De conseruanda bona valetudine, opusculum scholae Salernitanae, ad regem Angliae, cum Arnoldi Nouicensis ... enarrationibus vtilissimis

발행: 1587년

분량: 641페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

351쪽

gunt, densant, incrassant, dc infrigidant. Sunt. n. in natura terrestri, crassa frigidaec sicca , sed plus habent caloris di humiditatis si habent aceiba. Frequentiore incibis ae immoderatiore v su humores abunde extenuat,inueniuntq;, eoq; sanguine gignunt melancholicu,& corpus reddunt gracile.Ventriculum th, queadmodum Galenus id ipsum inli. de cibis . honi de mali succi c. I 7 attestatur, corroborant Oia,lhquit, quae egregie austera sunt, Iaxu stomachum ac uentre firmat. . ac tum p rscipuE,cum calida intemperieassem sunt. I ac.n. de causa, atq; et ad al. vi fluxiones sistendas , austeris utimur nimIS.Iuuat.n .uentriculum natura siccitate, & aliquat ulu adstringunt.Pinguia siue oleosa, qGraecis λιπαροι,& uulgo unctuosa nominant, dulci b. uicina sunt aqueaeoc aereae substatiae,leniunt, emolliunt di lublicant,laxat,cocoquunt,ma turant,dc humectant , sine manifesta incalfactione. Haec si sint mediocria optime nutriunt. tid immodice pinguia supernatu, abominabilia sunt, de nausea- Dunda,ventriculli resepina, concoctio. lne impediunt,flatus dc obstructiones se inerat. Ad lite cibi quoq; anted edendo naturae satisfactu sit jacietate ad ferunt. Pod Galeni testimonio confirmaε, alib.3.de ali .fac.c. 26. ita scriptu resi quin

352쪽

pta fuerint,ceIeriter implet, & appetentiam euertui. Praeterea, qt maius est,ico pluribus deinceps diebus ipsorum esum non sustinemus. Febricitanti, ac iis Et quibus stomachus atq; hepar calidiora sunt,no aequὸ ut aliis colarunt:ipsis.n .facilhaecendunt,&in flaua bile tr5seunt. Reliquis uero phlegmatis generant e

Pia. somnolentia pariunt, rationalemmmentis parte reddunt hebetiorem. Carnium in atq; olerum cocturae non m diocre tribuunt condimentum. Acria,Graecisarymeas& uulgo acuta non Qtu mordent ac rodunt lingua, sed et penetra ni,vrunt, vulcerant,aperiunt, flatiis distipant,tenuant,incidunt, separant, resoluunt,e longinquo attrahunt Suntq; in natura tenni,in qua exoedunt caliditas &siccitas in sit perit calore res amaras: Unde calore augent & corpus velociter inflamant,ac sanguine adurui

ipsumq; in bile prius rubra,deinde in nigram conuertunt,siccant etiam emaciatque ac litim faciunt. Acria autem sunt ut piper,aingiber,allium, cepa, calx, dc granum Gnidum , quod Keileribat'. Germanich vocamus. Salsa, Graecis almura, incidunt, temgent, tenuant, liquant, mordent, condiendo seruant,& putredine vindicant , conturbant, subuertunt uentriculum .

A ad vomitum impellunt, desiccant ,

353쪽

cstra apertam aur caliditate aut frigidi exiccan Lexasperant, radendo exp u rgat,dca per i uti Pl ura su p ra p. , a. Acida: Graecis ogea', vulgo acetosa, moidendo constringunt. Ac refrigerant, penetrantaincidirnt,extenuan diuid uti tui gentrifarctu liberant , perpugnant citra ex calfactione.Suntq; in natura tenui frigida,& sieta in qua dominatur frigiditas Na quae sunt iiii acida' sunt praecipue frigida vi oralis, quae uulgo acet

sa,& Germanice S ueramper nominatur,

quia hete purEhune saporem het. dc species mali punici veryaeida Alia quaeda sun r mixrae qualitatis,ut acetum , qa est subaere: quia etsi frigi dum est, in retinet obscurum calorem ex uini corruptione rinde fit subaereines tamen dis minatur frigiditas. Cum.n' exhalant aereae partes,& relique manent terreas, dilutae' aquosa tenui parte, fit Acetum sua natu ra frigidum. Acida sanguinis atq; rubr7 bilis feruorem compescunt,&, ut libr. Synop .ad Eustachium filium c. 29:Ori-iasius attestatur, curulin ventriculo su cum crassum inueniunt,eundem incide' db aluum subducunt,de ob eam causam fsces liquefaciunt. At si purum ventriinculum inueniant , eum' magis supprimunt . Corpus infrigant ac desiccant, concoctbriam hepatis facultatem debilitand. Neruis etiam ac neruosis om-s . nibus,

354쪽

nisus nocent.Appetentia in Incient: humores uinosos in orificio collectos drisidunt Spelluri&in ordiςatibne nociurentC ιrritant uentriculu. Ex insipidis quaeda magis nutri ut,nepc quae propius ad aequalitate a cedunt, quaeda ver med i ocri ter calfa esunt a u rrini gera n. Qq aesan Esi multa etiam humilaria te praedit vfu i in t humectanuum, si, uero siccitas in ei exuperet exiccantiu ordini adscribenda ventur de his bibi plura Gal. iiiiis. .

Visum: quod minusis imple siminuir liod abundat . .

Hic quatuor recessentur comoda Vippae Primo dentermundat. Pam n.uino imbutus diutius circa dietes morat,atq; eam ob causam materiam facilius et foeculenta materiam ipsis obhaerentem abster idi consumit,evinu* se sumptu. Deinde uisum acuit.Malos cnim fumos qui ε ventriculis cerebrum petunt , suaque permistione spiritus visivost obscuransireprimit:adeoque materias prauas, stomaρο

355쪽

1 v ALETUDINE. rs σHippocrates testis, quoniam sequi

Lur mala pestis. Fortior hi ec meta est medicinae,certa diaeta a

. Quam si non cures fatue regis, de

male curas. Quυ primus praecipuusque non solum morbi cuiusuis curandi, sed sanitatis et tuendae scopus, ut in libro,si de facile parabilitainscribit, c. 18.6c in psagio experientia coiir eo c. ia&in ii. de attenuate vicius rone.c. r. Gale.adserit,in exacta

uictus rone consistat: operae praeciu fuit de ea et hie aliad pscribi Percipitur ergo in primis,ut s. ruet co sueta dista. Per Dialis . ἀ sane administratio sex rerum non naturaliu modo intelligenda uenit. Et ratio quide est, quod transgressio a consuesuetudine noceat nocumento magno . Consuetudo. n. est altera natura, ga , ut lib. I. c. II .rhetoricorum ad Theodectenoc lib.7.c. io. Ethico ru, & c.2. de memoria re reminiscentia,ab Aristotele scribitur, consuetudo est eorum,quae ut sipe, sive,ut plurimu fiunt. natura eoru , quae ut semper. saepe autem & semper sunt sibi inuicem propinqua . Quod est ergo diu adsuetum, in naturam ieiὰ trusiuit: quemadmodum igitur naturam cust

dire oportet,ita dc consuetudine, si la dabilis

356쪽

dibilis fuerit. Et quem altiloda consue ta cibi de potus admitti stratio eadem ratione di alias u rerii non naturaliu obseruanda est.Unde si quis contactus mulisi laborare veli thanc con su et udinem immuta rem cloq; indulgere minusverabara te, vel aliud laboris genus adsumere, idq; alio Sc t pedi modo ille proculdubio multu ex noc dubiti tabVt ide intelligendum de cibo ac potu, somno de uigilia repletione Sinaiatione. Scanimae aecidentibus.7 , quibus omn)bus cosuetudine obseruare decet.& maxime , quides sit liudabit s. ues ab hac torr 4nultum declinet, si ite inediu et iocu inter hisna ac mala obtineat, respectu nimii uillius ad quod si eri debet permittariola qua ara sit κis consuctudinis . uel inde colligas, i debiles di senes consuetos labores facillitis fetant forps atq ie iuuenes Inconsuetos, quod Pros 'cio libro et aphori L 9. H pocrates et hisceuci bis cofi . ina t. Qui co nrueta inlitos' a bo res ser-re,etsi fuciant ambecilles &-, no aeon sii Vt is . fortibus atq ae in uenibus facilius ierunt. Quo a dicit. inquit Pliat thi us,tale estibunt duo . hic quidem senex ille autem in coxisil Enti aetate . am.

bo incipiunt fodere , di huic quidem seni contingit re ite dete, illi aurem qui est in consistenti aetate . non recth . seni quidem ob consuctudinem rectequam

357쪽

VALETUDINE. aues

nais sit imbecillus, iuueni aut non Mum non adsuetus sit. inainiuersiana n. -portet cognoscere sortiores aliis fieri;partes q exerceia, & hac de causas dictos Iabores fac illus ustuisti. Ex hoc Mi ldm,Particulari exemplo licet nobis Sideoibus iocinari.Deinde uero, mala Pestem, Iioc est, maximu Periculu ex repentina consuetae diaetae permutatione sequi,codi rin at a u in ori ta te ma gn i H i p pocra ti .:

aph.2I.dca et ubi sic inquit. Atqui lacile .est hoc addiscere, is simplcx uictus ciba ac potus,ipse sibi ipsi temper sim uis., se- .ciarior Oino est ad sanitate, ij si quis repenth ad altu meliore o magna mutatio

ne faciat. Na &hisa bis in diu cibum sumunt,&.hiεe semct, repentinae mutationes noxas ac aegritudines Inducunt . Etaeos san Equi Frande ic rii assueti sunt, si Pransi fuerint, statura infirmos facit loe M toto corpore graues debiles o dc Pi-Εr os,&c.A et iami s qu oq; a b4nilio lib. de varia historia, Tachi cuiusde epto . admodum diseri ε nobis significauit, Spericulosa sit repentina Pe ut aio.Tachos A gyrtius, inquiens, donec vis c.st vernaculo victu ac fIugaliter uixit oium Kominu fuit tua uuii mus. Postquam veςo ad Persas xenitis di in alioruluxum delapsus est , cum non posset ferte insolentiam ciborum , vitam in is sentcria

Mutaris subita

aeta

358쪽

DE CONSERVANDA

senteria transegit de luxuriam eu morte comutauit. Quanssi aut no sanis, sed aegris quoq; adsueta victus ratio diligo ter obseruanda praecipiaξ, haud in raro lucidit eius almutandae necessitas, qn nimiru illaudabilis existit,ita ut, nisi permutetur,ῖniciosae inde cosequanξ aegritudines.Talis alit eorum est,si pradium aut cena prauis terminare solent alimetis. Eiusmodi igitur consuetudine necessariu est corrigi ac a mutari, nolde sahith, sed paulatim de ordinate, iri n. si1-bita armutatio vehementer nocet, maxime si a cosueto ad inco suetum transitus

fiat. Hine est, i in libro de natura hominis,lta scriptum reliquerit Hippocrates. Detrahendi sunt cibi ae potus, abus uticosueuerunt, idq; paulati m facere oportet. Na si quis cito alaeta petmutet, peri . curum est et a permutatione aliquid in

corpore nouatum iri. Quiari laudabile victus ronem interdum nistari necesse est,quo,si qn necessitas i aridelit, naturano offendatur in lentia,nouitateqὴ , netque renuat neq; recuset. Na g oi d tae

sese adsuefacit, minus laedit, eum ad imco sueta transire cogitur. Eadem in aliis quoque rebus non naturalibus ratio est, Quod Hippocratis et testimonio confidimetur, qui lib. 2.aph. o. ita scriptum re-va. t. ae ex logo tre cosueta sunt, etsi

deteristra sint, issicus minus molestare selent.

359쪽

solent. Oportet igitur ad insueta Smutari . in cuius quidem sitiae explicatione

Philotheus inter c tera sic inquit Cum enim quodque ipsorum factu sit peculia in

re, minus laedit, guis ex sua natura molestu sit,si nondu in consuetudine venerit. Verbi causa, solitus est aliquis manisna comedere, hic si ad bonu cibum sumendu conuertitur,liditur cum adsu tus non fit: adsuetus est aliquis aquae pixtioni, si prster consuetudine bibat vina,

offendit, qm cosuetudo contenti. Oportet igitur ad insueta permutari, v v necesse sir,ea,quae offeruntur, ferre possimus. Utentem. n. copioso nutrimento,

oportet et parum cibi qnq; assumere,ut si cotingat,ferat et illius usum .Hinc est, et Cornelius Celsus lib. I. cap. 3 in hunc etiam modu scripserit. Nimis ociosa vita utilis non est , quia psit incid e re laboris necessitas. Neq; et ex nimio labore subitu ocium , neq; ex nimio octo subitus labor sine graui noxa est. Hue igitur consiὸ respiciens Hippocrates rectissim E con- sudorea

sulit,consuetudinem esse mutanda. Pro riamia. inde non temere a Plutarcho in lib. de tuenda bona valetudine, in hunc inodusci ibit, Exacta illa& vehemeter ad ungue, ut dici solet, obseruata vitae ro, simul Sccolpus fovini dolosum reddit, aς

periculis obnoxiii,& animi fragit vigo. e. Quocirca cauere quisque det , queas

360쪽

CONSERVANDA

modum liba.cap. Io. ad Alman. Prudenetiissime Rhaetes monuit,ne alicuius rei si . bi consuetudinem faciat, quae deinceps ipsum obseruare necessent, Exepli gra- ' stia:Si quis uno cibo consuetus sit uti, vel aliquo potu , ueloino ab eis abstineat,

vel dormire,uel moueri,uel egerere,Ve- nerive indulgere insuescat: & ab aliquo istorum impetuo se irritetur,maxi m u mincurrit nocumentiam,si ab eis abstinuerit. Quapropter quisque corses suum

debet ita praeparare,ut caloris derii goris patiens eue possit, & ad motiones di cibari sibi necessaria aptum reddatur, dixi somni& vigiliarum horas, atq; man siones ἐκ domos sine laesione permutare quea t.Fortassis. rum necessi tale id i psu mqnq; facere cogetur. Po terit audi commode, s consuetudinem non obseruet ad

unguem, d interdum ad insueta tran- .seat. Porro quo rPe,quove modo come

nus lib. a. tractiu.Contradictione a. Tertio demum loco traditur, fortiorem ac potiorem medendi metam csse certam diaeta.Quam sanes medicus curare noluerit, alia quandam ,eamque non satis comodam administrauerit, stulta gruregere, ac male curare meritodicetur . en'

SEARCH

MENU NAVIGATION