장음표시 사용
141쪽
N o T IE AD L I B. II. Iosdeinde I alterum funem ad pectus , corpus ambiisse sub ipsas e si h alas eoque subleuatum hominem & attractum in summam cru- ' χα- cem. Id porro factum admotis utrimque scalis. Eius sententiae ' vir stirpe & moribus antiquis Ioannes Boi uotus est,qui amice hoc suggessit. Et sane de scalis, apponcre eas paene necessarium videtur, utique ad Erectam crucem. Quomodo alias subduxeris, aut fixeris ' Etiam de funibus suist quae suadeant, praeter ante dicta. ut Hilarius de Trinitate lib. x. Penduli in cruce corporisIαnae, orco gigantium funium violenta vincula, o adactorum clauorum vulnera. Iungit simul S funes & clauos, ut Lucanus. Etiam illud Christi vaticinium in Petri mortem, poscit funes. Ioannis cap. xl x. Extendes manus tuis, CT alius te cinget. Cinctio ista vinculorum in cruce si .Theophylactus: την του υροῦ εκταοΠν υ τὰ δεσμα δηλοi: Extensionem in cruce se vincula notat. Tertullianus in Scorpiaco: Tunc Petrus ab alterocingitur, cum cruci a Prangi tur. Atque ccce in tabula sermam duplicem fixionis, pro duplisci lubductione.
142쪽
τres repperit.J An&duaslatronum transtulit,non cultus sed memoriae caussa Z videtur Suida, si tamen ex meo nunc sensu corrigendus. In voce eορος inquit: - θεν τῶ δορου κεχωσαποιοπῆρ ε δυο ςρα- λὶ τῶν δυο-ύηλώψαίοπὸς, eras πολλα ἔ Ut σηMωοτονηἀ, μὲν π α καν ντλου μεγαλου, αφαrii re ia μ εγάλου ΘεοδοσL: Nam puto legendum δεός αυρει. Qui vcro fuerint ς ροι in οι, siue duces duorum la-ironum 3 nec id sit idonei vilius sensus. Vertam iptur: Infra forum defossae erant duae cruces duorum latronum, Cr vasculum et metientiquo Christus unctus, Er alia multa insignia, posita quidem a C astantino magno, sublata vero sib Theodosio magno. Admonitus postea per litterassum a Ioanne Livineio amico nostro serio M sine ambitione docto , vitii ii inesse ab imperitia transscriptorum . qui cum in autographo repperissent Ποῖ, quod colam pendiaria illa scriptura ςαυροὶ crat, fecerunt flagitiola Gis in M.
A, Riπω Ita bene &dine Franc. Nansius, cum antea es.
143쪽
idemtidem tu rei κεν α appellat, Stimulos serreos. contra tendunt alij, o suggerunt quaternos. J Atque ego, etsnegaui me decidere , pronior sum in hanc partem. In templis Graeciae hodie intellego passim Christum cruci alii xum, disparatis pedibus sic pingi. vidimus id ipsi venetios in gentis eius templo, tum Sc alibi in antiquioribus picturis. Audio & Treuiris clauum qui afferuatur, diserte in memorijs antiquis sci ibi clauum ρ dis dextri. Addo autem, Constantinum Imperatorem quosdam ex his clauis id quoque multitudinem suadeti inseruisse capiti statuae quam suo nomine Constantinopoli posuit. Zona
Extensus ambas manus. J Proprium hoc Cilicis, extendi. Itaque Euangeliorum vetus Gothica transsatio auctor Antonius Morillonus vertit identidem Crucifigere, Ustatilicii, quasi dicas extendere , dc quidem proprie de pannis, quos in palis vallisq; distendit fullo. Eaextensio ad manus maxime refertur. Artemidorus lib. i. cap. L X x v i II. Eι δέ τς -ος ορ- χρῖτο, εἰc φοζον ναε δεος πεσεimi. πηουργγις δε αν, ςαυροπΘωεθ, Us τὸ ος. τί- γγ χειρών. la Gm: Si quis sublimis in loco quopiam saltet, in. periculum Cr metum incidet. maleficus autem existens, cruci Detur , ob altitudinem se manuum extensionem. Epictetus apud Arrianum, ab hac caussa comparat salse eos qui in balneis sedistcndunt & lauandos fricandosq; praebent, cum crucifixis, lib. O ii. Dissertat. cap. X X vi. D'A τύ βαλαπάω ειδεκτείροο,--ἰν,ώς οἱ ἐςαυσώνοι, τρKνενΘ es is θO: Vi in. balneo exutus es teipsum distendens, visolent crucifixi, friceris hine atque Eginc. Vestigium huius iubetia ex re audio. J lino& video: ac misit ad me Dionysius Villerius vir veteri doctrinq&mihi valde amicus ectyponnum mi Graecanici veteris, qui aurcus
Oo se I m a seruatur in monasterio Laetiensi in
Hannonia, quom ecce habes. irasci O inscriptio in eoeli: Κοσμου λι δενα εα ου λου: Mundi redi mptio, sanguis liuini verbi. Missu scis nummus cum :i: sacris donarijs est ab Henrico Imperatore, tunc Constantinopoli, anno Christi oe . cc. v I li.
144쪽
ut Traduci, cum Ollantui dumtaxat per ora populi duccbantur, dc saepe alibi puniendi. Suetonius in Tito, cap. v ii I. Hos Delatores,noui ime traductos per amphitheatri arenam, parsim Iubyci in seruos ac vanire praecepit , partim in aJerrimas intularum auehi. Nescio an Martialis vel sus, qui iamdiu cubat in morbo, sic sulandus, lib. i. dehisipsis Delatoribus Se Titi facto: Turba grauis paci placidae g. inimica quieti, Vae semper miserasso licitabat opes:
T, aducta est titulis, nec cepit arena nocentes, Et delator habet quod dabat exsilium. Titulis cnim vult traducitos Delatores. quomodo Z nonne omnium unus est communis 8 non hic: quia additum, quos Scquam ill uities quisque Meth lisset . Exempli caussa : Hic est Titius qui Cameranum detulit. me, qui Lateranum , de talia in libris legitur: Traductae 'gaetidas in ali)s,Traditu Gaetulis & emendarunt, Traducis est Θaris, quod ego Se ratio facile re sellant. Ir ακοι Αὐτον In tabella enim haec talia scribi solent: sicut&Titulus Seruatoris. Cyprianus de montibus Sina& Syon: Pontius Pilatus impalpa mente a Deo aceti:t Tabulam otiiulom scri sit tribus linguu: ct in capite ligni clauis tribus Ta-
lam cum nomine regis Iudaeorum cor it Ex cuius verbis vides
etiam Tabulam non super lignum ut multi repraesentant δίpingunt in sed in ipso supremo ligno clauis fixam. De quo moreat j. J Inter eos P. Fabet libris Sernestrium , ubi Se sparsim plura de Cruce, de quaedam selecta atq. edecumata.
Di Jurata haec pupplicii. J Notauit 5c publice ante nos in
nuit Caesar Baronius, vir sacra profanaq; doctus, in Martyrolo gio. Sed cui frangebant ijs, quos statim mortuos vellent, crurat An non caussa in Plinio' Ille Iib. X i. cap. x L v. notat in hs vitalitatem esse: atque addit. Namque in ipsa genus viri que com mi ura, dextra lauat, a priore parte, gemina quaedam buccarum
inanitas inest: qua perfo 2 , ceu iugulo. J tritus fugit. Aliud autem cst a fragio crurum, Ex ore crura: quod in Ammiani lib. xxii. leges, in oratione Iuliani: civisique agmini cohaerens incedat , sitens quod, si remansierit et uam, exsiectis cruribus relinquetur. Hoc enim proinde est , quasi dixisset, neruis aut sustia-ginibus incisis. Vetus saeuitia, dc Annibali usurpata in Romanos. Ennius: His pernas succidis iniqua potentia Poeni. Potentia Poeni, more
145쪽
NOTAE AD LI3. Ir. II3ni, more Graeco, est Poenus. Liuius de eaipsa re, in clade Cannensi : Isto dum iacentes vivos succisis feminibus poplitibή que
inuentos fulse. nempe ne attollerent se, & ut desolati morercntur. Vsurpatum est Tyrannis in Cluistianos. Sozomenus lib. I. cap. x. de Paphnutio de Maximo: quos, inquit,. τα ρις εργά diri G J ίitat: λον ἐκκοψας οφθαλμους,
demnauit, dextros eorum oculos excutiens se sinistri pedis substrigines abscindens. Eusebius o flandit aduri etiam solere,lib. v II I. cap. x i i. ubi quorundam meminit, λουους προς πτων ἀγκυ-
λῶ, η υτῆραν αυ ci πων : qui Di is pc ita , circa pWplites ferro adustis, inutiles facti essent. Liberi non immunes. J Lego in Eusebij lib. v i. cap. x I x. de Apollonio Martyre, cum is sub Commodo Principe delatus es
set ut Christianus, accusatori ,cx lege, crura fracta fuisse. Verba huic rei: chi μὴ γν εεὸν ην. κΠ τὸν φορο , τῆς et λουνδε μηνυ- τας , ἀυτί UαταγνυΓι τα σκελη : quoniam viuere nefM, iuna legem Principis alium delatores, natim crura ei fracta siunt. Sed cu- ius Principis lurc lex tam commoda in Cliristianos' Non opinor
ipsius Commodi. Nunquid M. Aureli j3 de quo Tertullianus Apolog. cap. v. ciui sicutpalam ab eiusmodi hominibus Christianis in poenam dimouit , ita alio modo palam dissersit, adiecta etiam accusatoribus damnatione, es quidem tetriore. Et quod ait de damnatione tetriore, pollis vel ad Crurifragium istud referre: vel ad Viui comburium , quo assici accusatores Christianorum iubet eiusce Plincipis epistola apud Onus rium in Fastis expressa.
Sole a pluuia corrumpi.J Exemplum huic rei etiam in libris
sacris, ut Reg. II. cap. x x I. Dedit eos i septem viros) in manus Gabaonitarum, qui crucis erunt eos in monte coram Domino. Tollens autem Restha filia Aia cilicium subitrauit sibi supraprarum ab initio mese, donec ni Laret aqua super eos de caelo , o non dimisit aura lacerare eos per diem,neque bestio per noctem. Hoc de pluuiarde sole, in Artemidoro lib. v. Guέ nc iam. Jou γ τῆς ες αι μή αὶ ανάψω, κ, o F i,s σοῦ δά u ἐς μ' . κ Snν τ Pοπον ἰω is mei inamaraim: Visus a uis faces e foco non pose acceώ-dere, se a caelo ead accendit. crucifixus est. atque hoc modo igne cae-hiti concalefactus.
146쪽
ERBERATVM patibuloque eongriaum. J An ergo huc referas Dionis etiam illud lib. x L ix. de Antonij saeuitia in Iudaeae regem Antigonum p δέ Aντρονον, inquit, ἐμυς;wM -υρωπηοζδήσας ο ι ἀζα ς ζατι- λευς υπὸ τάν μοριπιωνὶ μή μετά istas ἀπέσφαξis: Antigonum segestauit cruci siue furca astigans s quod nemo alitu rex a Romanu unquam passus erat in ac povea interfecit. Verba ita praeferre videntur: nec abhorreat ab Antonij impotentia, ut seruilia ter saeuierit etiam in regem. Tamen verius puto ut capias Vc tasque Palum. Vt palo, inquam alligatus fuerit bienni Romanis more,&tum securi percussus. Quod ipsum huic Antigono factum , etsi Dio non expressit, notauit Strabo. citante Iosepho
chiam perductum securi percutit. se visius ea primus Romanorum secura subiecisse regem. Idem Plutarchus, in Antonio. rein,quibus homines μὴ'endebant.J Nec negauerim tamen, etiam ita accipi posse, quasi his furcillis sublatum erectumque ipsum patibulum, postquam homo in eo assi xus. Non enim dicit in quibus , sed quibus saJendebant. Certum enim est sue su-nibus subduci in stantem crucem debuisse, siue surcis. nisi quis
admotas arbitretur & scalas. haec videantur, sed necessaria rei capiendae. Parens haec tranaer aquepars sie dicta. J Stricte & proprie inquam. Alias quis nescit totam crucem saepe venire in hoc noment Sallustius viro modo acceperit haud dixerim, in loco vitiato. Fragmentum est apud Nonium, o F v. Histor. In quis no-tigimm qui que aut malo dependens verberabatur, aut immutilato corpore improbi patibulo eminens affigebatur. Lego mutilato compore: quia mos ille frequens Orientalibus, ut priusquam crucifigerent admutilarent, aut cliam per tormenta necarent. Exempla habes in hoc libro, cap. xii. de alibi. At illud improbi, qui resormandum ignoro. Tenta ui olim in proris. An id imprope quod sic compositum pro simplici, ut inante de talia, apud Te cullia-
147쪽
NOTAE AD LIB. III. DItullianum reperies Exhortat. ad Castitat. cap. x. An etiam improbὸ ρ ut sit corpus fuisse improbe mutilatum Z Credo eni m haec narrasse de saeuitia Mithridatis in Cyzicenos, quos terra mariaque obscdit.
Facie qua ne arum hodie patibulum. J Quae sententia fuit Anto ni, Morilloni, viti summi futuri si diutius vixisset. Argumenta habebat svidi de legi in epistola eius ad Lindanum, quam her
des adseruant qudd id referret formam Iugi: serre autem iugum, ignominia de quasi comminatio huiusce mortis. itaque illinc petenda forma. Amplius, Liuius ait lib. i. Romanos oectasse ureas duodenos a teria ρectacula alta suPinentibus pedes: eas furcas proclinantia utrimque ligna fuisse cum tertio transuersario superne immisso, quod genus Capreolos Latini vocant, & nos ii die Schragas: ergo hanc esse faciem Furcae. Tertio Hebraeos hodieque suum Tati sic pingere: cum eo autem comparari passim: tale igitur esse. Credo etiam addere non frmiter nunc comitiemini, sed addi potesti Ausonium cum Φ. littera Graeca Crucem comparare: at ea quoque istuc abit. Sed haec sententia,etsi arguta, proba mihi non est ob multas caussas , atque hanc unicam firmissimam,quod refellunt spectiones&monumenta omnia antiqua, omnia inquam consensu. Quid Christianis nobis fiet, si ipsa imago crucis aliter ubique non pingenda solum, sed manibus cottidie deformanda 3 At enim iugum tale olim. Ita,sed quid ad rem 3 militaris salte ignominia illa fuit: dc liberorum ea. hominum,non servorurn,ut latura furcae. De Liuio, nihil impedit Furcas nostro vulgarique more intellegi, quibus ligna tranc uersa iniecta, S: super ea asseres,ad spectandum insistendumque Fit & hodie, & olim primas domos sic erectas ex Posidonij sententia puto Senecam alibi tradere,& uti pariter voce furcae. De Hebraeis, verum est, sed hodiernis. Priscas eorum litteras alias & diuersi formes fuisse,periti cius linguς atque ipse Hieronymus tradiderunt. Iam de Ausoni3 versu, is talis: Et crucu togie Palamedica porrigitur ei. Lectionem non muto, etsi alij libri proferunt gruis: nec id ma-lE. Sed esto cruru : verissimum est in nostia etiam sorma. quomodo Z in cruce inquam vestita,& in qua homo appensus. Vide 'ILL 1 faciem de pendula a ligno brachia , cst haec ipsa litterae forma. Sed enim cum multa de Furca, de varie dubieque dixerim, hoc etia lubet. Quid si ipsa crux nostra vulgaris,uetus furca sit 3 Plutarchus cum temonis aut Φ iugi sustctaculo confert: certe in antiquis
148쪽
ris NOTAE AD OB. II . liquis curribus tale r perio . qui sunt in C lumna Traiani aut Antonini. Vide imagines. Dixeris hoc non falso iugum sustinere aut sus ferre, qua collo supero boum impositum est,&iugu illi adnexum. Sed& ipsum temone: snam Iectio Graeca variat, ut dixi hoc ipso, quod ita in collo firmum , temonem attollit & prohibet a casu aut delapsu. An & ad Dionysii descriptioncm aptari potest 3 potest dupliciter. Sive ut 1 pectore stipes longior & ipse temo figuris Νide & cogita.
149쪽
Impudicas ancillas sic puniri JEt est sane ignaua mors,& raminea etiam Pan gyristae dicta. Alteri manibus sate itum Britannoia rumgula rimi fracta, ct --ussa semineae mortis infamia , viscilicet maluis e Cir ferri amanti Fimus videretur laqueo perire quam gla dio. victor postremam appel
lauit, vilissimamque in Maximiano : Parnas mortis genere poctremo, fractis laqueo ceruicibus, luit. Patibulum vulgo Furca H.
eitur. J Quo ipso sensu inferiores Graeci dixerunt φουλκιζειν in farcam agere, asperiore illa littera mutata. Cedrenus in Iultiniano Rinoi meta: Eν πύαί Γς ἐφωλκισεν. quod vertcdum est, In muro omnes de furca Iuspendit. Docet donaras qui ineat pla re: G ξύλοις παρα τοιc τε a--ἀarmpησε : Inlun apud muros μὴ endit. Credo autem hanc Furcam primo non nisi dimidiatum Patibulum fuisse, id est,fa cie adhuc aliqua Furcae : paullatim , de quo plures appendi possent, immutasse. LIB. III. ri Subiicio & formam crucifixionis quam imaginabatur& delincabat Mocillonus.
Giectis per crura funibus. J An magis placet hic sensus, Funes
ipsos per crura eorum traiectos & transmissos Tale in Curtio te Alexandrum usurpasse in Balinquendam , lib. I iii. Perta os θιrantu lora traiecta sunt religatumque ad currum traxί re tam ca υrbem equi. Id factum a rege exemplo Achillis , qui Hectorem sic foedauit,ut Curtius inibi notat. Sed tame Ammianus ImiGIos ait, non Traiectos: nec id supplicij credam vulgo usitatum.
oriturum iis i ii, non peri ai. J Praeter exempla qu ae de-P , di, hoc
150쪽
di hoc rarum videatur in Philippo, de quo Eusebius in Chronico, anno x ii Claudi): Philippiris Aponiolvi Christi apud Hierapolim Asiae esuitatem, dum Euangelium populo nunciaret, cruci affHus, lapidibus opprimitur. Quasi in ipsa cruce lapidibus obrutus esset. Atque hoc quidem in vulgatis libris,in veteri & probo meo manu scripto vestigium non est horum verborum.
Viri fide digni asserunt. J Inter eos eximius Theolosus Alsonsus Clacco, qui de signis Crucis nunc nuper accurate scripsit. Iam ista Amanis praealta. J De qua accipienda quae in Codice Iustinianaeo leguntur, De ludaeis&caelic. ubi scribuntur Iudaiquodam festiuitatis sua se gemni, Aman ad parnae quendam recordationem incendere, o sancta crucis ad similatam oeriem in contem pium Christianae fidei exurere, atque id facere deinccps vetantur. Totidem paene verbis in Cod. Theod. lib. xvi. tit. v m. Ex quibus vides Iudaeos Amanis inimici sui mortem annua memoria repraesentasse , Min cruce suspensum cuna ea ipsa combussisse specie Amanem, re & mente Seruatorem dc nostram crucem. Ideo meritissimis interdicti. Nouus etia orbis. JIn quo sane hoc mirum ,cruces repertas fui cse plurifariam in templis atque in sepulchris. De India occidua loquor. Qua origine aut fine3 nescimus,nisi si iam tunc prouidus ille Deus cxltare voluit omen & signum dominaturae illic crucis.
Edicto prohibitum manet.J Atqui in Panegyrica oratione, sanὰ diserta, quae Theodosio dicta, mentio etiam crucis quasi licitae& manentis. Eipost hanc tu vocem, non illum in crucem lsPj, non
culleo insui, non Hicerpi in fruna ius isti. Et scri sane potest ut apud gentiles, de Cluillo aduersos, supplicium etiam manserit. sicut de Stauis in Helmoldi Chronico scriptum lib. i. In i is die-ιω Slauiquendam Danum μυxerunt cruci: In ignominiam scilicet diuinae crucis. AD CAP. XV.
In hoc visce. J Nummis hoc pluribus expressum cernitur, atque etiam quibusdam uberius, In hoc signo vince. Sane Christiani libenter appellarunt Signum dei, aut Christi, ipsam crucem , quasi Imperatoris illius tesseram aut vexillum. Iustinianaeo Codice vetare Anumsaluatoris Christi humi velissiliae inasculpi. Quid, quod Graeci interpretes sis legem Scaeuolae accipiunt,