum semper optisse, ad bellum infrendum Turcis, adiecisset, de ratione belligerendis cum Principibus deis liberaturum 4be mirisca erat expectatio omnimn ordinum. Nam cu omnes Principes fuiston te optime animati essent erga hanc caussam, sed uiderent opus esse ad rem tantam suscipienaedam,perit imorum deliberatione, xime. piebant ab ipso Caesare,propter illius excellentem prudentium, Crusum in re militari, ratioὰnem parandi erigerendi belli proponi cumcisirsic sectos esse miraduerteret, uenit mconsessum
37쪽
confessum Principum post paucos dies:cumque consaluntis eis, assedisset, coepit exponere constiter voluntatem suam in banc sententiam. Frequentia vestra, quae Cr hoc tempore praecipue necessaria est Reipublicae σmibi peris grasti no obscure indicat uoluntem uestram, studia erga banc caussam, propter quam doim exciti estis cum enim dini cupide adueneria
tis, postquam in literis significaui nos de bello Turcico acturos esse Acile intelligo uos ipsos ut decet sapientes Priscipes, e uiros 'rtifi
mos aer intelligere quid a uobis totus orbis terrarum,umuersa christi Ecclesia, dignitas huius Imperi requirat Cranimos uestros ea uirtute destriitudine praeditos esse,ut bellum ominum,
quae quum jerint, iustifimum glorio fi
mum omnibus uotis expeditis. Quare existimo nubi non longa oratione ad uos incitandos opus
esse, er expectari a me potius clusicum adunfe
rendasigna, quam banc in toga, ero curia adis hortationem. Sed tamen belli magnitudo erat, fouitas primum deliberatione quadam eget, non utrum tu rendum Nam etsi hostes nos bello non lacesserent, non in frutimis locis, Crpen in collectu nostro grassarentur, men oportuit nos liberare orbem terrarum hac cru
delisima dis impia barbarie aer ex miserrima seruitute tot mesonrs oppressas, eripere sed illud
38쪽
illud deliberandum est, cum tanta sint opes ac vires Turcici regni, cum exercitus in longinaequas regiones traducendi, ct Irt si pluriabus locis longo tempore bellum futurum sit, quantis opim sit copijs, an Ara Gernunica ratio tantos conficere exercitus olerare sumtus, araea ,equos,stipendiim commeatM,suppeditare posit:Qui Reges, qui populi, ad societatem buius pulcerrime militis adiuvi posint: An itam Europa pax constituta sit, ne me, G uos, ex medio cursu reuocent homines perfidi: Qui, ut sepe antea accidit, uel per occasionem occupalare nostra orabiuntur, uel turpi aliqua cum boaestibus passione siridi, metuent, myne Imperqprostramus. De bis rebus scio a me requiri orationem a prudentibus omnibus. Nam me quidem
in hoc Imperi Migii, non solim in acie Duaecem esse, sed multo nugis huius publici consilij
Ducem atq; autorem esse conuenit. Quare nisi
de hisciniis rebgs, diu multunis tot iam exercitatus bellis, C num 'rtuna varietate, cogi, dissem,princt repraebensione omnium dignus essem. Sed mihi credite, cum ab austicin meis,
recuperata Austria, post mortem Regis Hunis gari Matthiae Hunniadae, cumque expulissem ingentem exercitum Turcarum ex croatia, niis hi magis in uotu nnbi fuerit, quam ut mox exaeerciti s in prouincius Turcursim traducerem, ni quam
39쪽
nunquam postea de hoc bello cogidire desij. Ac tuam quidem occasio percommoda erat huius reisuscipiendae: Num post Mabometi mortem Ogna de succesione uniersatres discordia
erat Sisimus etiam armis inuadere regnum coaenabatur. Quare iis prouincijs non satis frisma praefidia erunt e lit quantum possem,prouiderem, ne qui domestici motus nos remorarentur, legem de uestra sententia tuli, in quo dum conuentu, de pace decennali. Vera qui me haec parantem fluctus subito exceperum s Galli non
solum me de possesione Burgundia per seditiaonem dejcere conatifunt, sed etiam meo capiti insidias per summum scelus, struxerunt. Postea Italia, quae proximis annis singulari consilio patris mei pacati fuerat, itera Gallicis armis peris turbam est. Nam proximo anno post mortem putris mei, Carolus VII I. cum ingenti exerciatu bonam testae partem hostiliter peruagatus est. Etenim non modo Neapolitanum regnum occupare conabatur,sed raediolanenses bello adortus est. Qua ex re animaduerti potuit,
eum totius Italia dominationem sibi polliceri. Iris e misi auxilia in Italiam ad defindendos Mediolanenses contra Gallum C eb exercitu ipse adduxi. Ad haec incommoda, tumultus Hungarici eodem freycmpore accidebant. Postea dum orta bella undique in Germnia ex Itala, conflio
40쪽
consilio dis armis sedare contendo ut postulabat necesitas publica diutius quam uolebam, difforre consilitis de mouendo urcico bello
coactussum. Sed quunt iudicare possum, dia uinitus isti res extracta est: Nam e tempus interea, C haec bella frunt nobi s magnam siculantem er commoda ad Turcicum bellum Paristum enim sunt domiti armis hi, quora poteriaetium absentes 'rmidaturi eramus. Hi uniam ac Neapolim tenet carolsis meus Nepos: Buraegundia tota tranquilla est Gallora nobis bene scio acfoedere deuinctora, ad societatem belli, ut d ero,adivngemus .iniare certam tranquillitatem dompromittere nobispossumus. Hoc caput est negoti . Nam reliqua pars deliberatio aenis mulibest Scilior. Haec me cura iam annos amplius uiginti exercuit praecipue quomodo pacem in Europa 'mam constituerem: Hunctabisnem omnium bellorum semper proposui, non ut latius Anes regni extenderem,sed ut pilisce parti, bellum transfrrem in Turcicum, gnsim. Hanc ob caussam uictor multa concesitys, quos armis domui, ut mea moderatione eos ad pacem inuidirem. Haec praefatus sum aliquanto prolixius, ut quae mea uoluntas in his bellis, quae gesi hamnus, fuerit, plane omnes intelliis garit acscianti nes antea me iracundia, aut mis