Sing. tractatus de iuris interpretatione, Constantio Rogerio authore

91쪽

cto non posset fieri extenssio. Exem plum pone statutum pro homicidio imponit poenam pecuniariam, numquid per hoc dicemus a maioritate rationis ubdin aliis omnibus minoribus delictis debeat imponi crina pecuniaria dicet de iure commum ni exigant poenam sanguinis Certe dicam qu bd non licet videatur maxior ratio minorandi cenam. Et est de mente Imola in dicto ιν de Viro.

Ratio quia hoc non facimus vi alicuius rationis spreta in lege, sed sumptae in absteacto. Quod mi ita,

nisi quando non extendendo correctionem per maioritatem rationis resultaret absurditas patens: Ut Uolti ita mola in diito 1 de viro . probatur in cle fin extra de rescrip. quae

est correctiva secundum glosi . . ibi. Et tamen licet loquatur de literis pa

92쪽

8 TRACTAT vs DApar, trahitur ad literas legatorum, ne contingat absurdum, quam potentiore sim literae legatorum, quam papae, ut dicitur ibi in vis h. Et istud

nota ideo debebis leni per in interpretando tabere oculum , nunquid non facta extensione possit resultare aliquod absurdum. Attende tam En, quia dico tqubditatutum imponens pro graui delicto poenam pecuniariam est nullum: ideo officialis quan tumcunque iurauerit seruare statu ta, potest illud transgredi, ut dixi pis in tractatu statuto in titu de nulli statuto . . . Si verbiolumus extenmidere legem per maioritatem rationis expressae in ex tunc aut illa ratio est fundata super quadam generalitata ct tunc dico ubd non potes fieti extenso. Et ista potest elle ratio se. auditor extra de restri . qui text.

Cont

93쪽

conturbauit viscera I mola in iucto

Sed ego dico lubd ratio est ibi quia illa ratio ibi expressa videlicet ratione circuitus euitandi erat fundata super quadam generalitate, seu bro cardo ideo quatiuis fortius illa ratio vendicet sibi locum in amditore dato extra curiam per papa, non tamen fiet extensito, ut vult ibi glos Ratio, quia per tales rationes generales non des et correctio exia 's' Si ver non est fundata ratio super tali generalitate, tunc diceremquhd aut faciendo extensionem ad casum non expressum per maiorit

tem rationis, faceremus aliqua emba ipsius legis vel constitutionis est se superflua, frustratoria ac de nihili seruire: tunc adhuc dico' abd

94쪽

noia se extensio, quia ultima in te pretatio, qua iri debeamus facere est, quis faciamus aliqua verba fare frustra. l. si quando. S. de leg j. Et iste potest esse alius intellectu notabilis ad dictam cle auditor quia si extenderemus illam cle. ad auditorem , tum per papam extra curiam ceribilla verba in Romana curia, ibi posita de nihilo seruirent, x sient si perflua, contra dictam . si quando.

Nec dixeris semper quando ratio est generalior dicto, dicemus ergo semuratorium esse dictum, quia nega-lltur: Nam dictium ponitur, ut inde intelligatur ratio S ipsius rationis

virtus.

ed in casu praemisso illa verba,

in Romana curia, nihil prorsus rarentur ideo non debuit per illum tertiam facere Imola tantam Oxcita,

tione nu

95쪽

tionem in dicto 1. de viro. Extra autem casius praemisso vii cci 'ubdi et maioritatem rationis expressa in lege poterit fieri ampliatio correctioni , quicquid dixerit Imola indicto, . de viro. Probo pertextum ad hoc notabilem in c. pervenerabilem. extra qui Q. sint legiti. ubi ext habet pro absurdo xmormitruosis, qubd illud, quod in maiori conceditur , non intelligatur conceς sum in minori. Et pondera rationem illiu textu . t Nam vult ibi papaqubd illi, cum quo disipensetur contra ius commune in sipiritualibus, intelligatur dispensatum in temporali bus. Subiicit rationem, quia O struosum esset, qab qui legitimus ad spirituales fieret actiones , circa seculare actus illegitimus reman ret quia quod tu maiori concedi-

96쪽

88 TRACTAT vs stur licitum esse videtur etiam in minoris tamen certini et qub diaspen alio ita eli stria iuris sicut lex corrigenς quia per eam etiam receditur a Iure communi Ut habetur per io And.& Panox in c. fin extra de simo. Ergo ibi est casus titubddispolitio contra ius potest amplificari per maioritatem rationis. Et ideo crebrb conssueti allegare illum

tex. Contra tenent eccontrarium.

vero in cat i non expresso non est maior ratio, sed eadem tunc in calibus, in quibus dixi non poste fieri extensonem per maioritatem rationis, non dubitetis oluti niuit biminus poterit fieri per identitatem, argu anthent muli magis. C. de epis ile. In aliis verbialibus facio 3s duo membra principalia: t quia aut cum identitate rationis concurrit alia

97쪽

lia ratio persuasu ad amplificationem, seu extensionem, aut sola est identitas rationis. Primo casse intrepide teneo posse fieri extensionem, argu l. si stipulatus supra deisuris. sanctissimas in authent de alte. xempby. quia quae non prosunt sim gula, multa iuuant, ut ibidem. Et maxime poterit fieri extensito ad casus, sine quibus disposita in lege non possent commode sortiri effectum: sicut videmus in stipulatione, qua etiam est stricti iuris, xtamen ad tale casu extenditust, . si stipulatus ero per te non fieri infra de ver b. ob. ubi est bonus tex. Et aduerte, quia ibi etiam sine illa interpretatione' terat stipulatio sortiri effectum quantum ad persenam stipulantis,ina

men extenditur ad uxorem, Ut ingredietem nomine meo, ut latiorem

98쪽

rtiatur essectum. Et idem esset in statutiς,δε legibus corrigentibus , coecundum Barto. m l. o miles populi. st . de iusti. iure. quod tene bene mei Dii, , maxim in Matum vult eandem interpretationem fieri in statutis , quae fit in stipulatiora ibus. Et fi ci l. 1ion distinguemus. i. de officio fi de arbit cum ibi notatis in gloss. l. i .f. de iurisdic onm. iudi l.

ad rem .sside pro Curat.

TEt per praemisiam regulam possunt fieri mille bonae decisiones in iure Pone enim 'ithd in lege cxorbitantes, vel corrigerite, vel etiam statuto, si aliauod vocabulii, ouod habeat latam, strictam significa tioncm certe intelligam nedum in stricia δε propria significatione, sed etiam in lata, quando est eadem rati, ut est text. cum glo in clemen.

99쪽

1VRIS INTER P. I

J extra de Aect cit verbo, eligatur quae clement. est correctiva, loquiatur de electione xtamen trahitur

ad prouisionem, quae, large loque do, continetur sub verbo electioni : quia qui prouidet alteri de beneficio, satis eum eligit. Et hanc in te pretationem faci ibi glossi et identitatem rationis ibi expressae. Hinc videmus etiam econtra,'ub Uc bum collationis positum in lege com rigente trahitur ad electionem per

eandem rationem Glos labes 11otabilem in clemen.j. deier. permu. inglos pen Ad quod etiam vide gloss.

in clement auditor . in verbo, beneficio de rescript Hinc etiam vide mus 'ubd verbum curator, in lege corrigento, extenditur ad tutorem per eandem rationem quia pur a ge curator, dicitur tutor Textum

habes

100쪽

llabe cum Da gloss. in authentico, vili , qui obligata se perhibcnth,

bene res minorum s j in verbo, cu

ratorem.

Ex quibu in sero clubd licet a

pellatione filiorum proprie non contineantur nepotes, tamen quia per interpretationem late sumpto vocabulo continentur legi pi ulla interpre- ratione .ss. de Uerboru signific. per Barto in i liberorum in eodem ti-

tu ideo in titutis,in legibus corrigentibus, ct exorbitantibus, sub pellatione filior si continebuntur potes, ubi eli eadem ratio Textu habe valde notabilem in i sena consulto. s. de ritu nup. Et per haec his diebus concdabam discordiam legittarum mutum. I. .' de acquir hinees illo atticulo , an in lalutis appe