Laur. Iouberti ... Medicinae practicae priores libri tres

271쪽

naturalis euacuatio intermittitur, cons cutione quadam Vniuersum corpus non modo grauatur, sed etiam calet immodisce e corde vero tandem similiter affecto febris excitatur. Atque ea obstructio frequetior est tanti mali causa, no ite venarum & arteriarum: quae multo rarius accidit,saepius tamen accusatur. Porro CX- crementorum alui detentio in febricitati bus augetur ab immodico ventris inferioris viscerum calore, a quo, dum humoris

plurimum absumitur , stercus ipsum siccius euades sui expulsioni magis resistit. Supinus decubitus idem facit,cuius ratione lumbi aut rcnes amplius incalescunt. Hinc laxadae alui mcthodus colligi potest, scilicet ut sementis vel unctionibus partes eae refrigeretur,quaru inteperie pi- rior fit aluus. Sunt vero in superioribus descripta ad hepatis, renu &lumboru r stigerationem tum epithemata tu etiam Vnguenta, quae ad praesens quoque institutum usurpabimus.Praeterea clysteribus utendum est fiequetioribus, iisque pluria iniim emollientibus & refrigerantibus,ut& viscerum intemperies remittatur &diluantur farces quae in colo potissimum induratae sunt. Sussicit nonnunquae balanos . i. suppositoria subdere ad exci-

272쪽

LIBER TERTIUS. citanda vim expultricem.Horum Vero vi.&clysterum descriptiones varias iam saepe protulimus. Postremd incoquenda juntiusculis multa borrago, lactucadcoxalis, maluarum turiones, portulaca & endiuia: ipsaque iura pinguiora esse debent,nisi febris dissuadeat aut in nauseam. vomitumve propensitas.Pruna ex multu. saccharo cocta, vel poma dulcia itidem cocta largioreque saccharo conspersa concedantur,necnon fructus perfecte maturi: quos si verearis ne in ve

triculo bilescant snam dulcia se in bilem

vertunt igneo calori occursantia, non item putrent,ut vulgo creditur:hoc cnim potius sanis accidere quibuS tamen CO-

rum fructuum usus non interdicitur bibatur post crudum purum , id est, pura aqua no strupo edulaata,eademque frigidiori sic enim aluus prompte subducetur, & visecra utilissimc refrigerabuntur. Verum quia tunc vulgo suspecti sunt fructus omnes praeter conditos saccham Vel coctos, a prudentioribus Medicis ita iamdudum si bene coniicio persuaso ne

iis temere abutereturiquo vitetur calum nia omnis,in eorum usu rariore parcio-retque maxima frugalitas esse debet. Est etiam astrictionis vel obstructionis

273쪽

causae. Curatio,

MED. PRACTICAE cuiusdam estectus quem Icterum vocat, alui quoque adstrictae causa. Dum enim bilis a sua vesicula in εκφυσυν non reiicitur,occupato videlicet eius meatu, pigrior sit aluus. Nonnuquam est in cysti fellea tanta vis attractricis imbecillitas, vel satietas &fastidiitetvr ab hepate hoc suum alimentum non alliciat.

De ictero. Cap. X XIII LN febribus autem frequetius accidit regius iste morbus ex nimiabilis copia, quam venae praecali- uit, tandemque in uniuersit cor

posis sabitum per crisim diffundunt. Per

hunc affectum alui excrementa non retinentur,nec apparent candidiora, sed potius crocea, estque urina similiter plurimum eodem imbuta colore, cutis arsedior & pruritu laborans. Fit nonnunquasensim,quia sensim humor gignitur atq; ditanditur, alias vero,&salubrius, accidit affatim, humore uniuerso ad unicam expulsionem seruator quae si die cotingat impari,optime decernit. Caeterum quae ex totius corporis praecalida intemperie ortum habet, iis indiget quae aduersus eiusmodi intomperiem nudam vel simpli-

274쪽

LIBER TERTIVS.cem mox ab initio praescripsimus , ut refrigerato & humectato omni ex parte habitu cesset bilis flauae generatio. Quod vero iam impactum cutem inficit,qualis.cunque fuerit eius causa,iisdem plane re mediis tollitur. Ea sunt balnea quae a stergendo leuiter resoluunt, in quibus nihil quod vere aut tantummodo adstrin. gat admittitur. ν radicum bryoniae &enulae campa- Balneum. nae an. lib. j. radicum liliorum & oxyla

pathi an . lib. ij. foliorum absinthii M.ij

parietariae, mercurialis, betae rubrar,brasesicae, scabiosae, utriusque cichorii & viriusque adianti, fumariae & agrimoniae an.

M.tiij. lupulorum ib.j .sabarum, lentium& cicerum rubrorum an ib.ij.hordei integri & sui furis macri in panno ligati an . P. iij. floru stoechados & rorita. an. P.

ij. rosarum rubrarum centaurii minor s an .P.j. Fiat decoctio in aqua fotis dul' ci.i .potabili vel pluuia pro balneo: quod lingrediatur iciunus aeger, & in eo bene

temperato diuturnam mora trahens per fricandum cura corpus uniuersum praescriptis herbis. Egressus e balneo inungatur oleis simili Scultate praeditis, qualia sunt aduersus 'quartanae horrore proposit: ased ex iis ad I .ij.

275쪽

uo MED. PRACTICAE praesens negotium usurpentur quae minus calefaciunt, qualia sunt quae illic primo loco recensita sunt. Frictiones quoque molles icteru sanat frequentius repetitae, quado totus humor iam incorporis habitu fuerit dispersus, quod otia in balnei &vectionis usu supponimus. Etenim siquid subest humoris in venis quem assidue protrudat expultrix facultas, hic fugandus est prius χολοιφ-οις medicamentis, quam topica instituantulavi ratio hucusque a nobis diligeter obseruata suadet. Defrigore, rigore, di horrore.

q. XXV.

Equuntur frigus,rigor, horror, sola magnitudine inter se diffe- rentes affectus: qui proinde r mediis iisdem genere mitigari possunt. Eos vero intelligo, qui sebru accessiones praecedunt. Nam qui rigor febres ardentes sinit, semper boni consulendus est,

quantumuis diuexet ςgrotanam r Caeteri minuatur aut sedentur iis quae in qua tanae febris curatione docuimus, per quasere infestissimum esse horrore diximus. Superest ut hoc loco defluxionis quam in piata eiusmodi affectum nempe horae

276쪽

LIBER TERTIVS rem)adaugere diximus,remediu aliquod,

quantum instituto nostro conuenit, tradamus.Vulgus imperitum hoc casia mul- Horroiutis .integumentis & calidorum lapidum L. admotione optimo quide successu sudore exprimit,ut in Epiata monuin=:sed prius

utcunque sistenda est defluxio, ne tanto impetu ruat, & sensim coquedus humor, ut minore dispendio vel nulla noxa resi- .ciatur. Hoc praestabit sumtus,quo capitis

ornamenta,fumigetur,in sequentem modum paratus: rosarum rubrarum, corticis thuris,

mastiches, gumi hederae, helenii, iunipsti hoc Arabibu sandaracha, vulgo vernix

nuncupatur) nigellae Romanae, granorutinctoru an .3 ij. fantaloru albi &rubri,calami aromatici, spicae nardi an. i. nucis

molchatae & macis an. 5 si. Conquassentur omnia pro sinumigio,vel tenuiter pulueretur & terebinthina excipiatur, fian que trochisci lupinares in cundem usum.

Aliud vero sustumigium est instituendum pro lecti stragulis & indusio, in quo nihil sit adstringens: cuiusmodi erit modo praescriptum, si loco rostru & utrius que santali addas radicis iridis S iij. myr-rnae S ij. croci S j. Poterit vero, si placet ne corpuS nudetur, medicameli qualitas R.yj.

277쪽

MI MED. PRACTI Q Eid est vis,ad caput peruenire,s filmus per

embolum intra lectum recipiatur: quod sane utilius est, quam oleis vel unguentis uniuersum corpus illinere, cum hac se-bre laborantes corporis denudationem aegerrime serant. De Sudore. Cap. XXVI. Udor in crisi tam uniuersaliqnam particulari erumpens ad-- mittendus est , quandiu pulsus magnus & Vndosus apparet, vir que facile ferunt, & ex tali euacuatione recreatur aeger. Quinimo si dissicilior est eius e ruptio, adiutada est natura calore medio Sudorem cri, somno & alta quiete: admotis etiam py mo' aut lateribus calidis ad plantas pedum, & vessicis decocto calente plenis ad emunctoria, vel propinatis sudorificis antea descriptis, aut syrupo acetato simplici vel capiti. Veneris cum decoctione foeniculi & graminis,uel aqua hordci. Calida vero sit potio vel egelida ut dissolue do aperiendoque aut exprimendo sudores praestantius commodiusque excitet. Prodest quoque subinde abstergere &fricare cutem quia sic magis reseratur pCri , & sedor sudori locum cedit. Paulus

278쪽

lidae potioni vel externo solui altera ex parte respondet. Haec autem proderunt, qualiscitque suerit causa reteti vel fortius manatis sudoris, nepe crassities aut letor. Quod si nimis profluat sudor ex cor- inporis habitu resoluto quem διαφορέων

sudorem appellant ssitque frigidioriqualis si debilis est: arger lethalis prsdicatur, sensim cohibendus est.Id vero fiet in aere frigidiusculo & senestris adapertis renouato per euentilationem sub leuissi mo integumento, & detracta molli culcitra : aa haec facie posca frequeter inspe o,& potionibus allumptis quae praecipua viscera corroborando adstringant, cuiusmodi fuerit sequens: V conserua: rosarum S ij.pulueris dia' po s. pri. margar frigidi S j. diacorallii, confectio- marianis aikermesan. Bij. pul. trias antali & etaiciactrochiscorum de terra sigillata an.Θ j.θ-

rupi myrtini 3 j. decoctionis buglossae

vel borraginis q.ffiat potio. Paru bibat aeger,& vino adstringente utatur cibisque aridioribus. Sudor abstergendus non est, sed si laedus ut ad poros cutis concresces alium erumpere non sinat. Vol pos madidorum ex sudore pannoru amotionem

alio quodam panno inuoluatur aeger , qui R.iiij.

279쪽

ρο αμ MED. PRACTICAE ex rosacea vel myrtina aqua parum madeat, & vix tepens admoueatur. Prodest etiam cordi & hepati refrigerantia epi themata vel unguenta applicare, de quibus in superioribus abunde satis. Veteres

. refrigerate & adstringente materia, rosis, Empas terra Samia, Cimolia, creta,alumine scio gypso, malicorio & similibus, quae trita inspergebant, vel oleo adstringente excepta inungebant.In leuiore affectu saterit totum inferiorem ventrem & thora- is partem sinistram ad mamam scilicet ubi cordis pulsatio depreheditur, ungere rosaceo oleo, melino,vel alio ex adstringentibus paulo ante recensitis,& pulu2re myrtillorum succi vel mastiches inspe gere: vel usurpetur unguentum postremo ': loco descriptum, quo illinantur partes a quibus sudor nimius erumpit. H c de febrium Symplomatis, quatum ad earum absolutam tractationem pertinere nobis visum est.

280쪽

INDEX AMPLISSIM Vs

eorum quae libris hisce eon

tinentur.

tiana exquisita, phsina Ioo Aceti vis ad alui fluxu aue Metum humori metaeholico nimium fauet DAcetum in quartana spuria parcissimum conceditur Acida omnia vitanda in quartana exquisita III Aer lucidior cur & quando fugiendus 9 A E itum quae remittant 173AEstus febris symptoma

Alteratio repentina VItanda Alui astrictae curatio aues Alui astrictionis cauis 236 Alui fluxum sistentia Alui fluxus causae Alui fluxus curatio Alui fluxus duplex Antipatri Sidonii anniuersaria febris I Ammi . Vide Cibi fastidiit. Appetentiae estraenatae ge

nera Varia 22o

Λppetentiae irritamenta 218 Appetentia quid. aio Appetentiam quae invitent

aut retineant 2

Aqua id capitis ardorem ThAquae potio in causo ε Ardens febris. vide Causus. Aromaticum rosarum aque Arteriaca I8r Assumenda in ardore ventriculi in Assumenda non debent esse deleteria 2Assumenda topicis longe praestant ad ventriculi aia sectus 2T Astringentia ad nausea co- uenientia a Astringentia cibos praecedant ad alui fluxum issAthanasia I9o

U Alnea ad quartanam coo uenientia III Balneum ad hecticam o

Balneum ad icterum assBalneum ad intemperiem calidam II Balneum utile in tertiana exquisita IorBechica I8ovilis pricipua febrium m

R. r.