장음표시 사용
11쪽
velini mihi tunc locum Plutarchi δια/t αρτα νων ὁ τῆς προαιρε σεως oi Tos sia ἀπεστο, σχολῆς δε γει ro', unde sole clarius elucet, Socratem tum demum, cum Spes de Suscipiendo bello eum fefellisset, Scholae condendae consilium cepisse de schola autem iam e tempore, cui adscribendae sunt orationes iudieiales, e indita nusquam, ni allor, aliquid audimus. Quid igitur, num iure putare OSSUmUS, eum iam tunc rationes ad edocendo iuVene eonScripsisse, ubi ei seliolam rhetori eam condere n0ndum in mentem venerata Minime. Praeterea autem Dieam sententiam maxime adiuvat, quod Isocratem in bello Peloponnesiae re a patre acceptas amisisse aliunde notum est. 0rtuito nullamque aliaui ob causam, quam ad delectationem animi atque scribendi exercitationem eum hoc potissimum genus sibi sumsisse, cogitari nequit. Id autem argumentum Isocratem
omnino Euthynum atque rapeZiticum scribere non potuisse, quipli qui consuevisset in aliis orationibus etiamque in epist0li e08 fugere, vix pu est refutare; quasi inter ea Scripta, quae tanto temporis intervallo distant, ad elegantiam qu0d attinet, nihil discriminis intercederet, cum praesertim Isocratem circa annum 395 Gorgiae iustitutione sunt
CSSe, Omnes forenSes Orationes ante hunc annum, epistolas autem multo posteriore tempore conscriptas esse Seianias. Neque
hoc parvi existimo, qu0d Aristoteles dicit, eum larensibus orati0nibus saepe ipsum in iudieium Vocatum esse, quia
quasi committeret contra legem, eamque ob causam desiisse orationes aliis scribere, cum hoc m0do id argumentum, quod enseteriis ex indole scriptoris litibus et contenti0nibus minime idonea, repetit, mirunt quantum ad noStram Sententiam comprobandam asserat Dionysius Italicarnasseus cum Cephis0d0ro consentit, Socratem nonnullas orationes iudiciales scripsisse StatuenSy.
Ad hanc vitae rationem mutandam maximi fuisse momenti patet Gorgiae auctoritatem, qui orati0ne an οὐ νεω βαλβῖδος habita, qua Graecos ad 0mponendas lites et ad suscipiendum contra Persas bellum cohortatus, Isocrati
Viam quodammodo monstrasse videtur. Postquam enim huius
rhetoris eo tempore in Thessalia omni0rantis institutione usus est, nihil antiquius habuit, quam ut Scripta et pert0tam Graeciam divulgata oratione Graeco ad bellum contra barbaros adhortaretur, cum et Voce et lateribus, quO- minus ipse orationem haberet, impediretur Neque tamen, quae molitia est, peregit insignem Vero laudem hac oratione adeptus, iam quam Semel ingreSSUS erat, pergere statuit scholamque condidit a. 380. Ab hoc igitur anno negotio mereede Scribendarum orationum neglecto, eam Vitae rationem iniit, quae tota in docenda arte rhetorica et oratione commendandis talibus rebus Versabatur, quae non Olum Atheniensium rempublieam amplificare atque in nieliorem Statum conVertere, sed etiam omnium animos VirtutinSSuesacere atque erae sapientiae praeeeptis informare deberent. Re Vera, simulac hoc modo de rebus magnificis scribere instituit, ad levi0ra nunquam revertit, ita ut et ipsius et Aphare verbis, si non ultra annum 380 respiciamus, fides habenda sit. Et si his omnibus, quae modo disputavimus, eo deducimur ut ri iris periodi usque ad annum 391 seriptis non
multum pretii tribuendum esse statuamus, tamen hoc loco quo de tempore et ordine singularum orationum agere mihi in animo est, neglegendae non sunt. Complectitur haec perio
αφιάρτυρος Quemadmodum oratio ad Demonteum in Omnibus quas inspexi editionibus primum to eum obtinet, ita eam re Vera primam esse, verisimile est Omnibus quidem
12쪽
itidieiis et testilliolatis n0bis destitutis ex indole atque dicendi iti ine, quid de tenipore iubendum sit, quasi hari-
Olentur neeesse est Tota auteni oratio non multum gratiae habet non nunquam per tota pagina tales res trahit,iluae una periodo, conServata perspicuitate comprehendere
poterat. Ubi gravent sententium artisetis rhetoridis in lucem pr0serre Studet, haec artificia usque ad taedium legentium repetit, quae cuncta uetorem admodum iuVenem produnt, quare non iniuria hane orationem iam a. 403 conscriptam esse viri docti statuerunt. Orationes hasce Callimacheam in Loehitem Aegineticam, contra Euthynum multa indicia a XXX tyrannorum imperio non multum abesse ostendunt, quare plerique viri docti eas annis 40 et 40l attribuunt, neque est cur hoc in dubitationem Vocemus, cum argumenta quibus annus Videnter demonStretur, neque e orationibus ipsis neque aliunde peti Ρ0SSint. Nec certi0ra sunt, quae de oratione de bigis et I rapeZitica proferre possumus, quare etiam in his sententiam Vulgarem sequentes annum 396 et 394 reeipiamus.
Restant Busiris et Helenes e neomium, quarum rationum tempus hoc modo expiscandum est. Utraque rati e inscripta est in Polycratem sophistam, id quod de Busiride e ipsa oratione de Helenos ne omio e docta Spengelii 3 investigatione discimus. Qui uiden Polycrates eum praesertim in laudandis rebus sutilibus versaretur, tum inSignem laudem aetus laudatione Busiridis, Aegyptiae herois et accusatione Socratis est S. Busir. . . Hanc autem n euSutionem non eam esse, quae a 399 coram indieibus habeba
tur, iam Phavorinus apud Di0g. Laert. H. 5 . 39 monet,
quippe quae murorum a Conone a 393 inStauratorum mentionem faciat. Inde sequitur, ne de Busiride orationem ante annum 393eonscribi potuisse, eum in ea Isocrates illam accusationem reSpiciat atque auctorem perstringat. De Busiride autem harum irationum iri orem esse. inde lolligere lossumus,
quod Polycratem admonitione Isocratis commotum leviornargumenta ut Busiridis laudationem reliquisse seque ad maiora ut laudationem Helenes Agamemnonis, Thrasybuli convertisse sciuius. Nihilominus utramque a. 392 conseriptam esse ut O. Quo hae brevius exposui, eo aeeuratius agendum mihi erit de altera periodo, quae compleetitur rationes hasee:
δυσεως. Singularem locum obtinet Panegyricus, si quidem prima oratio est, quae argumentum magniseum et splendidum tractans uetorem ad aliam seribendi rationem traduxit. Qu0d non tam ipsius laudi ducendum esse, Sed ingenio p0tius magistri Gorgiae, a quo argumentum mutuatus est, Supra monuimus. In 'hoaVit eam circa a. 392,
edidit 381, quo de conseras polinii doctam de tempore
Panegyriei dissertationem editi in praefixam Panegyricum exeipit orati eontra sophistas, eam ob ausam maXimi momenti, quod eam ad Seh0lam quasi inaugurandam a. 380 conscripsit, quare in ea de ratione artem docendi uberius eXposuit. Duple autem eius studiorum ratio iam in hoc scripto haud obscure cognoscitur primum enim et inVentionis et elocuti0nis praecepta cum discipulis communieaVit;
diseipulis in orati0nibus a se ipso compositis quomodo haeregulae adhibendae essent, demonstravit, unde intellegitur, orati0nes meeessarium institutionis additamentum fuisse. c.
13쪽
abhorret ilius temodi praecepta iiiii etiam in arte rhetorie aeXp0SutSSe, quo de fr8. Spengel. l. l. pag. 154. Quam infirmis argumentis Bahius in scholistis hypomnematis Spengelii
sententiam refutare conatus Sit, Vi habeo quod moneam.
Quae proximo loco sequitur oratio Philalea, qua Isocrates huius urbis ivem induet auxilium plorantem ab Athe niensibus ob devastatam a Thebanis patriam anno 374, et quidem statim post cladem conseripta est, eum inter lataearum et Thespiarum eversionem parvum tantum temporis intervallum intercessisse constet, hane autem orationem iam ante Thespias deletas conseriptum fuisses locus qui legitur ostendat. Philaleam exeipit uag0ras, quaeum arcte cohaeret oratio ad Nie0elem et Nicoelis; et prima qui denieneomium est in regem Euagoram, qui anno Tr decessit. Non ita multo p0st quam mortui regis Virilites hac oratione celebravit, eodemque sine dubio anno ad Nieoelem ilium eius orationem misit, viva ei principis imagiuem, qualis esse debet, adumbrat eumque ut lintrem imitetur admonet. Tertia oratio a rege Nicocle oram populo habita esse in-gitur, in ita cum multa iam de eius meritis erga populum pr0ferantur, inde equitur, iam non statim eum imperium susciperet, sed aliquantithim tempori post ex anno G 72 seriptam esse. Qui quidem ordo natura praeSeriptus Videtur et sussuleitur loco tertiae irationis . 11, ubi secundae orationis ut prioris aperte mentio fit. Archidamus adhortatio est ab hoc rege ad populum Laeedaemoniorum habenda ne des imperio Messeniaeo desisterent, immo Vero summa virium contentione id retinere susciperent. Quae oratio, si quid video, neque cum ignoto prooemii auctore in tempus post cladem ruanti neensem detrudenda est quippe quae unam tantum, qua fracti essent Spartanorum animi XΡeditionem Thebanorum noscat , ei te primae Boeotoruni in
Peloponnesum expeditionis tempori anno 370 tribuenda est. Ad quaestionem autem de tempore, quo haec oratio consecta sit, multum sine dubio vale loeus' qui Dionysium Siciliae tyrannum iam diem supremum obiisse dicit, quo facile eo
deducimur, ut hanc rationem anno 366, uno post huius tyranni mortem anno praeterlapSO, Scriptam SSe Statuamus, praesertim cum status Graeeiae qualis in hae oratione deseribitur non saeile in ullum annum melius cadat. - Orationem Symmachicam, qua auctor Athenienses ad pacem
cum Chiis, Rhodiis, Bygantinis ineundam et imperium de
sociis sp0nte abdicandum admonet, anno 356 0mp08istam esse accurata para graphi 22. observatione evincitur. Ibi enim belli cum ei soblepte de occupanda Chersoneso mentio sit, unde elucet, uet0rem statim in initio belli socialis
hanc rationem inchoasse, cum in sine eius Cersoblepten Atheniensibus eant sponte c0ncessisse sciamus. Incipit autem bellum s0eiale, secundum Dion Hal. anno 357, it ut
iure hanc orationem anno 35 attribuamus. Quo erant ea quae adhuc tractaVimus interdum incertiora, eo certius iudieare possumus de earum orationum
tempore, ad qua nune progrediendum est. Anno 355 Is0- crates a Megaclide de suscipienda trierarchia in iudicium vocatus, morbo impeditus effugit; sed iam duobus annis post anno 353 a Lysimacho iterum accusatus, trierarchiam exsolvit quo eodem anno ut ab inimicorum iniustis criminationibus se liberaret populoque imaginem quasi t0tius Vitae studiorumque ostenderet, celeberrimam de permutatione orationem conscripsit. - Philippo regi Macedoniae, qui cum Atheniensibus de Amphipoli bellum gerebat, oratione Suadere conatus erat, ut hoc bello desistens Athenienses benevolentia sibi obligaret. Dum in hac oratione occupatu est,
repente nuntius de pace iam inita assertur Phil. g. 9 quare
mutato consilio, regem ad bellium contra Persas uScipiendum adhortatus est scripta igitur est oratio anno 356. -
14쪽
l ltima prodeat Panathenaica oratio, iliui notissi uias the narum laudes continet. Iane rationem componere neepit anno 342, morbo deinde per triennium impeditus, anno demum 339 eam conficere potuit, id quod ipsius orationis verbis e0mprobatur. De eius epistolographia pauca addenda sunt in universum autem notandum est, seriore demum tempori huic seripturae generi eum operam dedisse atque cum publiea tum privata argumenta tu epistolis tractasse Prioris generis epistolae ad Dionysium, Philip lium, Archida inum hoc inter se eontinuite habent, quod cunetae pariter bellum persicum speetant in quibus autem de privatis ne- r otiis auctor agit, eae leviores sunt, quam quibus rei nostrae aliquid momenti asseratur quare hoc loe silentio ea praetermittere satius duxi illiuna ad Dionysium epistola Theo phylacti cuiusdam opus subditicium est. Hae habui, quae de Isocrateorum seriptorum ordine praemonenda Videbantur. Fundamento hic modi ceteris deIs0erate quaestionibus qua Si Substructo, iani sequitur, Ut primum de eius philosophia agam. ocratis eum discipulum fuisse, iam supra diximus, quare nihil mirum habet, si in eius seriptis, placita qualia Socrates commendare olet, nobis obviam sunt. De diis autem ita statuit, omnibus eos virtutibus exstructos, nullis Vitii contaminato esse. Bus. . l. Quomodo ornati rebus humanis prospiciunt et quaest unque mortalibus aecidunt, e ignita perspeetaque habent, Areop. 620, Antid. 32l, ita ut divinam animadversionem homines evitare non possint, Si male e geSSerint. Religio Daεβεια ex eius Sententia Optima ea St, quae
ευπρα re nitatur, meliusque h0mines iustitiam sequendo, 0mnibusque ceteris virtutibus studendo de08 0lunt, quam sacrificiis et caerimoniis. Dem. g. 13 ad Nic. 20. Nic. 2. Ubicunque igitur religionis mentionem facit, eum e coniungit iustitiam ceterasque virtutes, unde elucet, eum eram ευ σέβειαν his contineri Sibi persuasum habuiSSe Dem. g. 16.
Virtutum primaria, in qua quasi cardine omne Peterne Vertantur est δικαιοσDν Sine Nil nemo Verani beatitudinem
assequi p0test de Pace 63. Nie. 30. Neque vero ultra
haec Xteriora ethices praecepta progreSSus est, ita ut valde errares, Si eum in eorum numerum referre Velles, qui So-eratis sapientiae praecepta excolerent et c0nsummarent Longe
enim alia eius philosophiae imago St, quam ipse sibi excogitavit et seriptis c0mmendavit Philosophum neminem haberi posse amrinat, nisi qui eloquentia adeo excellat, ut de rebus magnis orationem habere, aliosque dicendi artem docere possit, ita ut eius iudiei phil0sophia eloquentia
penitus comprehendatur. Argumentatio autem eius haec sere est. Vere exculti atque persecti πεπαιδευs ενοι κα τελειοι ii sunt, qui res quotidie incidentes optime in usum
deinde, qui semet ipsos hominum iniquitatibus acc0mmodare possint, των ἄλλων ζ διις καὶ βαρυτητας ευ-κόλως καὶ ραδιως φερυνιας, quibu tertium ut Summum accedit, ut voluptatibus non eorrumpantur, rebus adVerSi non c0nSternantur, neque Secundi nimis esserantur, Sed Summam semper aequabilitatem et m0derati0nam ostendant. Paullo strictius alio loco sapientes eos appellat, qui eum Scientiam amplectuntur, qua optimum quidque assequi liceat, σοφους δὲ ν0μι υ του ταῖς δ0ζαις εντυγχάνειν ως π τὰ πολυ του βελτιστου δυνα ιενυυς . Philosophi auteni et sunt et habentur qui in iis rebus versantur, quibus celerrime haec bene Sapienterque Vivendi ars acquiratur, se qui rhetoricae
ο κνω δε λεγεινή Sc. Studium eloquentiae Minime igitur finis eius ariis est, ut in concione et iudieiis persuadeat, neque is, qui minuta tantum et levidensi argumenta tractat. iudici
15쪽
alia liuiuscemodi, lillosophum se gerere iure potest, sed istantum, qui de rebus magni praeclariSque de statu totius Graedia et quae his similia sunt, dicere poteS περ ι των
s άτων. Talia enim argumenta saepius tractando magis magisque illam egregiam Sapientiam SSequetur, eamque etiamsi alias res suseipit, retinebit'. 0 δε τάς τοιαυτας
περι νεσrcor λ070 ἀλλἀ κα περ τὰς ἄλλας πραζεις τὴν Tot ανὲζ 5ζε δυνα/Gν. Nece8Se igitur est emi qui h0em0do orationibus seribendis operam det, non solum acultatem bene distendi, sed nullatim eram Sapientiam, quae sit philosophia, assequi . liti rὐ λέγειν εἶ καὶ Is0νειν
λόγους ιακει μνοις. Hi atque Similibus argumentis suam diseiplinam omnes artes continere Solamque homine meliores reddere, commonStrare conatur, non eam philoSophiam,
quam sophistae aliique profitentur. Quo modo sit, ut el0quentiae luavis data occasione ipsius philosophiae nomen
plinae tribuerit. Quibus de rebus, quid habendum sit, optime lueet, si cum eius placiti phil080phicis, quid Plato eodem sere temp0re docuerit, lauti accuratius consera8,
qui nidem philosophiam non ut artem quandam bene copioseque de rebus magnificis dicendi desinit, sed ut verissimam omnium rerum cognitionem, stακρω ἀληθεστάτη γνωσις, a qua t0t0 0elo disserat, quae usu quotidiano atque experientia comparatur cognitio συνηθεῖα ἐμπειρια, cum neque cauSa neque naturam rerum n0Seat, atque
omnino ea firmitate careat, quae cognitioni vere phil0sophicae inesse opus sit. Quemadmodum autem vix dicip0test, quantum intersit inter c0gnitionem philos0phicam atque scientiam ex quotidiano usu haustam, ita etiam inter veros philosophos hominesque vulgares mirum discrimen intercedit. Illi qui usu quotidiano atque experientia cientiam sibi paraverunt, nihil vere bonum existimant, nisi quod oculi videre manibusve tenere p08Sint ι υδεν ἄλλο
μερει, erae philoSophiae Xperte eiusque c0gnitione in digni sunt, α ιουσοι, hi ipsi, qui Ι80crati veram phil0sophiam assecuti esse identur. Unde hoc satis elucet Ιs0cratem ad phil080phiam quod attinet, nihil sere ab hominibus vulgaribus differre minimeque ad Plat0nis egregia placita aspirare posse. Iure mihi quidem quisquam obloquatur, latonem literas ab omni vitae atque negotiorum communione revocasse, atque in ignavum otium revocaSSe ita ut eos, qui inde a iuventute in iudiciis et circa sorum volutentur, ad eos qui in philosophia educati sint, ut SerV0 ad liberos comparandos esse iudicet, Is ieratem vero unice publicam Vitam Spectantem recte fecisse, si his placitis se abdicaverit. Quibus de rebus equidem haud gravate concesserim, Platonem rerum publicarum atque bonarum artium, in quibus etiam rhetorica numeranda est, iusto acriorem censorem Se praebuiSSe, eam vero ob causam egregia eius placita exulare n0n debent, quod ipse actuosae contemplativam vitam, ut Senecae Verbi utar, praetulerit. Quodsi aequales vix eius Sublimitatem aequare possent, clamen aliquatenus eius placita iugia0Visse meque
16쪽
iis contraim iit recta otiere in liriinis eum decet, qui n0n uno loco se omnes boni oratori numeros Xplere glorietur. Dum in Isocratis placita inquiro, ultro delabebar etiam ad Platonis litiosolihiani cum Isocraten omparandam, quare
hoc loe nonnulla de amicitia, quam intercessisse volunt Platonem inter et Isocratem nonnulli viri docti, addam. Et primum quidem ab iis, qui omnibus viribus eam tueri Suscipiunt, eleberrimus in ultima haedri pagina locus decantatur, cui adduntur Ciceronis Verba, qui me, qui Isocratem n0 diligunt, inquit, una cum Socrate et Philone errare patiantur μ. Quo aecedit apud Di0genem Laertium PraXiphanis testimonium, qui quandam conscripsit inter eos habitam de p0etis disputationem, eum ruri Platonis hospitio
coniuncta vi 80erati n0 80lum egregia lati exorta St, Sedetinui omnes inde statuerunt, amicitia eius cum Platone inita nihil certius utque sanetius Xeogitari posse, dum tan- deni Spengelius . . pag. 3l, ne nimiam huic de Isocrate iudieio idolii tribueremus, prudenter Inonuit. Inseli est, inquit, Platonis auguratio, cuius contrarium docuit Ventus, et qui Vis ignore certare paratus sum, Platonem suam de
180ernte sententiam mirum quantum postea mutasse. Ego autem considenter eum non solum suam de eo sententiam 90Sten mutasse, sed adeo etia in eius plastita previsse Ontendo, ut de amistitia inter eos inita vix et ne vix quidem
cogitari possit. Quamquam enitia Phaedrus multo seriore tempore conscriptus est quam habitu esse singitur, tamen non ultra annum 390 progrediendum esse viri d0eti inter se con- Venerunt. Siliae ad id tempus Isocrates nullis orationibus nisi iudicialibus inelaruerat, ita ut etiam tunc videatur Platoreet iudieare eum diceret: Minime nitrum est, si cum aetate processerit, aut in hoc rationum genere Superet omnes, aut si his contentus non fuerit, divino aliquo nuitu constupiscat maiora, cine8t enim phil080phia quaedam
in huius viri mente'. Longe aliter se res inbuit, eum irenannum 380 aliam vitae rationem suscepturus totum se iuVO-nibus erudiendis tradidit suamque d0eendi atque phil080-phandi rationem scriptis tque editis orationibus circum-8eribere atque commendare studuit. Apparuit autem eo tempore inter h0rum Virorum studia tanta diversitas, ut alter alterius praecepta tamquam aperte salsa atque utilia perstringeret iisque c0ntraria ut recta proponeret. Quae licet iam supra Xposuerim, tamen perae pretium facturus
videor, si p0ti 0ra istius disputati0nis lineamenta iterabo.
Plato o vita aufugere totumque se iis rebus tradere iubet phil080phum, quibus unice Verum cognosci 08sit, Socrates sapientem nominat, qui se vitae Vicissitudinibus aecommodare studet atque ex iis quam maximam p0ssit utilitatem trahere phil080phiam igitur scientiam esse putat, quae Vitae vulgari rebusque gerendis homines pares reddat Pauca tantuni Socrates, quem Plato in serm0nibus loquentem inducit, comperta habere sibi visus est quam magnifie atque ηuperbe Isocrates de se iudicare consueVerit, facile e Oratione Panathenaiea, contra sophistas et ex Antidos e0gnosei licet; namque de se praedieare non dubitat, sua sola diseiplina, qui eam sequantur ineliores eri Selmus, ut nonnulla
proseram exemtila Platonem primum Omnium Dum Sse
Virtutem, quae in quatuor smoddammodo partes abeat, tatuisse; s0erati, qui quaestionibus de Virtute, Sitne una an
multae, perali dent, nugas tractare videntur 3 rursus Plato
in Theaeteto et Phaedro λ, eam dicendi et philosophandi
rati0nem, quam Socrate amplexus est', Summis contumeliis exagitat. Quae si omnia me tum reputo, ni eam Ham ro-p0sui sententiam necessario ducor. Cur autem Ciceronem hac in re unice audiendum non putem, has habeo callSaS.
Platonis plastita n0 ex ipsis scriptis sed ex aliis lantibus
17쪽
interdum minime puris hausit. Id cum multis aliis rebustum inprimis inde cognoscitur, quod praeter Phaedrum nullius Platonici scripti menti0nem adit hunc eam scilicet ob causam inspexisse videtur, quod ibi de rhetorica, de Isocrate et Lysia agitur. Praeterea in seriptis rhetoricis nihil magis commendare studet, quam rhythmum et numerum, quem ipse primus in orationem pedestrem induxit et inducendum curavit. In quo describendo cum potissimum Isocratem atque eius discipulos Naucratem, Theodectem, Theophrastum secutus sit, eum se his iusto mitiorem censorem praebuisse quid est quod miremur. - Diogenis Laertii testimonium pariter reiiciendum est, cum pro certo firmari non liceat, eo tempori adseribendum esse istud colloquium, quo uterque seriptis in vulgus editis suam doctrinam commendaVerat; Ρlatonem autem admodum iuvenem Is0eratem natu maiorem benigne recepisse ex utriusque cum magistro Socrate amicitia explicandum Videtur. Sed haec satis sunt, unde intellegatur, talem necessitudinem, qualem describit Plandius inter eos non intercessisse, quamquam hoc certi arguiuentis firmari nequit, eos dedita opera invicem sibi invidisse, id quod constat de Aristotele, qui ipso Platone vivente Isocrati acerbissinius adversarius Xstitit, et de Theopompo, celeberrimo s0cratis discipul0, qui Platonis placita omnibus m0dis infringere studuit Athenaeus I. pag. 508 c. epistolae Socrati XXX.).
Neque melius quam de suae aetatis philos0phis de veterum temporum sapientibus iudicat, quorum mem0ria paucis repetenda est. Inpedocles autem Agrigentinus, cui naturam rerum his duobus principiis, diseordia at lue amicitia, moveri placuit, Alcmaeon praeterea et Melissus nihil ei nisi nugas tractasse videntur quae miraculosis praeStigiis περιττολογιαις nihil disserant. Fuerunt quidem inter hos Viros plurimi, quorum doctrina maxime in cognoscenda rerum natura posita atque a rebus aspectabilibus longissime
rem0ta erat, in his numerandi sunt Parmenides atque Zeno Eleaticuβ, neque tamen eorum studia tam levia atque sutilia erant, ut ea cognovisse iam vitio tribuendum sit. Socrates merito insigni laude dignus, quod phil080phiam ad genuinam animi culturam transduxit, sed in hac re omnes mestum consentient, fuisse etiam inter philosoph0sante Socratem sagacissimi animi vir0s, in his, ut exemplo utar, AnaXagora phySicus, qui divino quodam philosophandi impetu ductus domum agrosque reliquerat quorum placitis etiam Isocrates aliquid discere potuisset, Si non omnino ea ign0rasset vel primoribus tantum labris gustaS8et,
cum praesertim Oratorem maxime deceat non uni plane generi addictum alterum prae alterius studio contemnere. De mathematicis atque astronomia ita disseruit 3, ut adolescentibus Vi ea commendet nullo pacto viris, adoleseentibus autem nullam aliam ob causam hoc studium permittit, quam quod eos a multis vitiis et flagitiis revocat. Cum enim summum pretium iis tribuendum esse censeat, quibus homines rebus gerendis idonei sunt, eas res quae nihil utilitatis vitae apserant iure contentii dicit. Multos se novisse, ait, qui his disciplinis adeo excelluerint, ut vel alios d0cere possint, in rebus vero gerendis Se ipsi discipulis imprudentiores praestiterint quasi hi viri omnino bene de republiea mereri
non possent. Nonne mathematicorum Studium eam ob causam multo praestantiorem ruetum habet, quod mentes acuit
et subtili rerum traetati0ni aptas reddit Plato eam philosophiae meditationem habuit, quae c0gnitionen ad intellectunt notionunt purarunt praeparet. Quemadmodum de poetis eorunique studiis in universiani non bene iudicasse videtur, ita inprimis vix ei serendunt est, in tanto honore apud Omnes esse comoediarum scriptores, qui communieando cum ceteris nationibus vitia publica, aperte contra patriam
3 Antidosi g. 269.i Panathenaicus φ. I, 28.
18쪽
agant . His contiumeliis inprimis Aristophanem peti valde pro babile est, qui summo in patriam amore e0nmiotus e0nseripsit comoedias, ut quae pessumdata perniciosissimis levissimorum hominum consiliis erat pristinam gloriam et laudem reeuperaret. Postquam demonstrasse mihi videor, in philosophia Isocratem non supra homine Vulgare Surrexisse et qu0d est Verisimile, ne cognovisse quidem Platonis aliorumque philosoph0rum placita, iam sequitur ut de eius politica agam. Cum enim ut potissimum eius orationum insigne atque peculiare et ab eo ipso et ab omnibus aequalibus collaudetur, quod genus politieum sibi elegerit, Antid. g. 25
quae in orati0nibus inde ab ann 38 editis de Graeeia
in meliorem statum prom0Venda inVeniuntur, maximi O- menti esse patet. Quamquam cum cuncta propter augu8t0S
fines exsequi n0 liceat, potiora tantum huius generis pe-eimina Vel Panegyricum Panathenaicum Symmachicum Ar-copagiticum in hac commentationis parte in discrimen Oeabo. Ac primum quidem consilium belli Persis inserendi, qu0 acceptum a magistro Gorgia, irimum in Panegyrico deinde quavis data occassione, uberius Xposuit, admodum
in deliciis habuisse videtur Antidosi g. 77 δει δε τις ἄν περi
totiusque Graeciae statum, quales his temtioribus 8Sent, perlustrantibus, c0nsilium belli Persis inserendi maxime mirum atque intempestivum fuisse videtur. Primum enim
belli Peloponnesiaci vulnera nondum erant Sanata nimique Graec0rum fracti, Singulorum p0pulorum condistiones adeo miserae atque perVersae ut Si quis mores statumque non omnino ignoraret, Sperare non OSSet, Ore ut Sola ratione divulgata viam ad occupandum et evertendum Persarum regnum muniret. Longum est omnia impotentiae atque mi8eriae eius tempori signa miserre. Bellis saevissimis et
maxima civium discordia eum multi et optimus quisque essent exstincti, omniumque sere civitatum instituta partanorum superbia AE8sent labefactata, muni lutare OSSUmUS,
tam lurvis auxiliis maximum bellum feliciter agi et ori potuisse. Ec ipso auten Panegyrico demonstrari potest, eum multa re huic rationi inseruisse, quibus Graeci potius a bello avocari quam incitari deberent. uni inimpluribus l0eis acerrime castiget Spartanos, quippe qui Man' tineam et Olynthum iniuste occupaverint, tali admoniti0ne Graecos magis ad coercendam Spartanorum Vim, quam ad debellandos Persas incitavit. Nihil igitur omnino mirandum est si eventus magnas spes eius sesellit Neque tamen ac0nsilio semel proposito destitit, sed in eo peragendo tantum ardorent tantamque pertinaciam praestitit, quantam Vix in ullo oratore invenies. Deinceps enim omnes fere Graeciae principes ad bellunt c0ntra Persas vel seriptis orationibus vel epistolis adh0rtatus est primum i0nysium, SyracuSarum tyrannum, deinde Alexandrum Pheraeum Orelli epist. Socrati. postremo Archidamum, cui amicitia coniunctus fuit Omnes hi viri optime perspexisse videntur, tale
oepi iam ab riis bello aliquid audiamus Plurimum vero sine dubio admisit, cuni Philippum Macedoniae regena, adc0mponenda inter Graec0 diseidia it ad tellum i0ntra
Persas suscipiendum adhortaretur; rude obcaecatus eius
erat animus ut libentissimae se serre senectutis molestias gloriaretur, postquani dies illuxisset, quo bellum Persis ab imperat0re tam strenuo inserretur Ipsi Philippo iam nihil amplius deesse, quam ut deus it Verum c0ntra patriae amorem Solium ab iis coli, qui cum Mem0sthene Philippo adversabantur, nunc temporis intellegere non potuit; sero Supervenit p0enitentia, postquam clade Chaer0nens aecepta sollim Philippuni Atheniensibus pestem atque ruinam attuli88e,
neque tam iis subVenire quam eos opprimere Voluisse, luce clarius laetum est. Ipse voluntaria morte poenam sibi irrogare Voluit, quae commissi in patriam par esSet.
19쪽
Et hae quident de Panegyrie argumerito eodein modo consilium de thalassostratia sponte abdicanda repugnat Atheniensium imagini, qualem ex historia eXcutere consuevimus. Quomodo enini quaeso Athenienses, qui mari gloriam atque magnitudinem debuerunt, qui imperium maritimum tanto labore tantisque bellis tueri susceperunt, omnis Veterum temporum memoriae oblivisci omnemque veterem traditionem ex animo pellere potuissent, ut imperio maritimo sponte abdicato socios bonis locupletarent, suo ipsorum Sanguine atque Sudore paratis Quam potissimum ob causam digni Sunt, qu08 admiremur, Themistocles, qui primus ninium Optime perspexerit, Atheniensium rempublieam nisi navalibus copiis uisulciri non p0sse, et Pericles, qui VeStigiis eius insistens, Atheniensium reipublieae maris imiterio t0 tan-t08que reditus paraverit, ut omnium irinissimi atque opulentissimi essent. Cuius imperii, quod Athenienses in astigium gloriae adduxerat, cum aeque atque ipSi, Lacedaemonii cupidi essent, contentione inter utrosque orta, Athenien-8e summam ortunae vicissitudinem Xperti, succubuere; at multum errares, si inde cum Isostrate soluti imperium maritimum iis pestem attulisse, statuere velles. Reedaemoniorum autem civitas, quam eandem reeepto imperio maritim fere unditus versam esse, Isocrates dictitat, nullam aliam ob causam hanc cladem aecepit, quam qu0d imperio retinendo Lacedaemonii impares essent. Quod8 quaerimus, quibusnam de ausis hoc imperium utrique civitati exitio fuerit, s0erati verisimillimum videtur, hoc infortunium ex iniustitia derivandum esse, serioque addit ip808 0ei08, 90St,
quam Athenienses ab ea desistentes Viderint, tacite πλεονε - ιαν derelieturos esse atque summopere Atheniensium imperium amplifieaturos Quod quidem nobis socios Spectantibus totiens rebelltantes, totiens Atheniensibus interitum molit0 mimime persuasum Sse poteSt. Neque eorum, quae interno reipublieae statui pristinum
nitorem reddere deberent, ratio non habuit I80crates, quem quidem ad leges institutaque mai0rum animum advertisse atque de iis pluribus locis accuratius egisse Videmus. Intellexerat scilicet, rempublicam Veterem gloriam atque potentiam recuperare non p0sse nisi prius salubribus legibus atque institutis ab ea perversitate reVocaretur, quam ea aetate fuisse, plus unum indicium est. Quo in genere inprimis digna memoratu est Areopagitica oratio tenendum autem ante omnia id est Isocratem semper ab optimatium potius quam a populi partibus stetisse, quod pluribus locis Nic. g. 31 Paneg. g. 52 0mprobatur. Quare Vi est, quod miremur, si in comparando Vetere et sui temporis reipublicae statu prorsus ita iudicat, optimo Semper Vir08 reipublicae gubernaculis admotos 88e, 0nec suffragiis magistratus crearentur, pessimos interdum, Simulac quisque sorte summos honores adipisci potuisset, indeque et magnitudinis et labis Atheniensium reipublicae causas repetit. Falsam esse hanc sententiam, omninoque id discrimen, quod optimatibus tantum aditum ad summos honores patefaceret, non diu observari p0tuisse saeile demonstrabitur. Etenim cum in Atheniensium republica cuneti pro virili parte
in republica augenda elaborarent, tum hoc omnes per-
Suasum habuerunt atque perspeetum, in depellendis barbaris vel infinii loci cives non minores parte egiSSe, Uam optimates, indeque explicandum est si viri exstiterunt, qui
των αιρεῖσθαι dictitantes, eam reipublicae gubernandae rationem Statuerunt, qua cuique capessendorum40norum potestas concederetur. Neque fuit, cur huius immutationis eos poeniteret. Tantum enim abfuit, ut Athenienses republiea hoc modo temperata statim a maiorum Virtute degenerarent, ut eadem obtemperandi legibus verecundia, eadem in Olendis numinibus pietas appareret, Studium autem in patriaeXornanda multo acrius esset, ita ut iure ipsius socratis verba Paneg. g. 79 Dτω δέ πολιτικως ειχον σTε κα τας
20쪽
τῆν πολιν αγαθῖν τι ποιήσαντες, in huius aevi Atlieitienses resurre mihi videar. Neque vero hoc ita accipi Velim, quasi Isodratem in sui temporis statu describendo multa supra modum extulisse arguam sane Athenienses a maiorum Virtute turpiter desei verant et in luxuriam, ignaviam, cuiusvis generis vitia inciderant, meritoque Isocrate suntinis iudibus dignus cen-Sendus est, quod Atheniensibus viam, quam ingressi calamitates et pericula evitare possent, contanon StraVit. Sed Vereor, ne Areopagi auctoritas re8tituta, qua et imperium populi frangeretur, et optimis rur8us administratio populi demandaretur, non apta fuerit. Cum enim Athenienses hac potissimum re excellere sibi viderentur prae ceteris Graecis, quod cuique civi cordat aditus ad summo honores patebat, num eos permissuros 88 iure putare p08Sumus, ut magiStratu8, Pene8 quem unima potestas Sset, e Optimatibus tantum suffragiis eligeretur. Deinde etiamsi hoc seri potuisse concedamus, ut Areopago eadem admini8trandae reipublieae potestas, quam Solonis temporis habuerat, redderetur, quomodo quaeso magistratus, cuius auctoritas tamdiu fere nulla fuerat, effrenatae plebis licentiae imperare potuisset Eusdem fuisse et labis et magnitudinis Atheniensium causas, et Areopagum, ut ad magnitudinem condendam non multa contulerit, ita, etiamsi pristiua auctoritas ei redderetur, labem reipublieae reprimere non potuiSSe Socrates perspicere non potuit. Mitto iam, quod pluribus huius orationb loeis auctor omnino ignorare Videtur, qu0modo et magistratus crearentur, et quaenam ii demandata essent, velut . 20, ubi maiores usque ad Perielis tempora uigistratu Suffragio, quod optimum quemque re8piceret non Sorte creaVisse, dieit, quamquam cert0 0nstat sive ipsum Clisthenem, sive alium quem
eodem fere tempore ut magistratus no τοι κυα/ιοι fierent,
instituisse. Quae omnia de Isocrati e genere politie argumentis dicta si collegetimus h , affirmandum arbitrabimur, magnam eum et morum et reipublieae status plerum
que inscitiam ostendere, eum omne conatus, quibus mi8ero atque perverso reipublicae statui mederi votitit, non solum ad irritum redaetos esse, sed nonnunquam condicionem multo deteriorem, quam aute esseeisse Viderimus.
Venio ad alteram commentationis partem, qua de I crate rhetore deque artibus, quibus orationem oritaVerit, ut brevi dicam, de eius elocutione me acturum esse in initiosum pr0fessus. Fuit Isocrates ei dicendi generi addictus,
qu0d est natum apud Siculos, quae St gens cuta et On-tr0Versa natura, a Gorgia primum ad Athenienses translatum Ino multos imitatores invenerat. Cum enim antea Herodoto inprimis auctore id dicendi genus excultum esset, qu0d verba verbis sine areta cohaesione annecteret, λεος εἰ γοMεν', Gorgia orationem Suam ita conformavit, ut sive paria paribus, iVe contraria contrariis adiungendo λεξινανTικε Πεν mee t. Quod dicendi genus iam Antiphon et Thucydides receperunt, quamquam speei quadam antiquitatis austeritatem non inSUaVem repraeSentarunt χαρακτηραυστορος), Ham Ι80crate cum ea concinnitate commutavit, quam ipse in oratione contra sophistas uberius descripsit, ita ut inter Herodoti simplicitatem et Isocratis concinnitatem Thueydides atque Antipho austeri generis auctore8 medium quasi teneant. - Gorgia autem, quemadm0dum omnibus, quae ingeniose invenerat, usus est intemperantius, ita qu0que in iungenda ια ε εως ἀντικειμενης concinnitate immoderatius egit, ita ut oratio eius minuta Versiculorumque similis videretur. Quod uni optime perspiceret Isocrates, Antid. o. 46, 47. εἰσὶ γαρ τινες οἱ λογον γρά