장음표시 사용
521쪽
mare, ut in eo Vestram prodatis virtutem habebit.s apertum. Vos pii vero a Deo pendete, exspectantes ejus auxilium adversus dominantes Anglos , qui mare invaserunt, ut olim Glices piratae: sublatisque commerciis, rupto feῶre generis tamaui , maria bello , quasi tempestate praecluserunt , ut loquar cum Floro lib. 3.
CAPUT XXVIII. suaeti necessaria Belgis sιν maritima po
Ex ordine dein expendendum, quam necessarium Belgis sit; mari plurimum posise, re hane potentiam qua, ante hunc Anglorum dominatum polluerunt, retinere. Prae ter ea, quae in genere sub initium hujus Tractatus notavimus , quod quivis huic rei facile ea applicare possit, subsequentia breviter subjicimus. I. Quod Sallustius dicit in Catilinaria Conjuratione, hic serio cogitandum : Imperium facile iis artibus retinetur, quiabus initio partum est. Quando mare primi ansertores libertatis , qua jam ex Dei beneficio gaudemus, ingressi su nt, hostem terrestri bello eo usque victorem, vinci posse didicerunt,&, ut Famianus Strada dicit lib. I. Episcatoriis
aliquot na ιbus, nova repente resp. extulit caput e
522쪽
qua armis in diespravalida, superiorem pati nec terra velit, nec mari jam posit. II. Quior uidaliis videatur, propitio, ac mediis benedicente Deo, quandiu Belsis federatis salva erit haec maris potentia, salva quoque erit Resp. concidet vero, atque transibit in manum iIlius, qui eandem eripuerit, & obtinuerit, Ex re est audire Scribanium seisitam Cap. 3 8. Instit. Politico-Christianae : Et sane, inquit , cum plurima fuerint , quae Belgicum aluere bellum : novarum rςrum cupiditas , loci op- Portunitas , maris , fluminum ι vicinorum
Regum dc principum auxilia , hostilis innostris contemptus , consiliorum optimorum, beneque gerendarum rerum neglectus, dissidentia , tarditas, aemulantium studia , & odia domestica , multorum egestas solo bello modicanda : quae etiam invictam in hanc diem non magnam proVinciam tenuerunt, frustra utriusque Indiae profusis opibus totiusque Hispanici imperii viribus : tum unum maris suminumque imperium, audere dc stare do-εuit, &ultro etiam inferre bella, omnemque latissimi regni partem, Oriente ae Occidente toto inimicis infestare classibus. O quis Credat, exiguum populum sola inimica maris Infestatione, orbi prope imperasse t ac tanquam novam Numantiam 3 omnem potentissimi Regis annis amplius quinquaginta , co
natum lusisse t ausuque portento Orbem
523쪽
non semel e navigasse , audaciaeque ingentis suae vestigia omni s , qua sol oritur , qua occidit , orbis terrarum regnis impressisse , nulli supplicem , omnibus minitantem ὶ sed ει novas orbe nOVO terras , .mariaque nullis ante classibus trita retexit se, dum quod Magnus Macedo voverat , orbes invenit novos 'tanti fuit imperasse mari. Nulli illum aestus, nulla terruere frigora, nulla fugere , etiam per ipsa concreta glacie maria , quae posteritas credet Θ) navigare lubuit & naturae vim inferre , clausique saeculis retro omnibus claustra reserare. Magnos animos , &, si adsit Deus, si pietas ι si caussae bonitas, imperio
dignos. c iste. III. Cum individuo nexu cohε-reat Mercatura magnaria & longinqua, cu maris potentia sive imperio; non possunt non omnibus modis sederati Belgae de imperio maritimo eo scit, modo, quem definivimus supra retinendo solliciti esse. Illo enim si exciderint, non solum Societas Indiae Orientalis sua maxima illa mercatura excutietur: Sed, I. inter- intervertetur mercatura per fretum Herculeum , exerceri solita in Archipelago. & mari Mediterraneo assitis locis, nominatim Venetiis , Genuae, Massiliae, Toloni, Livorno, Naupacti vulgo Lepante , Tuneti, Algieri, Alexandriae, Cairo, Tripoli, Alepi , Scio. Smyrnae, Patras, Andro , Millo, Jalsa,&c.
a. Intervertetur quoque Mercatura Gallica,
524쪽
328 MARTINI SCHooc κ I Ihactenus maxime exercita GaIeti, Rhotom
gi , t . Malo, Nante sit, Boedegatae, Bajonae. Rupellae, &c. 3. Item Porthigallica &Hispanica, cui tot per annos , in praeiudicium iu- gens rei commu uis, a privatis inhiatum fuit. 4. Adhoc Anglica , Scotica , & Hibernici Mercatura hoc tempore cessans per funestum hoc bellum. s. Tota Orientalis , ut Vulgo 3 loquuntur, mercatura , quae praeter tres illas celebres Hanseaticas civitates, Lubecam, Wisi 'mariam, & ROstochium; universiam Daniam Prussiam, Curiandiam , Livoniam, Se Poloniam complectitur. 6. Mercatura Septentrionalis restringi maxime solita , ad eam
mercaturam, quae exercetur per Norinegiam, Sueciam , & Lappiam. 7. Mercatura Mosco-
vitica , hactenus a Septentrionali distincta. s. Et postremo mercatura quae in locis Albi, Viadro, Visurgi, & Amaso adiacentibus ex-
, ercetur, neque enim adiri possunt, nisi media ante Mart. Quis enim ei maris usum conceDi serit, qui sollicitus non est, ut in eo aliquid possitὶ IV, Halecum annua captura, quaei ' amplius quam octodecim millia homi tuim sustentat , itemque balaenarum piscatus ad
Groentandiam exerceri solitus, necessario pΟ- tentiae hujus marinae subsidio indiget : exem- plum exhibente hoc anno praesenti non sine, multorum lacrymis Zc gemitu, V. Quanquam maris usus jure sentium liber est , Nad
525쪽
1 M p g R. M A ri r T. rLvad nnvigandum & piscandum ex aequo omnibus paret teg. 3. g. F. A. rae quid in loco publ. nihilominus tames aliquando sederatis Belgis is negatus est, imo hodie adhuc negatur, a praefractis Anglis , in praejudicium annonae, citius pretium per totum Occidentem certo certius propediem incendetur : cuti enim Romana resp. AEgyptiaco & Africano indigebat frumento , sic hae provinciae Orientali) vindicare aurem tamdiu Belgae hoc jus poterunt, quam
mari Maluerint, cum valida classis vera clavis
sit, qua claustrum illud reserari possit. VI.
In memoriam revocandum, quae incommoda acciderint, cum in maris imperio asserendo remissius incumberetur. Testes maxime esse possunt anni I 623. I 624. I 626. I 627. I 63 I. I 6 33. 1634. i 633. quibus Duinherkani in mari dominantes, non tantum maxima damna intulerunt plurimis mercatoribus, sed per eos quoque ipsam remp. attriverunt. Imo locupletissimus testis est praesens hic annus quinquagesimus tertius seculi decimi sexti keui plures , longe funestiores adhuc , succedent, nisi in partes ante omnia solicitato Deo Opt. Max. laboraverimus Anglo mari expellere , illiusque imperium asserere. Frustra sumus , si per quaecunque pacta cum talibus, speremus sartam tectam fore mercaturam no- stram: quandiu hi graves nostri vicini in ma- lii dominabuntur, compedita erit mercatura.
526쪽
rgo MARTI NI Sc Booz K IrSi enim una refunda ratione mercatuis alientalis necessario transeunda, antehac habita fuit crux mercatorum quanta crux non futura dominans Anglia, dico, tot comm
dis portubus, & tam valida hoc tempore clanie instructa. Omnia etiam si promiserimus, di quodcunque jugum subierimus , non tamen securi esse poterimus. Quis enim sperare ausit fidem nobis datam violatum non iri ab Anglo, qui neque Regi suo legitimo , neque conjuratis sociis hactenus eam servarc praesumpsit.
Caussaprima , maritimam potentiam conservan=, Deus Opt. Max. est, quem quia Belgae remo erunt a se , non delitescunt ampliua subfusdem umbraculo. Cum ex praecedentibus abunde constet, quantum sederatorum Belgarum intersit, maritimam hanc potentiam , quam tot diffieultatibus sibi quaesiverunt, tutari ; deinceps expe ere conVenit , quibus artibus, eam retinere atque in perpetuum asserere poc int. Secundum Poetam enim , Non minores virtus, quam quarere , parta tueri. Considerabimus autem hic duum generum caussas , generales, dispeciales. Generalis caussa non
527쪽
1MPER. MARI v. Igiminus averruncans malum imminens , quam conservans bonum praesens , est magnus ille
Iehova, maris & coeli dominus; qui quicquid
sibi placuerit facit in coelis , ac ira terra , per maria , Cr omnes alassos, Psal. 33. V. 6. ει quoties manum suam extendit, super mare commO- et regna, Esaiae 2 3. V. II. Una Tyrus hic sit ante oculos , cujus quondam negotiatorespriu-eipes , in institores inciditi terra erant, ita v. 8.& de qua EZech. cap. 27. V. 24. &as. dicit: Mercatores tui erant rebus sectissimis, involuti hyacinthinis, er pis mauis, gazbsque gentium insuperioribus habitantium, qua funibus circumligantur , Cr includuntur, cedrinis capsis tu mer- casu tuo. Classes Oceani decaritabant te commer cio tuo ; denique plena eras m gravis valde in iu- timaparte marium. Tanta autem omnium rerum peritia atque experientia gaudebat , ut Plinius lib. s. Nat. Hist. cap. 33. Phoenices , quorum eaput erat Tyrus . laudet quasi inventores artis nauticae, bellicae, siderum , Mitterarum : Munita vero tantopere , ut dicatur in corde maris ib. V. 4. sita esse. Nec tamen omnia haec eam excidio eximere potuerunt:
postquam enim frustra eam obsedissset Salmanasar , teste Iosepho lib. 4. Antiq. cap. IS. Nabuchodono r, vastatis ante Hierosolymis, tredecim annis ad eam sedit , tandemque eaer' pugnatam diruit , adeo ut Ezechiel eodem capite V. 3 a. & seq. de ea dicat : Quo tempoνe l
528쪽
13a MART IN I Sc ΗΟOcΚ I. Iconfracta es a maribus, in profundisimis aquis ;commercium tuum , tota congregatio tua immedιo tui ceciderunt : omnes habitatores insularum obstupescunt de te , er Reges inrum horrescunt horrore , 1 ercelluutur uiso. Negotiatores
in populis sibilant de te: terrori summo es , quod nulla sis usque inseculum. Postea eam iterum subegit Magnus Alexander, & quicquid reliqui habebat potentiae, eripuit, ut legere est apud Cnrt. lib. 4. Quod Ty ro quam Anam Mercell. lib. i4 Vocat . urbem plenam gratiarum . venustatis . bιbus decoratam magnas pulchris accidit, certo & quidem brevi, secundum in fallibile Scripturae Prognosticon, nobis accidet, si jehovam a nostro statu alienaverimus;&, quicquid etiam sibi quidam persuadeant quod Propheta Nahum cap. 3. V. t 6. de Ninive dicit, emporiis nostris obtὶnget: Multiplicasti negotiatores tuos , prae stellis caeli , ut me-lolontha irruit m avolat, a olabunt. Eo quo ante omnia Deus Opt. Max. hic in partes ab omnibus sollicitandus. qui tamdiu nobiscum est
futurus, quam nos cum eo , a Chron. I S. V. z. &, quoniam nos cum eo non sumus removimus quippe eum, per multiplicia dc horrenda peccata nostra , longissime a nobis ) ipse
hoc tempore nobis non tum adversarius factus, verum etiam erecto brachio flammanteque gladio occurrit, imo occurrit nobis pro
dolox t ut ferox leo , Iob. Io. v. I 6. qui licet iam
529쪽
iam videatur duntaxat insiliari in latibulo, Thr. 3. V. Io. brevi tamen, sic metuo i sic metuo tisabit ut jωvenis leo derelιnquens t. gurium suum . Ierem. 23. v. 38. nec solum suum populum exedet, OZ. I 3. V. 8. Verum etiam quos jam rapit, sc deportabit, ut nemo eos eripio, OZ. s. V. I Φ. Tria potissimum peccata notari solent , quibus praeeaeteris populi maritimi tum Vacent, tum etiam ob quae ordinario puniantur: superbia, luxuria, de avaritia. De Superbia Tyri , ut ad alia exempla non accedamus , a Deo punita, sic Esaias cap. 23. V. 7. 8. 9. Haeccine vobis exsultabunda videretiar i cujus pedes a diebus praecedentibus, a praecedente patulsus deducunt eam ad peregri- uandum procul j siuis capit consilium hoc contra Drum illam coronariam' σc. Ieho a exercituum
consitum istud cepit ad sedandum fastom Omnis Horia, ad elevandum omnes bonorati osterra. De luxuria & mollitie , praeterquam quod fidem facit vulgatum proVerbium, quo maritimi mores, velut molles & luxuriosi notantur, Caeser amplius lib. a. locupletissimus teis stis est in Nerviis, ut Belgarum fortissimis, hoe
nomine , quia nullus aditus ad eos si mercatoriabus , nihil pariantur vini, reliquarumque rerum ad luxuriam pertinentium inferri , quod his reboarelanguescere animos , eorumque remitti virtutem existimarent. Quam vero Luxus Deo displi- l
ceat , patet in Sodoma , de qua Ezechiel l
530쪽
i34 MARTIur scΗo o CKrs cap. I 6. V. 49. Ecce bac fuit iniquitas Sodomae sororis tue 3 excellentia ,saturitas cibi . tranquillitas quieta fuit Vsi cir fliabus eius , Cr manum
pauperis non consermavit. Avaritiam maris accolis , Ob mercaturam, quam exeucere solent,
familiarem esse docet experientia ρ quotus quisque enim in Mercuriali turba occurrit, cui applicari non possit illud Sen. lib. 6. de Benefcap. I . Mercator non cogitat, quantum auxilis
astaturus mihi, sed quantum lucri sbi. Interim quotusquisque cogitat , quod per Amosum
dicit Deus cap. 8. Ρmph. v. 3. & seqq. Mutabunt cautica templi die illa , dicIum Domini Iebo ae , plurimum erit cadaverum , qua tu omnem locum projecerit tacitus. Audite hoc , qui anhelatis dejecturi egentem , er deleturi pauperes terra. Dicendo, quando transverit hoc novit nium, ut vendamus commeatum ' G sabbathum, ut aperiamus frumenti borrea ' minuendo Ephum,m majus faciendo pondus, ac pervertendo lanciabus dolosis. Si quae gens vero, unquam tribu Shisce peccatis aperto capite, elato brachio, dc plena animi destinatione vacavit i nae nos Belgae longissime eandem superavimus. Quorsum exaggerem Sodomae Gomorraeque Celticae peccata 3 Cetamor eorum multus est , Gen. IS. V. ao. Hoc uno forte distamus a vera Sodoma cEZech. I 6. v. 49. quod bis pauperis Cregentis manus confirmetur r at interim, an non