Opera omnia;

81쪽

AD APPIUM PULCHRUM. 69

si id est maxime astrati, omnia ad suam utilitatem reserre :quid mihi tandem erat utilius, quid commodis mei aptius, quam hominis nobilissimi atque honoratissimi conjunctio cujus opes, ingenium, liberi, affines, propinqui, mihi magno, Vel ornamento, vel praesidio esse possent imus tamen ego omnia in expetenda amicitia tua, non astutiam Undam, Sed aliqua potius sapientia, secutus sum. Quid i illa in Cula, quibus quidem libentissime ad Stringor, quanta sunt tStudiorum similitudo, suavitas consuetudinis, delectatio vitaentque Victus, Sermonis societas, litte is interiores. Atque

haec domestica. Quid illa tandem populari ad reditus illustris in gratiam i in quo ne per imprudentiam quidem errari PoteSt, sine suspicione perfidiae amplissimi sacerdotii collegium in quo non modo amicitiam violari apud majores

noStros fas non erat, sed . ne cooptari quidem sacerdotem licebat, qui cuiquam ex collegio esset inimicus. Quae tomittam tam multa atque tanta quis umquam tanti quemquam fecit, aut facere potuit, aut debuit, quanti ego Cn. Pompeium, socerum tuae filiae t Etenim si merita valent: patriam, liberos, salutem, dignitatem, memetipsum mihi per illum restitutum puto si consuetudinis jucunditas quae fuit umquam amicitia consularium in nostra Civitate Conjunctior si illa amoris atque officii signa quid nihi ille

non commisit quid non mecum Communicavit i quid de b. se in Senatu, Cum ipse abeSSet, per quemquam agi maluit tquibus ille me rebus non ornatissimum voluit amplissime tqua denique ille facilitate, qua humanitate tulit Contentionem meam promtione, adversante interdum aetionibus sui. quo studio providit, ne quae me illius temporis invidia attingeret, Cum me Consilio, tum auctoritato, Um Rrmis denique eaei sui. quibus quidem temporibus haec in eo gravitas, hae animi altitudo fuit, non modo ut Phrygialicui, aut Lycaoni, quod tu in legatis fecisti; sed ne summorum quidem hominum malivolis de me sermonibus crederet. Hujus igitur filius cum sit gener tuu S, Umque, Praeter hane conjunctionem amnitatis, quam sis Cn. Pompeio Carus, quamque jucundus, intelligam quo tandem animo in te esse debeo i cum praesertim eas ad me is litteras miserit, quibus, etiamsi tibi, Cui sum amicis Simus, hosti essem, placare tamen totumque me ad ejus viri, tu de me meriti, voluntatem nutumque Converterem Sed haec hacte-54 ne eooptari quidem Sic cum . ut Itom Med. vel nec optari, ut Cul. Graevio edidi, it et ante Gruterum 2. Ven. 469. 47l. 1477. 9c. Sed nec migo indebatur Gebbardus es mss. optreri, ut bene Graeviu Vidit, natum Pali ne optari edidit, ubique insolen est e ne ooptari. In SS. antiquissitiora captans. Etiam alii libri, s. misis semel scriptum fuit, sed ut bis n. ter, e . r. habent vel ne optari legeretur indu error ortu..

82쪽

nus pluribus enim etiam fortasse verbis, quam necesse fuit,sCripta illat. Nun ea, . quae a me perfectu, quaeque inStituta sunt, COEn OSCO.

Νon ouca desiderantur, quae fortassis tib USO C/c Ge-

tracta sunt.

Atque hae agi uius, et agemus magis pro dignitate, quam pro periCulo tuo. Te enim ut spero propediem Cen SO-Tem audiemu : Cujus magistratus o Ciu, quae sunt a X imianimi, Summique consilii, tibi diligentius et a Curatius, quum haec, quae nos de te agimus, Cogitanda SSe en Seo. Vale.

Gratulatur Appio de absolutione majestatis, et de ambitu similem eventum sperat Laudatis Pompeio et Bruto, pollicetur operam suam ad notandos, qui testimonium in Appium pretio dixerant. Augurales libros ad otium utriusque servari, orationes autem mitti cupit et humaniores litteras pollιcitus, monet, ut proavum censura imitetur.

M. T. C. APPIO PULCHRO, UT SPERO)CENSORI S. D.

p. 43. UΜ essem in castris ad fluvium Pyramum, redditae 'mihi sunt uno tempore a te epistolae duae, quas ad me Q. Servilius Tarso miserat Eurum in ultera dies erat adscripta nonarum Aprilium : in altera, quae mihi recentior videbatur, dies non erat. Respondebo igitur superiori prius, in ita scribis ad me de absolutione majestatis de qua, etsi permulium ante Certior factus erum litteris, nuntiis, fama denique ipsa nihil enim fuit Clarius non quo quisquam aliter putasset; sed nihil de insignibus ad laudem viris obscure nuntiari solet: tamen eadem illa laetiora fecerunt mihi tuae litterae : non solitur quia planius loquebantur et uberius, quam Vulgi Sermo, Sed etiam, quia magis videbar tibi gratulari, cum de te e te ipso audiebam. Comple Xus igitur sum cogitatione te absentem epistolam Nero osculutus, etiam ipse mihi gratulatus sum. Quae enim a Cura Ct Populo, a Senatu, a judicibus, ingenio, industriae, virtuti tribuuntur: si mihi ipse assentor fortas Se Cum ea

esse in me fingo : mihi quoque ipsi tribui puto. Nec tam gloriosum exitum tui judicii exstitisse, sed tam pravam ini-55 quae a me perfecta, . inst. s. J nondum absolutis Perfecta habent Victorius e s. sedie edidit protecta . Omne MSS. O tri. qiiod Onanes secuti sunt Ego iameri 56 itia mihi assentor c., sulci Votus restitui Si Cicero seripsit pro sine dubio delenduim ut mirer in eoiecta, alii festa esst, frigida tautolo nominem haesisse est parentheSIS gina nam instituta nil differt. I livesr Difesta, qua invidiam Sequenti PrOPO-sa autem ista esse debere, indi a iuuit sitionis an,oliri vel minuere tentat. quinque Ci ero dixit primum de rebus causae hic nudum Vestigium est, quina e jam perfectis deinde de coeptis, quia requirat. Eou dubitaY delere.

83쪽

AD APPIUM PULCHRUM. i

micorum tuorum mentem fuisse mirabar. De ambitu vero quid interest, inquies, an de majestates Ad rem nihil .

alterum enim non attigisti 7 alte iam uia Sisti. Verumtamen est majestas, 48 ut Sulla voluit, ite in quemvis impune declamare ii Ceret. Ambitus vero, ita pertum vim nubet, ut aut Ccusetur improbe, aut defendatur qui enim b. facta, aut non faCt largitio ignorari poteS . Tuorum autem honorum Cursus, Cui suspeCtus umquam fuit . mi-Ferum, qui non assuerim i quo ego risus excitassem ' Sed

de majestatis judicio duo mihi illa ex tuis litte iis jucundis-Fima fuerunt: unum, quod te ab ipsa republica deseia sum Fcribi : quae quidem, etiam in summa bonorum et forti uim Civium copia, tueri tales viros deberet: nun vero eo magis, quod tanta penuria est in omni, vel honori S vel aetati gradu, ut tam orba Civitas tales tutores Complecti debeat alterum, quod Pompei et Bruti fidem, benivolentiamque mirifice laudas Laetor virtute et Officio, Cum tuo-Tum neCeS Sariorum meorum mi CiSSimorum, tum sterius,

Omnium saeculorum et gentium principis, alterius jampridem juventutis, celeriter ut spero Civitatis. De mercenariis testibus a suis civitatibus notandis, nisi jam factum aliquid est per Flaccum, fiet a me, cum per Asiam decedam. Nunc ad alteram epistolam venio. Quod ad squasi formam Communium temporum et totius rei publies misisti expressam prudentia litterarum tuarum valde mihi est grata. Video enim et pericula leviora, quam timebam, et majora praesidia, si quidem ut scribis omnes vires civitatis se ad Pompeii ductum applicaverunt: tuumque Simul promtum animum et alacrem perspexi ad defendendam rempublicam, mirificamque cepi voluptatem e hae tua diligentia, quod in summis tuis occupationibus, mihi tamen rei publicae statum per te notum esse voluisti. ambs augurales libros ad Commune utriusque nostrum otium SerVa. Ego enim a te Cum tua promissa per litteras flagitabam, ad urbem te otiosissimum esse arbitrabar nunc P. AEM. tamen, ut ipSe polliceris, pro auguralibus libris, orationes ''tua Confecta omnes X spectabo Tullius, cui mandata ad me dedisti, non convenerat me ne erat jam quisquam

5 alte ram auxistι se majestatem re et declamari nil reseri, nam U- pop. Rom. In ed. Gruteri irrepsit, tramque rectum Cicero tamen, Nan- opinor Vitio Perarum, alterum, non tum Observavi, Saepius licet passivo animadverso a J. GrotioviO am in jungit, striam activo.DOtis monuisset de hac mutatione. Sed 59 a libros ad- otium serva Pro tamen As Gu habent alterum Meserva, quod Cicero in hac Sententia

58 e Sulla voluit Nempo in leg solet dicere : et suspicatus aliquando Cornelia de majestate, in qua vis ori sum, si legendum. Sed et aliud e mitiis diligentius et accuratius desinita emptui in Claus notavi. erat mox variaut libri inter declamα-

84쪽

nie Um tuorum, praeter omne meos, qui Sunt omnes tui.

Stomachosiores meas littera quas di Ca esse, non intelligo. bis ad te scripsi, me purgans diligenter, te leviter accusans in eo, quod de me Cito Credidisses quod genus querelae mihi quidem videbatur esse amici Sin tibi displicet, non utar eo posthac. Sed si, ut Cribis, hae litterae non fuerunt disertae, scito meas non fuisse. Ut enim Aristarchus Homeri ver- Sum negat, quem non probat Si tu libet enim mihi ocari quod disertum non erit, ne putari meum. Vale, et in

Censura, si jam es CenSor, Ut Spero, 'de proavo multum cogitato tuo.

Gratulatur de absolutione ambitus nuptias Tullice racusat se insciente confectas, quibus ipse ad declarandam Appi benivolentiam factus si diligentior.

GRATULABOR tibi prius ita enim rerum ordo o Stulat deinde ad me Convertar. Ego vero vehementer gratulor de judicio ambitus : neque id, quod nemini dubium fuit,

absolutum esse te; sed illud, quod, quo melior civis, quo vir Clarior, quo fortior amicus es, quoque plura virtutis et industriae ornamenta in te sunt, eo mirandum est magis, nullam ne in tabellae quidem latebra fuisse absconditam malivolentiam, quae te impugnare auderet. on horum temporum, non horum hominum atque morum negotium lnihil jam sum pridem admiratus magiS. De me Rutem, Suscipe paullis per meas parteS, et eum te esse finge, qui sum ego: si facile inveneris quod dicas, noli ignoscere haesitati, oni meae. Ego ero Velim mihi, uitiaeque meae, sicut tu amicissime et suavissime optaS, PIOSPere evenire ea, si quae, me insciente facta sunt a meis: Sed ita CeCidisse, ut agerentur e tempore, per omnino Cum aliqua felicitate, et opto. Verumtamen tu me in hac Spe tua sapientia et humanitas Consolatur, quam Opportunitas temporis. Itaque, quemadmodum expediam X itum hujus institutae orationis, non reperio neque enim tristius dicere quidquam debeo ea de re, quam tu ipse ominibus optimi proSequeris neque

non me tamen mordet aliquid in quo num Vereor, ne taparum perspi Cias ea, quae gesta Sunt ab alii ESSeaeSta, quibus ego ita mandaram, ut, cum tam longe abfuturus essem,

ad me ne referrent, agerent, 2 quod probassent. In hoc

60 de proαvo Appi Caeco, cujus quo passim in his epistolis est Mox om-eensura nobilis suit, quam per quin nino habet aliquid ambiguitatis; namquennium solus eSsit habet, ut opinor, vim amrmandi, non 6 quae me inscient acta suntJ em bene latine.pe de conjucio ejus cum Dolabella, de si quod probassent in probarent r

85쪽

AD AΡΡIUΜ PULCHRUM. et a autem mihi illud occurrit . . Quid tu igitur, si assuisgos t

uem probassem de tempore, ni it te invito, nihil suae consilio egissem tuo. Vides sudare me jam diadum laborantem, quomodo ea tuear, quae mihi tuenda Sunt, et te non offendam. aeva me igitur hoc onere. numquam enim mihi videor tractasse causam dissiciliorem Si habeto tamen nisi jam tunc omnia negotia cum summa tua dignitate diligentissime confecissem, tametsi nihil videbatur ad meum erga te pristinum studium addi posse s tamen, hac mihi 63 affinitate nuntiata, non majore equidem Studio, Sed acrius, apertius, significantius dignitatem tuam defendissem. Decedenti mihi, et jam imperio annuo terminato, ante diem III nonas Sextiles, cum ad Sidam navi accederem, et mecum Q. Servilius esset, litterae a meis sunt redditae Dixi p. 45. statim Servilio, etenim videbatur esse Coinmotus, ut omnia , me majora exspeCtaret quid musta benivolentior tibi,

quam fui, nihilo sum factus es diligentior ad declarandam

benivolentiam, multo. Nam, ut Vetus nostra Simultas antea stimulabat me, ut caverem, ne Cui Suspi Cionem siCte reconciliata gratis darem HAE si amnitas nova curam mihi a fert cavendi, ne quid de summo meo erga te amore detra-Ctum esse videatur Vale.

Appio gratias agit, quod suos in supplicatione decernenda adjuvisset: parataque illi .cia pollicetur de Dolabellae reconciliatione non

demerat censuram Obtentam esse Sperat.

Μ. . . APPIO PULCHRO S. P. D.

QUASI divinarem, tali in ossicio fore mihi aliquando expe

tendum studium tuum, sic, Cum de tui rebus gestis agebatur, inserviebam honori tuo. Dicam tamen Vere plus, quam acceperas, reddidi Sti. Qui enim ad me non perscripsit, te non solum auctoritate rationiS, Sententia tua, quibus ego non si viro contentu eram, Sed etiRm opera, consilio, domum veniendo, conveniendi meis, si nullum munus

nam non est illud probare res transi psisse assinitas nova respondet, ut veαens ante actum Sequentem Vereor, tu nostra simultas. Cui si clare estne ita factum sit a librariis e sequenti in Gu. . recepi Idem habet etiam huM rem probassem asseret, quod . nec ipsum iisplicol. 63 amnitate renunciata J AEtsi re Bene aespondent istimulabat 45yenunciare dieitur ei pro nunciare, ut et ei. Sulpicius dixit IV, 5 init tamen, qui AE nullum munus 6'eii J Sio Graevi- libri ser plures, nostri omnes habent US bene pro onus edidit eis optimo, nunciata, etiam edd. r. Rom. 1469. quod et Lambinus vole a roscribi. EI471. J477. Med. o. et renunciata onere nom Pte dicatur religuum cere. Osinitas etiam aliquid ambiguitatis a nec omκ ljici bene dicitur, praesertim het. nunciata restitui, ut et Graevius in laudando saltem opus os dicendum fecit esset, quod olim mihi in mentem vene-64 si innitas novam curam aiffert rat. Etiam infra nostrum M onu mi-

vix dubitavi unquam, Ciceronem seri hi nuu satis plac*t,

86쪽

ossici cuiquam reliquum fecisset Haec mihi ampliora

multo Sunt, quam illa ipsa, propter quae hae laborantur. Insignia enim virtutis multi etiam sine virtute assecuti sunt talium virorum tanta studia assequi Sola virtus poteSt. Itaque mihi propono fructum mi Citiae nostrae, ipSum mi- Citiam qua nihil est uberius, praesertim in iis Studiis, quibuS Uterque nostrum devinctus est. Nam tibi me profiteor, et in republica socium, de qua idem sentimus, et in quotidiaua vita conjunctum sibi is uitibus studiisque, quae colimus. 7 Vellem ita fortuna tulisset, quanti ego in ne tuos facio, uti tu meos facere posses quod tamen ipSum, neSCi qua permotus animi divinatione, non despe-b ro. Sed hoc nihil ad te nostrum est onus. luid velim sic habeas, quod intelliges, 3 hac re novata, additum Potius aliquid ad meum erga te studium, cui nihil videbatur addi posse, quam quidquam esse detractum. Cum se CScribebam, Censorem te am esse sperabam eo brevior est haec epistola, et, ut adverSus magistrum morum, modeStior. Vale.66 cum is artibus Cum ita alie fine : verum potuisset obsequi, et centiennum St, ut delere etiam contrarii oros alibi. sed saepse elim et vellem in li- omnes, non dubitaverim iis artibus et ris permutantur. Halaent etiam e st. St, Per eas arte et studia quid iam s. Gu edd. Mediol. Asc Crat. hi sibi volit eum Error librarii or- e. tus est a verbo conjunctionis, cluod ha 68 hac re novata Pertinet ad con-bet cum, sed alio modo hic re rtur jugium filiae : quae erat res nova: Ergo ad tibi: sive ab ultima syllaba in con est, postquam res haec nova incidit et junctum vix alibi sie dictum reperias Mox pro 67 Helim talortuna tulisset J Sin jam te esse sper post Graevium dedi tadubio vellem legendum, quod et Ursi jam esse sp quod est molituS. et Si nus conjiciebat Sic Supra ep. I. in edd. pr.

EPISTOLARUM

LIBER IV.

SER SULΡICIUM ET CETEROS.

Sulpicio, congressum petenti, resimndet, suamque cum illius oluntate convenire demonstras, et desperat un rei ublico statum deplorat. Scripta est epistola, cum Gesur in Hispaniam regressus Pompeii l gαι0s oppugniaret.

87쪽

lAD SER. SULPICIUM ET CETEROR NM. T. C. SER. SULPICIO S. D.

AIUS Trebatius, familiaris meus, ad me Cripsit, te

e se quaesisse, quibus iii OCis essem moleSteque te ferre, quod me propter valitudinem tuum, Cum ud urbem CCessissem, non vidisses et hoc tempore velle teΠleCum, Si propius CCessissem, de ossi Cio utriusquemo Struna Communi Cure. Utinam, Servi, salvis rebus, Si enim est

dicendum, colloqui potuissemus inter nos i profecto aliquid opis occidenti rei publica tulissemus. Cognoram enim jam

ubSens, te haec mala multo ante providentem, defensorem PaCi S et in Consulatu tuo, et poS Consulatum fuisse. Ego Rutem Cum consilium tuum probarem, et deni ipse Sentirem, nihil proficiebam Sero enim Veneram : Solus erum rudis esse videbar in causa incideram in hominum pugnandi cupidorum insanias. Nunc, quoniam nihil jam videbimur opitulari posse reipublicae, si quid est, in quo nobismetipsis Consulere possimus, non ut aliquid e pri Si in Statu p. 4 nostro retineamus, sed ut quam honesti S Si me lugeamus ne-m est omnium, qui Cum Potita mihi, quam CCum Communicandum putem. Ne enim ClariSSimorum Virorum, quorum similes esse debemus, exempla neque doctissimorum, quo Semper oluisti, prae Cepta te fugiunt. Atque ipse antea ad te scripsissem, te inta Stra in Senatum, Sive PΟ-tius in Conventum senatorum SSE Venturum, ni Veritu*eSSem, ne ejus animum offenderem, qui a me, ut te imitarer, petebat. Cui quidem ego, me Clam rogaret, Ut adeS-

Sem in Senatu, eadem omnia, quae a te de pace et ' de Hispaniis dicta sunt, ostendi me esse dieturum 3 Res vides quo modo se habeant orbem terrarum, imperiis distributis, ardere bello urbem sine legibus, in judiciis, sine jure sine fide, relictam direptioni ei incendiis. Itaque mihi venire in mentem nihil potest, non modo quid perem, sed vi jam quid audeam optare. Sin autem tibi, homini

prudentissimo, videtur utile esse, OS Olloqui quam quana longius etiam cogitabam ab urbe di SCedere, cujus jam etiam nomen invitus audio tamen propius accedam. rebatio

rudis esse videbar in causa J Resti olim edebatur, rem res in edd. r. tui plus, ut et Graevius fescit Geb vides q. s. habeat. Victorius et alii obardus e libris pauciq, rudis etsi viile libris sor edidere: Res ideas q. s. hau bar in causae quo tonitur si in ilitudo beat. Cur autem optet eum Videre, membrorum nec universae sententiae quod ciebat eum videsre t Pluralis ha-hene Convenit. beant, est in aliquot COdiei hus qui et de Hispaniis Mal , in o de Hi placebat Graevio sed in Mas retinebat. vanis immo de Hispaniis, ita quibus Res veruti est, quod et Ss nostri h nempe hellum esset contra Afranium bent. et Petreium, ' si voluit Graevius 4 imp. distributis DNem p inter Cae-

udere : Operae non parUerVtit sarem et Ompeium, quorum alter II

Res viris q. s. habeant Hano te Decidentes, alter ita Oriente opes in iactionem e varietate librorum deci mas babebat.

88쪽

: EPIST. LIBER QUARTUS

que mandavi, ut, si quid tu eum velles ad me mittere, ne TeCUSaret idque ut facias, velim aut, si quem tuorum fidelium Voles, ad me mittas ne aut tibi exire ex urbe neceSSesit, aut mihi accedere. Ego tantum tibi tribuo, quantum mihi fortasse arrogo ut exploratum habeam, quidquid h. noch de Communi sententia statuerimus, id omnes homines probaturos Vale.

Quaerenti Sulpicio, quid faciendum sit respondet cum laude ejus, Si Tecta Sequenda, certam rationem esse non item, si utilia, quia Caesaris causa frmior honestior Pompeii. Longius ergo discedendum ab urbe, in qua quae sant, turpe sit probare non probare, periculosum. Sed quo eundum, docilem esse deliberationem. Qua de re si colloqui velit, quam primum, rogat, adveniat.

II. T. C. SER. SULPICIO S. D.

A. D. III Kal. aias cum essem in Cumano, CCepi tuas litteras : quibus lectis, Cognovi, non satis prudenter fecis SuPhilotimum qui, Cum abs te mandata haberet, ut Scribis, de omnibus rebus, ipse ad me non venisset, litteras tuas misisset quas intelleX breviores fuisse, quod eum perlaturum PutaSSes. Sed tamen, poscquam litteras tuas legi, Postumia tua me Convenit, et Servius noster His placuit, ut tu in Cumanum venires quod etiam mecum, ut ad te scriberem,

egerunt Quod meum consilium exquiris id est tale, ut Capere facilius ipse possim, quam alteri dare Quid enim est, quod audeam suadere tibi, homini Summa auctoritate, summaque prudentia Si quid rectissimum sit, quaerimus; Perspicuum est: si quid maxime expediat obscurum sinii sumus, qui profecto esse debemus, ut nihil arbitremur expedire, ni Si quod rectum honestumque Sit non poteS e8Sed ubium, quid faciendum nobis sit. Quod existimas, meam

Causam Conjunctum esse cum tua: Certe similis in utroque NOStrum, Cum optime sentiremus, error fuit am omnia utriusque Consilia ad Concordiam spectaverunt qua Cum

ipsi Caesari nihil esset utilius, gratiam quoque nos inire ab eo, defendenda pace, arbitrabamur. 6 Quantum nos fefellerit, et quem in locum res deducta sit, vides eque solum ea PerSPici S, quae geruntur, quaeque jam geSta Sunt sed etiam, qui Cursu rerum, qui exitus futurus sit. Ergo aut probare Oportet ea, quae fiunt, ut interesse, etiamsi non probes quorum altera mihi turpis, altera etiam periculosa p. 47. ratio Videtur. Restat, ut discedendum putem. In quo reli-

5 de communi sent. J Sic edidi aucto husdam pr. reperi, ut ediol. ribus bonis libris, cum alii recentiores tuantum nos jefellerit Similiter de omittant quod tamen et inmss. pro Sext. 50 nisi mesallit, e reε. bonis repertum est, et ego in edd. qui-

89쪽

AD SER. SU ICIUM, E CETEROS. 7r

qua videtur esse deliberatio, quod consilium in discessu, quae loca sequamur omnino Cum miserior re numquam accidit, tum ne deliberatio quidem difficilior. Nihil enim Constitui potest, quod non incurrat in magnam aliquam di ficultatem. Tu si videbitur, ita censeo facias, ut, si habes jam statutum, quid tibi agendum putes, in quo non sit Conjunctum Con Silium tuum Cum meo, supersedea ho labore itineris sin autem est, quod meCum CommuniCare velis, ego te eXSpectabo Tu, quod tuo commodo fiat, quana primum velim venias, sicut intellexi et Servio et Postumiae

Placere. Vale.ARGUMENTUM.

Sulpicium, a Caesare Achaiae post aciem Pharsalicam praefectum, consolatur, qui dolorem eae calamitate reipublicae ceperat. Scripta post Africanum bellum Caesaris ante HiSPaniense.

I. T. C. SER. SULPICIO S. D. VEHEΜENTER te esse sollicitum, et in Communibus

miseriis praecipuo quodam dolore angi, multi ad nos quotidie deferunt Quod quamquam minime miror, et meum quodammodo agno SCO doleo tamen, te Sapientia praeditum prope singulari, non tuis bonis delectari potius, quam alienis malis laborare quidem, etsi nemini conCedo, qui majorem ex pernicie et teste reipublicae molestiam traxerit: tamen multacium Consolantur, HXimeque Conscientia consiliorum meorum ulto enim ante, , tamquam X aliqua pecula, Prospexi tempestatem futuram: neque id solum mea sponte, Sed multo etiam magis, monente et denuntiante te. Etsi enim abfui magnam partem consulatus uici tamen et absens CognoScebam, quae SSet tua in hoc pestifero bello cavendo et praedicendo Sententia, set ipse assui primis temporibus tui consulatus, Cum CCuratissime monuisti senatum, collectis omnibus bellis civilibus, ut et illa timerent, quae meminissent, et Cirent, Cum Superiores, nullo tali e Xemplo ante in republica Cognito, tam crudeles fuissent, quicumque postea rempublicam OPPreS-sisset armis, multo intolerabiliorem futurum am, quod

exemplo fit, id etiam jure fieri putant sed aliquid atque

adeo multa addunt et asserunt de suo. Quare meminisse debes, eos, qui auctoritatem et consilium tuum non sunt Secuti, Sua stultitia occidisse cum tua prudentia salvi esse potuissent. Dices: Quid me ista res consolatur in tantis tenebris et quasi parietinis rei publicae t Est omnino ViX Onsolabilis dolor tanta est omnium rerum amissio, et deSPe- Tatio recuperandis sed tamen et Caesar ipse ita de te judi-Cat, et omnes Cives sic existimant quasi lumen aliquod, X-

tinctis ceteris, Hucere sanctitatem, et prudentiam, et dignis

90쪽

78 EPIST. LIBER QUARTUS

tatem tuam. Haec tibi ad levandas molestias magna esse debent. Quod autem a tuis abes id eo levius ferendum CSt, quod eodem tempore a multis et magnis molestiis

abes quus ad te omne pei Scriberem, nisi vererer, ne ea CognoSCCre abSen S, quae quia non vides, mihi videris meliore esse conditione, quam no8, qui videmus. Huc tenus e X istimo nostram Consolationem reCte adhibitam esse, quoad

Certior ab homine amicissimo fieres iis de rebus, quibus levari possent molestiae tuae. Reliqua Sunt in te ipso, neque mihi ignota, nec minima Solatia, ut quidem ego Seutio,

48. multo maXima quae ego X periens quotidie, Si probo, ut' ea mihi sabilem asserre videantur. Te autem ab initio aetatis memoria teneo summe omnium doctrinurinia studiosum fui S Se Omniaque, quae a Sapientissimis ad bene viventium trAdita essent, summo Studio Curaque didicisse. Quae quidem vel optimis rebus et Sui et delectationi esse possent: his vero temporibus habemus aliud ni nil, in quo a C luiescamus. Nihil faciam insonenter neque te, tali vel Cientia,

Vel natura praeditum, tortabor, Ut ad eas te relira Arte S, quibus a primis temporibus aetatis studium tuum dedisti. Tantum dicam, quod te Spero a Probaturum, me Posten- quam illi arti, Cui studue iam, Dinu Sse loCi, neqUe m Curia, neque in Oro, Viderim, in nem meum Curam utque

operam ad philosophiam contulis Ae Tuae Cientia ex Cellenti a Singultiri non multo plus, quam nostra . CliCttimes loci . Quare non equidem te moneo sed milii ita persuasi, te quoque in iisdem versari rebus, uetae, et tum Similata Prodessent, animum tamen u sotii cituum Ab lucerent. Servius quidem tuus in nisibus ingenuis Artibus, in primisque hac, in qua ego me scripsi acquiescere, ita VerSatur, ut XCellat a me vero si diligitur, ut tibi uni Cola Cedam, praeterea nemini mihique ab eo gratia refertur in quo ille existimat, quod facile appareat, Cum me Colat et observet, tibi quoque in eo se facere gruti SSimum. Vale.

ARGUMENTUM.

Sulpicii excusatιone accepta eae parte, ipsiusqne elegantia scribendi lati data, probat illius consilia, quibus Achaiae administrationem non recubandam esse putarat. Nurrat de senatus in Marcelli restitutiona

cio ; de studiis Servii filii, et aliis rebus.

Μ. T. C. S. D. SER. SULPICIO.

ACCIPI excusationem tuam, qua USUS ES, UT SP Pius ad me litteras uno exemplo dedisses Sed accipio ex ea parte, quatenus aut negligentia, aut improbitate eorum,

posteaquam viderem Ser. Ni vitium citi vulgato est manifestum, rivus etsi ontra libros omnes nam quod in tirone non tulerim.