Litteræ Societatis Iesu annorum duorum, 1613, et 1614, ad patres, et fratres eiusdem Societatis

461쪽

O E S S E N S S ET PLOCE si Sedes.

HA R v M sedium prior Haeretico gregi septe

nos de suis, Scitismatico denos his plures abstulit. Matronae Catholicae stolidus in coniugem amor suaserat, uti cum eo secessionis fieret particeps,cum secundam hanc impietatem in eius oculos eiusnodi lippitudo inuolauit , unde ipsac citas ferme nasceretur: grauitas porro tanta re dum,ac deinde imbecillitas secuta est,quae statum gressumque inhiberet. Nihil alio admonitore fuit Opus , ut imprudens femina intelligeret, se Diuina ultione iacrilegij ream peragi: cui calamitati

ab se depellendae, vovet reditum in Romanam Ecclesiam,coque nomine adit nostram aedem, ubi, Sacramentis expiata, utrique morbo amoliendo efficax accersivit amuletum. Altero anno triceni vel ab Haeresi, vel ab Schismate nostris hortatoribus desciuere. Absente Duce, in geminam factionem discesserat exercitus, iam iamque concursuris tubarum tympanorumque cantus animos iramque acuebat, clim e propinquo nostri aduolant , in medias irrumpunt acies, dereptisque tu bis& tympanis e canentium manibus,ac interposita ea oratione', cuius copiam faceret tumultus, conciliant gratiam pugnantium factionum Constabat exercitus cohortisus Catholicis Haereticisque promiscue, aeque tamen. virisque parti-φus gratiissima opera nostrorum accidit, ut o

462쪽

L i et v A N I A. Lium centuriarum suffragiis , ac Haereticatum

nominatim, postul xenxur de nostris Patribus,qui. Duendae militari Christianaeque disciplinae , ita castris ellent assidui.

PLoc ENfEs nostret operae sua prouincia geruleo minore molestia , laetiore ac uberiore fructu, quod Haereticum semen eo in agro raras stirpes egit, qua de paucitate nouem etiam reuellcrunt, ut infirmae iam factae sint reliquarum fibrae. In ex colendos igitur Catholicorum animos strenue iucunabitur, & constat pretium operae, in optimae indolis populo, & Instituti nostri amantissimo, quorum piis studiis, ut ne faciamus satis , prohibemur Sociorum infrequentia.

KR OZENS IS , S MOLE NSCENSIS. ac Vendensis Sedes.

SAMos i T 1 AM uniuersam animo complexi , totum iam sexennium Kroetis in assiduae statione sumus , unde, pro tenui copia operarum, excurrimus longe lateque, opportuniorem interea sedem explorantes , quam huius orae Antistes

nobis assignat Verniis , apud Aulam Pontificiam, alij locis: iis, pro suo quisque ingenio. Caluinismi laqueis tres ac triginta, Arianismi unus sacrilegio expediti : Haereticae mulieri , ad nos simul to studio Confessionis adeunti, ut eius ritum iustiorum conciliabulo postea illuderet, Divina benignitas animum derepent sic immutauit, ut

463쪽

Co . PROVINcia praui consilii noxia complurium horarum uberti mis lacrymis , in ipsa aede,omnibus pala, expiaret. litanus Idololatriae alte adhuc impressa vesticiaria agressti,& ignoratissima Christiani ritus, multi tudine , locis aliquot aboleuimus, demirante primum rudi plebe , receptum pridem sua in pagis

acrorum morem a nobis tantopere condemnari

ac deinde,cum errorem dedocta esset,sanioris dis ciplinae ritum sibi nobis iue vehementer gratula te. Pust ubi , maiore vi fugatis agrestibus Sacrificulis , secrilegus inquinatissima est et ara funditus conuellenda, prohibendis anniuersariis cruciata rum pecudum victimis, quibus se numerosae Deorum decuriae barbara plebs litare crederet, ubi laniati viventis agni lacera membra concremasset.

Viri nobiles quindecim a Caluini strophis vindicati, Catholicorum animum ritumque induerc. M O L E N s c v M anno huius saeculi duodecimo sibi Regiis armis ereptum Moschi doluero grauitet,biennio igitur post amistum recepturi, acerba obsidione nos vexavere,uteumciuis miles que diuturna iam fame presir commeatu undio ueantercluderciatu deditionem denique cogitarent,

ubi cibarioru nulla spes amplius affulgebat. Quod an ea ui modi ciuiu angustiis nostratiun erat partiu ipublice vel priuatim est omissum Arden

tium vero precum machina, qua potentior nullacit , aduersum calamitates ultimas , intentata est constantissimc t ea se victin Deus videri vc lucrit. Enimuerb res ciuilis militaris ite ad des- Perationis extrema paene .redierat , cum Regi, exerci

464쪽

exercitus summus Praetor per medios hostium cuneos , deiectis ipsorum munitionibus , valia. da manu ad nos penetrauit , amplissimoquq iui- 'tatem refecit commeatu. Per eas etian obsidionis asperitates , duodecim passi sunt Haeresim sibi avelli ex animoi, Schisma autem viginti : c ues porro niuersi ', praesidiariique,acvia hisci rissimi quique , cum alias semperi, tum praescrtim ab egregie nauata ipsis obsessis opera, nos

amanti, 'culuntque magnopero , ac in oculis

ferunt. .

chum ad pietatis studia , fructuosissime operam collocamus , longe fructuosius posituri , si pii larium Sociorum adesset copia : frequenti tantum doctore opus . est , ingeniis ad disciplina: fe-Xum cera mollioribus , quibus hoc ardentior fit ad condiscendum sollicitudo , quod dcccnm bellico tumultu se fraudatos pia institutione , ingenti suo damno , agnoscunt. Centeni & quinquageni , detersis foedis Haeresc*r3 maculis, cam-dem religionum palaestram cum caetero Catholicorum grege ingressi. Ter huius saeculi anno decimo quarto , istius gentis aliquot hominum millia peregre duximu Hupplicatum , quorum casuit toto itinere ad eximiam modestiam pietatemque compositio, ut castellanis,uicanisque passi sim prodeuntibus, peramanterque excipientibus, ad 44cm sacrae exercitationis studium exemplo inflammatis gratissimi gaudii lacrymas eliceret. Fue re in triplici ea peregrinatione obcundorum Sa-

465쪽

P novi Nc1A L I r V A N I A. cramentorum cupidissimi, tolerantissimique ad uersarum tempestatum, ut siue in oppidis, siue in agris su ' dio cubuerint ternis quaternisque coim tinuatis noctibus , & caelo interdum minime pluvio. Cum ad Beatae Vi ginis precantium acie ordi, nata issemus , omnis supplicantium ordo religionem inimi sui erga Magnam Matrem , luculento documento declaravit,qui nefas sibi putauit factam aedem subire quin ipse genuu nisu, ardente in manibus cerco, ter eam, venerationis grati: circumluisset bi & concionem exciperet aes-d , &Sacramentis sanctissime defungeretur. Fatigationis penitsis expers genus hominiim putares, obeundis lituusimodi cultus Diuini muneribus, quos longa & dissicilis via i camus, inedia,nocturniis diuturnusque imber, insonu a , non lic assicerent , ut non accurate otioseque omnia pietatis ossicia obirent in templo, suum in oppi- dum regress , prisis quam curandi co poris , aut lustrandae familiae, emitationi in d um- taxat admitte-

466쪽

PROVINCIA

AMitiis decem & otio,S ociorum capita sexcentena octona censuimus, hoc medio biennio; eodem exeunte , illis am-psus vicena terna,vndeviginti domiciliis : quorutoto biennio interiere quattuordecim, nimia &tres ad nos aliunde aduenere.

. . ..

IN s a o N Us Missiones duas prior almus pep rid, quarum alteram Statiuis, vibanisque castria contra ignorantiam impiet atemqGe pM Ii , campestribus excursionibus frequentem ait uni ad ministrauimus a utramque affirmandae Religioniac disciplinae Christianae, Caluinismoque es coinruptelae morum infirmandis fructuosissima. Duos Patrum Cardinalis Perronius lustradae senonesidioeces , cui iurisdictione Pontificia praeest, destinauit,

467쪽

chiepsicopi sede illustrem , Euangelica semen e

conleverunt, incolarum omnium singulari fructu gaudioque. Sacerdotum unus, Lingonas CuOCatus , Caluinianae perfidiae arcem ipso statim initio cum inuasisset, iciecissetque, caetera omnia deinceps habuit longe procliuiora. Errorum fauto-xem doctoremque, Minstrum sci licet, disputatio-rie aggrestus, spectatibus primata is viris,ita exagi- , tauit , abiecit, fregitque, tam laculentis proba- tionibus Romanes Fidei veritatem demon strauit, ut ex astellorum corona vir nobilis exclama tia doctrina , quam noster explicarct, nihilhil fingi poste liquidius, cuius ad tam Mertam ticem hauriendam, si quo suo fato in PIa resina eslat delapsus videatur sibi necessarid futilb accursurus. Illustri loco perpetrata falsitatis conuictio , Caluinismi hinc supinam fit uita tenaci inde malignitatem in redibitori , longo lateque prodidit S affixit: Lingonensium qWosdam, Haeresis clandestina labe contactos,όecultae pestis exitio absoluit:

vacillantium in Fide animos confirmami: ex cottarnacissimae 'pauicaria adolescentis animo Callii nianum toxicum, intimis conceptum vi scbribus,cu priuato congressu doceri se non pateretur,tan Zem aliquando explςssit. Alter quoque tetrum

Haereseos spolium excussit, quod ci adhuc puero inductu fuerat, cuius probri damnique grauisoc, cessio faetii erat perpetua Stygij monstri per importunissimas illusiones vexatio, qua eius animo stata fax sinceri dogmatis eΗm derepente vindicauit. Tre

468쪽

int. Tertius fretio conductus Caluini discipulis

sacrameto diserat,octauui' luc iam annum, atro

citer cum torquente prodit ris animi conscientia, diram seruitutem scruiebat, unde astertus cst. insuauissimam tranquillitatem mentis, simulatque

postliminio in Ecclesiam rediit. is postea, cum praelato Crucis labaro, quod mimus sibi ardentis time depopo scerat, transvehenda publice Sacro Lincta Hostia, in prima magnificentistimae pompa acie, & Catholicum palam, & Catholici ag minis vexilliferum coepit agetre; mirum qu in c. hilarauit ciuium animos, quam honorificis pra coniis suo se facto cohonestauit. Septenos domi Concionatores habuimus, quorum dictione sic quentissimus auditor fructuosissime distineretur, rotidem vi bis templis celeberrimis, per quadram genarimo Ieiunium, Eucharisticasque ferias. Liberali uin Ilemni apud nos triduo , tametsi , ad

caeteram cius temporis licentiam,acccsscrant Fra

citarum Principum, quisito nouoque apparatu. inuestres detursiones, saltationesque , delectum diu tatis forem rebus Diuinis nostra in aede assiduissimum habuimus , etiam per ea interualla,

quibus tympanorum cantu undique nostra perstrepebant atria. Caluinianae leprae intimum victi; secuimus primario viro , quem impotentia ira- eamdi ad crroris magistros appulerat,praeter que,

in aliis quinque parem animi labem abstetiimus

V i x interquieueramus annum totum superio ror, tantulum interualluma continetibus roedi qu priorum annorum tempestatibus, cum bre . ai Gg uium

469쪽

66 PRO VIN cI Aulum Alcedoniorum pacem immanis saeuorum Aquilonum turbo nobis interpellauit. Pontificia auctoritatis defensionem, i Patre Soario Franci finibus procul editam, aduersus Britannicum illum commentarium , Summo Pontifici omni ferme sua iura detrahentem , malevoli homines, complutibus accersitis exemplaribus , passim le-senda disseminarant, ac paene inuitis obtruserant, unde in nos inuidiose captarentur speciosae ansae maledicendi , nocendique. Ipsum codicis argumentum,inFrancia , iis temporibus, eo malevolorum numero, ingenio, ea arte, udacia, auctoritate, non potuit non multiplicem suppeditare cavillandi, carpendi laedendique materiam. Primum igitur argutuli alienae conmmentationis interpretes, ac , si Superis placet, strenui Regiae maiestatis vindices, propugnatoresque publiem tranquillitatis , palam iactare Iesuiticum ingeniuodiosis , nouis , regno perniciosis edendis in momenta singula commentarjis natum esse :insanam hanc , pestiferamque pessimo publico scribendi pruriginem , inustis acerbioribus poenis,esse in perpetuu exscindendam.Vt aute eius criminationis inuidia latius funestiusque serperet, inuento ad calumniam fraudulentilis potetiusque conflandam peridoneo, & ad ingenij sui rationem maxime appositos uniuersa ex scriptione malitiosius decerpunt quosdam singulares locos, quibus suo ex corpore auulsis , quasi genuina membroruscde,adeoque anima ipsa,destitutis,ab maligno imterprete assingi sententia qua odiosissima poterat.

470쪽

R A N c, I A. Q Truncis istiusmodi capiti ius ad arbitrium dige fas totaque Francia vulgati ad colligendam cor. sitis suis exisamationem summae aequitatis, nobis

vero tanto acerbiorem concitanda malcu'lenti j, de Senatu quidam , pessimc in nosἰanimati, pridem que publicis honoribus& iurisdictionis si

stigio in societatis perniciem iniquissime abuten tes , de Marii commentario*trocisimam relatio Dem apud consilium Patrum instituunxvrgenz--que uti de illius voluminis rQto argumento, no-amnatimque de exscriptis .ab se capitibu , consili, sentcntiae rogemur. Eo igitus cum ventum estet, ut Senatorius ordo singulatim interrogaretur, Tiatum qiridem est sententiis , n ullae tameth dictae

ra os Omnes, admodum severae, asperaeque , Vt varietate dicendi quaesita videretur nouitas, graui tasque acerbitatis. Biduum. I uir inionum disquisitio , inusitata coetatentione animorum rena

disceptantibus , pro suo quisque s sq, Patribu ,

aliis, ut nobis omni nostra functione ii xkidi retur ; aliis, ut, quam bate patet Senatus ditio , caextruderemur: aliis tendentibui , uti commentarius , Carnificis manu discerptus, palain, ad imas Basillicae. scalas diis albus flammi vstularetur,

quainin sentcntiam denique discessiti bene frequens Curia. Rege Reginaque Matre auctoribu Secretioris Consilii decretum interceder l, ante habitam in Senatu rei huiusce relationςm, qVodecreto de hac causa referri a quoquam , cognossicique vetabatur 1 sed dissimulata huius Ini t licti Gg a auctorita