장음표시 사용
321쪽
T H E R A P E V T I C E. Nemr eseambrosiam, latices, epulasque Deorum, Det mihi formosagnava Iuventa manu; Non tamen exacuet torpens sapor ille palatum:
. Cibi satietas & fastidium aut subamara aliqua i re relevatur, aut dulci mitigatur: sed hac modera- Inveni.
' 'maeho dulcis es esca nocet. - ' Om. 2. . DHinc mulsum ex austero vino factum, non implet stomachum : sed appetendi revocat aviditatem cibi.' Uvae in ollis servatae, & os, & stomachum, &aviditatem excitant. Cunila montana concoctionem mirὰ adjuvat,& ad cibos aviditatem. Cibi praterea aviditatem faciunt, fastidium si Idem 22.is. detrahunt lupini, ' anisum, vinum modicum, amygdalae amarae, myrrhis. 'Ibid. 8. ' Creduntur & ciborum appetentiam facere 'ILL .is. prunorum, cerasorum, ac vitium gummi. nai t.
Ventriculo a nimiastigiditate debili Dam se hae Appςxixus supefacto velut stomacho appetentiam prosemita, '
quoniam omnis immodica intemperies opera- δη GaI. eomm.tiones exolvitὶ Theriaca prodect. in 2. Aph.2o.' - Marcus Antoninus imperator erat valetudine 'δ Mphisin. in usque adeo infirma, ut frigus principio ferre non ' . posset, congregatisque militibus, ut ipse jussisset, priusquam cum eis colloqueretur, secederet paul lum, ac modico cibo, idque noctu, semper uteretur. Nihil enim capiebat interdiu, praeter medicamentum, quod Theriacum appellant: quod pha macum non tam sumebat timoris caussa, quam quod erat infirmo stomacho & pectore, ut eum ob hanc caussam rebus suis potuisse sescere arbitrentur. Bulimidis
322쪽
Appetentia canin. a. voces quidam pros non mis usurpant, aliiv rie distinguunt. Primo quod Canina appetentia cum vomitu fiat,' quod qui ea laborant, instar canum, ubi ventriculum repleverunt, mox vomitu cibum rejicere soleant: in Busimo vero non fiat vomitus. Deinde, quod Bulimon Epothymia comitetur, Canina vero avetentia sine ea flat. Tertio, ' quod Bulimos magis specialis sit, Canina vero appetentia generalior. Siquidem Bulimi una tantum caussa proditur, frigus nempe externum: Canina vero appetentia, modo ab eadem, modo
ab aliis quoque caussis. Durnus ita distinguit, qui Bullinos Gallis sit sans appetit, fames sine appeti tu, Canina appetentia appetit sansfaim, appetitus sine semer quam distis,ionem laudat Vara
rius. Sennerto = Caninus appetitus est continua, inordinata , & fere inexplebilis fames: Bulimus autem appetitus quidem magnus, sed non continuus; imo vero qui saepe in nauseam desinit, cum lipo- thymia & virium desectione. Imb nonnulli tantum abest ut Bulimon vehementem famem definiant, ut contra velint in eo facultatem appetendi plane esse extinctam . idque auctoritate Galeni, quiscribis 8 Bu- limon incipere a fame, sed desinere in dejectionem facultatis appetentis. Hinc ' Cleomenes negabat Bulimum esse famis speciem, is Herc. Saxonia ait, eos decipi, qui putant eum esse magnam famem. Appellemus vero hunc assectum Eulimon cum Pa A, A ptio, Trailiano, aliis, antequam in totum lamguente nimium ventriculo, opaene extincto calore aboletur fames; sed tum eum agri adstuc veheme ter appetunt. Et hoc significatum, ipsa nominis ramis confirmat. Nam βου, βουλιμιοι, βουλιφάος, nec non βουπήνα dicuntur a βῆ, quae particula auget, unde sive larus dictus atque Herculi dicatus est ob voracitatem: U & equus
323쪽
TΠERA DEVTICE. Nexandri vocatusa non a bubuli capitissimilitudine, ut putavit Festus; & fortasse etiam Strabo qui sic disium ait a latitudine frontis : sed, vel a capitis magnitudine, vel ab inusto bubuli capi.tis signo, quomodo dissi, quibus inustum
K. ' Caeterum non solus Alexandri equus Buce- Salmasphalus dictiis ab inusta nota capitis, sed omnes equi sic vocabantur, qui eadem insignis origine notati fuerant. It ' Grieci Bulimon, magnam famem di- 'cunt,essueti magnis & amplis rebus praeponere Bu, a magnitudine scilicet bovis. Hinc est quod grandes pueros bupardas appellant, & marissicam ficumbisycon. Videtur ergo Bulimus famem ingentem Τ Plutareh.c. aut publicam notare: maxime apud eos, qui IEo liea dialecto E pro Busurpanti non enim boulimon, antiquitus , sed poulimon, quasi appellant. Assectus hic Plut. Hom. φαγε υνα. phagedaena Aureliano , Edacitas praeter consuetudinem Horatiano vocatur. ' Ego id invenio AE Galere ad furcillam dictam a vetere collectore glossarum. Furcilla ό με- λιμός. Nos vocare possumus Honts-honger, Caninam appetentiam, vel
mem lupi. ectum hunc eleganter describit Callimachus:
' His dictis, miserum poena mulctaυit acerba, M Tutian Terribilemque famem tetras immisit in artus; vertiti 'Flagrantem, immanem ι tabes e rutra medulla
Et fusius alterius , sive famelisi
inexplebilem esuritionem Oviatas: Perque vidas fauces immensas viscera regnat. sine. . Nec mor , quodpotus, quod terra, quod educat aer,
324쪽
Poscit; queriturieiunia mensis; Inque epula epulas quaris. quodque urbibus esse, F uodque s lis poterat populo; non susscit uni. Plusse cupit, quoplura suam demittit in alvum.
Utquefretum recipit de tota fumina terra; Nee satiatur aquis 3 peregrinosque ebibit amnes; Utque rapax ignis non unquam alimenta recusar; Innumerasque faces cremat; se quo copia maior EB data, plura cupit; turbaque voracior ipsa ecte Sis epulas omnes Erisichthonis ora profani Accipiunt, poscuntque simul. cibus omnis in illo. Causa cibi est: semperque locus fit inanis edendo. Anno cla la xi. Maximilianus Caesar comitia indixit apud Augustam, ubi illi oblatus est vir quidam prodigiosae vastitatis & crassitudinis, atque incredibilis ingluviei, ita ut integrum vitulum crudum, vel ovem incoitam una vice devoraret, & t men necdum famem expletam diceret. Ferunt hominem Borealibus regionibus ortum fuisse, ubi oblocorum frigora , solent esse homines edaciores. quanquam hujus edacitas propemodum incredibi- lis videri possit. Erasistratus vim quandam famis non tollarabilem , quam Graecia η βώ, ναν appellant, in diebus frigidissimis multo facilius accidere ait, quacum serenum atque placidum est. Atque ejus rei caussas; cur is morbus in eo plerumque tempore oriatur, nondum sibi esse compertas dicit. Sed eas a fert Plutarchus, ubi refert Brutum ex labore de
algore bulimia correptum. Quod mali, addit, apprehendit sere & pecudes & homines, quum per nuvem lassescunt: vel quod calor ob corpus imgore astrictum, ubi coactus intro omnis est, dimentum
Sic 'docet Aristoteles, sens magno circumsuis de efficaci stigore,cqrporis interna vehementer in-
325쪽
ealescere. Vnde ventres hyeme & vere natura ca- H meri r . Iidissimi. Qiscirca iis temporibus alimenta copro-- s siora dari debent. Siquidem innatum calorem copiosiorem habent, pluribus igitur alimentis egent. Videtur igitur calor intro compulsus, dc abundans intus consumere alimentum, eoque deficiente ipse quoque ignis instar extingui. Itaque bulimo correpti cum vehementer esuriunt, tum admodum exiguo cibo sumpto reficiuntur: quod cibus. ingestus quasi semes est iterum ex scitando calori.
Vel apprehendit haec semes, quod emissus haliatus a nive susa acris&tenuis penetret corpus, &calorem ex eo foras dispersum disi pluat. .ppe su- i dores essicere calor videtur occursu in superficie fil-goris extinctus. 3 Etenim spiritus qui a nive claser- atur, est quasi aether istius concretae substantiae, de ra- Symp. 8.mentum tenuissimarum partium, dc vi praeditum secandi dividendiq; non carnem modo, sed argentea etiam atque aerea vasa. videmus enim haec.nivem non continere: quippe exspirando ea consemitur, exterioremq; vasis superficiem humore opplet tenui ac glaciei simili, quem spiritus relinquit
per meatus occulte. exiens. Is ergo niveus spiritus per nivem ambulantibus acutus & flammae in mo- rem insidens, extrema urere videtur secando Et penetrare carnem ignis instar. Inde corpus majorem in modum rarescit, calorque foras fluens a frigore spiritus superficiem ambientis restinguitur. Itaq; roridum sudorem corpus evaporat ac tenuem, liquaturq;,Sc simul vires consumuntur. Quod si quis tum quiescat, non multum caloris e corpore dilabi
tuta Cum Vero motus corporis nutrimentum cel
riter calefacit, & calor foras se proripit, carne laxata: necesse est magnum virium fieri desectum. Cinterum frigus non densandi modo,sed etiam liquandi corpora vim habere, constat. Acrib etiam hye-
326쪽
mibus cotes plumbei loquantur. Et quod multis
. i. non esurientibus accidit bulimia, ostendit fluxu trimagis, quam densationem corporis. Rarescunt autem hyeme, ob quam diximus tenuitatem: alioqui etiam lassitudine,& motu calorem in corpore situm acuente: qui attenuatus & fatigatus copiose fuit &, disseminatur per corpus. Mala denique &caricas probabile est, aliquid exhalare quo jumentorum accidit bulimus equis Sc asinis, cum caricas aut mala gestant attenuetur calor, & in partes minimas
dirupetur. alia enim aliis ut reficiuntur naturali ratione, ita etiam laeduntur. ly 1.21ς. 3. ' Quod Erasistritus scriptum reliquit, inquit pha
Vorinus, propemodum verum est: Esuritionem sa ciunt inanes patentesque intestinorum fibrae, & cava intus ventris, &stomachi vacua hiantia. quae ubi aut cibo complentur, aut inanitate diutina contrahuntur, & conni'ent: tunc loco, in quem cibus capitur , vel stipato vel adducto, voluntas quoque capiendi ejus desiderandiq; restinguitur.Scythas quoque ait eundem Erasistratum dicere, cum sit usus, ut famem longius tolerent, fasciis ventrem strictissime circumligare. Plutareh. de ' Fit autem fames velut concussis alveis aspera &srω - turbulenta, attrahiturque vi alimentum, n pn citra dolorem, appetitusque excitatur non alimentum
requirentis famis, sitisve similis, sed inflammationi, quae medicamentorum haustum applicationemve Curatio. xςqui x Plutaereb.ς. 4Brutus indiscrimen vitae adductus bulimo fuit,omp.8. O cum Dyrrhacio Apolloniam proficisteretur per ni-βr' veni copiosam, & eorum qui cibos gestabant, nemo ipsum consequeretur. ibi cum jam aninio defi-
et . ceret ac consideret, coacti sunt milites ad muros ac-
currere,& ab hostibus excubitoribus panem flagit re: quo statim accepto, Brutum recrcaverunt.
327쪽
. Invenere herbas univeris gentes. Scythia eam, quae scythice vocatur,circa Boeotiam nascens, pra dulcis. Aliam utilissimam ad ea, quae spasinata vo- cant. Magna dc ea commendatio, quod in ore eam habentes,samem sitimque non sentiunt. Idem praestat apud eosdem Nippice dicta, quod in equis quoque eundem effectum habeat. Traduntque his dua- ibus herbis Scythas etiam in duodenos dies durare in fame sitique, Tradunt etiam 'glycirrhieta sitim famemque se- Idem 11. ir dari. Sed non tantum Appetitus imminuitur, aut au- Picae etymongetur: sed etiam depravatur. quod malum Graias nomina. κιτὼ, Latinis eorum imitatione, se nullo idoneo authore, Pica,'vulgo Picatio diciturisve quo ennarum aut vocu in hae ave sit varietas; sive ' quod' Τ Pauci. Dipsa saepe hoc malo laboret, ut putat a laeta; sed
unde illi notus pica appetitus nescio; sive, quod ipsa
subinde mutet sica, ut assectus appetentiam. Alii v ro ab hedera, qua Graecu dicitur, ita voca- ' Mittas . tam volunt, quod sicut haec variis, prout occurrunt, Tum II. plantis se implicare soleat; ita hoc affectu laborantes varia edulia appetant. Dicitur etiam ρ λακία Gratis, ct Plinis 3 gravidarum Malacia, qυodmoL 13. Glities quasi quadam defectissit, praegnantium inprimis, qua languentes modo hoc, modo illud appetunt. Banquam vero hac e unissit Medicorum sententia,nonnulli tame Picam o Malaciam diverises assectassatuunt: ' Picam nempe est e appetitum Sariis. 1 corruptum, tam in viris, quam in mulieribus,in par- Prae . a o. vulis & adultis : Malacium vero tantummodo in
praegnantibus. Ita quidem disinguit Saxonia. At magis disserre muli Mercurialis, qui notat Altim rum , ' quod scripserit Picam appellari Graecis. 73.demGA.
λακίαν, & Plinio malaciam, cum tamen ,
μώλακω mollitiem signi cet i atque mollities sto-
328쪽
inachi alius sit morbus a pica, languor nempe & laxitas, propter quam nec ventriculus appetit cibos, nec continere potest. Praeterea Plinius,ad malaciam laudat malicorium. Sed malicoriuis est medica- . mentum adstringens, quod convenit in laxitate ventriculi, sed non in pica. Videntur corporum temperamenta animaliabus adferre appetitiones quae in morbis ingenerant diversias acrimonias , dulcedines, & alias qualitates insolentes atque absurdas: quomodo gravidae cum pica vexantur, lapides, & qui nauseant, salsuginem, aliosque id genus cibos appetunt,paullo post exputuri & aversaturi. Τ Citreorum semen edendum praecipiunt in ma lacia praegnantibus: ipsa vero contra infirmitatem stomachi: Nalicorium quoque expetitur gravid rum malaciae, quoniam gustatu moveat insentem.' - . Porro ut ' fames, cupiditas est calidi& sicci, ita
J Sitis est concupiscentia potionis, seu potius repletionis potus. Vacuus enim &exhaustus contraria eorum, quae patitur. appetit. Hac nulla prorsus eri, quum os ventriculi hum
re dulci, frigido, multoque perfunditur: immoderata, quum id ipsum quaist humore prorsus exhaustum inaruit. Ita in astu is potus penuria,' - torrentur viscera flamma, Oraque sicca rigenisquamosis aspera linguis.
Iam marcent vena, nulloque humore rigatusA Eris alternos angustat pulmo meatus,
Rescissoque nocent , ssiria dura palato,
Pandunt orasiti, nocturnumque aisa captant. Sit praeterea inducunt omnia calida, salsa, acria; is qua guttur gulamve exsiccante inter quae etiam vociferatio.' Ipse interea de me in Tyburtino Scipionis de
329쪽
clamitavit, sitim quaerens: tac enim ei caussa solet esse declamandi. Nee tib sunmontes, laticis nisi lene marinis, ictui potus dubium eis sistat, alat sitim.' Α serpente, qui dicitur, ictus, cognominem huic reptili affectu patitur. Etenim inextincta. siti cruciatur: & quod maxime est mirum, quo plus biberit, eo magis potum expetit, dc multo plus bibendi cupiditas intenditur.' Dumquesitim sedare cupit, sitis altera crescit. Nec sitim unquam excinxeris, tametsi totum Nilum , Istrumve potandum praebueris, sed morbum irrigando incendes magis: quemadmodum si quis ignem oleo extinguere conetur. Dicunt Medici iblam esse caussam: quod crassum cum sit venenum, quando postea potu madescit, celeriter movetur, humidius, ut verisimile est, redditum & latissimὰ dissulam. Signiferum iuvenεDrrhenisanguinis Aulum Torta caput retro Dipsius calcata momordit. Vix dolor, auisensus dentis fuit: ipsaque leti Frons caret invidia: nec quicqua plaga minatur. Eecesubit virus tacitum, carpitque me das Ignis edax, calidaque incendit viscera tabe. Ebibit humorem circum vitalia fissum Pestis, ct in sicco linguam torrere palato Coepit. defessos iret qui sudor in artus Non fuit, atque oculos lac marum vena refugit. Non decus imperii, non moesti jura Catonis Ardentem tenuere virum, quin spargere signa Auderet, totisque furens exquireret agriss uas poscebat aquas sitiens in corde venenum. Ille velis nain missus, Rhodanums, Padums, Arderet, Nilumque bibens per rura vagantem.
330쪽
Scrutatur vensu penitus qualentis arem
AEquoreusque placet, sed nos sicit , humor. IVec sentit fatique genus, mortemque venenis Sed putat 49 sitim: ferroque aperire tum tes
Sustinuit venas, atque os implere cruore.
Sed non alienum erit ab instituto nostro, duo h asserre problemata. Ac primum; ' Ob quam caus sam jejuni magis sitiant, quam esuriant. Hoc enim praeter rationem fieri videbatur, cum defectus sicci nutrimenti a jejunio sitam videretur naturalem e pletionem potius desiderare. Dico: Eorum, quae in
nobis sunt, aut solum aut maxime calorem cutrimento indigere. idque adeo nos in eo cernere, quod neque aer, neque aqua, neque terra nutrimentum requirunt, neque consumunt quod eis appropi .
quat: solus id ignis ficit. Hinc etiam adolescentes senibus voraciores sunt ob calorem: & contra senes jejunium facillime serunt, quod obtusus eorum iam&eχilis est calor: sicut & exanguium anim hum, quae ob inopiam caloris minimo indigent alia
mento. Quin & unumquemque exercitationes comporis, vociferationes, dc quae alia motu calorem a gent, suavius alacriusque edere cogunt. Caeterum caloris nutrimentum,quod naturae ejus primo conveniat, arbitror esse humorem. quod & auctae oleo flammae arguunt, Sc cinis omnium rerum siccissima, quod combusto humore terrestres partes exsuccae relinquuntur. Adbare ignis diVellit ac dissipat corpora, eximendo iis humore, quo glutinabantur & cohaerebant. Ergo cum jejunamus, prumum e reliquiis nutrimenti in corpore calor vi humorem eripit: deinde ipsum aggreditur nativum carnis humorem inflammatio, siccum persequens. hinc siccitate tanquam in luto oborta, potum magis quam cibum corpus desiderat: donec bibendo resectus calor & cousirmatus solidi alimenti Meeutio