Dissertatio ivris pro facvltate theolog. et Vniversitate Lovaniensi, eisque adiunctis ordinibvs Brabantiae, contra P. Provincialem Societatis Iesv.

71쪽

Denique ritus quo gradu andi se praesidibus suis uti filios eruditionis addicunt, non poterit a Societatis auditoribus usurpari ; quia praesides non fuerint eruditionis ipsorum magistri. 14. Certum est Societate si hoc obtinuerit non hic substituram, sed ad plenum ius

examinis graduumque conferendorum adscensum hinc facturam; ob incommoda, quatiam deduximus, quaeque Societas in hunc finem,tum refouebit, tum verbis exaggerabit: aut si hoc minus successerit graduum ipsorum aestimationem minus, simiaeque instar, nouum graduum specimen, maiore etiam pompa adornabit; quale scilicet Dolanum Societatis collegium Dolae nuper edidit, & in literis Do- lanae Vniuersitatis quas exhibuimus desectabitur.

Ipsum deinde Facultatis collegium

occupare conabitur sibique incorporare, ne pleni; Societatis in totam rem p. aut horitati aliquid detrahat, eiusque scholas aemulo conatu exagitet: idque aut lectiones Facultatis ab earum patronis impetrado, aut a 'Ponti ice obtinendo ut Societatis Professores in regentum quoque numero

72쪽

habeantur ut eorum qui ex Societatis institutione ad hoc collegium admissi erui suffragia conciliando, aut denique Facultatis Magistros perpetuis dis id in exagitando, Vt tandem Vacuam Societati relinquant Theologicae Facultatis possessio

nem. Cui enim lubebit ad certam cum SoEietate coarcentionem, desperat timque contentionis successum Loua iiij subsistere ZIta collegium Doctorum Regentum,c quo tot in signes viri ad praecipua Status Ecclesiastici saecularis munia euocati fur Iebn Societatis potestatem concedet: quς

deinde , ab hoc quassi capite in subiecta membra pleno se iure diffundet; Collegiorum Theologicorum Praesdentias Pror ictiones apprehendet, ut ex iis scholae

suae auditorium, ordinisque seminarium consti tuat; forte etiam opulentiora aliquotm in is opportuna Collegia, in Professo rum, Novitior una,& Stud: orum domos conuertet; Collegi Orti pro uetus,& nomi

nationum iura suis vindicabit. Quidquid enim his cooatibus obiecerint Collegio nim statuta dispensatione amoueri cura bit ; honores hieti praemia , iure onerum

73쪽

quae feret, communicari sibi postulabit.

Vno verbo, non ante finis erit contentionum quam plenum Facultatis ius in Societatis potestatem concesserit, proinde ac Treuiris, Moguntiae, Musiiponti, S alibi. Ut ergo Societas horum spe ac intuitu tanto conatu tantaque inuidia aditum sibi ad Vniuersitatem parare videtur ita iis qui totius Ecclesiae& B eipub. curam gerunt prouidendum est, ne reliquus Ecclesiae flatus graue hinc detrimentum accipiat , quando ille de manu Societatis non ms seces, quas reiecerit, accipies.1 . Ius hoc omnes graduandos instituendi antiquissima est Academiae haereditas, dc auita posses Ito. Non ergo potest ei nihil

demeritae, citra iniuriam, pars qu dam huius iuris eripi, in Societatem hoc solo Domine conferri, quod incerta spe maior inde fructus expectari praetendatur : non magis quam ciui pars haereditatis, aut ordinario Magistratui pars muneris, hoc solo titulo subtrahi. Quod si fenestra haec

hominibus , sua suam aliorum, pluris aest mantibus, aperta fuerit, nullus erit finis

aliorum priuilegia de munia hoc nomine

74쪽

Praeiudicia contra hunc Societatis coinnatum suprema authoritate edita. Aia. ib34 L A c g r v M quod tempore Philip ur pi II Hispaniarum Regis euulgatum est , hunc usum Privilegii Societati

negauit,ut in altero scripto deduximus. An. 139 Idem Rex Catholicus hanc suam voluntatem placitique sensum nouo ac celeberrimo suo facto declarauit, qua do contranitente Societate ut patet ex literis in hac causa exhibitis) pro una lectione Ma

ambiendi; nulla eiusmodi praemiorum fida & secura possessio. 16. Ossicium quod Facultas Theologica Louaniensis Belgio praesitit duorum seculorum experientia, testimonioque Ordinum Brabantiae,probatur: Ossici; quod Societas pollicetur probatio, ab incerto S sero venturae diei testimonio suspensa est. Potius ergo animanda est eadem Facultas ut integrum hoc ossicium eadem industria diligentiaque continuet, quam alienanda ab ulteriore ossicio parte illius ad Societatem translata.

75쪽

istri duas instituit S.Thomae, easque V Ο uit ab omnibus , qui ad gradus adspiraret requentar ut habetur in literis Serenissimi Principis nomine Catholicae Maiestatis ad Facultatem scriptis. Eodem anno Sanctissimus D. Clemens An.IS9si VIII. super eodem negotio ab Universitate interpellatus,Breue direxit ad Abbates S. Ger trudis de B. Maris Parcessis,quo mandauit,ut inhiberent Societat ne pergeret in docenda Logica & Physica; ac

1imul de caeteris scientiis volutatem suam expresSit his verbis ; Per praesentes autem non intendimus ijsedem Clericis didiae Societatis prohibere , quo minus in suis scholis Metaphysicam, necnon caeteras disciplinas oe cultates, quws ibidem docere ab Universitate permit' siunt , po I hac profiteantur. N epe nolle se, ut Societas alias,aut aliter, quam de consensu Vniuersitatis , per

missione utatur iure quod ex bulla Pij Quinti praetendit ; quoad de ipso priuilegii iure per Iudicem Apostolicum petitorie cognitum fuerit. Tandem quod ante seorsim, in nupera Vniuersitatis visitatione colunctim, vider-que hic supremus Princeps statuit in hanc

76쪽

formam ; Statuimus ut non aliter a primu Bacca laureatum admittantur, quam si fuerint Art iam Magi tra aut Religi mpi tertio ad minus a promotione, vel sudi' Theo-Ioraci incepti anno expleto aut ad minus treSprimarias ierit ones craescilicet Scripturae, cu duos schola cae Theologiae , exacte audiue

monium attulerint. Cum ergo hoc iudi Um adeo recenter Summus Pontifex MSS. Principes proprio uterque diplomate ediderit, actitque visuationis, post diligent i limum omnium circumstantiarum per Visi tatores factum examen , post accuratiis mam huius examinis ad SS. Principes relationem factam, inseri mandauerit , non potest boni publici ratio in hoc negotio dubia censeri. Intellexit quidem Vniuersitas, Societarem, postquam hoc statutum a SS. Princibus conceptum dc probatum fuit, pro iure ; quod ex bulla Pij Quinti praetendit, intercesss1e, ne scilicet illo statu to ei prς- iudicatum censeretur: Serenissimos vero principes res odisse, ius si quod Societatiquaritum esset, integrum ei fore. Sed haec de Lar quod altero scripto ostendimus

77쪽

nullum esse) exceptio fuit; non de bono 'ublico, quod hic expendimus. Neque nim Societas nomine boni publici intercessit, quasi de imprudentia arguens Principis iudiciu , sed tisad c Pii quinti bulla repi esentauit, petiitque declarari, nihil illi derogari hoc nouo statuto , Ut patet e X verbis libelli supplicis, quem Prouincia exhibuit. Ista ergo de iure exceptio argu metum publici boni quod hinc elicimus, potius confirmat: statutum scilicet illud, tanquam ex intuitu publici boni latum,

Societatis quoque auditore S comprehen

de re debere, niti illa docuerie contrarium sibi ius quaesitum est e. Neque opponer Cpotest non fuisse sui habitam rationem, dum lex illa conciperetur: nisi forte visitata tores ipsosque Serenislsimos Principes

temeritatis Sc imprudentiae Velit arguere, quali legem uniuersalem conceperint promulgaverint, non arietis iis omnibus,

quorum fuisset habenda ratio ; statutum que hoc illusorium facere, contra quod omnes caeteri Religiosi eodem titulo posse

sent excipere.

Iure ergo pitui legi 3 Academici & perpetua potitatione penes Universitate n

78쪽

controuersia Facultati moueri citra iniu-li

Iiam Visitationis factae. . Id quod Serenissimi Principes non obscure indicarunt, quando sub initium huius controuersiae, per apostillam aO. Decembris Anni 1618. libello Vniuersitatis adscriptam, totum eius statum ad viam iustitiae reuocauit, his verbis, liLe to ut remis par adite. Itesse audit hconstit, pour I ordonner ce que en Iu tice libera trouue conuenis: La Cour , auparauant li

conuenis.

Idque adeo certum habuit secretum Concilium Serenismorum Principum, ut deputatis Universitatis instantibus pro communicatione integri responsi Societatis ad scriptum Informatorium, responderit ideo non communicari, quia ex solo articulo possessionis caussa esset decidenda,nulla caeterorum habita ratione.

79쪽

Enixe ob haec Ss. Principes rogat Vniersitas Lovaniensis, parentes scilicet fi- a, ne hi reditatem,quam de illorum ma- iu accepit,&ducentis fere annis possedit, ocietati cedere cogatur, honoremqueanto tuo labore desudore partum xtraneos transferre iubeatur : Ne tam

nulla prole Rlicissiunam tacundissimam-lue matre, parte materni ossicij mutipa i sinant: Et quam, sua post Deum prouilentia, ad hunc pacatissimum foeticissi- numque statum promouerunt, in perpe-uam in sollicissimae contentionis mise- iam coniici , totamque simul rempub. idem periculo exponi permittant.

BREVE CLEMENTIS VIII.

S. Mariae Parcensis extra mptros

Oppidi Lovaniensis Asonasteriorum Abbatibus , - eorμm alteri. CLEMENS PAPA OCTAVI S.

ctionem. Accepimus nuper Dilectos Filios Clericos Societatis I Esu Louanij commorantes,&c conm

80쪽

tra priuilegia ab Apostolica sede, Vniuersitati studi i

tieralis oppidi Lovaniensis Mech iniensis Dice celis coeessa in suis scholis, ipsa Vniuersitate reclamante, cursum Philosophiae, nempe Logicam & Physicam in eiusdem Vnruertitatis praeiudicium auspicatos fuisse: Quapropter nos , qui Apostolicorum priuilegiormia obseruationi, ac pacis & concordiae inter Ecclesiasticas personas & Catholicas Vm uersitates obseruationi prospicere in nostra cura pastorali tenemur, vobis ae vestru cuilibet per prae lentes committimus, ut statim visis praesenti bus, prie dictis clericis seu Religiosis praedictae Societatis in virtute fauetie obedientiae ac etiam sub Ecclesiasticis sententiis, censi aris ac aliis arbitrio vestro vel alterius vestrum infligendis & iplo facto incurrendis poenis, aut horitate nostra mandetis & praecipiatis, ut a dicta Logica & Physica in suis scholis docenda, statim omni mora postposita abstineant , nec eas ulteri NS doceant,aonec nos ad quos eiu simodi iudicium spectat , quid ea de re statuendum sit matura consultatione adhibita pro bono eiusdem uniuersitatis 3c pace Vtriusque partis deliberauerimus. Per praesentes autem non Intendimus iisdem Cleri eis dictae Societatis prohibere quo minus in suis scholis Metaphysicam necnon caeteras disciplinas seu Facultates quas ibidem docere ab Vniuersitate permissi' unt post hac profiteantur, non obstantibus constitutionibus 8c ordinationibus Apostolicis , carietisque in contrarium facientibus quibuscumque. Datum die vigesima secunda Decembris I 1 9 sΑnno Pontificatus quarto