Litteræ Societatis Iesu annorum duorum, 1613, et 1614, ad patres, et fratres eiusdem Societatis

451쪽

RIGE NS E COL LEG I V M.

V , domi . qua foris de Caluini ac caetero

rum loliar segete frumentatiae spicae decerptus est centenarius urcenarius manipulus. Coniugum centena quadragena scptena paria, itu nul Io , noli legitimo. sociata , ad sollemnes Eccleas; c Uinoirias reuocata denuo, de rite coaluerunt

Luthcrano Catholicae puellae nuptias ambienti erat facile polliceri, copulatam sibi Romanis moribus & Sacris sponsam , in auita Fide profitendae suae spontis apud se futuram : sed facilius itidem futtii datam fidem Deo , δί assinibus , fallere , ut Luthero Caluinoque sua religio est in partes omnes versatilis, qua se aperiunt commoda. RC-c nunti xum ab eius pactionis dicto iacramento, auspice auctoreque Pr dicate,nuptiarum sollem Dia . celebrat, securus infortunii, quod imminebat neglisenti fortasse in tuendo Catholico ritu coniugi tuae, quam, per idem ferme tempus,meia soribus. in agro adstantem, vehemens turbo sublimem bripuit dimidiatoque inde milliari expo tatam . in palustres lacunas abiecit semimortuam, ubi selidum triduum sensibus desecta iacuit. Eam

Paludis accola: cu extracta e coeno, velut e septi Dcro, detulissent domu,nosterque aduolasset curri culo , deprehendit viribus imbecillimam, maximeque perturbatam , cui ut persuaserat Sacranae torum usum,& ei volenti adhibuerat, mox et ro-hoim quantum umquam habuerat,& animi liquida tran

452쪽

da tranquill itas est restituta. Suadebat n stcr S cerdos mulieri, ut suppleri paterctur in sua prole sollemnes Baptismi caerimonias, quibus camnister Haereticus non affecisi i , perperam a matres adhibitus ad lustrandum infantcm : quibus Verbis ostens rae impotens mulier, iactatis in Sa

cros ritias scommatis, ac maledictis in Sacerdoritem , cum malam in crucom cum suis caerimoniis adscititiis abire iussit: nec triduo tardior in cut est impietatis poena, dodem puero, adli s trimo, . icoHabente in puteum, unde non emersit . .

A N N o altero sex & quinquaginta Haeresin dedidicere , lubentesque i suere. Ministio parem nata inulier, in acerbisssinis puerperiit idoloribus pasta est ab nostro Sacerdote sibi virus H,reticula

dctrahi, spe selicis partus, quum de confestim effconsecuta: sed pactorum conuentorum postea im- memor, non modo ad vetares sordes rediit, sed coniugi, Catholica Sacra iam 'capessciati, propc- modum auctor fuit, ut ab praeclare coeptis destisceret. Sed feminae ingratae, contumaci, ac impiae

sub illud rempus improuisa iuxta & acerba incesseste aegrotatio , quae refractariam ad extrema vitae malorumque deduceret: quibus merito conterrita cumgem Patrem excivit,professa, sibi nunc certum esse ad Romanam Ecclesiam sincero animo redire, in eius sententia vivere perpetuo, ac emori, cui, triduo quam noster Catholica Sacra sile rati impertitus ..est reddita si nitas, quam ut Numini luculenti maeceptam reserret; proXimo Palmarum die, publice in aede sacra cum suo coniu-

453쪽

so PROVINCIAge, caelestis epuli mensae accubuit. Magicorum maleficiorum comperti ciues quinque de tuis iis cturnis conuentibus horrenda prodidere: sed do eo, quem habere consuessent Rigae , ipso in Caluinianorum fano, quod olim sacrum erat Beatae

Virgini, nunc impietate Haeretica exauguratum enunciarunt ei iis generis non pauca, ut tam familiari , frequentique communione templi sacroru-que, secum ab Veneficorum uniuersa tribu, eius. que antistite Diabolo ; tam studiose affectata, vehementer attonitos eos suae conditionis maximopere poeniteret, puderetque. Regium solum se . blimis insidens,humana specie, frequenti circum sistente epheborum corona ,serico pulloque Regis regiorumque puerorum vestitu, Erebi germanus squium inibi exerrebat imperium in deuota sibi diro sacramento capita , iussa quippe singulari tim, & palam recensere quot, quamque diras pe- stes in cor ora', familias, pecora , sata,& reliquas fortunas qu6ri inqyserniatalium intulissent. Rese minus ex it de toto: onciliabulos acerbiores Tyranni querimonia,quod tanoniae leuiorem, quam pro eius odio intulissent vastitatem', quam si acriter exaggerare deinceps pergerem, ud Inferos pollicebatur delicius infinitis partibus cumulatim res iis, quas caelo assingeres Vlent Christiani. In terrogati porrh venesciurum res,quidni conti meus agere t in Catholimrum tui piis, responde-ha't eorum se ingressi prohibeti Diuinae Hostiae

454쪽

potentissima virtute ac , respectu aquae lusilicae quatum rerum cum ne umbram quidem haberent

Hugonoti , non arceri posse ipsorum fanis,sed ad ea potius allici multa timilitudine ingenio, ituunt, ac doctrinae , tua utriusque partis valde concilia rentur animi.Ha c, aliaque huiusmodi, publice a, in ficis . 8c secundum ipsum supplicium, Hugo .notorum plurimis sui suaeque sectar pudorem , ac Cal nisi ni horrorem incutere , ut m delacci

abstinerent. . e V

DER PATENSE CULLE GIV M.

T N praeteritarum cladium bustis , serme adhuci fumantibus, septem de nostris, exigua manus pro conunissi agri vastitate, in limus , imuit m- que in eo ronimus operam , ut crues exterique is ab nobis volentes patiantur iuuari. Toto certe , hoc tractudiarurna Haereticorum consuetudo in-Diactauit in Catholica plebe ncredibileri, Diuini cultus , Christianaeque disciplinae conterritum,sed duritiann animi, caecisalem, stuporemque incomparabilem , xt ix eam possit afficere caelestium praemisiam aut aeternorum suppliciorum cogit ei. Ea Pilieet vis est prauae consuetudinis,ut pessisima quaeque longo tandem usu, boni speciem . quarndare niluant, quae assuetudine sui adeo fal- Iat incautos, ut recti pravique seu confuso , seu sublato discrimine ,faciendi de apertis rebas iudi cij eis adimat facultarern Praeter insciam pici elis F f 1 sti po

455쪽

Muporem: Curionumque vel paucitatem, vel in rudium instituendis animis inertiam, quod C l-uinianis pronunciatis eiusmodi pridem personaret

omnium aures, quibus suaderentur, cuique mo talium suo in dogmate certae salutis rationem esse constitutam : non suit mirum in eam opinio rem Fudes homines esse delapsos,ut promiscue Catholicum Haereticumque ritum usurpare se iure arbi trarentur. Huic rituum, sacrorum confusioni, seu rerum Diuinarum potius sacrilegio abolendo,n stri, & in urbe, & extra urbem, singulorum familias sibilustrandas sumserunt, &reipsa lustrarunt, ut dissimilium tituum discretis ubicumque capitibus, sui muneris quemlibet de familia serio

admonerent Catholicorum nempe singulas , ne

ulla ex causa in sacris rebus , cum alieni dogm tis hominibus communione vel leuissima illig 'Tentur :Patres verb familiae Haeretico sui iuris ci su paterentur quemlibet de sitis Catholicum , in profitenda fide. Feliciter cessit plerumque nostro rum haec diligentia, ut lictorum in famul QS ,

trum in liberos seueritas remitteretur , & cos de inde suis sinerent vivere ritibus , peti uasi Patrum nostrorum ratione , qui dicerent, non vi, sed pe' suasionibus , res Fidei esse tractand s. Antea QM, te seu filii seu famuli Haereticorum , tametsi mani ritus essent, ad Ministrum adigeb ntur nartiarum iungendarum gratia: iam vero praecise Dergant , se Pastoris Haeretici v sirus opera, qua conmstantia euincunt,ut suae coniuges,rituum nostroru

anctitate desipitae, EM adactae occulta vi, ad eO

456쪽

L i et v A N i A. I rurii professionem voluntariam transeant. Luthe rana mulier libenter audicbat conciones nostro tum , cui magnopere arrisit, quod Miquando exceperat de colendo ieiunio, ut inciet con filium c peret eius adhibendae medicinae ad sedandos alui cruciatus intolerabiles , quibus seequentissime vexaretur: ea igitur causa vovet perpetuit dierum Veneris ieiunium , quo nihil ad cibum esset additura praeter panem, ix frigidam , raphanum & fa-lem , quo medicamento vise, primo ipso die vcntris illos immanes dolores penitus exstinxit, ac deinceps ieiunij religionem colit diligentissime. Quantum malignae caecitatis,praefractaeque obstinationis eorum pectoribus infundat Caluinis mus, quos semel insederit, superiorum annorum, sed secundi huius experientia maxime didicimus. Oestonum animi, quorum in finibus est Derpata, natura sunt ad pietatem propensulimi, sacrarum

rerum indigenae cupidi, ac reuerentes. qualm in 'xime , vix ut cogitari possit, non tota modo Polonia , sed Europa etiam, religiosior populus Oc-stonum gente viai uersa; quibus id accidit, quod sapiens quisque facile coniiciat, ut naturali hac in ductione mentis erga Diuinu culturn occupari,

quidquid religionis specie aliquando cUnbibe

rint,in eo tenacissime adhaerescant. Perpatensium ergo ciuium plerique Caluinismi tetris erroribus implicati, tametsi proximoru annorum iis vexati Calamitatibus, quas nemo, nisi sponte caeςutiens, dubitarit , Haereticorum ulciscendis immanibus sacrilegiis e caelo inflictas, perstant i mea .in Ha

Ff 3 rei

457쪽

I PROUINCIA .

rosi, vana illa sanctioris adepti Euangelij opinac ne ipsos illudente , nostrosque labores hi se colendis, fere talios in hunc diem cile sinunt. Qua-Obrem , ad rusticanae plebis institutionem traduetis operis, villas, agros, siluas obtinus continen

ter, inget ui agrestis multitudinis ad solidam pie talem progressu.Nostri; gregatim produunt obuia,

ac vestit caelitu; misso, ad se nuncios, summa ex cipiunt veneratione, mox vero, antiqua gentis

consuetudiise , poscunt sibi Apostolos designari, hoc est , Tutelarem e Caelitibus aliquem, cuius se custodia septos velint, cuique honorem solent habere singularem , ac nominatim, pridie Natalis eius, domesticos accipiant coena lautiore, ipsum autem Natalem colant sanctissime.Secundunt hanc petitionem sunt & alia religiosarum rerum postulata, ut sacrorum. Agnorum, & huiusmodi, quoru apud eo, est veneratio supra qua credi potest: tum prolatis sale, aqua, & variis frugibus, poscunt in Eaec omnia Sacerdotum ex Ecclesiae ritu faustas precationes,qui bus impetratis,nihil sibi, rebusve suis, funest vel a mortalium quoqua, vel ipso ab Orco talent metuere. Ac eoru quidem religios Fidoimeo propith responde leuentus seli, cissim ut quidquid morboru,quidquid aduersorucasuuin ab Cacodaemone, ac Venefici ingruat, his a mutetis instructi ab se nullo negotioi amoliantur Sacerdote omneς, & Ex iis. nostros praesertim, ut siquem Caelitum, pro. in muneris dignitate, qua norunt eos fungi , Christi obeunda vide in Sacro zum procuratione, regerentur, & res quaslibuti . . ipso

458쪽

L a et v A N et A. Is ipsorum contactu , Sacrae dignationis quiddam

sortitas esse autumant. Fenum quidem, i stria Sacerdotibus apud se cubantibus subitratum, it

diose a reliquo secernunt, &, ae vis pcr singula capita tortionibus , pecori suo sospitando diuidunt, quψniam, inquiunt, Sacerdos super id pabuli & quieuit,& orationes fudit. Erga Diumam Hostiam Oestones ferunt ut religione incredibili

qua una illecebra reuocantur ab Haeresi, maxime

ubi deprelier derint, in Haereticorum frigida Coe'na,praeter profani panis buccellam, nihil subesse aut subesse posse. Eiusmodi tur undae gustatu,quod

nemini umquam mortalium ab aegrotatione factu sit melius,Romani vero moris Eucharistia pie viis, quod suorum plerisque restitui quotidie amissam valotudinem obseruant, id vero argumenti habet instar omnium, cur dubitare neu i qua possint,sta re ab suis partibus veritatem : Caluinianosque,ad edendum Diuinae alicuius efficacitatis quidpiam ex suo arcano panaristo, audacter, & cum ludi brio , prouocent. Sanctos , caelo fruentes , Catholicorum omnes Curiae, secundum Deum, piccolunt, suique cultus uberes usuras ii Beatis solent accipere: quamobiem, qui sun in potestate Haereticorum Satraparum, studiose ipsorum gratiam demerentur , ut iis lubentibus vςatorum sibi liceat Natales feriatos ductae, Eius aurem ritus Dynastarum unus , c in rusticani con critus postulata in eo genere mersatus, veni m non dare Beato Laurentio festiun diem religi se ir/ducendi , praetereaque cum macho iuri seret, se-

459쪽

P A c I Ariarum nihil deberi Laurenti cunis dignitate sua. dignitas esset utique augustior sanctiorque. Sub idem vero tempus , intimis in horreis impij S trapae, ignis, occulto casu conceptus, paucis horis seu mentariam eius' annonam plane c. Tupit: unde rustici didicere, quem Caelitum auertendis incendiis pic solerent appellare, Diuinae ipsorum arque suae iniuriae vindicandae, ultricibus flammis aduersum barbaram impietatem iusti damo fuisse grassatum.

Eo MXENSIS SEDES.

Li s N ε o adhuc temporarioque facello utriatur Lometae , dum opportunius aedificium Meo colendo, nobisque collocandis, apparatur ,r li-

ut quotidiana fere votorum nuncupatione ac so lutione celebretur a ciuibus, Quattuor matronae nobiles, partus acerbissimis cruciatibus triduum Vexatae , concepto Euesiaristiae in ea aedicula 1i1- mendae voto, mox omni dolore absolutae pepe rere felicitor: totidem aliae item primariae se minae , in granibus morias , eodem usae remedio, Pari euentu confinuerunta Ciuitatas porro uni ucisae tam propensum est in nos, & nostra omnia

studium , vi sperare liceat, in tam bene affectos homines nostram operam utilissime collocatu iri. ALTER annus initium dedit Lometensi Con lcgio , felicibus utique auspiciis Premetensis nu-

460쪽

' L I T V A s. 1 A. - per Abbatis,eius luruque nunc Epitcopi Camene-ccnsis , cuius munificentia huic familiae attributo Praedio annaorum florenorum plus vicenum mitilium, iusta nobis vectigalia in perpetuum sunt costituta. Ineunte Quadragesima tridui iupplicatio nem ini uentes nostro in sacello, admirationem conCitinuimus rei novitate, nihilque praeterea Pri mo die ; altero autem unus dumtaxat, sed e pri

mari obilitate ruir, se palam omii bus Dium simbuendum mysteriis obtulit, cuius auctoritas ad id valuit, ut paris conditionis homines aliena suis moribus & officio facturos se putarent, nisi Christiani facinoris locupletem auctorem imitarentura tertia igitur die , principes viri frequentes apud nos Sacra obtuere. In plebeios quoque peruatit horum dierum religio , ubi rem perpenderant M tCntius , ut fuerit caupo , qui e taberna sua potan- tum greges exigeret, seuere in haec verba praefatus : Alias fortasse, sacris etiam diebus, apud me vobis fiat vini copia: nunc vero Lometae id sollemnium mysteriorum genus institutum est,quod nefas sit vestri moris potationibus inquinare. Religiosa autem Parasceves luce, & Parentis nostri Natalibus, ciuiam bene longus ordo ex aede nostra prodiit in gemina Vrbis templa, tot uetitineris productiore tractu flagellis terga muι