Historia archiepiscoporvm Bremensivm a tempore Karoli Magni vsqve ad Karolvm IIII. ... ab incerto auctore deducta, et nunc primum in lucem edita ex Bibliotheca Henrici Ranzovii studio et operâ Erpoldi Lindenbruch

71쪽

Anno Domini M. CLXIIII. HartWico Archiepiscopo Conradum Episcopum, in Stadio consecratum, adhuc secum in Horburg detinente, iiii Kal. Martiiorta est tempestas maxima maris abundantia,&inuoluit aqua omnes fines maritimo resiae, Hadeleriae, omnem terram palustrem Albiae, irrae, de submersia sunt multa millia hominum, iumentorum. Submersiis est etiam Richbertus,Aduocatus Stadensis. Rei noIdus Coloniensiis clectus corpora trium Magorum, ut dicitur, de Mediolano Coloniam adduxit. Anno Domini M. Cet x vah.Christianus,Comes de Al-denburg,Duci Heliarico te opponens,castrum Vegeeue

tit Bremam intrauit, Bremenses eum recipiunt, volentes iugum Ducis excutere. Dux collecto exercitu, Bremam adiit Sed Christianus vada occupans fluminis Getae,Duci transitum prohibuit virtuose ibi vicique sedit exercitus quatuor diebus. Quinta die Christianus quatuor instaurauit acies pugnaturus. Dux terga vertens, abiit. Postea Cum magno exercitu reuertitur,li Christianus se recepit in Aldenburg, nihil timens. Postea Aldenburgensius bello se fodiunt intestino, ita ut sacerdote Missam cclebrante Fresones calicem effunderent, S deferrent. Vnde eadem urbs in manus Henrici Ducis data est,eamque obtinuitisque dum ab Imperatore humiliaretur. Hart icus Archiepiscopus dedicauit monasterium beata Virginis prope Stadium v I Kal Octob.

ELECTO, ET BALDEVINO

AN Domini M. Lxv via Hariwicus Archiepist, pus Bremensis obiit,v iii Nonas Octobris: Quo sunt clecti,Sifridus Alberti Marchionis filius,& tbertus Dccanus,5c factus est maximus tumultus intrema,Gnu-hri colino

72쪽

celino de Zueri ex parte Ducis insaniente, ita ut Si fridus clectus in Aldenburg cum Praeposito se transferret. Alii fugerunt Horburg Imperatore curiam habente in Bauen-bcrg duo electi Bremenses destituti sint,&de voluntate Ducis Bald inus, Haluerstadensis Praepositus cst intrusus Sifridus fit Episcopus in Brandelaburg Baldewinus licet senex bona Ecclesiae Duci concessit tuis. Pallium a Paschali accepit, in schismate consecratus, Ne potius

execratus.

Anno Domini M. Ca x x I. Thomas,Cantuaricnsis Archiepiscopus, a militibus Henrici, Regis Angliae, occiditur in templo. Christianus Moguntinus Archiepiscopus, Imperialis auia Cancellarius, sisedis Apostolicae legatus, cum Brabantinis per Lombardiam Sc Thusciam omia a depopulans, Bononienses inuasit, Gin equo residens,indutus thorace,& desuper tunica hyacinthina, habens in capite galeam deauratam, S in manibus clauam trinodem ipsi ita eodeni praelio dicitur strauisse nouem homines propria manu. Vidit Henricus Scholasticus Bremensis, qui tum

xxxv. annorum Notarius fuerat eiusdem Christiani ,eundem Archiepiscopum xxx v III. melioribus terrae dentes cum pertica manu propria excussisse Fugiunt Bononienses, Archiepiscopus ciuitatem obsidet,exercitusBononiensibus insultat. Papa Paschalis strenuitatem viri amplectens,

sic ei scribere solebat Paschalis Episcopus serim emori Dei, Christianissimo Christiano se offolicae legato. Ierialis auia Cance=atrio, Ropanae Ecclesiae filio fideliseimo, satur m Die semienti post victoriam, Archiepiscopus,

indutus Pontificalibus, magnam fecit solennitatem ob victori memoriam:S ipse assistens arat,quae est extra muros Bononiae, ubi quidam Episcopus Aquileiae aedificauit praeclarum palatium de marmore, S templum honorabile marmoreum, celebrauit solenniter diuina Astabant adsolennia CCC milites, omnes Monachi apostatae, & fere tot Moniales eiusdem secue,vi praeclare cantabant Ga

deamus

73쪽

deamus omnes in Domino, diem festum celebremus honore Thebaeorum martyrum. Epistola Sancti per fidem.

Gratia Gloriosus Deus. Versus Dextera tua Domine. Alleluia: Vox exultationis. Sequentia, Agone.Euangelium:

Cum audieritis prestia.&c. Post Ite missa est, Archiepiscopus Sistit acceptis obsidibus, S infinita pecunia, cum multa praeda luit Anconam,obsidens illam fere per biennium. Christianus Archiepiscopus licet Teutonicus , scilicet Turingus, dissertus cxtititi facundus, vir largus S illustris utens lingua Latina, Romana, Gallica, Graeca, Apulica, Lombardica, Brabantica, S lingua materna. Nulla ciuitas, nulla urbs ci resistore audebat Henricus praedictus Scholasticus retulit, se veraciter audiuisse quod asini sui exercitus maiores haberciat expensas,quam omnis familia Imperatoris, quae tamen opulentissima videbatur Clerici iam inae exercitus eius duo castra munitissima caeperunt. Iste Christianus Anconam tunc obsessam fame sic affecerat, ut calceorum S scutorum coria deuoralent. Subiugauit etiam Ferrariam S Rauennam Terra circa Bremam arsit grauiter, in aestate feruida fere per mensem, dc per secessauit. Equus locutus est sestari suo dicenti, Bibe diabole Anuitum me potens ad aquam minare, sed inuitum non poteris adaquare.., Anno Domini M.CLXX l .circa idem tempus Imperator Mediolanensibus offensius,Principes in auxilium V cauit,& praecipue Henricum Ducem. Qui cum ei dissicilis esset, a pedes eius procidit quem Dux leuare contempsit Sed Imperatrix eum leuauit, dicens: Surge mi Domine .memor esto casus huius S memor sit Deus. Obiit Alixardus, Abbas Stadensis, S de voluntate Ducis

uidam simplicissimus homo, Heri sic ide utritus, GΟ-Qschalcus prior,praefuit Ecclesiae tribus annis. Sed fortuna Duci a tempore, quo Imperatorem leuarc contempsit,

labefactari caepit.

74쪽

ANNO Domini M. CL xxv ici I. obiit Balde inus, Archiepiscopus Bremensis, cum ipsa die citet depositionis suae literas accepturus, S Magister Bettholdus eligitur, bio Ottone Praeposito appellante, Euermodus Episcopus Raceburg obiit cui successit Slfridus, Praepositus

Anno Domini M. CLXX LX.celeberrimum concilium congregatum est Lateranis ab Alexandro Papa x x. Pontificatus sui anno cessitque a schismate Iohannes Calixtus, ct fatuus est Episcopus Beneuentanus Archiepiscopi pavlia accepta a schismaticis abiecerunt.Christianus Mogian tinus, o Philippus Coloniensii per manum Hyacinthi Cardinalis receperunt noua pallia, refutantes omnem haeresin S schisma, praecipue Octaviani, idonis S Johannis, sic dicente quolibet Ego N anathematigori rcfuto

omnem haeresim extollcntem sic aduersus sanctam Roma nam Ecclesiaam Catholicam,praecipue vero schisma Octauiani,Widonisvi Iohannis, Dordinationes eorum irritas iudico, S eis contradico, S modo S in antea me obediturum iuro,&promitto fidelitatem sanctae Romanae Ecclesiae,& Domino meo Alexandro & successoribus eius uste intrantibus, ipsique serviam absque omni malo ingenio

contra omnem hominem , siccundum ordinem meum.

Consilia eius,quae mihi scripto certo mandauerit, vel ipse

coin miserit, nulli hominum prodam, neoctiam propericulo corporis aut membrorum. Legatum Ecclesiae Romanae honorabo, S ducam & reducam,& iuuabo expensis Sic me Deus adiuuet,& haec sancta Dei Euangelia His verbis dabantur Pallia In nomine patris, S silij Spiritus

sancti,& in honore Dei genitricis Mariae,5 sanctorum Apostolorum Petri S Pauli, SI sanctae Ecclesiae Romanae,5 Domini Alexandri Papar,tradimus tibi Pallium,sum Pium debeatissimo corpore Petri Apostoli, ut eo utaris in consectiones acramentorum,S corporis S sanguinis Domini,&

75쪽

mini,& consecratione Ecclesiarum lc Chrismatis, Scir-dinatione Clericorum, S cclebration synodorum. Dcundum Ecclesiae tuae consuetudinem. Amen. In eodem concilio Bertholdus ire mensas electus, petiuit consecrationem, Certissimus ordinari. Sed pridie sederat in concilio inter Episcopos datus cum iamcn non est et presbyter. Vnde magnam contraxit inuidiam. Et Magister crardus sic pro eo allegabat Domine pater Ecce Bromeniis Ecclesia concordi S unanimi voto oster tibi sponsum suum Magistrum Bertoldum , virum undique dignum Scinoribus approbatum, scientia decoratum hi, cratibus artibus an structum, utriusque testamenti pagina erudicum, decretorum legumque industria pCritum Virum, Ut apparet, personatum canonice, S sine omni contrad:ctionu lectum, petitque hodie a te accipere gradum sacerdor ij, ct cras Episicopalem benedictionem. Papa breuiter Crc-dimus tibi bene, Magister,sed dictum est, manum neminicito imposueris. Loquemur cum fratribus nostris, audiernus etiam diligentius modum electionis Examinantur Bremenses per duos Cardinales, Reincrum Papiensem S Iohannem Neopolitanum, S inuenti sunt discordare Papa in consistorio suo sententiatus est Fratres, vidi vestrum lectum, placet persona, placci sententia, placet eloquentia, placent etiam, tuan tym nouimus morCS VCI Um O-dus electionis displicet, praesertim quia cst infra sacrosor

dines, non dico subdiaconatum, sed acolytharum, electus, quo gradu, secundum rigorem iuris licet contrahere matrimonium, quod canonicis obuia institutis Audu:imus criam super haec appellationem factam ouam coactus est resignare appellator hasta per denuos eiecit eligi,& secun d eleisti cassauit primam. Praeterea electus vester ante isecros ordines suscepit regalia de manu imperatoris. Haec non admittunt dispensationem de facili. Dalia qua praeterimus. Inde est, quod electionem ve iram infirmamus,5 irritam iudicamus Data sciatentia volenti loqui deposito,non si data audientia sed hostiari clamabant leuate,

levate leuate. Eodem

76쪽

Eodem anno Si fridus, Brandelaburgens Episcopus, in

sedem Bre mensem cligitur, filius Alberit Marchionis, desedit fere annis qumque Nam antea in Brandelaburgannis xi sedit Media quadragesima Imperator in Gheysse-hus en Electionem Siscidi Bremensis confirmauit. In supradicto consilio Laterani erant a Papa consecrati Episcopi duo Anglici,&duo Scoti: unus solo cquos nerat alter pedes cum solo pedite. Erat ibi etiam Hybernicus, qui Henrico Scesilastico Bremensi, retulit, se non habere alios reditus praeter tres Vaccas lactantes, quas in defectu lactis parochiani sui per alias innovabant.

Anno Domini M. CLXXXII .quidam Bremensium, scilicet Thidelictis decanus, Harimicus custos, postea Archiepiscopus LSegebado sancti Pauli Abbas, Hermannus Praepositus de Burhen, S tylo praepositus sancti Uiltiadi, S alij quos Si fridus sublimauerat honoribus, conspirauerunt contra eum,mittentes ad curiam Romanam Heliaricum Canonicum,dictum obelstein, quod aleatoresset. Hic ubi crat incogi utus, sciuit in se fingere nequissimam sanctitatem. Sed Hinricus Scholasticus Bremensis, ei in curia restitit, silassicienter Archiepiscopum excussuit, videlicet quod varium non ferret, nec cum sivis vestibus alicui erogatis, mantellum cleriaud militis induisset S quod in deauratis phaleris nere incederet,nisi equo suo dato,cquum serui aut militis ascendisset. Et idem Heliariacus mustas alias iiivolas obiectiones elisit Imperatore cutiam habente Et sordiae, in Palatio, sub quo erat cloaca, fractis trabibus submersi sunt in cloaca octo Principes ii nulli nobiles Si plus quam centum milites, nullo Episeo-poici Clerico quidquam passi, Imperator vix euasit. Quidam Comes, Heinricus de Schwarteiaburg potens bi profundius conuit Qui semper sic iurauit: Si hoc fecero,vel dixero, submergar in latrina Anno M. c LX xxi i LI.obiit Slfridus Archiepiscopus Bremensis.

77쪽

scopo successit Harimicus secundus. Cui Imperator contulit regalia, Lucius Papa consecrationem. Anno Domnini M. CL xx V viva Abbas Joachim sic te Amechristo prophietavit: Cum fulerint completi M. CCLX. anni,nassectu Ante o istus,& hic pro sanctissimo habebitur. Eodem anno Bardeviich a Duce destruitur. Anno Domini M. CL xx xx. Bremensos maualis exercutis per mare se mouerunt. olde marus Stes iccnsis Ep scopus Regnum Daciae ibi voluitvsiarpare, quem

Ri x Capiens vincillauit Bremenses Canonicia urgensii-bu niuit i uicommoda pertulerunt, propter HarzWicum Ep:scopum tunc receptum. Ania. Dc mini M.CLxx x xv I 1. Hartinicus Archiepiscopus de terra promusionis metiam nauigans,in Bremam

perrexit, deferens ibi reliquias sanctae Annae,& gladium Petth quo Malcho auriculana amputauit Canutus, Rex

Danorum, mittens fiatrem suum WOldemarum Ducem,

Hanaburg QStadium proposuit expugnare. Sed Archie- icopus Hariwicus, Comes Adolphus ei apud Eyderam obstitcrunt, Rodolphus Bremensis Decanus a quodam vili fabro in Fresia in villa Dithusen cultro est perfossus Meadem nocte, scilicet Vrbani, mortuus est Bemtoldus, Livoniensis Episcopus, a paganis occiditur. Cui Albertus Bremensis Canonicus subrogatur. Iste Albertus

ciuitatem Righe aedificavit. Anno Domini M. CCIII I.Stedingi caeperunt Comiti Mauriciori aliis Dominis suis rebellare. Hart icus Ar-ςhiepiscopus in Stadio recipitur Hermannus Monastertensiis Episcopus biit. Cui Otto Bremensis Ecclesiae Pra, positus subigatur. Anno Domini M. CC v II. Hati icus Bremensis Ar- hiepiscopus, congregato exercitu Sted ingos inuasit, sed pecunia accepta rediit, post breue tempus obiit.

78쪽

NU Do mini, CC PII Voldemarus, leta, censis Episcopus, a Bremensibus eligitur,& quidam Canonicorunai mni heri lium pro eo ad Rosa anam soriam diriguntur. ςd quia illicentiatus a Papa wςςssit, Papaeum vir0que Epis pax priuauic Veni t/men id quibusdam ibi fauentibus, sedem remensem occupauiti. Voldemarus ciuitatem Stadensem,cuius turre dc domos tempestas modicum ante deiecerat, expugnauit, & rebus, omnibus in iiWientione Stephani die Domimica spoliavit.

ste tria di si dederunt Stedingi in grata i Uaeni Bremensium, Gurardo Episcopo&ministerialibus sociantur cottae

quorum insultus Bremenses Ducem Henricum ny itast

79쪽

Statim tardus Episcopus coties Albertus eastrum seper Schoenge aedificant, sed Dux Ho inrinas nuri illud

euertit tremenses postea cum tedii ii, sdemaro eiecto,Gerardum Episcopum introducunt. Vnde imperator cum fratre Bremensem prouinciari diruit M incendit. Castrum Vorda a Bremensis Ecelestiae ministerialibus o cupatur. Apud prancheneuorde iGerardiu Bromensi Archio Pis p.ri,pto pace inter sed Ducem facienda citau

GH A i, V s Palburnensis praepositus , Bernardi del Lippia . primo Conmitis, , bu Abbatis, demunt E scopi, filius,in Bremensis Ecclesia Archiepiscopum eligitur Castrum Otterenberge a Bremens Arehiepiscopo Obsidetur Wcapitur Hesmannus, Abbas sancti Pauli ita Brema, it Epistaditum substituistar Lealiensem Hor re

mes Adolphus auxilio Gerardi Archiepiscopi Heliarici Comitis Zuuerin, de Heinrici des eri, inuitatus clam, potentioribusNolsiatiae Albium pertransiit; terram o cupat Transalbinam Cinne; Asbotu, de niuerin in prae iociijtur, di tum Rege Iunoru

80쪽

du eodem anno obiit. Cui Godeschalcus, eiusdem Eccle sic Praepositus,successit Vulbrando, Pader burnense Epia scopo, in sedem Traiectensem translato, Bernardus, Embricensis Praepositus Paderburnae in Episcopum eligitur, Bremae a fratre suo, Bremense Archiepiscopo, Ordin tur. Hic erat filius nobilis Bernardi Domini cie Lippia,quia suae iuuentutis tepore in omnibus dominij vel militiae suae actibus Menue se gessit, ita ut circa maturam aetatem, quamuis cile debitas S contra ius insporta ad praelium deferretur, Minimicos potita victoria supcraret. Hic laudabilem vitam quo adseculum, laudabilius in Deo complens,apud Mandeliari Cisteriensi ordini se reddidit,&primum ibidem factus Abbas, non modicum post in Liuuopiam profecturus, clamentibus populis piscopus consecratur, ita ut in Vinea Dei egregie praedicando fidei ter laboraret. Mirares otio, Traiectensis Episcopus, Ber- nardum patrem suum in Episcopum cpnsecrauit. Idem PGerardus alimn stat em suum in Episcopum ad bur

nensem, sicut iam praenominauimus, Bremae ordinauit.

ab eodem Archiepiscopo Bremensii Hamburg recipitur.

s pus,ibiit. Et Bremensis Ecclesia iure su potita, a gist i in Aliacitum, Brem Schulastic in in Episco- .puli e git, qui. post a fastusest Prin in F rota Sed Rigenses Canonici alium scilicci, blicolaum eleger vim, diuque fuit alterinsecus eoram iudicibus limpetratis sede Apostolica, litigyium Tandem Papa Bremensibus silentium impchiii ix sua, Vt dicitdx, volun δῖς. Stedingorum insψlentiam repres ut D umini

licus apparatus dissetuitur diit HBrcinensis Archiepiscopus castrum lutere,contra Ste dingos edi at,scd ipsi iuud protinus euerterunt 'Anno