De conseruanda bona valetudine, opusculum scholae Salernitanae, ad regem Angliae, cum Arnoldi Nouicensis ... enarrationibus vtilissimis

발행: 1587년

분량: 641페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

371쪽

Et alibi. Vier. lactucisis mollibus utere maluis. Caeterum hoc olus facilE iubducitur, non modo propter humiditatem. ue-Tum etiam propter genuinam uiscositatem o dc potissimu qn quis cu oleurga-xo copiosam ipsam sumpserit . Atq; ob id inter quatuor etia emollientia , quorum decocto in clysterib. ad indurata rufoecum eductis nem passim, utimur, primum Iocum obi uendicauit. Porro da. plex malua est: una quidem florib. sa suineis, altera ueto candidis , S in hae quam illa maior emolliendi uis inest. Secundo deinde uersu innuitur,tadices maluae rasas, foecibus educendis esse accomodas,& maxime si de si inde rin. de atq; e radici . mercurialis, Βαλανοι, id est, glandes,sive suppositoria fiant .

Tertio demum uersu, Maluam me

sesciere dicitur , quod & ipsum lan Eob

manifestam humectandi facultatem, ac genuinum tentorem praestat. Insessionemque uerum emollit, ity ut uenae eius ab acri sanguinem proptius fundatur. inlinetia menses a uocare certo se experimento diduisse elaicarius adserit.Fo- Iia masuae trita cum foliis salicis,omnibus emplastris com odiora sulit. Nam dedi inflamarino sinunt,& sanguinem si-st ut, dc reces vulnus creatrice Includunta4 ed de luxatis ac coniusu medemur .

372쪽

CONSERVANDA i

modum liba.cap. Io.ad Alman. Prudentissime Rhazes monuit,ne alicuius rei si . bi consuetudinem faciat, quae deinceps ipsum obseruar. necesse sit , Exupli gratia :Si quis uno cibo consuetus sit uti, vel aliquo potu , ueloino ab eis abstineat,

vel dormire,uel moueri,uel egerere e nerive indulgere cossiescat: &ab aliquo istorum impetuo se irritetur,maximum incuriat nocumentum es ab eis abstinuerit. mapropter quisque corpus suum debet ita praeparare,ut caloris de riigoris patiens esse possit, & ad motiones di cibati i sibi necessaria aptu m reddatur, Aut somni& vigiliarum horas, atq; mansiones di domos sine laesione permutare queat.Fortassis. n. necessitate id ipsum qhque facere cogetur.Po terit audi commode, si consuetudinem non obstruet ad lunguem,lad interdum ad insueta tran- .seat.Porro quo tPe,quove modo cometudo mutada sit,copiose admodu docet . Gal. lib. .cI. dc libr.6.capit. 3. de Sanit'

tuen.&lib.3.c.9 method. med. Concilia Itor disseren. si8.&Hieronymus Cardanus lib. a.tractiu.Contradictione 2. Tertio demum loco traditur, fortiorem ac potiorem medendi metam csse, certam diaeta.Quam sanes medicus curare noluerit, alia quandam ,eamq; non satis

comodam administrauerit, stulta gruregere, ac male curare merit dicetur . scien

373쪽

scienda est aute,apud Garetrii in haee alimentorum genera inueniri, copiosi tri, medium,tenue. piosum est sanorum clinus,qui lio solum vires conteruat, sed et auget. Medium ad sanos et spectat.Navi res quidem coseruat, no in auget. Teruea quod uiresrinide comminuit,eatenus in vi no exoluantur.Hoc ab aut

ribus in m ultas partesdiuisum est,nepE in tema E simpliciter, in tenu E exquisith, in tenuissimu citra ad te one, di in tenuissimum in extremo. Xenue simpliciter per Pauca,aut ea quae parum nutrivi edulia fit,cuiusmodi est ptisanae succus,m ulsa,& sorbitio ex alica. Tenuὰ exquisit ἡ,ubrptisanae succus exigua sumitur quantitate.Tenuissimu citra adiectione Per Visam aqua,siue melictatum fit se luna Tenuissimum uero in extremo,per solam inediam ad iudicatione usq; pro- groitur.Copiosiim aut uci est, ubi tota ptisana sumitur, vel copiosus,ubi pisces. oua in ius inrnium,vel copiosissimum , xbi caro, Mediaim authoru est, ut panis lotus, uel placenta .Sani homines no s lum conseruandi ,sed augendi etia sunt, propterea alimentum copiosum illis copetit, aut vero aegritudine longa Iabo-Tant,u Irus augere non debent, sed bene conseruare : aliter usque adinem non

sufficerent, propterea si medio v ctucis dandi sunt,qui etiam sanis conuenit, in

374쪽

D E CONSERVANDA

quibus vires augere non capimus, sed stlas solum conseruare animo est , quas ctia in longo mo bo totis viribus scruare studemus .QHy vero aegritudo breui terminatura quarto die finire debeat, aliquid dare non est opus, iuxta illud Hipp. s. aphό.': Extremis morbis extrema ex a si te remedia optima sunt. Imo si vires fussicerent,& in septimo terminatura esset, nibit penitns dado esset nisi post illum terminu. Hac de re plura& cognitu no indigna reperies apud hippocra te libωI .aph.q. 6. N. ibide apud Galenum 5 Philotheum in comment. De administratione diaetae. cap. LV I.

QVale, quid , dc quando quan

tu m ,quolics, ubi, recta Debent hac medico in victus ratione notari,

Ne male conueniens ingredi

tur iter. . .

Scx circunstantias medico in pr striabenda victus ratioue cosiderandas esse. hoc in loco tradit. Prima , quale: hoc est: cuius qualitatis cibus cxhibendus sit quia in calida aegritudinὸ cibus frigidusin frigida calidus in humida siccus, in sicca vero humidus conuenit. Corpus th quod secundu natui aest, simile semper postulat; quemadmodii quod

L praeter

375쪽

priter natura est contrarium. Siquid eurqs naturaliter se habet, custodire: quod

praeter naturam est,tollere oportet. Sed

de hoc plura Galenus cum alibi saepe, tu

maxime in arte medicinali .cap. 86. N li- . bro I .c. I o. de Sanitate tuend. dc lib. 8. c. metho. meden. Secunda, quid i. cuiqs

substantiae: Athletis.n.ac rusticis, Iisque, qui quamlibet actionem fortem ac uehementem obeunt , cibus sxhiber insest crassus ae durus: quia facultatem con coctoriam possident sortemmeqs tenuis substantiae cibus,νelut est caro pulloru,

rum,S similium, ipsis competit: quippe quae in apsis vel adureretur,vel ἀ par est citius coaceretur, ita ut saepius ob id c bari cogerentur. Non temerε igitur i quit Glossa delectabilis in i Servis urba. nis,in principio. st deleg. 3. Rustici nos, debent uri pane albo, uel pullis, aut alii γdelicatis cibariis: sed panegrosso,caseo,

coepis,dc fabis. Porro nobilibus atque o cio debitis homini b. tenuis substantia cib us magis congruit: quippe qui uarta concoctricena habeant debiliorem νgut crassos cibos eiusmodi sunt falsa: .suum atq; boum carnes , pisces sole, aut uento ,aut fumo indarati . superare queat. Pari modo dc in aegritudini b. acatio tenuiore viedum est diaeta, L in chronicis. I.longis,Muri quartanis. Tertia, P a ' . quando

376쪽

aphoricom. 9 .ita scribit. Aliqn in ipso et morbi vigore,ubi Sympr.aliquod interuenerit robur naturae dissoluens, nutri- recogimur. Quod idqm copiosius etiam onltrat lib. Io. cap. 3.& s. metho. mede. Hic ola de paroxylnio Stephan. Atheniesis in primum lib. Gai ad Glauc.com 39. multo clatius in hunc modum exponite Sciendu sane est,na tura egere semP alimento, quod basim ac sede illius,st digestum est ipsi repleat.Sed hoc ipsum alimen tu praecipue dandu est, qn ipsum cocoquere, accoficere potest.Cocoquit autem qn pura ac integra est, nec e labrigcaliditate vexatur. inare in interuallo cladu m, i. Si . n.in accentone dem us,facultas q a febris inteperie deiecta est, ipsum

superare no psit. Alimentum auteno coeoctum materia sit febris. Et hoc cst, qd Hippoc .lib. I .aph. I Iait. In accessioni subtrahere oportet: nam addere nocua est. Dandu igitur est alimetum interualIis. Sed haec dici piat in intermittenti b.In continuis uero quid utiq; suis faceret e neq; n.io his inuenire licet remissum aequi eiu ips, veru continua est febris. Titin his et fi μειπυρεμ. i. febris deminutio,il interuarius mita ξ, tunc ali metum dandu est,no qn accedunt. Haec ille. Plura&ad psentem specularion E maximἡ faeientia habetur apud Bνudii Lusi. li Σωcar. s. de victu febricitantium. QuarM, x ε . quan

377쪽

VALETUDINE. . IsrRecensentur aut hoc loco tres ipsoru facultates: quaru prima quide est, dec . ehum corum, & maxime primae ebullitionis, uentris soluedi uim obtinere: Iasolds nanq; & exteriorin, partib. nitro

sa quaeda & abstersona inest qualitas , Ssane, cum debiliter admodum inhae-'rsat , modica elixatio in aquam facile

deponit,eique polentiam adiicie purgatoria. Atq; hipc adeo fit. ut ius primae decoctionis aluum excellentius, e seeundqdeiiciat . Nitrosa. n. illa& abstersoria qualitas exquisite per primam segregatur,atque in aqua deponitur. Secuda est, corpus ipsum siue substantia coi siccantium rone uentresistere magis , qua ad deliciendu incitare, quia purgat 'ria patentia per decoctionem aufertur ,& relinquitur substantia tearena sicca, quae sumpta uentrem adstringit, idq; multo magis si no bis duntaxat, sed ter aut quater aqua effuderis.Nam quanto exquisitius in aqua succum suu deposuerit, tacito illi quide maiorem purgandi uim

adiiciet,& reliquasui substantia,quε ue sui oleris ipsius caro est, restringentemessiciet Eade est ratio in beata,atque adeo inoibus fer in E quibus sapor aut acris, aut nitrosus,aut salsus inest . Quippe lenticula ipsa, tametsi satis magnam ab stringedi potentia gustu refert , in ei uia

modi quid sortita est. Nadi huius dec

378쪽

ictu uentris soluendi uim obtinet. Uersi hic succus et . si degustes, perspicua mi- .stura representat, tand si nitroso auste

rum quid comisceas. Sed dc conchularuc.cular maris, caeteroruque ferε ostrearu succus II - plahε ialsus est, tu uentrem solue di uini obtinet. duis eoruari caro uentrem reprimat. Tertia est utranq; nem ph decocta 'atq; substantia simul uentris sabductio ne efficere.cu. n. vires sita S, ita retinean' abstergere et, & intestina ad expulsione irritare, consentaneum est. Lege haede re plura apud GaI lib. g. de simpl. me

dic.fac.C. i 4 & lib. r. cap. 3 & lib. 2. αψ . de allim.fac ut proditirin quom est, Brasicam n glurali quada faculiate uino aduersari, de curare temulentia : Vndequeterit Aristoteles. r. Sec. proble. II.

Brasica' Quid est cur brassi ea sedet crapulam fremulem Nonnulli respondent, hoc euenire λli- iamc-- tum,ae ex usu eius fumi elevetur ad moerat. dum crassi, qui cum uini uapores incrassent,qd cerebra ascendere et prohibeat.

Aristoteles, trialiam adsignat causam, nepe quhd quicquid humores uinosos undique & omni ex corporis parte ad set in Miam trahit, corpus retri erasitollat crapula. Brassicae auresthinoi . Ergo brassica curat crapusa, Minor probatur, quia per succu eius humores, qui uinosi

crudi tenentur xe toto corpore detra. -

huntur.Ipsa utero substantia frigida, sty-

379쪽

ptica,ac terrea, supra in vetriculo remanes corpu* refrigerat , quo tenues

humores ad vesicam labant. Opim igitur humor utrinq; educatur, corpusq; refri geretur, recte per cosequens a crapula liberatur. Euenit adlisc , o cum humores deorsum se trahunt atque excernunt,ssatum et secum deducat: qui , si per vinu liceat in eaput se efferens grauitate creat,& cratula: sin aut deorsum se vertit, corpusq; ob causam prsdicta refrigeratum est, dolor crapulae ola tollitur

Quin ε: ipsa brassicq solia, quead modii

Lb. a. de copos med. locaI. c. I. Galanus attestatur, calida macerata, capitiq; circuposita ac obligata, naturaliter ebri

tati pesistunt. Porro brassica, sl edendo est eallacit& siccae primo abscessu. Pracrum& melancholicu succum procreat. Aestiua in peioraest qua hyberna . Ocularum aciem hebetat, unde Gretcis etiaci et aes hi dicta censet, qua λιορ α Βλη,qd pupillas oculoru quas illi κοριας vocant, obtundat hebetetq; . Somnu in per contraria insomnia interturbat. Stomachii

male habet, parumq; nurrit: at si cu pingui cerne coquar, plurimu noxς atq; vitii amittit. urina ac menses ciet,& liini bricos interficit. Succus eius cum mella sumptus magnifice defectiones vocis iaua tue& si vulnerib. imponat , ea glutinat

380쪽

PE . CONSERVANDA

Dixerunt malua veteres, quod

molliat aluum.

Huius radices 'tata soriunt tibi

Hie agitur de facultatibus maIuatarzprimo et dem ver su , tui ex lib. R. cap.3' Aemilii Macri huc adscitus est, veter bus Latinis masua ab emolieda aluo sic dicta esse , tradiE Cuius sane rei testis ee M.Varro, qui malua quasi molua,Maiauum molliat, dicta esse contendi Usippe quae clysteribus infusa, vel in cibo acco Pta,ventrem facilE moueat. Quihetiam Graecis μαλα cu , ab emollienda 3luo, nomen traxit. Siquido i pus μα'αττειν mollite significat ..Antiqui enim eam acetarijs cum lactuca ab subducendam aluum utebantur. Vnde Martialis lib.

xo.Epigrammaton. Exoneraturas uentrem mihi usica maluar

SEARCH

MENU NAVIGATION