장음표시 사용
91쪽
Epo auris tua attenta ad os sapientum, Et oculus tuus colligat ab ipsis toparuos. Eii Scheva post Teterequiestens.
In crumena tua ne invideas sodali tuo. Hic Scheva post Chireli longum fit quiescens.EIias Cantico 8. eodem carminis genere scribit:
Gnfortare se roborare, fili mi, o disice Canticum hoc, Exponens judicium numstri regum. En Chatephsiargol pro Scheva quiescente usurpatum in UM: Schureli cum Scheva quiescente syllabam longam constituit in ': Scheva quiescens,m bile factum in in probatissimis quibusq; Carminibus invenitur. Tertio, gemini in media voce Scheva posterius semper syllabam brevem constituet, ut in κxri . Vitiosum nimis est,si posterius pronunciatione etiam ab γbeatur, ut a quibusdam Cantoribus factum legitur. Posterius enim syllabam semper inchoat, ac proinda eodem modo se illic habet,ut in principio dictionis. Quarto, Scheva sub litera dagessala,syllabam brevemesticiet: ut, in o a in , 'Π' , in quo similiter quand que poetae peccasse deprehenduntur. Attamen cum Dagesch in prosa oratione ex litera Schevata saepe eracidat, eodem jure Elias in metro quoque utitur,& D gesch ejecto Scheva facit quiescens, ut Cantico Ir. quibus pro Jambo Sc Spondaeo utitur.
92쪽
potest, aut saltem pro eo sumi, si necesse sit,ut videre est in sequentibus:
Dominus mundi, regnavit antequam ulla creatura esset, Quo tempore factum est per voluntarem ejus omne, tunc Rex nomen ejus Vocatum est,
Et postquam absolvit omnia, ipse solus regnat reve
Hic in secundo hexametro spondeum facit, ut in primo Π, p. In tertio ΠΝ Jambum constituit, ut in secundo No. In eodem, in vocibus Scheva,quod alias quiesteret in prosa,trahitur ad comstitutionem jambi. Sic R. Chai in celebri isto carmine morali, quod vocat Π Bon n: ut,
in tuum esto in veritate rectum,
Et patera tua fit in justitia o Melitate. Hic Scheva in runn fit mobile,& in quiescens: Chaleph negol autem in quiescens,ac si esset scriptum . Item in eodem Carmine:
93쪽
Scheva, breve est: ut, dua , 'a , Jambus: Tm Bachius. Schurek enim hic est loco Scheva,& ita eandem quam litatem retinet, ut in hoc carmine.
a potestate se majestate regis fuge, Sectare justitiam, is require tibi rectum.
Hic da Iambus est, aeque ut in altero, ira D: itemma idem est cum I n b. At si hoc post se habeat Sch va, tunc loco Chi reli ponitur sui libro 2. cap. 2I. tradidimus ) ac proinde constituit syllabam longam, sicut ipsum Chireh, ut in Eliae Cantico 6.
ianus cst minister omnium illorum. Cujus nomen Sche , ideo creatus.
Observandum praeterea de vocalibus brevissimis: Primo, ab initio dictionis semper adhibentur ad constitutionem Jambi, neque Schera unquam absor- here illic licet. Secundo, in media dictione usiis ipsarum plane liber est: Volo dicere, Scheva post vocalem longam per se mobile, hic potest esse quiescens, si syllaba brevi opus non habeas: Scheva post vocalem brevem per se quiescens, hic mobile fieri potest, si syllaba brevis tibi necessaria sit. Deinde Scheva compositum, quod persesemper mobile est, hic in simplex Sc quiescens resolvi
94쪽
Metri altera species est, quae pedum apte dispositorum certa dimensione constat,qualis populari usum gis Exculta fuit.
Pes est dimenso certis syllabarum temporibus des. Dira: estque monossitibus aut bri stabis. Monosyllabus dicitur Πvaa', id est, Motio, syllaba scilicet justo tempore mota & prolata, hoc est, longa, quam si istondeum appellare possumus. Hunc pariteressiciunt quinque longae & quinque breves vocales rut, ΠΝ , IN. Si continuo repetatur, Latinis dicitur Spondeus, Hebraeis ni puri duae motiones: ut, 'spis
Quod si Tenuali vel Syllaba longa adhuc accesserit, fit
Bisyllabus dicitur 'uv, id est, Clavus, quasi obtusam
dc acutam habens, hoc est,primam,bre m,& alreram longam, qualem Latini Jambum vocant. Hunc constituunt vocales brevissimaequatuor, Scheva simpleae
mobile, Chaleph pathach, Chaleph saegol, Chaleph kameta: ut, 'Is , t tri , Ens , , A. Si addatur ipsi semispondeus a fine, fit qui Latinis dicitur simcbius, eX prima brevi, & duabus longis: ut, Cta uno in z g omnκ. Quod si ab initio adjungatur syllaba longa, fit Amphimacer sive Creticus, ex prima longa, media brevi, ultima longa: ut, pq, sed hic rarissimc
usurpatur,ut inter carminum genera apparebit. Plures pedes Hebraica poesis non habet, unde Trochaeo uti CaVeas. Nam Scheva post vocales longaS pro muto habetur, si eo ad jambum opus non habeas,ut moX dein clarabitur. Porro in brevis syllabae constitutione, negotium omnium maximum est, unde ulterius explicanda. Esego Schurek in litera a initio dictionis non sequente Scheva
95쪽
Ut fruar bono electorum tuorum, Ut laeter laetitia gentiS tuae, ut glorier cum possessone tua, PC Iois. 6.
Ne effervescas propter maleficos: ne invideto im- ProbiS, Prov. 24 . 97. I9. Sc similia. Si quae alia dimensionis ratio in hac poesi fuit,quam sortasse occulta accentuum dispositio indicarit, ea inde a prisca illa vetustate cum sapientibus Hebraeis in oblivione sepulta jacet.Fuerit ergo haec quasi infantia quaedam poeseos istius sacrae, solo syllabarum uumero circumscripta, quam popularis usus suavitate Rhythmi & accuratiore dimensione expolivit. Sic sane & in aliis quibuslibet gentibus animadversum est, primitivam poei in sine ulla longarum vel brevium dimensione,solo rhythmo definitam fuisse. Unde Quintilianus lib.9. c. . scribit, rhythmum aurium mensura, ct similiter
decurrentium sputorum observatione 4ygeneratum, mox in eoi repertos lepedes. Ante enim carmen ortum est, quam obser - o carminis: indeque illud, -- Fauni vatem canebant.
Quare rara, Nov. l in ventum laborabit, ut loquitur Κoheleth s. e. is.) qui in lin penitus perscrutandis, operam ulterius impendet, consequeturque id, quod Rabbi Ahiblia cuidam anxie laboranti, sed parum proficienti, respondit, ut legitur in Bava Kama, sol.yso ri se,im di me o oa n, x Demisi h te in prosum iam aquarum validarum, ct eduxisti testam manu tua. QS 3
96쪽
i CI 3Πη nil , Qui exercet judicium erga oppretas,Dat cibum iam licis, DoΜINus selvit vinctos, Psalm. 1 6. Q. Sc&sic plurima. Excedentis numeri, quando scilicet alterum hemistichium plures syllabas habet, alterum paucioreS, exempla infinita sunt, &sic fere Cantica omnia sacra
descripta extant,in quibus aut excedenS numeruS grata modulationis celeritate absorbetur, aut deficiens suavi vocis variatione minuritioneVe quadam completur & perficitur. Rhythmus curatus non aliter fuit, quam qui sita sponte prodiret, & fortuito incideret, non autem studio elaborato videretur accersitus , quod non raro etiam, Davidi imprimis, accidisse animadvertimus, quo nomine Hieronymum antea dicentem audivimuS, rhythmum quandoque tinnulum audiri, ut ;
Nunquid ego ad hominem sermonem meum 'quod si, quare non angustiis assicietur spiritus meus
Misit rex & expedivit eum: dominator popul rum, &solvit eum: Praeposuit eum dominum domui suae: & dominatorem in totam possessionem suam, Psalm. IOS. x .2O. 2I.
97쪽
s1r DE PROSO DIA METRICA.pus pauciora quam decem complectens metra sive disticha,&Ππν quod decem ac plura continet. Metrum certo ac solo syllabarum numero constans, juxta R. Mosche Schem iobli, aliosq; Hebraeos poema sacrum est, Jobi, Psalmorum, ac Proverbiorum libris maxime, tum etiam aliquot Sanctorum Canticis, d scriptum. Hic vero pro ratione sententiae, vel unico versu metrum absolvitur, aut duobus hemistichiis,aut etiam tertio, quartove additis, ita ut vel tristichon aut tetrastichon unus pans sive Versius comprehendat. Utrumque hemistichium vel pari syllabarum numero constat, vel alterutrum numero excedit. Pari numero conveniunt:
Quoniam non clausit fores uteri mei ; nec abscondit molestiam ab oculis meis, Job. 3. Jν. IO.
gem matris tuae, Proverb. I. s . 8.
Congerit in restate filius intelligens: somno sopitus est in melle filius pudefacienS, PrΟV. IO. S.
98쪽
dulationem & numerum poeticum singulari artificio
olim regerent, qua in re sanctam Hebraeorum antiquia talem,optime exercitatam fuisse credendum. Sed cum metri sacri modus numerusque artificiosus, post Prophetarum tempora paulatim negligi coeperit ac tandem , decrescente magis magisque prisca Hebraeorum sapientia, heu pudenda nimis apud eos oblivione sit deletus, nos pauca tantum de eo in genere dicemus,ac metricae orationis popularis rationem solidius& perfectius explicabimuS. Oratio metrica est, quae perpetuis certi numeri poetici Iegibus astringitur.Hebraice dicitur my vel Π p Onticum, & sic Verbum π Cecinit, Hesus dixit, ut & apud Latinos Poetae dicuntur Canere, quando carmine reS describunt, ut in illo: Arma virumλ cano. Di;πὸ Cantor, versus dicens, Carminis author. A Davide etiam Carmen vocatur isn Parabola, Π Π Aenigma, Psal. '. . M sic ab Asapho, Psal. 78. 2. a genere dictionis parabolico Sc allegorico. Posteriores Rabbini dixerunt i a TyPoema, Poeta, Graecorum Vocem muη Rς in suam flectenteS.
Numerus poeticus est vel Metrum vel Rhythmus. Metrum est, quod vel certum syllabarum numerum tantum, vel certae mensurae pedes certis locis collocatos simul continet. Partes ejus duae fiant, quae Latinis Graecorum voce Hemistichia dicuntur, conjunctim autem Distichon eia
ficiunt. Prius Hemistichium Hebraeis dicitur rirer vel HT Ostium, introitus, ingressus metri: posterius Clausura, conclusio metri. Hae conjunctae, sive totum Dis hichon, vocatur πῖ Domus,quas perfecta metri str ditura aedificiumque absolutum. Hinc porro vocant paus
99쪽
tioni jam constituta, natura ipsa mox proprium adinvenit m trum , sed usus ejus praeclaro exercitio confirmatus, MDei laudibus conlecratus. Esse autem quaedam scripta Biblica poetica, praeter omnes Hebraeos,etiam in Latiana Ecclesia Hieronymus, Christianorum omnium sui temporis Hebraice doctissimus, in Prologo in Jobum testatur, dum scribit: A principis voluminis, ins ad Herba yobi, quae tertio capite incipiunt, apud Hebreos prosia oratio est,mdeus1 ad versium septimum capitis ultimi hexametri Hersus sunt, Dictylossondeo, currentes,ct propter linguae idioma, crebro recipientes ct alios pedes, non earundem θ labarum, sed eorundem temporum.Interdum quoi rhythmus i e sistis ct tinnulus femtur numeris pedum solutis, quod metrici magis, quam simplex lector, intestigunt. A Jpnidicio autem persu us1 ad finem libri,
par in comma quod remanet, prosa oratione contexitur. Quods cui videtur incredulum, metra scilicet esse apud Hebraeos, O in morem nostri Flacci, Graeci, Pindari, ct sicati, ct Sappho, vel
alterium vel Lamentationes yrremiae, vel omnia ferme Scriapturarum cantica comprehendi, legat Philonem, Josephum, oriagenevi, Caesarientem Eusitatum, o eorum testimonio, me verum
dicere comprobabit. Haec ille. Josephus in fine libri secundi Antiq. Jud. de Cantico Mosis & Israelitarum scribit: Mosies carmen, laudes Dei, ct ob praestentem saporem
gratiarum actiones continens, hexametro versu composuit. Praeter haec idem non obscure demonstrant, ipsum genus orationis ab omnibus aliis libris diversum, concisum scilicet & brevibus membris conclusum, sublime, allegoricum, hyperbolicum, & quibuslibet figurarum Iuminibus illustre, quale sere poeticum in omnibus linguis esse solet. Denique accentuum specialis in libris illis & Canticis usus id evidenter evincit. Sunt enim ad metron & cantum ita accommodati, ut mΟ-
100쪽
ΟΡ 1 o sE & sussicienter, pro instituti nostri et ratione, solutae orationis modos duobus libris praecedentibus explicavimus. Nunc lia ae quoque certoque metro ac syllabarum numeroi clusae orationis formam, hic breviter subnectes, ne quid ad plenam hujus Linguae tractati a Grammaticam studiosi requirant. Non tantum
D prosaice, ut loquuntur, sed & metrice aliquoteris Testamenti libri, ut Jobi, Psalmorum, Prouerbiorum & alii quidam, scripti leguntur, item florum quaedam Cantica, ut Isiaelitarum, Exo. Isis, Deuter. V. Deborae&Barah, Jud. . Hannie, m. a. Habacuci, Hab. 3. & alia. Quippe placuit , quandoque soluta simplicique oratione, suam intatem hominibus per homines sanctos & pro as aperire, quandoque numeroSa & concisa, quae itate sua ingens praestaret memoriae subsidium, &nodulatione squae ad eam fere accedebat) ad ania ardenti pietatis studio assiciendos, adminiculum,editaret eficacillimum. Unde de poeseos antia ate non est quod quisquam quaerat, quum nihil Verbo Dei scriptis comprehenso, cum quo poesis nublicata, nihil nobis sit antiquius. Neq; tamen primum fuit nata, quippe cum ipse sermone po-i orta, ut Aristoteles loquitur in Poetica, elocu-