De iure coronandi pro electore Moguntino dissertatio

2쪽

REGES ROM A NOR UM,

QUA ALTERUM COLOMENSE

sCRIPTUM EXPENDITUR.

ONTROvERsIΑ est inter Mo-guntinum & Coloniensem At-chiEpiscopos de Itire Coronandi Regem Romanorum, Viri eorum illud competat.Iam enima longo tempore obtinebat, ut Succesibres omnes in . Imperio, quantum id fieri poterat, in sede Regia Aqui ranensi initiarenis . tur; quod autem Aqui granum

in Dioecesi CNoniensis Aresti Episcopi situm esset, ideo Colonienses ArchiEpiscoP ad se libo ius stri stare contendebant, 'M'guntini autem idemsibi .vindicabant, quod sedes Mosentina prima esset inter omnes, & omnium Germanicarum amplissima, electa in Metropolin ab omnibusFrancorum Principibus, & a Zacharia Pon-.tifice confirmata, cuius ea de re ad S. Bonifacium literae

3쪽

adhuc supersunt. Primates enim erant totius Germaniae Moguntini ArchiEpiscopi r obtinet autem ussis in omnibus pene Christianorum Regnis, ut qui in quoque Re gno inter Ecclesiasticos primum locum obtinent; illi cr- iam Reges consecrent; a. Diu igitur fuit certatum inter uti tamque, & quidem initio Moguntini prae Coloniensibus primas tuler mi, ut in ipsa etiam urbe A qui rancnsi praesentibus' Coloniensibus ArchiEpistopis cononationem peragerent. Tandem tamen Imperatorum studio, & obtenthsemper Iure Diceccscos, inualui consuctudo, ut, si qui coronandi essent Reges Romanorum, illi Aqui mum proficiscerentur, atque in ea Vrbe sacrum faciente Coloniense Archi Episcopocis eo coronarentur: 'Nihil enim unquam aliud bb ArchiEpiscopis Colbniensibus, quan 'tum quidem ex antiquis montimentis constat, pro Vindiacanda sibi Regum Romanorum coronatione allattim

fuit, quam quod urbs, iri qua illa fieri consueuerat.iri e rum Utorcesi sita esset, Moguntinis eandem sibi propter

primatum Sedis, S totReges ab ipsis coronatos assercΠ-ribus , Treuirensis quoque propter sedis antiquitatem aliquando competitor fuit, seu nunquam in Consortium acunissus, ut semper omnis Controuersia inter Moguntinum & Coloniensem constiterit, pro quo quidem Consuetudo . Vsus tandem obtinuit, ita tamen, vis forte Coloniensis defitisset ossicio suo, & forsita tulisset, fium' sibi Ius iterum assererentinguntini,tum praesertim, cum

extra Dioecesii, ArctuEpiscopi blonicnus,coronari Regem necesse esset. 13. Quod vero hactenus communi use fuerat feceptum, id demum promulgata consensu procerum S statuum a Carolo arto publica mone, quam Auream Bul-

4쪽

voeant, in legem mist, in que quotquot RE Carolo Quartqvsque ad Maam Mum Secundum Imperatorem Aquisgrani consecrati, ij, nemine refragan- te, ab ArchiEpiscopo Vonieldi quam in eius Dice-xesi fuere tonati; ab eo vero tempore, quod integrum propemodum seculum Conficit, quotquot fuere Impera' tores, uti non in Dioecesi Coloniens , ita neque ab Ele- ctore Coloniensi,sedia Moguntino ex veteri iure fuerunt consecrati,&coronari. Id proprio Iuri a Mogyntinis Electoribus factum fuisse, auefieri potuisse negant Colo- . nienses, aiunt Moguntini,quanquam de eo hon adeo po- , terant esse selliciti, freti iure suo tot annorum decuisu, δίtot actibus ipsis Electoribus Coloniensibus praesentibus, , neque refiagantibus exercitis, acqtiisito. ' ., Quinque autem sunr potissimum, quae Coloniensi, causet patronus pro vindicanda Electori suo Regum Romanorum Coronatione, nuper altero scripto tantra Moguntinum Electorem expotuit, quibus, u accurat . excutiantur, minime probari quod probandum suscepe- . rat, Ius nempe coronandi Regis Romanorum, non ideo a Moguntino a4Coloniensem Electorem fuisse translatatum, quod Aquisgranum inDioecesi eius esset situm, Meo quoqueintuitu a Carolo Quarto confirmatim,sed itaeo Iure Colonienses ArchiEpi opos semper Si a Caro δες Magni usque aetate fuisse usis, 't illud eorun ssibus in-

haerere censendum sit.

Primum enim a CarolσMagno hoc priuilegio Vrbem Aqui granum M Coloniensem Archi iscopum

fuisse ornatum.

Deinde fuisse hoc ius Coloniensi Archi Episcopo

bullis varior Pontificum & Imperatorum rescriptis

assertum.

5쪽

. Tertio a Coloniensibus Archi Epissi sis N ante δe post Auream Bullam semper fuiste usque, ad Maximilianum secundum exercitum, neque a MVuntinis, nisi raro, S ipsis consentientibus Vsurpatum. arto confirmatum publica sanctione a Carolo Quarto sine ullo Diccccsis Coloniensis intuitu, nullaque addita limitatione. Demum functiones a Moguntinis Electoribus in

Coronatione postremorum Imperatorum cXercitas, veteri Electorum Coloniensium iuri minime obesse asserit. s. Et vero quod primum attinet, an Carolus Magnus annoto 4. praeiente Leone Tertio Pontifice sanxerit, ut in templo Beatae Mariae Virginis sedes Regia locaretur, S locus regalis Si caput Ecclesiae transalpes haberetur, ac in ipsa sede Reges successores S haeredes regni initiarentur, nostra nunc nihil admodum attinet. Carolus quidem & Ludovicus Pius magnam vitae partem transegcre Αquisgrani, unde locus S sedes regia ab ipso Carolo vocata fuit. Nithardus autem lib. q. Palatium a quenses-demprimam Franciae vocat. Unde etiam propter memoriam iussu inq; Caroli Magni coronationem ibi peragendam esse creditum fuit, nec metu grassantis pcstis deterreri potuit Carolus Quartus, quin ad coronationem sti- scipiendam illuc proficisceretur, ut ait Harim. Iaurus de Coron. Caroli Glinthero quoque Ligurino idem persuasum crat, cum scriberet; es biprima loco veluticunabuti regni,

Carolus es volens, magno tum Francia Regi . t

Iraque seruiret,primam gestare coronam Dysit, or inscra Reges ibisede locari. Sed tamen tota illa narratio non alia nititur fide, quam ipserum Aquensium vetus quoddam praetensum Caroli Magni priuilegium in eam rem venditantium.

6쪽

od si vero'usspiam, qui in expendendis monuis mentis antiquis exactiori utilli rita dicio, totum illud Caia foli Magni priuilegium,ex quo in scripto Coloniensi nonnulla adducuntur, in dubium vocare vellet, poterat Vtique in medium afferre argumenta, quibus suam sententiam probaret, quantumuis illa Carolina Constitutioinserta sit tota Diplomati , quo Frideri cum Primum & Secundum Imperatores candem confirmasse tradunt, qui illam & Friderici Diploma referunt, scriptores, & inter eos etiam Goldastu siqna. 2. Constit. Imp. Ipse quidem Petrus a Beck, cuius authoritati tantum videtur tribuere patronus causae Coloniensis, fatetur Cap. r. a multis Ca- rolinam Constitutionem vocari in dubium; Reuerendus quoque Pater Bollandus Societatis Iesu, tom. 2. de Vitis Sanctorum 28.Januarij, cum vitam Caroli Magni recitat, ita pro sua modestia de hoc priuilegio scribit: me diplo. maia iuricens , compluriae in eo miramur, nam sus ectare

aperte quae Hier Imperator recitat, re itio ita uensis Ecclesiae tuetur, vix audemus. Et iterum: HenIt aa Carolum Leo Tertim exeunte anno Io . sed non legitur accitus

si eo fui se ; perductus tamen eo est Carisiaco, quaUrani. Haud igitur obscurum est, quid P. Bollandus de hoc priuilegio senserit: sed illud nunc quidem nostra paruim

refert:

Nam de loco ubi cis onari Reges & Imperatores

Romanorum fas sit, nulla nunc est quaestio, An Veromu nus consecrandi Reges ab eodem Leone Tertio S Caro. Io Magno circa an mim. 8o .collatum sit Coloniensi AN chi Episcopo, quis ait Z Iactat Coloniensis Muci patinianus, aliquot Pontificum hullas in rabulario Coloniensium Archi Episcoporum reperiri, ex quibus manifesto constet, iam ab initioImperi, Germanici hoc Ius ad Co

7쪽

lanienses ArchiEpiscopos spectasse, ubi vero ad rem ventum est, nullos producit, Petrum tantum a Becknuperum scriptorem testem laudat , qui Carolum Magnum Hildeboldum hoc munere ornasse referat, in historia Α-quisgranensi. Sed neque hoc air Petrus a Beck,Clim Cap. 7. ea de re ageret, nequoesi id diceret, hoccine probasse fueri ' Cur non producuntur veteres illae Pontificum bullae ' Sane tantum operae facilemerebatur nobilis luec

controuersia. Ego vero neque apud coaetaneosscripto-

ε ,quoru aliquot habemus,neq; apud posteriores quidquam tale inuenio. Ne quidem Coloniensium Archi Episcoporum quenquam eo priuilemo , quo res pene tota confici poterat, usum fuisse conuat. Vses vero elusinodi priuilegio dici posset, si vel ostentassent unquam vel insecutos post Carolum Magnum Reges Imperatores coronastent. Familiatissimum filisse Carolo Hildebol- dum lego in Thegano cap. . de vita Ludovici Pij, orna Lum ab eo munere hoc, quo deinde Archibiscopi Col nienses in coronandis Imperatoribus ex familia Caroli Magni usi fuerint,nuspiam lego: Neque etiam ulla illius in Carolina Constitutione ante allata, aut uspiam alibi fit mentio. Necesse igitur est, ut melioribus testibus probetur, hoc priuilegium personale a Carolo Magno ArchiEpiscopo Coloniensi collatum fuisse, ut fide dignum haberi, & ab ullo prudente admitti possit. Nec quicquam magis c re fuerit, quam illas ipsas Pontificum Bullas ad vindicandum hoc personale priuilegium ex Archivo

Produci, ut eiusmocii authotitate allata de re tota rectius

transigi possit.

T. Alterum quo Patronus causae Coloniensis regias in Germania Coronationes etiam extra Dioecesin suis Ε- lectoribus asserit, nititur a thoritate quarundam bulla-

8쪽

shm Pontificiariina,& rcscriptorum Imperialium,Et quia dem quas affert bullas Potui ficum, quinto primum a Ca-λlo Magno seculo editas ex odorici Rinaldi continuatione Annalium Barronij excerpsit: vetustiores enim bullae, quibus hoc Ius ab initio I crh Germanici penes Coloniensius Archiepiscopos fuisse probari poterat, adhuc in tabulario, si credere fas est, asseruantur: Quas adducit, Innocenth Terib esse ait, Clementis Quarti, Vrbani Qis arti,& Gregorij Decimi,quam recte,quaue fide,mse milii praeibit Rinaldus. Solus enim est Innocentius tertius, cuius authoritate nititur, Res vero ita habet. Mortuo sub finem seculi duodecimi Henrico Sexto Inis peratore Friderici Primi filio,scissis Electorum & Princi

pum studijs, alij quidem Philippo Sueuiae Duci, alij a

tem Ottoni filio Leonis Magni Saxoniae&Bauariae Ducis, ex Anglia accersito studebant se Inter eos primast nebat Adolphus Coloniensis ArchiEpiscopus. Conr dus autem Moguntinus Archi Episcopus tum forte ab rat in oriente, reuersiis Primum in Germaniam, cum i ter se diuisa tota bello arderet, fiustra utrumque Electum

Imperatorem conciliare conatus, quorum Uterque Ope- iram dabat, ut summi Pontificis, qui tum erat Innocentius Tertius,gratiam colligeret, Ea in re negligentiorem fuisse Philippum otione ait Rinaldus anno IIo8. num. Hic enim scriptis ad Pontificem literis, quantum parens eius molestiae &aerumnarum exhausissed, ut i Romanam Ecclesiam contra Fridericum Primum tueretur, pluribus exposuerat, seque in augustorum sede apud Aquisgranum loratum , consecrationem & coronati

nem de manu Adolphi Coloniensis Archippiscopi a diisse significauerat, Erga Philippum autem non poterat' mus Pontifex ita bene esse affectus, memor iniuri

9쪽

mim quas a Sueuis Imperatoribus Romani Pontificόss rpius pcrtulissent , quemadmodum eas in deliberatione nocentu Pontificis super facto Imperis de tribus Electis, Fridorico nempe Secundo tum puero, Philippo &Ottone expositas adducit idem Rinaldus anno Iroorium. &seqq. v 8. Cum igitur Innocentius constituitat secum non consentirem Electionem Plailippi Suculae Ducis, ut Germantie Italiaeque procerum animos a Philippo auersos

Ottoni conciliaret, eo etiam argumentoad eos usus est, quod Philinus, nec abeo qui potuit, nα ubi debuit, fuerit , ranas , cum Tarantasiensis Archioscopus tanquam extraneus se ad quem id m/mmepertinet,euocatsu, eiremistrinum

erit imponere diadema. Ita scribit ad Principes Germaniae apud Rinaldum anno Iroo. g. 23. In deliberatione autem facii apud Rinaidum, qua praecipuas rationes seu meri a cauta utriusque Electi Imperatoris Pontifex expendi i , Coronationis non meminit. Tum etiam recte id argum tuna Vrgere poterat Innocentius Tertius. Quid enim Coronatio Regis Germaniae Taranta sensis AG iEpiscopi, extranei hominis, intererat, haud dubie aliter locu tu riis, si Philippus a Conrado Moguntino Archi- Episcopo, qui tum aberat in Oriente, &reuersiis nemini prorsus se addixerat, teste vrspergensi, fuisset coronatus, quod ab eo reduce factum misse, sed falso, ait in annalia. bus Anglicis Rosetius.. 9. Quanquain enim Innocentius Tertius, ut partes Ottonis si rectius promotum iret, Adolpho Coloniensi passim hqcius asserebat, quod ab ipsa coronandi essent Reges Romanorum, ubi tamen ad Conradum Mogunti num sicribit, eumque hortatur, ut sedis Apostolicae sententiam recipiat, eumq; Imperatorem proliteatur, quem

ipse

10쪽

Ipse Iure fuisse electum agnouisseri postquam narrauerat, .expugnato & capto Aquisfrano, Ottoni in Augustali se deposito ab ArchiEpiscopo Coloniensi Regm coronam

dicituriστι-nere. Diri 'rait, n9n ebet uti inscripto Coeloniensi hareverba adducuntur exa inaldo ad ann tim i267. g. o. quo particulam epistodae repetit, quam integram ante inseruerat historiae suae ad annum il99. mim. 29. Quanquam idem mi entius III. verbis in scripto Coloniensi cita- tis, ceu Clementis IV. essen t,ad ArchiEpiscopum Treuirens scripserat, non essedubium, quin coronatio Regum Alemannorum ad Coloniensem Archi scopum pertineat, nudeliquerit, quare meruerusea dignis at riuari ηm, fletiam deliffuisset,per Tarant ensem ita AiEpiscopumsuo non aeraraurepriuandiu Auim irae iurisdictioni minime subjaceret,aiud Rinaldum Hannum I 267. g. ao. Deinde omnino notandum est, Innocentium III dungere locum S peribnam. Vti enim tuetur partes Ottonis, quia erat ab ArchiEpiscopo Colomen si corona. .ius, ita etiam ideo eas potioresesse ait, quia id Aquis a- . ni contigerat, quam eamob causam exbignarat Otto, ut in illa coronam posset. Ita enim scribit innocentius literis ad Proceres Lombardiae datis, Ac alijs ad Bertoldum

Zaringiae Ducem, apud Rinaldum ad annum Iros. Dum. 23. non Clemens IV. vii est inscripto Coloniens: Dux Philippin nec ubidebuit, nec a quo debait,coronam ct unctionem accepit, Rex vero suo, se ubi debuit, videlicet t quis- vani,cta quo debuit,scita venerabilis atrenostro, Colonien

si rchupiscopo recepit virumque. Haec est celebris illa Mdecantata bulla, inserta deinde iuri Canonico, S incipit venerabilem exti de Elect. & electi potest. quam integram etiam.recitat Simon Schardius cap. IV. de origines lectorum. . B Etsi