De curandis hominum morbis, epitome praelectionibus academicis dicata

81쪽

ER MITTENS. 77 est, quae ad causas evidentes , ad complicationes, instantisque magnitudinem periculi re spicit, atque sic illas suo hic ordine considerabimius.

. 27. Cachecticus febricitantium habitus, di

gestionis, virium omni iam prostratio, solidostrum robur infractum, iluidorum neglecta re-Sorptio, extra Va alio, stagnatio, corruptio in tela cellulosa , corporisque cavis , pertinaces glandularum , viscerum in farcius , obstructiones, icterus, ast limata, nervorum vitia, tremores, paralyses, Sensu tam obliteratio, totius corporis atro hia, consumptio, acuta denique, hecti cave febris , lutermittemem partim mox ab initio circumdant, partim neglectam in Sequuntur . Interim hoc in ipso malorum fomite, ma gnorum interdum medicina morborum latet 6, io. ), praecipue illor lina, qt i ex Sub pressa in conquito infermittente originem habuere. Nec enim vanum febrium fit arundam 'puratoriarum nomen est, multasque cache ias,

Si miniarum in farctus, systematisque lympha lici inertiam, obstructiones, in phthisin o.

82쪽

ta F E B R -I S irpositiones; intermiliens, imprimis Verna, Pex: saepe dissipat, vel emendat, latensque in pernetralibus corporis a e per colytoria exmpellit , tenacem abdominis , pulmonum pituitiam resolvit, ad expulsionem disponit . . Hinc

ex si pressa praepostere febre, simplex ner vota tam benigna , quam imprimis pernici non fuerit, abundantissima morborum it m uiorum, tum chronicorum seges; et facilius certe Opus est, praesentem intermittentem fu Care, quam suppressam iterum revocare. Hii tot ex hoc . fonte ventriculi incommoda, o pressio, dolor, vomitus, inflatio; tot abdom innis infarctus, i Viscerpna, imprimis lienis, h patisque volumen morbose auctum, sciri his to asthmata, tussesque suspectae; tot ad nervos mutastases, e X quibus 4pasmi, convulsio multi-iplea , t rc ores, doloreS artuum, paralyses, caecitas, surditasque, originem sumunt; iot . denseque abScessus, cutisque de edationes,, et ulcera, propullulant . . t Nec tamen minora ex intermittente neglecta , et ex praeconcepici eandem, natui ae committendi opinione , profluunt incommoda : quorum

83쪽

INT E S ZI ITT E N S . 7 pari maior inepte in febri fugiam, tardius tandem, quam par erat, adhibitum, rejicitur.

In paludosis regionib: s nulla tam insons est intermittens vel aestiva, vel alat mnalis, qu ismon inopinato interdum aut in perniciosam, ex qua, nisi mox ab in illo compescatur, mors certa Vix, non Semper exspectanda est ; vel in acutam periculosam converti queat. t ut viribus exuti sunt, cachec ici multi, et sene S, et teneri infantes, et delicatulae mulieres; his ex longa intermittente infaustissima prognosis esti, Quo diutius quendam intermittens tenuit, pertinacius ea med camentis resistit, et in reci divas pronior est, praecipue quartana, vel re

tiana autumnali S.

Caeterum, quo brevior intermittentibus ap) rex ia, eo major in acutas propensio; in quo longior vero paro xysmis quies intercedit , eo evidentior in chronicas alsectiones nisus esse consuevit . In primo casu , vernali imprinus tempore, accedente methodo, victitque caletis ςiente, inflammatoriae febres; sub autumno Verr*, ex tertiana duplici, febres saburrat s pn riCui Q, non raro oriuntur. In Secundo, lis nis

84쪽

nis praecipue in farctus, Pedum cede ma , Iarca, pectoris, abdominis hydrops, icterus, et Lepaiis sciri hi, communius obServantur. Lienis inflario, sub paroxysmis Saepe magis conmspicua, pedumque inremescentia interdum critica, interdum innocua, frequentius mala; nisi solventibus , vel ipsi tandem sebii fugo cedet ucogantur; vel largo tenuis urinae profluvio Mysipentur. A paroxysmo intermittentium vel anticipan, ete, Vel retardati te, frequentius nihil in ipsa subre mutari observo. Quaeletamen in acutas transiturae sunt, illae per anticipationem Σί-

cessionum in illas ruere consuescunt. C interi.

quae dup ex est intermittens, ea priuSquc. I lota cedat, in simplicem converti solet. OriR, labiorum vesiculae, ulcuscula, crustis mox Ob

tegi solita, interdum spontaneam febris deceΞ-sionem indicant ; frequentius exspectationem fallunt. In ipso frigore febrili, ni stipernicio a

hominem tenuisset, mortuum, in longo licet artis exercilio, Vidi neminem, ne Senem qC'

dem. Viderunt alii. Quos subicalore periisse novi, hos acuta febris prius prehenderat. Iam

85쪽

INT ER M ITT ENS.f ples Oub paro Xysmis convulia nonnianquam di cedunt. f. et g. In febre intermittente legitima recte pertractanda, temporis non modo, quo febris quemquam prehendit, sed et annuae constitia tionis, et naturae subjecti , morborum praegresSorum, caUSarum remotatum, complicati nis ratio est habenda. Ex his comparebit, an febris naturae pro cerio tempore committendo f, io, ); an vero, et quibusnam auxiliis di ' i , curari' debeat. In hoc casu removenta sunt, quae febri occasionem dederunt; et, qd e ejusdem in acutam conversionem e Fcere PO 'sent, auferenda. In ipso qui dena insultu, sebi 'fugis loci ς esse vix potest: se , naturae nia tum auscultando, nimium sub frigore spasmia potu tenui , tepido , leniter aromatico , n a multo, et tegumentis paulo calidioribus mode-rzmur; inque senili, debiliori aegroto, vitae iribuε Iuraspicimus , quin successurum subri calorem stimulo artificiali incendamus. Calos inrita, tegumentorum detractione, aeris puri PQ uq e acidiusculo limitatur; raro, n

86쪽

8α F E A R I Ssub summo capitis dolore, pulsu forii ac duro,

cum deliri is, in plethorico corpore venaesecti nem implorat. Sudor, qui calorem sequitur, fovendus; atque patienter ab aegros ante, quin aut cales cientibus cundem urgeat, aut incauto refrigerio reprimat, sustinendus: sic enim apyrexi a pers ctior paro xysmum coronat, febriumque seque

lae securius avertuntur.

Sub apyrexia, plet hora evidens VenaeSectione corrigenda , cruditates, Saburrae , si quas a desese suspicio, aut certitudo Subsit, potu, remediis solventibus praeparandae, vel iam mobiles, per oesophagum, intestina, qua porta urgere videantur , expellendae Sunt. Hoc praestito ;Vel, si.nulla istorum indicia occurrant, nec constitutionis annuae cognita id exigat condietio, his subsidiis prorsus neglectis, ad ipsam febrem fugandam descendimus. Hoc ipsum obtinetur vel sola causarum , quae febribus favent, evitatione, cautove digestionis regimine , amarorum , tonicorumque

usu; vel denique remedio, aliis quibuscunque iacile superiore, cortice Peruviano. Ante hu-

87쪽

INTERII ITTE PIS . ius febri fugi, casu, non ratiocinio, rmelioribus remediis dicatis, detecti notitiam,

febres intermittentes curabantur quidem, atque nostris etiam temporibus diversissimis et penacontrariis inter Se rebus saepe profligantur: ita iit et emetica, et Cantia, et aromata calefacientia, et quae calorem moderant, rei redia nec minus abSolbentia, alcatina, quam acida adstringentia, quam relaxantia, figatae febris laudem nacta sint ; at o te exhinc ingens febri-fugoriim catalogiis; sed major certe fibrium, quae his singulis pertinaciter refragant Ur, numer as habetur. Neque meliori sorte remedia hoc aevo pro febri fugis venilitata, hypocast .ani, salicis albae cortex, radices amicae, Geiurbani, aliaque multa, in Stri Entur; ut qu. ae febrem quidem interdum Sanant, vernalem impcimis, gastricamque Sobolem, qu .am e et ica, et purgantia, jam maxime infregerunt; sed, quotiescunque rebellior caeteris quartana .a 1 mnalis, aut perniciosa demum intermi: cns au Zili Una potens expostulat , ad corticem Peru' ianum lubenter omnes confugiunt, et diviniri dii praestantiam coacti pro flentur . N i a la-

88쪽

M F E B R I stamen celandum hic est, huic ipsi demum coi tici febres interdum reluctari ; vel eodem suppressas, post breve spatium iterum , iterumque redire: quod imprimis in casu complicationis . 43. ὶ, vel et sub certis hominum,

atque ipsius adeo epidemiae constitutionibu non infrequenter contingit, ita ut cortex vel contrario praescribat ar consilio ; vel saltem rorum, complicationis cautis oppositarum, omni no indigeat connubio. Non igitur superflua liorum, quae febribus adversantur, investigatio est; quin ideo ad suspectissimum adeo ar-

aenicum recurrendum esse credamus; et frequenter ex antimoniali iam, mercurialium, optatorum, ammoniaci salis, aromaticorum unione,

majorem cortex emcaciam adipiscitur; qui alias solus, sufficienti dosi, longoque satis tempore porrectus, dummodo Sincerus, alienis certe non indiget. Superata tandem febre, ne in pristinum aeger morbum relabatur, videndum est : quod

tum continuato febri fugi usu, tum imprimis ciborum, qui et facile digeruntur, et salis nutriunt, delectu, aequa Vini generoSi portione,

89쪽

ve demum amaris, chalybeatisque medicamenatis, obtinetur. Maxime vero circa tempus ac horam quibus febris pridem quemquam praehendebat, nec non ad muliebres periodos re spiciendum est: sub quibus ad eundem morbum sat diu major dispositio manet, quae et a sortiori quovis pathemate, ab illis, quae de bilitant, in actum deduci consuevit. Atmosphaerae hi nidioris, paludum ei fluviis impraegnatae fuga , non modo recidivum morbum prae vertit; sed interdum sola est, qua rebellis aemgritudo queat debellari

90쪽

35I NT E A MITTENS

OR D. I. GEN. I.

FEBRIy PERIODICA INTERMITTENS LEGITIMA NERVOSA. . 29. Sanissimos caeterum homines intermit

tens legitima frequenter corripit, a causis Sen sus fugientibus oriunda : quas aut epide mica constitutio, aut pathemata animi, aut major sensibilitas, aut res alia demum , ignoto modo, in nervos potissimum agens , offerunt ; quin manifesta vel plei horae, vel cruditatis, et ga' stricae saburrae signa in iisdem occurrant, ad talius demum fomes, quam qui ipsam febrem in dispositis accendit, supponi prudenter que t. Hanc febrem intermittentem, sine vitae peri culo sat diu, et symptomatibus non insidiosis

incedentem, nervosam, vel simplicem benignam appellamus: in quam speciem quaevis altera intermittens, priusquam corii ce fugetur , reducenda est.

I. ao. Alii ex c0nsimili cpusa febricitant;