Satirae

21쪽

aa DE PERSII VITA,

censuram Quintiliani effugere, qui perspicuitatem

non solum in oratore, verum etiam in poeta requi-xii 8 Atque, si volumus verum fateri, loca aeque obscura in quibusliis auctoribus deprohenduntur, difficilioraque passim aenigmata nobis soluenda fuissent. nisi ea veterum grammaticorum diligentia occupasset, atque explicata nobis tradidisset. Ve-xiam enim vero prope dixerim. ridiciatos eos esse, qui Persium Ohscuritati studuisso perhibeant, ut delatorum periculum effugeret . aut Neronis iram euitaret. Quali istis temporibus vel leuissima suspicio, non vim ipsius delicti habuerit, aut Persius arbitratus sit, Neronem id non esse intellecturum. quod ab omnibus reliquis intelligi optaret. Μihi quidem veriIlinile videtur, Persium de edendis satiris tum, qrium eas scriberet, ne cogitasse quidem, verum in animo habuisse, aequiora tempora eX- spectare. Vt Iuvenalis, ut ipse Tacitus fecit. sed morte eius praematura illud opus inperfectum in

amicorum manus venisse, ut ipso vitae auctor,

quisquis ille tandem sit, testatur. Quid hi res

cuerint vel inmutauerint vel castigauerint, aut quando satiras illas vulganerint, ipsi vitae anctori leno tum fuisse videtur. Quod enim dicit, Cornutum unum versum in prima satira mutasse, ne eum ad se traheret Nero μ), tam absurdum est, Vt mirer fuisse. qui huiusmodi quid serio repeterent, nec intelligerent, ex varia codicum lectione grammaticum nescio quem illud somniasse C.

- Verba, quae leguntur Sat I. V. rar: Aurietilas asini Midia r x hsbel, narrat vitae auctor Cornutum ita satis absurde mutasse: Auricuias Uni quis non habet.

q) Vitae auctor praeterea haec habet: Hunc tuum Ithrum in i ισει tum ri liquit. Versus aliqui L mpti sunt ultimo libri, ut quasi flnitus uset. Leviter ν tractaust Cornutus cet. Sic haec Belziua exhibuit.

22쪽

MORIBUS ET SCRIBENDI GENERE. 23 In morum turpitudine Carpenda dum versatur Persius, res adeo ei indigna atque intoleranda videtur, ut, iudicio ex nostro sensu lato, verbis et dictionibus utatur obscoenis, et in tropis figurisque deligendis omnem modum ita excedat, ut inter

dum, quid sibi velit, plano nesciamus. Atque, si

Tem ad curatius Conlideramus, adparet, eum non

illa abominanda adtigisse, quibus homines tunc passim erant contaminati, sed leuiora tantum, etiam dudum, praesertim a delicatulis, more Teincepta, ad inmodicum corporis cultum effeminatamque mollitiem magis, quam ad morum infamiam voluptatumque turpitudinem spectaritia.

Quid8 si ea castigasset, quae Iuuenalis quibusdam

locis exagitat, quibus tandem verbis eum usurum fuisse existimemus 8 Verum illa dictiones, quas adhibuit, rebus, quae notantur, adcommodatae sunt, nec dici poteli. eum indignations abreptum virgineum illum pudorem, quem vulgo illi tribuerunt, exuisse, quum illa verba tunc vel a viris honestis usurparentur, nec Cicero erubuerit in

Philippicis suis do rebus foedioribus verbis etiam

obscoenioribus uti.

quae aliter apud alios, semper tamen ita leguntur, vi nullus sensus idoneus inde elici possit. Ceterum boc ita non esse adcipiendum, quasi nune satira sexta manca sit . quae procul dubio integra est, iam Casaubonus monuit; idemque existimat, versus illos deletos ad nouam satiram pertinuisse inchoatam tantum nee dum finitam.

Addit praeterea: sis vero eertum est, recte Persi librum hodie in sex satiras distingui; in antiquissimis tamen membranis aliam distinctionem inuenimus: in multis enim codicibus quinque forum satirae numerantnr, quarta ad tertiam adiunctar in qnibusdam continuus es unus liber. nulla fatirarum facta disinctione. Sane Priscianus, atque alii grammatici antiqui. quoties Persum laudant, Iibrum nominant, non satiras numerant.

23쪽

DE PERSII VITA, Vr ubique artem redolet Noster, se etiam inversu iani concinnitate numeroriamque glauitate et cariore. Urii versus, ab Horatiana leuitate et nμpli gentia lori Osti me remoti, non tam ob id pra Ita Diioves oxis j i 'umili sunt, qDam colori, que ni Persitas satiris suis in diixit. aptiores. Non a Cat aria Sdocioi iam viro iiiiii super lianc rem opiniones conligere, quae pastina longius. quam a doctrina et elegati ita illo itim ex speciali politis. l. a veio aber. rassis viderii ur. Hoc milii quidem cellislimum vi. dei lar osse. vir tiates hexametii ab Horatio melius et ad oti ratius esse perspectas. quam nunc ah RCutilliini ci ilici polliati irii et Iipi. eiani deliique non tam inexercitatum in iis coiidendis filisse, quam ni DC e X negligentia, quae lameri procul dubio quae lita est, conligete se posse quidam opinantur H. Qui Grnecis literis in huius uronimenta Roma Noriaria Poeta in pelirili ratait, elim non fugit, praestat illis uia in ingenii partem, quae cernitur inimie Diendo. on Dibri S paeiae, ex parte saltem, de-

si isse, eo, i De Dota iam imi eniores rerum esse Novi candos, qNam imitatores Gia ' orum et ab eorυm

exemplis pendentes F si Dim in populoriam aetata tibiis et singularis hominiς vita et institi lione qDaedam sinat litudo. Om Dium mentis faciat talum memoria et imaginandi vis prima se exserit, perfectionemque ali itiam adtingit et maturitatem cum in pueris seu adolescentibus, tum in populis

rudibus nondumque excultis. In hac aetate, Inubo Becte Morgenstern l. c. pag. 3o seqq. hac de r indicat, at paullo seuerilis pag. 4' in nolis addit et Persio quidem in tristi illo sis percilio, in singulari

illa orationis obstiaritate maxime OpUs erat Concinnis ver libris et cantaris, ne Oitirri uote, quae Praeter sanctum pectus poetae posset lectorem tenere, Camrerent Poemata austera. Diuitiaco by Corale

24쪽

NORIBVs ET SCRIBENDI GENERE. 2stis simul aliis rebus in hoc conspirantibus, poetae solent nasci a natura sola docti atque ii isti in ii. In qua aetate quMm po pNlus Romanus est. t, in penitini minus ei dostii se dici poteli. quam oti iam reriamque ad vitam sustinendam auctuentia quaedam et

certus animor im sermonisque clat ira 3. Praeter-lal, Io illo tempore riori Μυ sartini sedes isti frequentasse, seli commercia cum illis per Graecos quali inieria tinctos celebi asse exili ratiandi sunt. Inde iacium est, ut om nos noniarii poetae a Graecis Pendraiit, a quibMS omnia Dre iam Occii pala inis Θ norant. magis trie semper imitationi , qtiam inriventioni si id uerint, ita ut recentiores antiqDio. xum vestigiis institere solearit. Vt Horatius Liacialium . qui tamen noui generis Carminum arac Orest habetidus, si formam spectes. non materiam, Iiberiori tamen incessu secti ius eli, ita Persius e XVenusilio sonte hortulos suos rigavit. In explorando autem. qMaritum Noster Horatio debeat, Calaubonus cuti alius, paene di siri, iniqDius, quam par est, Versetiir, qUUm non soliana dictiones sed singula paene vel ba timetur, quae UtriqNe Communia suerint, et in quae uteique sponte incidete potuerit. Vertim Periit imi latio Horatiana non solitan in dictionibus et verbis, sed etiam in sententiis, quas suo more tractauit, Cerra itur, ad quod imitationis genus Casauhoniam minus adtendisse iore mireris. Non dixerim tamen e nomnia satirarum argi menta ex Horatio si inlisse. inratioque minus loca in illius satiris et epiliolis definiWerim, quibus lectis Persio in metalem vene-xit, hoc vel illud argumentum detexere 3 . Haecs Auctor disputationis germanicae de A. Persio in

Charactere der vomehmssen Dichter alter Nationen. Sech steri Bandes erstes Stiich. pag. 87. existimati

ad primam satiram scribendam Persium adductum

25쪽

DE PERSII VITA,

sana lubrica est iudicandi ratio, ex qua etiam ea cuique scriptori subtrahere liceat, quae tamen propria eius sint, nem inique antiquiori debeantur. Isto modo quis prohibeat, quominus dicamus, et Iuvenalem Persio multa sublegisse: nam is quoque eodem dicendi genere passim utitur, quo Persius usus est, et eadem argia menta tractat, quactab illo tractata sunt. In rebus huiusmodi diiudicandis semper ante oculos habere debemus, fieri potuisse, ut scriptores eodem sermone usi et neque temporum neque locorum ratione a se longo diversi in eadem saepe inciderint, pariquo modo iisdem rebus adfecti easdem imagines, dictiones et verba adhibuerint, praesertim si ea eiusmodi sint, ut non recens cuia sed consuetudine sermonis iam recepta et in medio posita fuisse videantur. Verum, inquis, iste poeta tam longe ab eo, quem secutus fuerat, relictus, in quo tot tantaque desiderantur, num dignus est, qui legatur8 Vtique dignus est, et voluptatem eius lectio suppeditabit et utilitatem. Sunt enim loca quaedam in illis satiris satis bene tractata; incidet lector in imagines et similitudines notias et non ineptus; deprehendeninores et ingenia hominum adcurato delineata; mouebunt eius animum sententiae inlustres et graves; ostenduntur hic et illic ingenii igniculi, qui

desiderium adolescentis praematura morte erepti excitabunt. Ipseque virtutis amor pietatisque sensus, qui ubique ostenditur, efficiet, ut auctor no- his probetur, etiamsi facultate poetica minus fuerit instructus. Ac quum Virgilio lecto nec Lu.

esse per Horat. Epist. I. I9; II. 9 I seqq.; ad secundam per Epist. I. II. 37. et Satir. II. 3. 28 I - 293 ad quartam saltem ex parte per Epist. I. 16; ad quintam per Sat. II. 7. Plura etiam ex sexta satira ad Epist. I. a. I 3 - I98. formata esse putat.

26쪽

MORIBvS ET ScRIAENDI GENERE .. a canum nec Silium nec Statium fastidiamus, cur Peisium negligamus Venusina Musa delectati i qui, meo quidem sensu, lectorem ab Horatii lectione recentem magis delectabit, quam Statius placere possit, quum Virgilio deposito statim ad eum adcesseris. Ceterum antiquitatis studiosis Persit lectionem fructuosam esse, equidem vix monendum esse existimo. Μagno plausu etiam satiras editas confestim . exceptas esse, memoriae prodidit vitae Persit auctor t), idemque Μartialis testatur et Q nintilianus, Patribusque ecclesiae probatum illum fuisse indicant Ioca, quae passim eX Persio protulerunt u). Etenim vel ea ipsa, quae nunc scriptoribus vitio vertere iure solemus, multis tum quodammodo Probata erant, sententiarum argutiae, dicendi genus concisum, translationes audaces et obscuritas

quaedam orationi inducta M. Verum fieri non Potuit, quin, quum et res, quarum mentio fit in satiris, coepissent ex parte ignorari, et dicendi genus a vulgari ratione in dies magis magisque discrepare, inter obscuros scriptores Persius reis Tetur, grammaticique ad eum explicandum se ad- Cingerent. Fuerunt, qui putarent, Persii satirast Editum librum continuo mirari homines et diripere eo erunt. Et paullo supra: Sed Lucanus assio mirabatur scripta Haeci, ut vix retineret se, illo reeitante. a clamore. ti) E. g. Lactant. III. I 6. Is; VI. 2. Ir. Augustin. de Civ. D. II. T. .

x Quintil. instit. VIII. a. At peruafit quidem iam multos issa persuaso, ut id iam demum eleganter atque exquisie dictum putent, quod interpretandum st. Et IX. 3. Verborum Murae et mutatae sunt semper.

et utcumque voluit consuetudo mutantur. Itaque santiquum sermonem nUro comparemus, paene iam,

quidquid loquimur, figura es.

27쪽

28 DE PERSII VITA, MORIBUS ET SCRIB. GENERE.

a Cornuto scholiis instructas in lucem prodiis

atque Ox iis scholiis decerpta quaedam fragmentati, ad lino inesse scholiis, quae nun C cii crina feriantur. A quorum opinione eqMidem tam lorige absum, ut prilem. Perlium antiqui ius nullis scholiis fui insti uctum, quiam iis nihil opus esset aequalibus eius, quibris et cognitae res et sermonis ratio notior erat. Quin probabile est, ne Hieronymum quidem codicem manu exaratum Fersit scholiis ditatum aiat ante Ocritos habuisse aut cognouisse, alioquin tam acerbum de obscuritate illius iudicium non tritisset. Neque in scholiis, ut nunc sunt. vl- In in auiiquitatis velligium adparet; pleraque sunt eiu Maiodi, ut v nia,quisque non plane ineptus, lecto aliquo loco, eadem ad linere posset . quia nihil iis ineli, quod non ipsis auctoris verbis contineatur;

Pauca tati tum ex aliquo grammatico non nimis vetullo temere decerpta videri possunt. Sed nescioqimo filo id adcidisse dicam. ut nullus locus dissi-ctiliale aliqua insignis aliquid lucis nacius sit ex illis scholii . nam vel omnino silent . vel ea explicant, in quibus Demo haereat. Nihilominus tamen ea

si lio i ta υtilissima in Perlium passim etiam a doctissimis

vilis vocantiar. Verum quum in antiquioribus editionibus scholia proferantur Pleniora, quam ea, quae Casaubonus editioni suao adiecit, nonnullainque a viris doctis in edita laudentur et in hibito.

thecis adhuc latentia, tota ista de scholiis disputatio ei, qui melioribus praesidiis instructus est, xelinis quenda mihi videtur.

28쪽

A. PE IL SI I FLACCI

Forsan iam Persi vie ais inora prae raeoptum . Peculiari aliquo carmine reliquis carminibus Praeludere, illudquo diuerso metri geners eniantiare. A Po tis P U O recentiorilus haec ratio magis et iam frequentata esse videtur; in primis eam adhibuit Claudiantis. Fuerunt, qui saltierent, hune prologiam iad primam satiriam Par ιinere, in quo quid fectiti sint, equidem videre non Possum. Cete, rur=ι sententiam piologi riat oue vulgari expressam hanc effaexisti/ηO: Quamquam talia de me praedis are non Pi sum, qualianoseri Pod a de so praedieant, neque ullo tu artim commercio Uus futu, quo illi usos se esse gloriantur, quos nostra aetas tanto era amylexiatvr et in pretis habet: tamen carmen meum illorum sacris ditiinis illis carminibus) addero audeo. Potos 'enim f ri, quemadmodum Uias docet, ut aliquis carmina scribae, longe alia re, quam G Musis ins ectus; nam fames, ut hoc utar, quas sues i fas hvmnnam vocem imitari docet, mirus est artifex.ae auri Des non dici potes quom prasclaroε νersus interdum '

Nec sonte labra prolui caballino, Neque in bicipiti somniasse Parnaso Memini, vi repente sic poeta prodirem. Heliconidasque pallidamque Pirenen

29쪽

3OPERs IIIllis remitto, quorum imagines lambunt s lederae sequaces: ipse semipaganus

Ad sacra vatum carmen adfero nostrum.

Quis expedivit psittaco suum χαιρε, Picasque docuit vortia nostra conari Magister artis ingenique largitor 1. Venter, negatas artIsex sequi Voces. Quod si dolosi spes refulserit nummi, Corvos poetas et Poetrias picasCantare credas Pegaseium nectar.

SATIRA I.

Lubitiosam nobilium in earminibus condendis vanitatem. qu omnia ad Hientiat is reru, neglaeto veri, honesti et simplieitαtis stidio, eomparentur, fauerct rePrehensurum poetam amietis qui misyerueniens o Proyosito dimouere eonatur . et sermons su er honorem instituto initium huius satiras eontinetur. Ordo sententiarum hie est: operam Itidis seribendo, Jeripta enim tua nemo leget. Quid hoc ad me p qtias Doro eurem Praiatim moorum ciuium iudiarium . quorum mores omnino grauem censuram merentur. - Sed heus, quis to censorem creauit p - . Grauitati ee seueritati aetatis meas munus hoc conuenit. - Non mandabitur tibi, inquam.

Nihilominus tamen Dei intiitis omnibus, natura vel inuitum inpetilanta, scribondum mihi esti. v. ia. Iam insus argumenti tractatis inelyte . quas est ex dramatico genere. Indueitur enim aliquis. qui praeposteram et in ortunam illius Metatis scribendi pruriginem defendat. - Scribimus sublimia. - 4e tieet, interpellat eum Noster, ut habeas, quod roeites eo in hominibus iudicii eoninrnytissimi. quibus probari vehementer cu in v. 25. - Quid alioquin iuuat summo eum Iaboro aliquid didici sed ν. 26. - Putis Mero scientiao I et endeat omnis ab hominum exis imatione. nihilque in so pretii habeat. ν. 27. - Ain' tu Z arui pandis ira Diuitiaco by Corale

30쪽

ora hom num Uys. in schoIis emotari. inter otita frequentari ae laudari, beatus Ose mortem eo futurus δ Quid ridai P aα arte . quἐinmortalitati inseruiro recuset y N. 43. - Sentio aquidem, quid sit merito Iaudari: verum adclamationes istas: Euget et Bellet quum futilissimorum et vilissimorum Icrr eorum, Ut nunc est, Praeomia sint. nullus ciam. 53. Quid, quod Guditores quoque, variis

artibus conrupti, Isteantur quidem racitantium auribus. a largo autem rident. N. 62. Aga iam, videamus, quaIs sit populi iudi-eiumI moIIus et infractos requirit versus, rerumquct tumor .

M. 63 Cuitis rei, si verum νoIumus fateri, insana ista puerorum in IehoIis institutions, stilinqua antiqvitatis verecundia auctores ipsi sumus. v. 73. Hinc formonis conruptela re etenda est, quae ario in deliciis habetur, vi vel capite foretinisquo omnibus rei neglectis populi plo iam Potroni indo moreri studeant. ν. 91. - At sonitamon et conci itatis ratio habendia es. quam priores ootas neglexerunt. U. 92. - me adlatis exemplis ridotvr v. 1o6. Quo

Dero iudicium suum de eoto tuo genero Noster breui subiungit.

Tandem aduersarius, quum nihil Praeterea. quo causam suam Itisenipe. beat; cur tibi suo, inquit, nimio veri studio noees p Quantum ad mo. reoondet Noster similanter. Omnia haeς yra elara fine, equidem ulcera haec non tangam. Enimuero, quod aliis concessum fuerat, cur non idem mihi eonee tur Non

fiet. v xx9. - Quid, si animi sensa literis tantum mandem p Ee hae literae, quus nemo fortasse leget. maiori mihi in pretio

erunt, quam ratiqui omnes, qui mea aetata yrodaunt. lagonia Ditis. Vos, qui animum habeeis inbutum antiqua Graeeorum so mo dia, adeste recitaturo; vos Nero, Phil O hias et bonarum

artium inrisoras, fuerbi et dissoluti. Procul esso iubeo.

O curas hominum i o quantum est in rebus inane Quis leget haec 'V Min tu istud ais Nemo hercule. Nemo Vel duo, vel nemo. turpe et miserabile. ' Quare 2 Ne mihi Pulydamas et Troiades Labeonem Praetulerint' nugae. non, si quid turbida Roma sEleuet, adcedas, examenue inprobum in illa