장음표시 사용
261쪽
in ipsa inauguratione, & aditu, ut dixi: A quiani se
Aditiales. ψtDitialesῖNe alio igitur traxeris ea Sene nec a sollembus acrisque epulis, ad communem sae culi luxum. Sedaddidisti etiam in fine deVestibus da viros seminasque lasciuiisse. De his, non nimis nego, nec excuso:concessu omnium peccet in nugis ille sexus, ad seria non aptus. Sed viri, parum aut nihil in veteri Republica: sub Principibus coepere, nec Principibus ipsis inuitis. Frangi aut mitigari altos &generoses animos, vestium, conuiuiorum, ludorum, deliciis aut remissionibus, haud abs re eorum est: nec Augustus d . A . fagaciores illi ignorarunt. Itaq. Tacitus stripsit, Luxinmensa; asine sectiaci b ili, usque ad arma, quis Ser. GaDba rem Romanam adeptus est, per annos centum. ,profusis sumptibus exercitos fuisse a. Sed antea negamus: dc Cum Liuio totum hoc de Virtute claudimus, Lavnquar
ReJublica nee maior,nec SANCTIOR, BONIS EXEMPLis ditior fuit: nec in quam camis E R AE maritia Linxuriaque immigraueris nec ubi tantus, ac T AM D IV Pauperetati ac Parcimonia honos fuerit. r i In
Doctrinastudia Roma, s Salaria in Doctores. 'AB so tui igitur de Virtute, nisi placet ornamenis
tum vel adiumentum eius me adtexere Dominam. Nam &ea Romae viguit, atquc adeo a condita
ipsa urbe; si Dionysio & Plutarcho credam, Romulum Remum, litteris omni luberali doctrita inmtutos c abiis fuisse . Cur vero non credam Z opera & facta, non abnegant expolitum Romulum fuisse, & sequen-
262쪽
tes item Reges :& multa Graecanica instituta in moribus, verba ipsa in lingua comparent. Et crat transfusa ipsa Graecia in magnam Italiae partenta, cui ta nomen reliquit.jExoleuisse tamen haec paullatim, fateri debemus, oc usque ad bellum Punicum secundum, raras Romς vel elegantias, i litteras fuisse: Marsic horrida virtus omnia obtinebant. Postes intrata dc capta ipsa Graecia, victores iterum cepit ,-seliciter artes tuas imtulit &diffudit. Magno gradu tunc itum ad variam do duinam, sed primo ad Eloquentiam maxii Dc: ut quae coniuncta cum rebus gerendis, aptissima gubernantibus esseC. Mox& Historia successit, & Philosophia, Sc quidquid ad animos moresque Colendos, aut honeste oblectandos, facere videretur. O hanc quoque cu ram laudabilem dc maxime, quia cum modo&temiperie fuit : quod neciomnes passim se darent, nec nimis etiam darent. Non omnes, sed primores fere & ij qui vel erant in Republica vel ad eam se praeparabat. E triplici illo ordine, Plebs ad militiam adspirabat, neque erat harum rerum , natusic Equites,prςter illam,animi cultum adsumebant, dc mente non manu selum conspici volebant. Modum etiam plerique seruabant, nec ut mancipia quaedam litterarum essent ; sed ut quatenus opus, haurirent, Zc ag rem atque usum transferrent. Talis Scipio ille posterior, talis Cornelius Sulla, Pompeius,Lucullus,Caesar,alij uno verbo,quicuinque in Rep. eminentes postea suerunt. Quod Thucydides
se cum parcimonia , philosophamur,sed sine mollitio: id, - inquam, uenientissimc Romani veteres sibi vindicae a li 3 rint.
263쪽
rint. Itaque studium hoc Doctrinae publice viguit, tadoctores paullatim, in priuatis primo Principum aedibus,mox ic in publico, ac stipendiis publicis auditi vel conducti. Quis nescit C. Caesarem omnes uer um arserium Doctores, qui R oma essent, ciuitare donasse Z Ris summus extero honos, & nulla pecunia aestimandus, Etsi nec haec defuit,primo quasi e priuatis loculis data: mox e hico ann uatim appensa. Primus id Vespasianus instituit: qui Larinis Gracssique R hetoribus annua centena concti suis. Ea reddunt bis mille quingentos Philip-pςos: ubi hodie vel eximiis doctoribus largiendos r At qui oc medicis quingena us. mercedem annuam suis, Plinius docuit: quae sunt duodecim millia Cr quingenti Philippaei: cur non igitur admittam vel sexcentaeXCellenti alicui data fuisse ὶ Imo fuerunt semento Rhuor de doctori in scholis Augustoduni ij tius princeps sub Augustis Diocletiano ac Maximiano falarium in sexcentis mil2bus nummum accipere iust. Ita ipse semel iterumque profitetur in Oratione, quae exstat: nec sexagena rescribi mihi aliquis persuadebit.
Scilicet alienum nimis a MAGNiTUDINE ROM.ANA
est, quindecim mi ia Philippaeorum, singulari doctori, ει qui Magister Palath fuisset, dari r nihil est: dc crede
re audeant, siqui non audent sperare. τ
264쪽
, Diuturnitas Romani impra j, σ in occasione de i- ωκ patria Cio stantinia D . i dista' . t tibi: SE O peregisse cursum meum se inonis videor, & -- la colligo dc navigo in portum. Vidisti quam magnum hoc imperium a Finibus, Copiis, opibus, Opernia Virtutibus Ut si fuerit: Sc potui sem a Tempore addete , ac diuturno statu. Nam quod alibi imperium, modice magnum, tamdiu petieuerauit 3 Atque istud
maximum, tot faecula stetit: &reliquiae eius cum nomine,etiamnunc in Germania&Avs TR i ACA domo
pata: Cum Fortuna alita sit ac vaga, s modo AO risi, em edos, Persas Macedonas,Carina inienses lustrauerit, eosdemque reliquerit: videruν adTiberim alas posuissi , volubilem globum reliquisse,'urbem quasi perpetim inhabitatura intrasse P. Quid Homeri iam olim vaticinium , quam mirabile esti Nubo snα,ειαο βίη χολοσιν D, '
Nunc autem Troiana AEneassceptra tenebit, Et nati natorum, s qui nascentur ab illis. Ill ero tenuit, ic nati eius inter quos Romulus primus Regum, ex eo sanguine; re o occultam decretivimi primus Imperatorum,Caesar. Etsi autem mutatio aliqua status interuenit, tamen imperium mansit: pri-
d Regibus, tum Consulibus,tum Principibus: M
s, scissum diuulsumque. & caput alterum iii, ThraGam aut Graeciam transatum. Constantinus id secit, quod non ignoras: dc caussam dedit ruinae aut incli-
265쪽
inclinationi deinde rerum. A v D. Oro te mi doctor, nigne & honeste de hoc viro loquamur, & qui ut sidus illustrauit vicinam nostram terram.L i Ps. Ego vero loquor in omni alia re: dc praesertim quae sacra dc pietatem tangit. Quis nescit illum, Deo duce depulisse tenebras,quae orbem terri deqsa superstitionum nube obsidebant 3 Ille dissipauit, lucem intulit, templa nobis re Christo aperuit anis cultoribus&diis clausit. Magnus
igitur laudatuque vir , sed quid tamen ea lux proprie
ad vicinam nostram terram, ut dicebasὶ Avo. Nam quis nestit in Britania ortum hunc esse, & gloria etiam redundare ad natalem terram Z Li P s. Ego vero nemo,& ambigo,&. propior sum ut negem. A v D.Tune,contra eruditissimis viris nuper assertar & clarum liniacetiam Panegyrici scriptoris locum t Nam ille apud ipsum Constantinum haec profert: Pater tuus tiberauit
Britanniasseruitute, tu etiam nobiles ILLIC ORIENDO fressit. Quod os tuum eris, contra Verba tam Gprcssa,
euntis a Nisi hoc dicis, sevi eius oratorem nescisse Principis sui patriam, dc in re tam nobili, ignaue&ked capud ipsum errasse. Li p s. Hoc non dicam, & os noni abdicabo, imo nec perfricabo quidem. Fides apud me esto Panegyristae: sed quid dicit igiturὶ ortum illic Constantinum : at non in tuam sententia sertasse,sed momdicit. Ea est, non ipsum ibi, sed imperium eius ortum: no Constantinum,sed Principem. Vere tibidico, siste, nec resilias haeceius mens est: Tu nobile ecini Trit nias quod illic ortus factu que es Imperator. Prim Nn perh tui lux illic, & illinc, fulsit. Nee dissimile nais in
verbo,quod paulloante idem Orator duraes,Constantista oriens 9mperator. A v D. Percussisti me noua interpreta,
266쪽
L I BER Q V A R T V s. 2 'tione: sed quid tu tamen contra communem omnium assensumὶ Lip s. Nego, communem: imo nemo Vet
rum hoc seripsit. Mediae aut nouellae aetatis haec assertio est,nec nisi ab illo imperij ortu orta. Quidὶ nonne Nicephorus , Ecclesiasticae historiae striptor, de Bithynia
palam affirmat Nam parrem eius Constantium, cum ad Lacki, Persas legasus irre, Trepanum Tithynia venisse, diser- e. x ii.
ii se, Helenam se setis sui filiam nouisse, Constantinum
tantaenuisse . Cur autem ille hoc tam constan tesitam nihil ambigens aut de varietate inserens si variatum tamen fuit Z Atque ego arbitror, verissima Nicephorum tradidisse. Quo testet quem nemo respuat, veteri, dc ab ipse Constantini aeuo. Is est Iulius Firmicus, qui Matheseon libros seripsit: & in eorum primo, haec verba. Dominus f Augustias noster ac, T O T i V s orbis Imperasor, Pius,Felix,ac Providus Trinceps CoNε TANTI Nus scilices M Axi M V S, Di V i CONSTANTII Filius,a insta oe veneranda memoria Principis. qui adliberadum orbem a Ty RANNICIS immoderationibus, cor ad comprimenda domestica mala fauore propitia maiectaris electus 68,APUD THARSVM GENITUS , a primo aetatis gradu gubernacula imper j resinens, quaprosteris nactus fueras a ficiis, ROMANvM ORBEM salubrigubernationis moderam ne sustentat. Ea de Constantino nostro accipienda esse, primum doceo, tum de re mea addo. Aniquis enim diaxerit Conctantinum eius filium capiendum; quoniam in
libris vulgatis legitur, Diui Congantini filius: sed prosecto id improbum est, Constantij, ut recitaui, le-νndum. Multa docent clare. primum quod ait, Tistius orbis Imperatorem fuisse. atqui Constantinus ille, inter tres Constantini Magni filios,sorte duntaxat Gali lias,
267쪽
lias Hispanias, Britanniasque habuit. Item,quod n&ximum agnominat: cliabd,gorannos ab eo extinctosscqubd Romanum orbem saltibi iter facit gubernantem Atqui partem modb ut dixi: nec eam ipsam dia tenuit. intra triennium occisus. Quid,quod diserte mox idem Firmicus, Connanimum maximum Principem, s eius
appellat Certe non habuit tales minor ille Constan tinus, dc palam ad nostrum hunc spectantdsta praemisi, siquis ut sunt mores, aut ingenia) refragari vel calumniari vellet: ni inc ad rem aptemus. Ait igitur,Constantinum illum suum Principem apud Tharsum genitum. Quae illa estrata nobilis in Ciliciar non est,sed in Bithynia ego eam inueni. Nam Stephanus de Urbibus, Nicetas, Porphyrogenncta, Vmn hanc cita seribunt, si ne adspirante littera in Bithynia signare ponunt, iuxta
Nicomediam ipsem. Ego vero aio dc infero eandem, Cum Drepano esse, quod Nicephorus nomisauit. Quo argumento quod apud Nicomediam sinus 5ccum tura maris est,q uae loca talia communi nomine Drepana Graeci, quasi rastes, a similitudine, vocabant. Inde passim Drepani hoc nomen in maritimis, & intelium nostrum vide. At proprium eius loci opidique nomen, dc magis restrictum, Tarsia fuit. Mea haec coniectatio est: nec moveor,si posteri aut Britanni scriptores aliter de tota re tradiderunt. Multo minus Georgio citi no aurem praebeo, scribenti natum Constantinum GHω νης δομιας πολιν, circa Urbem Dacia. Corrupta ,aut
falsa sunt: dc quoties vanitatum manifestus ille auctor Pro nobis etiam valide facit, quod ipsum istud Drepanum, Helen oti appellatum postea, in honorem ma
268쪽
ttis: dc Pontus vicinus Polemoniacus, item Helenopontus sed id sedes imperij in viciniam transata,nonne aD sectu in patriam testatur ZIpsum denique aeuum Constantini adiuuat, si consideras natum eum circa annum m Xxim Vrbis conditae: quo tempore quieta adhuc Britannia, dc turbae post motae, dc pater ad eas sedandas missus. Ergo verius ante, dc alibi, natum esse. Sed tu , aut alius, ut volent i ego sine fraude censui, MSermonem meum totum finiui.
AV D. O sermonem aeternum mihi utilem, dc iucundum i dc clara voce fateor, nunc denique ad , mittere dc concipere me cogitationes tanto illo imperio dignas. Inter quas tamen ic istam : Fueritne utile gentibus sub tam magno illo esse ξ an non nimia dc as. pera ista seruitus , sine vindice dc domino quem appellares P L i ps . Haud inepta nec importuna quaestio: Scstio esse, quae illud damnare aut certe accusare pessint. sed plura ac grauiora, quae absoluere dc allevare. In pri- mis quanti facias, sub magno tali imperio pacem, acquietem gelium ubique fuisseὶ N usquam arma,hostis,
praedo; arabant,serebant, metebant conuiuia,coniugia
inibant νliberos gignebant, educabant: omnia securE, Zc necauribus quidem laesis rumore belli. Nam siquod tale erat , Cum barbaris nempe dc longinquis, dc quod elut ludicrum aut fabellam tuti limitibus d praesidiis suis audirent. Pulchre Aristides: Pelia vero Ux quam nunc creduntur exstitisse, ac pro commentis habentur
269쪽
apleri in . Luia si alicubi ad limites conflictin fuerit, mi in magno s immenso imperio facile sit, ob Gerarum
insaniam, vel cistorum miseriam, vel rubri maris accolarum infelicimtem,qui commodis bolirique fui, nescieruntetti moxista, tamquamfabula,cum omni memoria evanuerunt.Tantapax apud vos viget, ὀ Romam, orsimilitiam , bestumi habuis inter parria instituta. Atque iterum idem quomodo enim melius certiusque aera repraesente, quam veteris Eriptoris verbist) idem in eam laudem : Universus orbis sub vobis, tamauam fessum diem agitans quos olimgerere solebas gladio; aeposin, ad conuia
uia autem'reliquam omnem utitiam liberes conuertit. Et alia quidem contentiones aut certamina urbes rei querunt; unum omnes habet, ut earum quas pulcherrima
iucundis imo sectu apparear. Itaque i omnia plena gymnasiis, fontibus siue uaductibus, porticibus, templis,
tabernis, cholis r ut aliquis vere dixerit inclinantem O labantem mundum, restitutum a vobis esse . Nec urbes so-Lm Jlendore cir decore lucent, pia tota adeo terra, inflarhorti aut paradisi, consticitur exculta. Ut miserarione plane digni videantur ,siqui imperis v bo non Iubiacent, quipauci tamen βιrita: ut qui tantis bonis careant. Haec vere dc floride dicuntur,& capiunt me recitantem: etsi non minus uno ictu penetrat Cornelij nostri breviloquium: Quippe immota, aut modicὸ lacessitapax: quod ille de Principum aeuo stripsit. Iam vero alterum bonum, quanti est, Communicatio inter se hominum de rerum, viisvndique liberis commerciisqueὶ In animo tuo cogitast tuto nuncByrantium,Persarum aut Sin rum regionem videre liceret: quam tu ipse fortasse at. que alij libenter & avide laetis r per tot terras & maria
270쪽
LIBER Q v A R T v s. , rue; oculos pedesque sertatis a A v D. Assectum meumran ius. capior unice peregrinatiunculis, & animum inno uat ac vires nouitatum ille aspectus.jL ip s. Optimusibusque in hac cupidine: & alii aethereiq; animi, uti se aether, gaudent motu. Sed stib tali igitur imperio. quam id licuireturius quam hodie, non dicam ab urbe,d urbem,sed paene per urbem au tcirca eam ire. Visere illic lidebat magna aut nobilia illa opida,esara & inclyta ingenia: Athenas, Alexandriam, Rhodum, ad alias terrarum se conferre, disciplinae aut cultus caussa. At mercatores, & quibus aliarum opum cupiditas, ij pe
maria omnia nauigabant,' per terras circuibant: via cos pridones aut piratas placantes, si ue metuentes, Publicanos. Sed uno dc certo pretio placantes, nec eo gratii sub Principe aliquo moderato Sc aequo. Itaque resibiigitiquae aduehebantur,ignota antea ostendebatur:
Zc totus orbis ea Communione , quali una ciuitas, fiebat. Quid dicam artes barbaris traditas aut inuectast quid elegantiam, litteras, dc cultum animorum Z Cum etiam omnes linguis diuisi, una Romana iungerentur, atq. ea cum imperio quaquauersum se propagaret.Plbniushaec grauiter δί merito attollit, in Italia dilaudanda : Numine Deum electa, qua talum ipsem claris facer tis. i. re ars congregarat imperia, risubs mollirer, stot po- Ue, pubrum discordeiferas sunguas hermonis commercio contraheret ad colloquia,shumanitatem homini darer D uiterque , una cunctarum gentium in toto be parrias per. Iterumque alibi idem : Videmus, inquit, alia Libri ii:
.liunde, ultro citroque, humana saluti nam de herbis & ''' re medica illic loquitur) in toto orbe portari , IMMENSAROM A N I PACIs MAIESTATE, NON HOMINES