Albii Tibulli Carmina libri tres cum libro quarto Sulpiciae et aliorum. Nouis curis castigauit Chr. G. Heyne

21쪽

tos esse, tamen illud incredibile est, in eodeni carumine ita laxatos esse versus, ut modo ex extremis iuprincipia, ex his in medium, ex hoc in utrumque locum alii et alii disiecti sint, et quidem ita, ut, quod, nisi data opera, et magna cum arte, fieri vix potuisset, sensum qualemcunque constituant. Hoc si credere debemus, non iam plura de atomorum fortuito concursu cum Epicuri discipulis disputare licet. Non vero tantum ratione destituitur id consilium, sed etiam periculosum est et aleae plenum. Nam primum in tanta ingeniorum, sensuum ac iudiciorum aluersitate unusquisque alio alioque modo has transpositiones instituit. pari tamen iure cum semel ex arbitrio agere coeptum

siti I Tum si semel illud sequi coeperia, intra quos

fines

Sealiger In comment. p. viri locti facile probes, totum ut 6. Lege vitam huius γο lae consilium vix admittas. -- L. Gyres nil ibi vide- Probabiliorem et tutiorem bis exemplar, ex quo omnia rationem iniisse mihi videor in Tibulli, quae hodie extant, eo, quod nos in multis poe-Eropagaza sunt, aliquot pa- rae partibus tantum lacinias transpostis turbatum et fragmenta habere censui: fuisse. Vita ea legitur Dial. seu, quia exemplum illud, v

TU. p. Est a. ed. Iens sed de eo, de codices nostri ducti sunt, la- quod Maliger inde memorat, cerum erat et mutilum, seu ne vestigium quidem videre quia illud exemplum tantum Potui. excerpta alicuius viri docti ope- Pto exemplo si quod ra ex pleniore codice facta conante paveos annos famam vidi- tinebat. Hinc illae Iacunae, anus a viro elegautis ingenii, hine hiantes sententiae, disti. Elam. Henis, qui nouae edi- chis comprehensae. Simile eclotionis specimine proposito Sca- garium versaverat Ios Scaliger. I eranas transpositiones iterum Potuit etiam utrumque locum alis modo disposuit, in non- habere, ut et excerpta tantum nullis etiam satis probabiliter comprehenderet codex iste, et idem ulteritas progressus, etiam multis locis vitium contraxiiset, ordinem elegiarum aliter se quia tot pentametri exciderunt: constituere professus est tr. quae Iacunae serius Opportunicabiling. VGel. Ana. I 79 a. p. talem interpolandi Iubidini se-31 sq. Ingenium et acumeu cerunt. Diuitiam by Cooste

22쪽

fines consistendum sit, quousque progredi liceat, in aliis quoque scriptoribus, vix definiri potest; et nul lum, inprimis elegiacum, quod singulis fere distichia

sentetitiam claudit, carmen erit, in quo non, disce piis et ad certam rationem compostis versibus, sensumntis commodum emeere me velle ausim recipere. Hoc

tamen institutum probauere Broukliusius et alii. Sed viri docti genium elegiae non satis perspectum habγhant. id enim quaeso est, in quo maxime illa versatury an in subtili aliqua et ad dialectices regulas e

acta, seuera et acerba rerum vel sententiarum posti omne et enarrationey an in eo, ut, quae diligenti consideratione et i mitto iudieio exegeris, diligenti et castiagata oratione exponas 3 Immo vero in hoc eius ingenium et natura continetur, ut animi commoti ac pe

turbati sensus et affectiones seu molliores seu ex grauiOre impetu iam remissas et subsidentes exprimat. ) hi hoc regnat; in hoc tota est; hoc praecipuum arguitientum sibi tractandum sumit, neque temere ad alia auocari debet. Quare illud y quia, cum singulis disti-ctis sententia finiatur, non nisi singulae et a se inuicem seiunctae sententiae in ea poni possunt. Haec est, si eius indolem recte perspicio, vera caussa, curn otubus animi exprimendis unice destinata est. Vti prin

sed iam illud reprehendit praeter Uulpium Ayrmannus69. g. l. . Recte Boi Iauius in Arte sua

II faut, que is coeur semi

paris dans P Elegis. ' in Principio dixi, Horatium sequutus noto loco Art. 7S R. non quasi elegi omnino a querimonia processerint: Antiquior .eorum usus fuit in brevibus sententiis ethicis, gno. mis et praeceptis vitae. 3 ales fuere elegi Theognidis, Solonis et aliorum. Translatus quoque ad sensus et affectus anum i eorum usus multum a lamentis abfuit, si Tyrtaeum memineris Ad molliores sensus reddendos adhibuit elegos si

monides , nondum tamen genere aliquo carminum constituto

satis ae definito. Itaque inter sequio

23쪽

temporis in amore et eius curis praecipuus elegiae v&ν fuit, mansitque etiam apud eos, qui lusus tantum imgenii, non veros amores, cri inine persequerentur et

id quod iam ab ovidio factum. In curis vero amoris exprimendis omniane aequaliter procedere possunt, ut alia aliam sententiam. veluti in sermone cum ratione et multa deliberatione composito et diligenter elabora, io, excipiat ' Non credo; sed ut in amante alius alium nimi motum trudit, urget; ita sententias, non satis sibi respondentes, neque aristiori vinculo iunctas, subiici necesse est. Amatorem modo supplicem esse, momodo superbire . nunc precari, obsecrare, modo iurare, minari, tonare, interdum laudare, obiurgare, dole- Te, gaudere, irasci videmus. Nonne cum ratione insaniret, qui, ut in sedato orationis genere, nulla' nisi apta et connexa inter se proferre vellet y Itaque mirari

non debemus, si in elegia dissidere interdum aliquid

et hiare, eaque se excipere videmus, quorum nexus

non a subtili iudicio, sed ab animi districti curis et in contraria rapti impetu proficisci potuit. Scilicet ama xis tum sensum quasi induere, eius statum et conditio

nem sequiorum etiam aetatum poetas videbis alios genere elegiaco usos esse, alios elegias scripsisese. Prioris generis poetae narrationes, hymnos, et alia argumenta hoc earmine incluserunt 3 quod se commendabat

sensibus per breues strophas sa-cile expeditis; etsi nec de cosatis ibi liciti erant, ut sententiam stropha, seu binis versibus

finirent. Uerum arte poetica magis expolita et earminis genere aliquo ex argumenvi indole et tractationis natura accuratius constituto intelle tiam est,

animi assit ius molliore --

quam materIem proprIam subie ctos elegiae esse, in qua illi

versandum esit. Nec tamen intra eius fines omnino se continuerunt principes carminis au tores, Callinus, Mimnerismus. Philetas, Callimachus,

quantum ex fragmentis et aemulantiuM eos poetarum Romano

rum studiis intelligitur; ita ut omnino duo inter se diuersa carmintim genera constitvcnda esse videantur, aliud genus

elegiacum, externo habitu et stropharum breuitate ad diuersa argumenta adhibita notabile, elesia proprie dici . - Diuiti Corale

24쪽

CODICI Bus ET EDITIONIBU1. XXIII

1iem subio et te in eius locum in animo tuo surrogare .debes. Quae eum ita se habere, non leui iudicio adduimis, arbitrarer, alieno semper fui animo a Scalia gemuis traiectionibus, quas Broukhusius tam cupide est amplexus. Sed videamus nunc de eius recensione

accuratius.

Quam infesto vir summus fuerit animo in Mur tum satis constat. Ab iisdem odiis proficisti debuit hoc, quod Mureto plane deserto iterum ad Udinam Primam reuersus cst, eamque iterum a se emendatam operis excudendam tradidit. Nam ex Ald. pr. Scaligeranam ductam esse liquido mihi nunc constat; quo apso factum est, ut plurima, quae in Ald. sec. et mox

a Mureto egregie erant emendata, nunc iterum anti.

quis sordibus coinquinata proserrentur. Cumque Scaligero sensus Tibulliani candoris ac simplicitatis dees.set, doctrinae contra exquisitae copiae maximae, multa ille mutauit aut refinxit idocte quidem . quis neget 3 interdum etiam ingeniose, sed a Tibulli genio abhorrenti more modoque. Cum tamen Brouisusus eum religiose sequatur, Maligerana recensio, quod nollem factum, pro praestantissima perperam haberi coepit. Scal ιν tres libros liabuit r quorum unius copia ipsi sacta erat a Iac. Cuiacto, ICtorum princip., recentis illius et paullo ante typographicam artem inuen, tam scripti. quo tamen meliorem hodie extare non putabat. Idem excerpta peruetusta, in Chrestomathiae Albianae speciem potissimos locos complexa, possedit, quibus plurimum se adiutum este, testatur. De iis, quae moritu rimus, vide ad II, 6, I9. Sed et Dagmentum quoque peroptimum et quam emendatissiamum, a quarta libri tertii elegia ad finem usque libri

quarti, commodatum erat ab eodem magno Culacio, quo emendatius ullum antiquum exemplar legere non meminerat. Liber is sere lectionem veram et genui,

nam exhibet; sed interdum plane a reliquorum b 4 omnium

25쪽

omnium ieetione discedit; vi tamen nec semper eorum fidem elevare videatur. Vide ad IV, I, II s. a oo. s,

Passeratius in pauculis, quas in Tibullum comseripsit, notis saepe e vetere libro lectiones memorat e luem peculiarem ipsius fuisse etiam Brouisusio persua-

.m fuit. Ego tamen nondum induci possum, ut eum libro usum esse credam: sed potius de variantibus Si iii aut alterius superiorum interpretum intelligo, qua do veterem librum laudat. Certe, quotquot harum Uariantum comparaui, cum vno alterove Statii libro conuenire vidi: nisi quod L a. 79. ex libro affert rNum Veneris magno violaui numina verbo, quod a nullo alio memoratum vidi; ut ei I, 3, a. tuqua

pro irae. Etiam Lamvs Dousa filius libro vetere suo se uti

profitetur in uotis: sed nec inde nec omnino de suo multum ad Tibullum ornandum in medium attulit. Ianus Gebhardus, cum anima duersiones suas conorinnaret, sex codices Palatinos, cum excerptis e meminbranis ab Hier. Commelino suppeditatis, usurpaveratrsed nee diligentia satis magna . nec sagacitate et ingenio ea in re versatum eum esse dicendum est. Vir doctus, qui Cantabrigiensem editionem ado nauit, uno Laudensi, e quo excerpta etiam habuit Brouhliusius, Bodleiano, variantibus ex Aldina et Iibro Ferrarii usus, nihil tamen memorabile ex iis attulit.. Ianus Mou tityius , elegantis ingenii vir et multa. rum litterarum, haud dubie is est, cui Tibullus pluri-inum debeti si non interpretatione, tamen subsidiorum criticorum apparatu. Nam quae boni interpretis munus postularet, parum exploratum habuisse vide.

tur: pro more enim saeculi sui nihil videt, quod id strandum sit, nisi ubi in exquisitiorem loquendi se mam inciderit aut varietatem lectionis offenderit: tum

26쪽

vero exemplorum nube inuoluit et lectorem et poStam; luce interdum, quam expectabat, subdu mi tua,.gis quam illata; sententias obscuras nec illustrat nec ipse perspicit. Intia sngulorum vocabulorum aut enuntiationum cancellos ingenium et animum ille, ut solebant viri docti, continet. Scaligeri recensionem. studio et admiratione magni viri tanquam abreptus, religiose dequi, quam iudicio librorumque auctoritate vu. maluit. Deseruit tamen vel sic Scaligerum in nomnullis locis. Nec vero quisquam alius maioribus librorum copiis suit instructus. Nam et superiorum temporum editiones, et quae a 3octis viris, inprimis Statio let Soligero, e libris notata erant, diligenter e cussit, et ipse non contemnendas copias domo secum attulit; tres libros manu exaratos possidebat chartaceo et recentes; excerpta Lipsit e codicibus Romanis a Dousa ad marginem editionis Plantinianae descriptas duo Wittianos membranaceos, quorum alterum bonas aestae ΓΘ- vocat; variantes le stiones ex Coibertino codice; alias variantes ex Codice MSto a docta manu in editionis Brixiensis marginem allitas; variantes lectiones e eodice GuiL Laudi, Archiepiscopi Cantua xiensis; variantes lectiones e, libris scriptis excerptas a M. Ant. Poccho; Ant. Perreii Recognitiones adseriptas margini Ald. 333s. Idem ab Heinsio olim in Ti, bullum parata acceperat librum chartaceum, varian. tes lectiones ad editionis Gryphianae, quae in Vaticana erat, marginem notatas, collationes Ang. Colotii Bassa, in diligentiores illiis, quae Statio contigerant δduo Vaticanos; unum Fuluit Vrsiit etiam e bibliothe- ea Vaticana; librum recentem Scaligeri, cum eius ex cerptis et Culaciano; variantes lectiones ad marginem editionis Venetae I 47s. scalptas; excerpta ex veterp

h s libro

de maius opera In codicibus emendandis v. Mehua in Vita Ambrosii P. 29ο.

27쪽

Iibro se. Faleoburgit, e quibus tamen nihil allatum

vidi. '' De toto hoe excerptarum variantium ieetionum genere monendum, magna circumspectione et cautione earum usuin indigere. Nam primum ex uno

exemplari descriptae et translatae fere sunt in plura alia, addita iis passim a viris doctis alia, quae ii, qui describerent, et ipsa inter varietatem ieetionis resertent. Ita in Bocchi, Colotii et Perreii excerptis le- stionibus multae sunt virorum doctorum correetiones ruet suspiciones, multa alia ex veteribus editionibus. etiam Aldinis , adscripta, quae perperam pro noua cOdi in varietate habita sunt. Inspexerat etiam Hein. ius duo codices bibliothecae Bodleianae ex dono A ehiepiscopi Cantuariensis; quorum alter idem cum Laudensi esse debuit tres codiees Arehiepiscopi Ebor censis, et inter hos unum, Onullum, quoa viderat, vetustissimum. Ex eiusdem Aduersariis, posthac a Burinanno Secundo io lucem datis caput, in quo multa nostri illustrantur, libri quarti su et a. adiecit edistioni suae Broukhusius; item notas Heinsii. in quibus

cum multae eius emendationes, sere tamen ingeniosiopotius, quam verae, apponuntur, tum, praeter Variantes Statii et Scaligeri, excerpta ex libro Sehesserilaudanmr. Inserta lis etiam ea quae a Guyeto, siue ex ingenio, siue e libro Thuaei, ex excerptis, nescio quibus, rudi stilo conscriptis et e codice Regio, in

nostruin notata fuerant.

D. Ant. Hulpitis, Prosessor Gymnasii Patauini, vir doctissiuius, Scaligerana luxatorum carininum transpositione iterum eiecta, etiam in ieetione multis in locis a Scaligero ac Brouhhusio recessit: ut eius adeo editionem landum nosrae sacere consultum videretur.

Eodem fere apparatu in- Santeiiii, in qua cum de ceteris, structus fuit P. Burmann. in no- tum praecipue de Perreii Ex-va Propertii recensione v. praef. cerptis accurate agitur. Disiligoo by Corale

28쪽

Idem variantes le mones ex Foroiuliensi MSto eodice Guarneriano ' bibliothecae ε Danielis, membranaceo saeculi XU. .elegantissime seripto, excerptas editionis suae primis paginis inseruiti quae tamen non sunt adeo magni momenti, sed 'ubique cum ceteris libris conis

veniunt. .

Vulpii, ut modo dixi, vestigiis institeram in pri

re maxime recensione, nec ab ea recesseram nisi in

locis in ipsa praesitione p. I9. indicatis. Maiore nunc editorum librorum opparatu instructus, cum perspexissem, Scaligeri maxime in Muretum malevolentia saetium esse , ut, emendatiore Aldinae seeundae et Nureti lectione spreta, reuocaretur minus emendata Λldinae prioris lectio, nolui in manifesta 'deprauatione Scaligero et Brou khusio inhaerere; sed passim reduxi te stionem anteriorem, inprimis veterum editio. num Hasse altera ex Veneta principe ductarum, Regiensi et Vicentina maxime, eam firmante, aut codicibus adstipulantibus. - ' Versaveram olim, cum ad priorem recensionem accederem, et diligentius, qualia opus forte erat, enotaueram librum scriptum in hibsiotheca tum Regia cunde lictio et hae Regii codicis nomine designatae a me sunt) nunc Electorali Ducali, quae Dresdae est, seruatum. Liber iste quaternionibus constat, nitide et non indiligenter, saeculo XU. exaratus: nam latu insititios Aurispae, qui circa eius saeculi initia vixit, versus exhibet. Catullum, Tibullum et Propertium continet, non raro, quod inprimis in nouissimo poeta factum,doeta manu. emendatos. In calce haec leguntur: ABn-

, tus per me Laonem da Magno ano hi septuago mo,. nono super millenum quatertentenum. Decimo septimo Mas Octobres tirester decimam octauam horam. Ab hoc de Mamo ad Fabriciun. Chemnitiensem, et cum huius supelleistile libraria in bibliothecam Dresdensem codex

29쪽

eodex is peruenit. Non apiidem multa notabilia inpoEtae lectione. aut a vulgata diuersa, osserebat; nonnullas tamen lectiones unius vel paucorum librorum auctoritate subnixas suo sum agio confirmabat. Illud vero in eo inprimis memorabile, quod versus insitutios interpolatorum nomine notauerat. Libro I, eleg. a. post V. aq. vulgo inseritur distichon, quod ille cum duplici pentametro exhibebat:

En ego eum tenebris tota vagor cinxius urbe,

Presidio noctis sentis adesse deam. Seeurum in tenebris me facit esse V u. Ad priorem pentametrum adscriptum erat: Seneca flesuppleuit; et ad alterum: Aurispa vero e. Porro Lib.

Il, eleg. 3. post v. II. inseritur: Iasa ius solitur sabusis evellera Vaccas, . . Creditur ad mulctram consitis se prius. . notatum ad huius Ohaiu: Sem a. et eadm elegia

PD pereant artes et mollia iura colendi, 'O utinam veteri peragrantes more puellast.

priori versui appictum: Seneca suppleuis fle; ad alterum: Phitissus vero fle. Iam de Philelpho et Aurispa omnia sunt satis nota: D sed quis ille Seneca suerit,

nondum mihi liquido constat. Fuisse tamen aliquem veterum auctorum interpolatorem ex illo saeculo hoe

nomine, ex Vossio ad Catuli. p. a 84. discere licet, qui librum

n De Aurispa egit diligenter Broukhus. ad lib. I, et, a 4. et MahEucliellius Seritioriae Balia T, I. h. v.). Conserquoque Κyriaci Anconitani Itinerar. P. T. et 43. ubi in praef. p. 4O. distinhon quoque ab eo suppositum Tibullo recitatur. Versio Hieroclis ab Aurispa facta recensetur simul cum aliis a D. Bened. Mittarello In Biblioth. Codd. S. Michaelis ad Murianum p. 82. Est in eum epigramma Iani Pannonii T. I.

Tam doris fieribat cur niIAuri a . requiris pCredatur multo doctus ιι esse magis.

30쪽

librum inse. viderat Aeneidis, in quo Seneca priorum quatuor versuum, qui Aeneidi praemitti solent, auctor edebatur; et Lucani eodices, in quibus septena primos versus addidi s se dicebatur Seneca sed cum bis verbis: vi quidam volant avunculus Lutant. In Dresdens porro libro prima omnium elegia reliquis quasi praefixa videbatur, cum hoc lemmater Albii Tubiali in libros elegiarum prooemium incipis: in quo despectis diuitiis et militia Deliam amare et amari insem

utendum dicit; id quod et alii sibi persuaserunt, ut Ti

bullum tum, cum fasciculum elegiarum superiori tempore scriptarum emittere vellet, hanc elegiam praefixisse putarent, qua Messalae, quem in ea appellat, eum librum inscriberet. Fugerat me tum, cum priOrem recensionem adornarem, Tibullus e Codice MSto Matthiae Comini Regis Hungariae a Sam. Κ leserioa Κeres - Ecr Claudiopoli Ir a 7. in octonis editus. Nactus sum eum paullo post, lectionemque in noua recensione comparaui. Pauca tamen in ea obseruare potui , quae non in ceteris quoque scriptis libris occurrerent ; et omnino liber ille Corvinianus satis recens esse debuit, saeculo, puto, XU. exaratus. inantum ex praefatione intelligo, Propertium quoque et Catullium codex continebat: promittit enim K leserius, se eos Tibullo comites daturum esse. Habet hoe singulare codex, quod Elegiarum numerus usque ad finem conistinuatur, desinitque in Elegia XXXVII. Rumor ait er bro. etsi sub libri cuiusque ex trinis initium adscriptum

esi, nouum librum hic initium habere. inani libri

notatio' Fuit sane nomen Senecae apud seriorum aetatum homines frequentatum indoctissime ad plura supposititia ei assignanda; vi suspicari liceat ipsas notas Tironis et Senecae tali comamento nomen suum debere: inprimis cum idem Seneca M gister appelletur in mss. de quo v. locum Io. Pistorii ap. Werns- dors P. L. M. To. V. P. III. P. 1467,