장음표시 사용
331쪽
-oUCON MAGDEBURITNm. nec virtutum laude claret eximius, dum in Sacramentorum consectione venisset ad communionem calice elevato, vidit vinum non blum spiritualiter, sed visibiliter 'sanguinem conversum, cujus rubore pariter tensiitate perterritus, nihil inde sumere praesumpsit, sed in Magdeburg civitatem, ubi adhuc venerabiliter servariir cum magno timore portavit. lne omnia quid significasse putemus, nisi laborem quem post experti sumus. l. Ergo cum Regis ira longitudine temporis in nos nimis accensa diutius latere non posset, certisque signis, quae mala nobis cogitabat facere, pateret; tunc principeς nostri singuli iniversi pariter legationes assiduas, nunc cum literis, nune sine i teris, ipsi Regi secerunt, quibus hoc solum ab eo multa supplicatione petierunt, ut coetu Principum suorum collecto, se coram eis, aut culpabiles ostenderet,in convictos eorum)udicio puniret, aut ipsi suam innocentiam judicio quolibet ostenderent, ct in eius gratia, sicut hactenus, permanerent. Verum cum ab eo nullum pietatis r a sponsum accepissent, scium de sua tantum perditione modis omnibus tractare coiannovissent, ad eos, quicum eo Principes errant, legationes dirigunt, di eos, ut animvmi Regis sibi placare velint, humiliter petunt. Anno igitur Iamplius , postquam de Saxonia Rex abiit, evoluto, cum Rex essee Mog tiae in Dominicae Resurrectionis festo Saxonum nuncius illuc cum literis, nil, Quos Udoni Trevirensi Archiepiscopo, qui missis eo die celebrabat, cum stans inpulpito faceret sermonem, porrexit, scit eas omni populo recitaret,in expon tret ex omnium persona Saxonum pro DEI amore rogavit. up cum Rex fieri prohiberet nuncius ipse literarum sensum cuncto populo brevi sermone fidenter expo- .suit, α omnes qui DEUM timerent, ne Saxoniam, priusquam de aliquo erimine convicta suis let, armis invadere vellent, verbis omnium Saxonum postulavit. Sed Dux Suevorum Rudolphus foederis a Saxonibus cum Rege subito compositi non oblitus, Regem quatenus injuriam cum DEO, tum sibi suisque Principibus universis contumeliose factam non sine vindicta dimitteret instigavit, Iceis cum tota virtute ruam siet habere permisit. Idem caeteri principes universi fecerunt, aliqui quiem multis promissionibus allecti, plures autem vicinae mortis necessitate, quam Vitare non poterant, adducti imod ubi Saxonibus est auditum, tunc frequentes Regi, cunctisque primatibus
legationeSmiserunt, obseecantes, ut secum ferro nollent innocentes invadere quod
si in aliquo rei Maiestatis regiae ostenderentiir ad ipsorum arbitrium parati essent PoenaSclare. Tunc Rex Archiepiscopo Magdeburgensi cum quibusdam aliis suam ratiam mandavit, sibiquea suis amicis esse consultum, ne totam gentem sine culpateleret, innotuit, quorum consilium se velle dixit audire, si isti vellent a suis inimiricis discedere sibiq; Burchardum Halbersi idensem Episcopum, Ottonem ducem.
dericum praesectum palatii, cum caeteris, quos adhuc quaereret, traderent. Cui te gationa cum consensu ipsorum qui poscebantur, est responsum, ut ipsi ei hac condi tione privsentarentur, quatenus sub utrorumque Principum judicio starent, ut eo, illorum sententia vel convictos damnaret, vel innoXios Regis gratiae cum tota Saxo num gente conciliaret. Sed ilhelmus Rex agnomine Ic Eridericus de monte, cu viderent aperteiam bellum caepisse, Sacramenti, quod cum caeteris Saxonibus fec trant, obliti, multarumque calamitatum, quas pii fuerant passi, nec non quod ipsi causa principalis erant incipiendi belli, patriam infideles deieruerunt, inlidelioris. ad hostem patriae Regem noctu transigerunt Nam postea, nec cives, nec hostes
eis fidem habebant, apud utrosque viles& infideles, despectivi miseri erant. Ergis Rex cum toto, quam poterat habere, exercitu juxta Beringa venit, ibi cque positis castris consedit, ut ex alia parte Saxones circa Nechiis edi sua castra locant,)dcdum Rex eos ad concilium vocet expeditant. Cumque verba quibus mos accua suos volebant, expurgare disponerent, aderat nuncius Regis, qui Regem cum Saa xonibus non verbis, sed serro dispunare velle dicebat, ct huic disceptationi diem era stinum determinabat. Nondum bene nuncius ille Verba finierat, veniens alter, Rea gem cum toto exercitu adventare, dicebat. Quod primo non credentes, ubi nimio verum esse cognoscunt, quod nec contilii locus erat ineundi, nec exercitus ad prae
332쪽
His, vel arma saerant in promptu, sertiter ibant ad pugnam plures vero, ta b
longe vel animus vel arma erantvertuntur in fugam. Verum ipsi pauci ritii a GPriar lium perstiterunt, bene quantum poterantvel suam, vel illorum qui fili es in
peregerunt. Nam nisi Deus ibi superbiam nostram humiliare de u i
limi nostri totum exercitum illum in fugam vertissent postremi enim illorum nescentes, quod nostrorum pars major fugae se dedisset, caeperunt etiam ipsi fugae prasdia quaerere,in. nisi illi nostrorum fugam prius agnovissent, fugiendo nobis viiii riam reliquissent. Quem cui belli casus daret occidere, ne ipsis qui occidebbatur agnoscere, quod tanta pulveris facta commotio, ut cuiquam vi in s hostem posset esse discretio. . Hoc tamen comperimus, quod Udo Mar chio consobrinum suum Rodulphum Ducem gladio sortiteriniciem percusit, donis nasus galeae dependens fideliter defenderet partem capitis ejus superior abscidisset, fratres in illo praelio fitere diversi, patres contra filios, nec non ex iis erant contra se divisi. Sed si quis scelus in suo proniquo faceret poterat sciri; lavissimum quidem ait illud praelium, sed Drevissimo tenti in m. Nam nostri numero quam pauci, sed virtute multi ipsi enim hostes nunquam tantos ictus gladiorum se fatebantur audisse postquam se a suis desertos est eviderunt,in ipsi multos occidendo fatigati fueriant, ex paucis pauciores, paulatim se a periculo subtraxerunt, Regique victoriar quidem gloriam, sed cum multa suo rum ruina reliquerunt. Nam cum nostris ex partibus, ex summis principibus evehardus comes, ex mediis vero Volcmarus, ct Suidgerus cecidissent, ex illa parte jacuerunt octo primates, non minus ipso Rege nobiles ioc proelium prinatim factum anno Domini M. LXXV. IdusJunii seria tertia. Ergo Rex adeptia cum multo suorum cruore victoria, aliquot dies intra sua castra manebat, donec eos quos de suis mems disperserat, recollegit, I mortuos suos vel sepeliri vel in patriam sepeliendos fecit deportari. Deinde Saxoniam ninis laetus intravit, quam sic post tam ut ulterius non resurgeret, aestimavit Obvia quoque praedando diripuit, aut incendio consumpsit. Si pagani non ita vicissent, non maraorem invictos crudelitatem exercerent, feminis nil promit in Ecclesias fugisse, vel illuc suas res comportasse. Nam viri per silvas diffugerant, vel ubicunque spem salutis invenire latendo tuerant, taminas in ipsis Ecclesiis, etiam si fugissent, ad al- e corrumpebant, suaque libidine barbaro more completas feminas cum Ecclesiis comburebant. Principes vero nostri diversas munitiones intraverunt,4 inde gationes Regis principibus obviam miserunt, obsecrantes ut vel nunc Deo de sua
gloria gratias agerent , dc fratribus suis in Christo, pro Christi nomine, vel victis
Ipso tempore Deus omnipotens urbi Magdeburgensi, per Sanctorum merita, qui ibi plures habentur, magnam misericordiam ostendit, ipsam urbem, totum-ήue illud Episcopium a crudeli Regis invasione in mirabiliter defendit, ut nulli quinoc cognovit, liceat dubitare, ipsorum meritis Sanctorum tunc illam civitatem incolumem permansisse . Nam cuidam ancillis Dei ante praelium per visionem fuerat revelatum, si caput S. Sebastiani, quod in eadem civitate cum multa veneratione habetur, circa terminos Episcopi fuisset portatum, eosdem terminos nullus possit intrare hostium. Quod cum ipsa Meinfrido eiusdem urbis praesecto, praesectus, mi-tequam exirent ad bellum, nobis audientibus Archipraesuli nostro retulisset, peraeto, in praelio, caput ipsum omnes terminos nostros, antequam Rex veniret circuire iacimus, cita esse sicut ancilla Dei praedixerat, ex ipso rerum eventu comperimus Nam ubicunque Rex ad ipsos terminos venit, divino nutu perterritus, rediensius quam illud Episcopium intravit. Sed cum Rex exercitu comitante venisset Gosla-xiam, ibique a quinusdam nostris Episcopis triumphali susceptus esset gloria, ab ami eis suis, quid sibi foret agendum quaesivit, vix quod sibi Di ila ,sset invenire potior Nam coluilium quod ei dederim pene omnes, ut Deo de ia sua gratiam ε Saxones in pacem gratiam suam sicut Rex Christianus reciperet non: Q Dd vero ipse solus volebat, ut statim cunctos suae servituti subjiceret, ad implere non potuit Nam nec principes omnes capere valebat, quod dispersa uerant, nec diu cum exciritu inliac terra manere potuit, quod Liuiei ii iii
333쪽
alitio nobis tunc utilis fuerat, Iulius mensis fruges adhuc maturas non exhibebat,
nec vero tutum putabat sine exercitu tunc in Saxonia remanere. Abiit ergo cum toto exercitu, Saxoniami sicut prius,habuit in incerto. Nam postquam reces sit, Saxones iterum congregantur, Deumque quod eos misericorditer castigans non penitus opprimi permiserit, humili devotione collaudant, de invicem quatenus unanimiter prosita libertate tota virtute pugnent, adhortantur meique miserico
elam non ex toto sibi iblatam inde coniectant quod quasi paterna pietate flagellati, ad
recipiendam virtutem discessii Regis opportunum tempus acceperant. Interea Rex totum mercitum iterum congregabat, ut Octobri mense Saxoniam
ingressus, fruges, quas Julio mense multas in agris viderat, aut utendo aut comburendo consumeret, populum totum vel rebellem gladio devorandum daret, vel humilem perpetuo servituti subjiceret. contra Saxones magno jam periculo fracti
prudentes, cum non minore venerunt eXercitu, iam non, sicut antea fugaces terga daturi, sed fortiter pro libertate pugnaturi sua, ita utJam vel Dei auxilio firmiter retinerent, vel cum vita simul amitterent. Ergo ambo exercitus in loco qui dicitur Everha, convenerunt, a se non loco sed animo longe filerunt, tamen exercitus Regis ad praelium non ut antea promptus erat, quod non sicut audierat cimbelles esse Saxones expertus fuerat,4 magna sibi pars de priori multitudine deerat. Nam Be toldus Sc Rudolphus Duces postquam a priori sunt praelio reverti, divina pietate compuncti quadragesima puulic jejunarimi, amplius se pro Rege contra Sax num innocentiam non esse pugnaturos fideliter Deo voverunt. Tunc illi ad Saxones miserunt, I accepta dataque fide ad secretum consilium Principes ex utraque parte convenerunt. Ibi illi nostris in sua fide promiserunt, quod si sponte tradendo Regi vellent honorem facere,in tota SaXOnia quieta staret in pace, ipsi nec indura, nee in longa forent raptivitate. Fama quoque testante comperimus, quod Rex suis j xasset Principibus, ut si hoc ad honorem suum perficerent, in principio Novembr. proximi, omnes ad stia cum pace eratia dimitteret. Igitur omnes Episcopi nostri, Duces,Comites, caeterique majores, manufidei ab illis accepta Regiae potestati se sponte tradiderunt, totumque D pulum suum valde tristem in patriam redire jusserunti Distributis ergo per custoaias principibus nostris, Rex omissis exercitu Saxoniam cum magna gloria ingreditur, Scis has qui domi erant crura maiore gloria suscipitur. Nam sperabant eum sicut promiserat cum pace dc pietate venire, omnesque suas injurias oblivioni perpetuae tradere. At ille suae promissionis oblitus, nee Deo pro victoria quam sic leviter acceperat, dignas laudes humiliter reddidit, nec illam quam tunc habebat gloriam unquam se disio liturum credidit. Quod si Regi Regum se tune humiliter substerneret, in victos misericordiam Dei ostenderet, non solum uos vicerat, Saxones, sed omnes quibus imperabat gentes rimere se nariteret amareiceret, ad illas etiam nationes, quae sibi non subjacebant, gloria suae famam cunctis laudandam transmitteret. Quia Vero crudelitatis antiquae non immemor, timeri tantum nec amari curabat, nec Saxones sibi fideles, nec alias stri regni nationes de votas habebat, i cingentem apud exteraS gentes laudem, quam posset, habere, perdebati Amicis enim non minus quam hostibus crudelis suit, nisi quod in amicos crudelitatem prius exercebat, ut hostes ex hoc cognoscerent, quid sibi niturum 'erarent. riberti denique Marchionis, qui Saxonibus nullum secerat auxilium, sed Regi ii, pote valde propinouo genere toto animo favebat, Dossessiones prius invadit, easque Otherico euidam g suis consiliariis donavit. Hic Uthericus de Godesheim oriunclussuit, quod Dei timorem penitus abjecerat, OdeShetiagnomen habebat, quod vere exodio Dei venerat, quod illi Regi familiariter adhaerebat, Regisque mentem oro suo velle disponebat. Deinde nostrorum bona captiVorum, quae ipsis manere debebant, integra, si fides fuisset ei integra sitis parasitis largitur, quae suis principibus in nos bona promisit cuncta mentitur. Tunc urbe, castella, vel quascunque munitiones adhuc habebat Saxonia, sequacibuScommendaVit, Scit per totam regionem tyrannidem exercerent imperavit. Navalis Domini festiVitatem, ubi MLXXVI. an nus ab incarnatione Domini inchoatur, convocatis ad se suarum partium Episeopi , animo non festivo stariae celebravit, quod sestum salutis humanae principium O
334쪽
vitatis adean vatia mirabiliter eripuit, qua ad liberandum genus humani in inso tem 2 pore Deus homo fieri voluit. Nam ipsum Ducem Reperto Baven bergenti servandum cominis erat,in Episcopus eum in castello quodam dum ipse pergeret ac curtem regiam, militibus suis custodiendum tradiderat. At Rex illuc Episcopo nescientemisiit, Ducemque ad se duci praecepit, ita ut temporum vicibus mutatisse noctes irent, dies noctium vice quiescerent. Cumque in media nocte aquatuo. armatis ipse inermis ductus Gostariam venisset, ' illi per curtem ad ylvam tender noluissent, tune primum intellexit, quod in sylvase occidere usii tui sient. Igitur a rogat, ut sibi ad monasterium orareticeat, quod ei cum nusset negatum , subito unius' rum gladium comprehendit per capulum,in cum ense nudo invitus illis ad Epi' icopi sui custodis cubiculum pervenit, cum magno strepitu Episcopo eX pergefacio. rem quae secum agebatur innotuit, eumqtie ut se afartiva casu mortis eriperet oravit. Quos cum per oppidum divulgatum fuistet, Rex eum sicut voluerat, non priosumpsit perdere, sed eum libere percuriam quo vellet ire permisit. Sed ille sicut erat vir in omnibus prudens yad consilia Regis frequenter accessit, csapientia sua brevi tempore promeruit, ut iiicquid ad honorem Regis pertineret, ejus conlilio maxime Rex ipse disponeret. Deniuiae quem nuper habebat, hostem saevissimum, eum nunc caepit', nabere consiliatorem fidelissimum.
Nos autem ubi Principes illos qui nostros habebant in custodia Goslaria esu comperimus, literas eis supplicationum, pro principum, Episcoportam, aliorumque
Captivorum ereptione misimuS. Cum ergo Rex urbes omnes in Saxonia munitiones suorum fidelium prios diis occupas et, nihil sibi quominus in Saxonia faceret cuncta quae Vellet putareto stare transivit a nobis in medio Quadragesimae, obsides multos secti ducens di apud nos qui tributa de regionibus nostris exigerent, relinquens. Cumque mos fines in trasyt sc Duces ejus arteriisque sui sortiter in praelio pugnaverunt, dona triumphalia exspectarent, ille munus quod fere cunctis suis fidelibus largiri solitus erat, etiam nunc inicaemio virtutis dare parabat, dolensque quod ex principibus in praelio non adi tum suum cecidissent, vitamquam per ignaviam eos servasse credebat, eis per Levi- riam auferre cupiebat. Nam ut solus omitium Dominus esset, nullum in re o scio Dominum vivere vellet, itaque cum tribus fortissimis viris armatis quandam domum desertam medio noctis intravit,in illuc unum ex militibus Rodolphi Ducis secreto imtroduxit. Qui vilis gladiis sibi timuit, quod quo effugeret non habuit Sed cum
Rex multis eum promissionibus oneraret, si Rudolphum Ducem ubi primum sibi clareriir opportunitas, occideret, non amore promis rum, sed timore gladiorum pr.
sentium hoc se facturum quasi laetus promist, suamque promissionem juramento
Mane autem facto cum Dux de virtute&fide multum laudatus a Rege cum mul ta suavitate amissiis abiret, ille correptis arrrus velociter insequitur, S lancea protena per mediam turbam festinans alto clamore se Ducem occidere minitatur. A militibus vero circumdatus, d causam terroris interrogatus, totam seriem negotii, quod in nocte gestum fuerat, exponit, armisque projeotis ipsi ci quid, qua vi coactusjuravisset , innotescit. Alio tempore cum idem Dux reginam in manu sita a monasterio duceret, Rex sagittario cuidam praecepit, ut eum juxta Reginam sagitta transfigeret. Sed ab eodem 1agittario praemonitus Dux Reginam non perduxit, sed inventa qualibet causa est
Tertia vice cum cause quaedam intra cubiculum Regis agerentur ut actionibus illis Dux cum paucis suis interes et nunciatum est ei, quod duo Regis famuli januam cum nudis gladiis obsiderent, qui Ducem egredientem, ex utroque latere perfod rent. Itaque suos cum gladiis occultis occulte fecit advenire, aliquot eripiis culum fecit intrare, plurimos vero praeforibus stare. . Cumque omnia sicut jusserates erat disj3osita, cum suis accedens adjanuam, Tales, inquit, eos anitores, Domi in Rex, in vestro cubiculo nollem modo vidissse, nec unquam post hac amplius voldere. Haec locutus obiit, cum magno furore,d ducit, quod, implevit quod nil suam vellet ulterius ad Regis curiam vetare.
335쪽
duo magis us malitiae Videbantur obsistere. Et quare de duobus tantum ei s viis tiam commemoro, qui nullum de principibus possum asserere securum tali periculo2 Quadam namque die dum ipse cum suis scurris moraretur in cubiculo, sc Episconicae
temque Primates excubarent, in vestibulo, fertur illis dixisse, qui consei ζfautota i erant suae nequitiae : Ecce illi sunt, qui regni mei divitias hasent, Pin meo ute omnes in paupertate reliquerunt Quod si illi de medio missent ablati, ego euneti mei familiares cito possemus divites fieri Quapropter si viri estis, &di .itias era Cupitis, Istos nunc inermes armati sortiter inva lite &omnia mi possidἡh pite. Habebat autem in cubili suo semper multas siecures lato rrosphen ,ria bus nec cissetis nec galea resistere poterat virtute aliqua. Quod ζs Antio Cod niensis PCaesiui,ab uno quicum caeter facinus erat acturiis alicante fuisset sub nitus, ea die fuisset perpetratum miserabiles acinus im ut adpriosa uti revertar , ubi primurn primates nostri deditionem feceriirat, omnes mitis uti montes ducunt in Inaliam, Rex claudi priecepit, nec ulli homini viam pateret mirere veritas ad Apostolicum prius veniret, quam ipse per Legatos in suum re ipsum Apostolicum traduceret Deinde misit Romano latiget Lemto , qui marent, quod Episcopi Saxoniae sui ordinis obliti contra in praelio congredi suis ori eumque rogarent, ut eos sicut infideles, periuro Sc belli civilis auctore Cead:
dotali deponeret, Quatenus tales per quos Ecclesita pacata reperetur, inse in rammtα
cum poneret. Sed Regis Legat sad postoliet fama pr a
rum gestarum totam veraciter indicaverat.
rgo 'Mi literas, quibus eum de multis aliis criminibus arguebat in piscopos captivitate dimissos, Ecclesiis bonisque suis interme restitutis remita ret, orabat post haec concilium in eo loco, quo vellire posset postoli es, eo agaret, ubi Episcopi vel dignius essent Episcopalem perderent dignitatem , es in triarum,quas erant passa Canonicam reciperent satisfactionem God si in his et mombus noluisset Rex obediens existere dc excommunicatos a secietate sua re ello sectam Velut putre membrum anathematis gladio ab univerittate cinctae Mathi, sitae retinabatur abscindere. Qua legatione suscepta, is venientibus suis, quos mira Apostolico confirmata, tristis valde filii, quoa in Apostolica dignitate malitia 2 sicut sperabat,auxilium non inVenit. Uψ Re igitur cumsuis deceptoribus una Ormatiam venit S cum singulis illis binis consilium inivit,qualiter signam vicem rependeret illi contumeliae,quam mi audierant Romanum pontificem sibi fecisse, Quod cum se minatus sit exeominii Trurum, cum ale quid cunctis temporibus suilet inauditum. Cumque multa niti modis diu volutarent, tandem quibusdam eorum placuit, ut Episcoporum conelle facto Papam quasi Simoniacum communi conseram damnaret, eoque denosito, vlocomus unum de suis amicis constitueret, qui omnia,quae Regi missenistaeita, odvolun ate perficeret oc igitur in to confrinatoque consilio secit omles io Vri seopor convenire coegit illos Hildebrando, qui Romanus Pontifex vocaretur, non esset, subjectionem, 'bedientiam interdicere, I hoc ut postea nullupeis es posset negare fecit unumquemque eorum nomine suo praenota manu fons Iast negationem Hildebrando chartis snnulis inscribere hoc modo: Ego meiVim Episeopus, Hildebrando subjectionem Sobedientiam ex hac hora, Edeincen in dico, Sceum posthac Apostolicum nec habebo nec vocabo. Quod uuidem an i cerunt, exanimo, qui ct auctores ipsi fuere consilii plures ver teras uuidem, , intinctationis mortis timore scripserunt, sed invitosse secisse per hoc ostenderunt tiri4 cum primum datur iis opportunitas, Apostolico supplices confessionis litera I ἡ;gunt,&s reos et agno Aint, sed expurgationem necessitatis obtendunt. Deindori totam Italiam misit Epistolas magnis donis, S majoribus promissis, illius terrae risticipes in a vorem suae parti inclinans. Itaque nostrates Episcopi, solummodo eririm
illi renunciabant, nonduramento, Romanos etiam quam plurimos ne niti ori , , , ,
α ut Hildebrandum ab Apostolicae sedis honore dei edi diit,
cue Apostolico plenas contumeliis literas direxit, in quibus ut Apostolicum nomen,
336쪽
Quae literae cum Dormino Papae in Basilica Lateranens sancta si nodo prae denti bauissent allat o ct coram Synodo pallam recitatae, tanta fit in Ecclesia commotio, ut vi inlisatus nisi inter Apostolici pedes defensionem invenisset membratim laniatus anterii sit miserabiliter Sequenti vero die Dominus Papa coram ipsa Suni flar iavit, quotiens. qualita mansuetudine Regem de magni criminibus corripuillet, ut Episcopos captivitate solveret quanta suavitate rogasset, postolica auit oritate jussi Ot: pro paterna dulcedine quantam superbiae maritudinem recepit ter. Deinde
cui estis acclamantibus ne talis contumelia remaneret inulta, omnium consilio docon-
nsu Hem icum Synodali judicio damnavit, regisque nominem honore privatum Ailathem dio pereussit.
Legata SNe Sre 'ersiis, curn Regi, qui incerat Traiecti, quod erat excommunicatus, indicaret ilheliari pilus urbis Epis copi consilio Rex excommurticationem illam nihili pendit. Epis copiis'iroque idem timens, ne ii populus hoc audisset,
a Rege sicut ab excommunicato discederet, intra missas sermonem faciens ad populum, derisorie quod Revellet excommunicatus indicavit, sed hanc e comm ac 'tionem nihil valere, quibus poterat, verbis ut poteria dus homo in conlarmavit, 'sed quantum valeret, in seipso coactus est agnoscere, si liceret ei paenitendo a superbia vespiscere. Nam in ipsi loco, in quo Romano pontifici derogabat, ejusque potesta- 'tem verbosus adnihilare laborabat, ipse mala Valetudine corripitur, in qua usque ad .miserandum miserae vitae finem detinetur Itaque morbo magis magis ingravescente dum esset cum eo quidam homo Regis, eumque rogaret, ut secum suo mando ore mitteret ad Regem : Hoc inquit, et mitto mandatum, quod ipse N eo, omnes Irius iniquitati faventes, damnati sumus in perpetuum. Cumque a suis, qui aderant, Clericis, ne talia loqueretur, esset admonitus Quid aliud,inquit, loquar. nisi quod verum esse, vitibiliter intueor Ecce enim Daemones lectum meum circumsunt, quatenus memoX, ut eXpiravero, rapiant. Itaque cum fuero de corpore eductus, Togo vos Sc omnes fideles , ne se fatigent pro me faciendo supplicationes. Hac igitur in desperatione defundius, nullis orationibus DEO reconciliatus, diu iacebat ini 'vultus donec Romam mittitur, inde quaesito consilio, ne populus faetore corrum
patii r Apostolicojussu sine commendationibus sepelitur Non longe autem post
mortem suam Abbati Coloniacensi apparuit, priusquam eum fuisse mortuum cogno- is t. non sum, inquit, vivus, sed vere defunctus, dola in serno sepultus. Sita ille sapiens,' per Omnia vir honestus, si non esset avaritiae venenis infectus, stultum ci miseriabilem finem habuit quod hunc, dum poterat, praecavere noluit. Et cuccum solum dico miserabiliter obiisse ' cum manifestum sit, omnes fere Henrici sinu Iiares fideles aeque miseras mortes inccurris te, eosinistriores, qui fuerant illi fide- liores quod fides illa vera enat perfidia. Ut enim per excessum quaedam vel repetam vel percurram, patriarcha qui legis ius Apostolici maximus auitor abiurationis extiterat Henrici, novi Regis initi- tuendi, postquam EX regi quasi regi sociatus retrogradus emcitur repentina morte
praeventus, quod commulnicabat communicatis, incommunicatus es in conlsui uita subtriahitur. Verum quod tantae dignitatis Virum non decebat, ire lotunii ad infernum, quinquiiginti sicut audivimus' de suis habuit Ibcios, eadem morte
repentina correptos, ne quo habebat in iniquitate consortes, in retributione non haheret participes. Vol Treverensis Archiepiscopus, omni pietate plenus, dum nimis mansuetus Turrannidi non resistens, Henrico plus,quam decebat,obsequitur, ejus flammeo furori suae conseiisionis oleum ministrat, I ut Ecclesiae depraedentur, licentiam donat mox in crastino mane mortuus inVenitur, ut omnibus aperte constaret, ideo eum tali morte oblisit, quia in Ecclesia mpnaedatione non timuit assensum praehEppo Cicensis Episcopus, dum in Episcopio S. Niliani quendam rivum Drti s dens in equo transiret, iiij iij j libet pedes sine periculo transire posset, ubi nullus fuit, equo cadentela, hi sic interiit S. Kiliano sie dispi his violentus incubatori: llis se, num suum bibebat, aquam Ultra vinum non quaeriit , d quia nobis irreconciliabilis peri
337쪽
parte perfossus saevo mucrone, nec purgatus ultima consessione, nec munitus sacra
Godebaldus dum equo stio noviter serrato pedem posteriorem levaret,ut an apse semim esset impolitum perspiceret, ab ipso pede in fronte percutitur,et sic ab iae
vita abstrahitur. Burchardus Misnensis praesectus, dum in quadam sua, cui 'raeerat, urbe, ab ur, 'hanis invaditur, equo mihisidebat, frustra calcaribus vulnerato Lugere molitur, quod equus saepe prius de velocitate laudariir, modo cum maxime maximo cursu opus erat, fit stationarius, quasi diceret, mihi non licet eiura nunc a vobis eripere, qui dum si licuit, nolebat se corrigere. Moritur ergo tum magno animae suae periculo, quod sepe conserisum praebuit periculoso saevissimi Regis consilio. ,
Luipoldus irater Bertoldi Regis consiliarii, qui&ipse eius consiliarius erat,dun 'quadam aie juxta Regem equitans cum eo quoslibet sermones conserret, accipite quem sinistra portabat volitare cepit, quasi capturiam peteret, ille vero post avem, rumper se inclinansab equo gravis cecidit, Icensem, quo cinctus erat, e vagina apstim. capulo terrae defixo in pectore medio recepit: qui saepe pravi consilii consors, ve auctor fuit, sine consilio perpetuae salutis ab hac vita recessit iis ex parte tractatis 'IS
multa his similia praeteriens, ad iter inceptum volo reverti, quod non aberrando, deviando sponte deserui. Igitur comperta pontificis legatione&excommunicationa sive depositione Henrici regis, omnes, qui nostros captivos habebant, quod nullat apud regem misericordiam, dum Rex erat, invenire poterant, ii nullam, modo , cum Rex non esset, fidem vel fia ectionem debebantu omnes eos in patriam grati Henrico nesciente, dimiserunt Sed Burchardus Halberstadensis Episcopus quai mirabiliter amiserabili damnatione sit divina pietate liberatus , ad Dei laudem , is a omnium miserorum consolationem reseremus ' Dum Henricus esset juxta Dan . hium, Iosecum haberet sororis suae maritum Salomonem, similiter ab Ungariae regno depulsum, quod temporibus illis vigebat regum depositio, genero suoiam in ptitriani redituro, in cujus extremitate paucas urbes vi habebat, Episcopum Burcnuduni . commendavit, eumque multum, ut nunquam in Teutonicis finibus videretur, obse cravit quod desille promisit. . Quod cum Episcopus praesensisset, amicos , quos his hebat ibi paucos, paucis sicut tempus monenat) Verbis alloquutus, rogavit omnes pro Dei nomine, quatenus de sua cogitarent ereptione. Tunc Othetricus quidam dixit ei, stare quandam domum desertam non longe a littore monuitque eum, ut hanc arte qualibet intrare tentaret. Episcopus ergo tantum cum uno capellano navi impositus h regem iubetur antecedere, donec ipse cum socero pransiis, eum cum gumgite currens velox insequatur in Leniter ergo defluens Eniicopus non in sumnum cissolvitur, non in vanis confabulationibus occupatur, sed cor cum tota devotione levat ad Deum, oculos in littus tenet intentos, donec praemonstratam conspiciat do. m. . Qua viarogat nautas, ut in littus se Velint eXponere, quatenus ventrem l vando persolvat debita naturae. Illi nihil suspicantes in miserim misericordes fitere . dccum capellano comite exire permissierunt. . Quid moror 8 cum in illo nullam moe ram intueor removetur a littore longius, nautisque ne longius abiret, clamantiburi appropinquat domui, leniterque pulsans, Deumque suppliciter invocans dixit Apere Nunquam dixit, neque dicturus est cum majori devotione cordis Aperi, nisi si sp raverit, sibi quandoque januam regni caelestis aperiri. thetricus paratis equis 'sociis, Episcopum suscepit M. die quiescens, nocte verbsestinans, eum Dei misericor . elaeomitante in Halberitedi perduxit. Quanta gratulatione totius populi fuis et ac ceptus, mens hebes non valet plicarestino. Etiam quieum prius odio habuerunt, in occursu laeti gaudentesque cilrrerunt. Q. - Principes ergo nostri diversis ab exiliis omnes pene simul in patriam reversi, iam his, qui domi erant, dederunt materiam gaudii,&multis id aperiterunt in lauis '. dem Dei. Invenerunt enim totam pene plebem congregatam, exigi tributa a pra
diis suis persolvenda jam spe retilienda libertatis deposita, quae juberentur cunisti . . . facturam. Hermannus autem Magni ducis patruus, Thiedricus de Kathalenbura hi namque prius aliquanto caeteris venerunt obstupefactis omnibus exclamav
338쪽
a urit Nolite, Scentes, optimi Saxones, nolite servituti in misericordia Dei desperare. Ecce nos, tui vestri causa nos Dei clementia, illo, qui nos tenebat, invito redimus, pro vobis ex vetita opust na turi quam diu vivimus. Erigite ergo cervicem, jugo servitutis excisis lilma nouam posthac servitute premendam, adjuvante Deo. Retinete n l-tis solvendis, retinete possessiones vestras libenas , sicut liberas eas a r. istris accepistis. Vos autem nutores iniquitatis, qui miserie plebis opi in crudelis tyranni quaesistis, ab opprimenuo cessate, ab exigendo quiescite, exdhac hora, vel nobiscum pro libertate pugnaturi fideliter Z jurati permatthac hora velut hostes infidi e periuri a nobis S a patria nosti a nunquam te, Eriur Hiscedite. Talibus verbis hostes confiasi a ferocitate quiescunt, descives consortati piri sina virtute recepta, in unanimitatem ficile colitescunt. Condunati denique .sidia Henrici ab omnibus castellis ejiciunt. illis ea , quorum fuerant, i l niunt possessiones alias, quas tyrannus injuste his, quorum erant, erepra in tius, allis, ad quos nullo jure pertinebant, donaverat auferunt,in ea ad ullo res
aedire faciunt. His omnibus in finibus nostris rite paratis diem O locul iaci Tmi-xant, tibi concordiam ad defensionem patriae renovaturi conveniant; Ic eos, in quibus infidelitatis suspicio resideret, aut a finibus suis exire, aut secum fideliter convenire compellant. Haec omnia dum Henricus audisset, nimis in animo conturbatur,ac Mos naiam veniens, quosdam de residuis adhuc captivis ad se duci praecepit S cum eis de pretio, quo se redimerent, ii dimitterent, egit. Interea orta seditione inter sintinos Bambergenses milites, civitas a Bambergensibus incenditur , Ut aut tota,
vel maxima pars ejus aribra videretur, ad quam restinguendam dum Henricus ipse omnisque populus festinaret, captivi nostri sine custode relidii, inventia navi, Hienum transierunt,in die noctuque festinantes in patriam suam pervenerunt, inter uos erat etiam Gertrud nobilissimi Ottonis ducis fratris Hermanni vidua quam Lu- ovicus ante biennium fere ceperat, Domino suo Henrico, ut ab ea pecuniam e torquere: quod, secit adduxerat. Henricus ergo Exrex videns si e voluntati cunctas res adversari, cum intelli eret, se de lupina ferocitate parum proficere, pellem non corvinam cogitavit in uere, ut ostensione pietatis justitiae deciperet, quos crudelitate violenta superare non poterat. Volebat namque esatos ad Saxoniam mittere, qui dicerent, se eis, phis quam ipsi cuperent, bonum esse velle se penitus injustitiam cum vitiis omnibiis, quoad posset abjicere, se eis in omnibus pariturum dedere. Sed nullum, qui hancilegationem portare praesumeret, invenit quod defuis quoque eum nullus, quod ore emisit, in corde habere credebat, nec aliquis dubitavret, quin, si quis Saxonibus val- dejam exasperatis hoc nuncium falsitatis afferret, pro falsiis promissis poenas verac aer daret Remanserant autem adhuc duo de nostris apud eum, renerias Mandhurgensis ejusdemque nominis Mersburgensis episeopi, qui cum possent ii rege sicut alii repatriare nolebant, quia in illo, licet impio, Deum, a quo It .omnis potestas, omendere timebant. mos ergo cum sit pradicta legatione ad SH iniam misit, sed de eorum reversione nihil eis dixit. Illi vero Saxonibus cum tota vo . duntate, quod errantiust, suadebant; sed Saxones cognitis ejus mendaciis, haec quoque i,raemissa veneno Lusitatis infecta non dubitabant, cumque vellent Episcopi eorum 'ponsa reportar jussi sunt unum e duobus eliger aut hic modo itare aut huc nuimi
tuam pol liac redire. Principes ergo noliri simul adunati,juramentis Ecob s. iiiij in v cem datis, in unum se confirmant, Sut ad invicem firmissime cohaererentis gerra ciuisubjaceant, omnes eligere deliberabant. Sed cum audissent,quod Suevos tam crudantiquum fedus infregisse paenituit, ad eos legatos de renovando mittere
complacuit, ut iterum con Venientes minum, inimicitiarum acerbitatem .leistionis si ii ite superita erat, sibi donantes contra communes 'hostem uti le rege ficto concibi fim, starent. Domino quoque Apost miserunt, quibus, ut vel per se, vel per nuncium genti pene perditae ccectet, suppliciter orae erunt. DigiliZed by Coos e
339쪽
Non modico i tur Saxones exercitu collecto, perrexerunt ad maenum contra. vicum qii dicitur Oppenhelm, quo latriarcha cum episcopo Pataviensi ponti
ficis Romani legato convenerat,ac una Suevorum non parva multitudo, qui omnes . exercitui Saxonicum, dum Veniret, expectabant; quibus appropinquantibus po triarcha, ceterique primates, quod de recenti praelio utrorumque gladii adhuc cruore madebant, quamvis perte aliora es mutuas invicem sibi donassent, tamen ne quod uncile est armatis seditio vilidus a personis factum faedus cor inperet, obviam S xonibus ibant, lainicitiam quam renovaverant ab lentes, nunc praesentes consi . mare monebant. Hinc ergo dux Otto violenter honore suo privatus, illinc mala rus dux eodem honore etiam nonjulte sublimatus, hac conditione sibi invicem pacis oscula dederunt, ut eleisto propter quod ex utraque parte convenerant novo; ge, quicunque eorum ipsam honorem iure retineret, alter ei non invidens libenter concederet. Similiter nacis oscula dederunt ordinis secundi sive tertii partis utris usque milites, quicquia invicem se laeserant, non sine multo fierii donantes. Tune omnes secti ex hostibus unici fideles, castra posuerunt tam prope ut vicissim populus uterque sermones utriusque non dissicile posset audire, Cumque iam taepilsent uerege constituendo sermones conferre, Saxones ex Su vis, Suevi ex Saxonibus unumquemque volebant eligere, Henricum vero tenebat in
altera ripa Rheni civitas Monuncina, omni spe regni retinendi deposita. Misit D men nuncios, qui tentiarent istos ad misericordiam flectere, ut ejus jam satis corre pii correetionem dignarentur accipere. Sed eorum nullius legatio a quoquam n atrate accipitur, nisi prius per Apostolici legatum ab anathematis vinculo hivatur. Ut igitur si ius velociter currat, numilitatem paenitentis accepturos se promittunt Mi conditione, si vellet implere, quae ei nostrates ficienda proponunt. Quod cum ille spopondisssiet, hoc ei primum proponunt, ut episcopum ornaacientem, qui jamdiu fuerat expulsus, potentem faceret urbis suae: deinde ut mox iteras scribi faceret, in quibus te lateretur injuste Saxones afflixisse, quas a nostris perspeetas imagine sua nostris praesentibus ignari faceret,in signata per Italiam & Teutonicam terram . mittendas per nostros nuncios nostratibus daret, ipsinue Romam veniens per di- ignam satisfactionem anathematis Vi culo careret. Epilcopus ergo statim cum ma gno honore in urbem deducitur, liter in praesentia nostratium bulla regis signatae per nostros nuncios per civitates Italiae regnique Teutonici diriguntur, ipse se tota festinatione parat, ut per Romani pontificis indulgentiam anathematis ligamen exuat. Nostinates vero singuli Sacrainento firmaverunt, ut nisi Henricus IV. Henricii inperatoris filius insebruarii mensis initio alanno per Apostolicum solutus fuisset, mutiquam amplius ullo ingenio si in Receorum nec appellaretur, nec esset. Quod Saeramentum primo fecit Patriarcha dc in literas redacium in suum misit marsupium, quod tamen, quia melius servavit in scripto, quam inopere sicut paulo ante disiunaesh erudele dedit supplicitina. Deinde secit idem Pataviensis episcopus, sedis Romanu legatus, ct post hos omnes, qui aderant, Episcopi, duces, Comites, ceterseque majores dominores sed Episcopi plus aliis in hoc egerunt, quod juramentum in
Tune mill legato rogaverunt Apostolicum, ut in principio Februarii vellet
Augustam venire, ut causa diligenter examinataconam omnibus, vel eum solveret, ves eo sertius adhuc ligato, alium sibi cum ipsius consensu quaerorem, qui regnare sciret. .His omnibus peractis, exercitu uterque cum multa charitate dividitur, uterque tripudians Deo laudeScantatas ad sua revertitur. Apostolicus autem cuni sicut rogatuSeriat, Augustam versus tenderet, ut ibi im grediente Februario, qui erat annus Domini M. LXXVII sicut placuerat principibus, adesset, α nostrates illuce contra Venire sestinarent, ut Dominum Papam venerabis liter sicut decebat acciperent; ecce nunciato Apostolico, Henricum cum magnovi ercitu Italiam intrasse,in si ipse montes, sicut volebat, transcendisset, alium P mim illum constituere velle. Itaque missi, velociter nostris obviam legato, ple rebi bis ulta timens revertitur, ut Italiam a gladi, igne tueatur Henricus xctem per Italiam vagans loco, sed magri animo, quid ageret, nesciebat, quia, quicquid ageret, regnum perdere timebat. Nisi enim supplex ad Apostolicum veniret α
340쪽
' f. N A a sanno fuisset, regnum, non recepturiristi pro hi res sit SI
vero lapplex ad satisfactionem veniret, timebat, ne tibi pro magnitudine criminum, regnum pontifex auferret, vel sibi inobedienti vincula potestatis Apostolicae duplicaret. Ergo in multis curis in diversa dividitur. Quamvis autem utroque modo per se perditum ierditurum non dubitaret, tamen illam partem, in qua aliquid spei esse putabat, elegit, dc laneis indutus, nudis pedibus ad Apostolicum venit, dicens se plus amare regnum caeleste, quam terrenum: ideo paenitentiam, quam cunque sibi vellet imponere se humiliter suscepturum Apostolicus vero de tanti viri tanta humilitate laetatus, praecepit ei, ut regalem ornatum, donec ipse permitteret, sibi non imponeret, quatenus omnipotenti Deo acceptior esset co is con-ebitio, quo eam etiam foris ostenderet vilis habitus testimonio: it eos, qui Excommunicati, convivio vel colloquio vitaret ne quod in se propria converrione misset Dei gratia mundatum , aliorum contagio seret magis quam fuerat immundum is, utrumque cum se facturum polliceretur, abiblilius hac lege dimittitur, multum monitus ne Deo mentiatur quod si promissa non impleverit, non tauri priora vincula non auserantur, sed etiam alia strictiora superaudantur. Itaque re sversus ad suos, cum caepisset eos a suo convivio separare, magnum caeperunt tumu tum facere dicentes ei, quia si eos, quorum sapientiain virtute obtinuisset hactenui regnum, nunc a se repelleret, Apostolicus ei nec illud reddere, nec aliud acquirere potuisset. . T is aliis talibus verbis animus eius immutatur,in ad consueta pravo pravo rumque consilio revertitur. Imponit capiti aureum diadema. in corde retinet serro sortius anathema. EXcommunicatorum communioni miscetur, ta Sanct xum communione miser ille repellitur. Nunc secit omnibus manifestum, quam is verum es et, quod dixit: plus se amare regnum caeleste, quam terrenum. Quod liparumper inobedientia permansisset,ac regnum nunc terrenum cum pace teneret, ouandoque caeleste sine fine posses urus acciperet. Nunc vero factus inobediens. i. hoc, quod amat, non habebit nisi cum magno labore; i illud non accipiet, nisi
Interea Saxones Suevi Forchei conveniunt, sed is de aliis regionibus legati aderant, quicquid isti de republica commode definierint, idem laudare suos indicant. Aderat etiam legatus Apostolicus, qui cuneta qua de regno nostrates utiliter disponerent, Apostolicae subliminatis autoritate firmaret. Ex multis, quos probi late dignos in lectione propositerunt, tandem Rudolphum Suevorum Ducem , regem sibi Saxones S. Suevi concorditer elegerunt. At cum singuli deberent eum, gem laudiit e, quidam volebant aliquas conditiones interponere, ut hac lege eum super se levarent regem, quatenus sibi de suis injuriis specialiter promitteret justula tionem. Otto namque Dux non prius volebat eum sibi regem constituere, nisi pro mitteret, honorem tibi injuste ablatum restituere. Sic alii multi suas singulares
causi γε ' 'erponunt, quas, ut ille se correcturum promitteret, volunt. Quod intellige i ntolicile atus fieri prohibuit, ostendens eum non singulorum, sed universbrum fore regem, ut universis uinam se promitteret, satis esse perhibuit. Auetiam, si eo modo, quo caeptum si at, promissonibus singillatim praemittis et in retur, ipsi electio non sincera, sed libaesiis Simoniacae veneno polluta videretur. men quaedam sunt hi causis speciali r exceptae, quas qubd injuste viguerrant, labo oret emendare, scilicet ut Episcopariis non pro pretio, nec pro amicitia daret, ita uni a cuique ecclesiae de filis electionetras sicut Jubent canones P permitteret. Eo etiani ibi consensu communi comprobatum, Romani pontificis auctoritate est corroboraiatum, ut regia potestas nulli per haereditatem sicut ante sui consuetudo ceden sed filius regis, etiamsi valde dignus esset, per electionem spontaneam, quampe cessionis lineam rex ,rn iniret si vero non es et dignus regis filius, vel si nollet eum ulus, quem re . aberet in potestate populus. His omnibuque ter conititutis, Rudolphum electum regem Moguntinam cum magno lucunt, Icei, dum consecrationem regis accipiebat, venerabiliter mox apparebat adsitiint. Consecri itur autem a SiSissi id Mogruit in civitatis