De morbis, qui ab animalibus domesticis contagio in homines transferri possunt : dissertatio inauguralis medica ...

3쪽

EVAUGURALIS MEDICA

5쪽

ΕXCELLENTISSIMO, AMPLISSIMO, HUMANISSIMO

REGIO EPISCOPO, DOCTORI THEOLOGIAE ET COMPLURIUM ORDINUM SUMMORUM EQUITI EI C.

AUTORI SUO BENIGNISSIMO, AMICO PAI ERNO DILECTISSIMO

OPTIME DE SE MERIΤο

6쪽

PIO GRATOQUE ANIMO

AUCT

7쪽

PROOEMIUM.

Iux uberrima illa rerum, de quibus dissererem, copia, tu haesitavi, quid eligerem, quum tironis non sit noviuidquam asserro; eum igitur sinem secutus sum, ut martem in libris pathologi eis minus iri iam mihi sumens iacium quam maximum hoc ex labore caperem. Praennibus autem digni mihi visi sunt, qui accuratius spe- arentur, morbi ab animalibus in homines transeuntes,aippe qui contagio translati et vehementissimi et ho-inibus porniciosissimi sani. Itaque historiam eii sy in mala gravissimorum illorum, mallei humidi, rabidi minae, lyphi carbuncularis ei in animalibus ei in ho-iuibus, nec minus ea, quae sini in uirisque similia acssimilia, breviter hisce pagellis describere mihi pro

sui.

n ALLEUS HUMIDUS.

Malleus humidus, morbus coniagiosus, in Solo equo-m genere exoriens, jam veteribus Graecis Romanisque edicis erat notus, sed iis quo ad nostram memoriam ab

8쪽

aliis aliter nominatus. Aristoteles l) eum no iiiiiii μῆλις commemorat atque asini A peculiarem morbum cellset. Ab Eumolo quodam Thebano μαλις αρθρῖτις V eatur, μαλὶς vrρα ab Absyrto. Vegetius Renaici denique eundem morbum descripsit, eique nomen malit humidi indidit. Praeterea OZaena contagio ου a equi, Cory; virulenia, Rhino carcinoma, ab Anglis Glanders, France gallis la Morve, Hispanis ei Italis Claniorro, Gerniam Rot κ, Roiκhranklieit appellatur. De natura huius morbi permultas variasque opinis

Des attulerunt viri docti, quas Omnes hoc loco exprimere longum csi. Nobis vero in Orbi sympio mala ejuque decursum accuratius conium plantibus ii recte juicare videntur, qui causam proximam in morbosa sysimatis lymphatici riusque glandularum conditione ponar qua lotius organismi dissolutio sensim sensimque ex riatur. Quod attinet ad causam, duplex est distinguen ciet enim morbus vel sua sponte id quo solo in equori genere, cui equus, a Sinus et mulus adnumerantur, 3 insectione, ea donaque non modo in aliis equis, ver

etiam in hominibus oriri potest. Num hic morbus eoiiagio in alios equos propagari possit, de eo multi vi docti, imprimis aetatis su portoris, inter se dissentiebat ei complures, ut Godine, Lo uchard , JI a rei, Chlbori, Dupuy, malleum humidum non solum aliis apinalibus contagiosum non esse, sed lac in equos quid ipsos ab equo posse transferri, contenderunt; verum liaccuratiores disquisitioncs, a Las osse, Mol si ei

9쪽

allis proximo tempore insiti uias. hac de re amplius dubitari non licet. Viborgii experimentis satis est demonstratum, Non solum materie e naribus effluente, sed ritam omnibus celeris sanguinis secretis et ipso San-;uine contagium divulgari posse. Nec minus Am mo-aius experimento probavit, ad malleum iriimidum excitandum, contagium soli membranae narium mucosae inseratur, necesse non esse. Quod licet aliis experimentis ii, aliis factis resulari videatur, non tamen est praeter- miliendum, corporis animantis ui insccito perficiatur, aeriam quandam dispositionem inesse oportere. Ceterum duplicem insectionis rationem distinguere possumus: oriri enim potest insectio maturie venenata in partem Orporis icta eram vel epidermido ea renio in irans aia; aut

inspiratione aeris, exhalationibus equorum malleo liu-mido Iaborantium eo inmixti, id quod ium praecipue ac- idii, quando multi equi hoc morbo assecli in stabulis

angustis, aere puro et luce carentibus, conclusi sunt. godem modo materia malleoidea etiam in homines irans- ertur, quamquam inulti iranslato contagio in hominibus morbum singularem, maxime perniciosum provocari ne-ςarunt. Sic li r u eger-IIa nso D I), malleum humidum iron ex insectione, sed remediorum ab usu ei cura Per-yersa orium arbitratur. Lor in Francogallus i et Wal linger 2) Germanus morbum ex equo contagio in hOminem iranslato orium descripserunt. Quod Wald in I) v. Grae se und v. Waliliers Iournal 1835 p. 53. 2) Ueber Κranklieiten an Pserden und thre Ηeilua D 2. Aun. Nien Ili16. p. 153.

10쪽

ger arbitratus est, insectionem non nisi localem essotid observationibus inultorum ei doctissimorum virorum de insectione universali saetis, satis reprobatum es, Tales insectionis universalis casus retulerunt: Tinelli

Prima mallei humidi sympio mala plerumque in

membranis mucosis, inprimis narium conspiciuntur, qu a.irum color, Secretum et si ructura alienantur. Tunicinarium pituitaria solito magis rubescit, et humor limpi dus o naribus si illat. Post paucos dies membrana niuncosa mucum flavescentem, viscidum, odore specifico cadrentem secernit; dein tunica pallescit, livescit; tunc maiieriam primo magis serosam secernit, quae sensim spis Siuscula ei puriformis, colore vel albido vel viridi sis narium marginibus instar crustarum suscarum adhaerens Positi an variis in locis iunicae narium pituitariae vesticulae vel pustulae liquore subflavo impleiae apparent quae ruptae ulcera relinquunt, syphi liticis illa quidem simillima, quorum cicatrices forma radiata et stellatii sunt insignes. Haud raro paries adnexas, concha S naiarium ci os uili inoideum aggrediuntur. Materia effluenti foetidissimum odit odorom. In decursu morbi jam glanidulae sub maxillares, praesertim in latere assecto iumesaciae cernuntur, quae manibus accuratius inquirenth,ua sensum afferunt vel pisorum vel nucleorum cerasoru conglomeratorum; Saepenumero autem ad magnitudinem mucis juglandis perveniunt. Jam vero morbus summum