Litteræ Societatis Iesu annorum duorum, 1613, et 1614, ad patres, et fratres eiusdem Societatis

471쪽

:useonsultu, cui pronunciando in Iure palam qua- erni de nostris adsistere iussi, audireque de huius

causae argumento duriora Senatus monita. Ibi, de Pra posita Nostri Generalis decreto aduersus alienas in Tyranicidij materia disputationcs, praefatus eius Quaestionis Proeses, ex consit 3 sententia edicit , quando illo decreto recte atque ex ordine de tam odiosi argumenti commetariis exceptum est, uti eius omnia capita religiose seruentur in posterum, ac ipsius decreti sanctio proximo semestri diligenter instauretur: caueant porrb nostri,cuius

disputationis, pessimo Regum Regnorumquc bono,inuentores ipsi fuerint,vine usquam sentium, vllum iis consciis vcstigium prodeat, si saluam in Gallia Societatem esse velint. Durissima omnia exspectantibu tametsi reipsa peracerbus,at suavi visus est,multa indignatione in nos collectus,capi tibiisque nostris asper intentatus huius procellae

impetus,quod omnes colonias nostras in terrarum ultima non eiecit.seipsa sponte suppresserat odio rum acerbitas , cogendis ex mora viribus ingen tioribus, quarum tota simul erumpcias moles, -- Destiore ruina, proximis uniuersae Galliae Comi liis, omnium ordinum decreto, nos obrueret. Comparandis igitur Francoram omnium volutatibus ad meditati facinoris securre ineundam so cietatem, ad cius vero approbationem, Caeterarum nationum animis , periemissarios diuulgant geminum Commentarium ; alterum Latinogallicum, ut exiccis quoque venenum propinetur,quo docent

472쪽

disciplinam, ad quam erigendam Clerici Laicique

nominis Principes quosque cohortanturialterum, qui eius disciplinae restituendae rarionem ex ipsorum ingenio explicet. His duobus coniurationis initae Prodromis vadabantur omnium mortalium animos, & tacita veluti sponsione conflandi nobis exiiij, quasi aliud agentes, implicabant. Hac prolusiotic feliciter exorsi diram, & nobis inaus picati exitus, tragoediam , immanibus crimina tionum voluminibus aduersum nos instructi, pro- deunt in Gallicani conuentus theatrum illustris simum, expromtuli palam , & sumitio conatu 1nnos , quidquid complurium annorum implacabilis ipsorum malevolentia, sceleratissima iniquitas , fraus exquisitissima, perfidia inaudita , sa uisama crudelitas , in calumniarum infinitu aceruum potuit congerere. Qui hominum in nostrii caput coniurantium multitudinem, Odium, artes. audaciam , potestatem, gratiamque haberet perspectam , nollet etiam ab eis tam ardentibus animis nostri peruertendi consilium esse initum , is haudquaquam posset ambigere, quin Societatis nomen in uniuersa Francia, paucis di bus . intc-riret. Ita scilicet mortales, humanis inducti argu mentis , de nostra caussa existimarent, nisi eodem xempore propiti, Numinis longe alia intercede rent conmia, quibus periclitantis nostrae causae omnis ratio derepente conuersa, optimo loco poneretur. En uero trium Gallici nominis ordinum duo principes Ordines, Clerus atque Nobi-

473쪽

litas in postulatorum fiorum commentariolis, inter caetera capita, nominatim ac impense ab Rege sagitabant, uti non. modo restitueretur Claro- montanum Societatis Collegium Lutetiae , sed visiuerso plane Regno nobis liceret nouas ducere Sociorum colonias, omne genus nostrarum sunctionum libere obituras : subiiciebant porro sti diosis Enias preces eo nomine, uti aduersum insen fissimas aduersariorum petitiones Regia benignitate nobis praetiaretur incolumitas , eaque pro pter Rex humanissimus Societatem Franciae fini bus comprehensam, in tutelae suae portum situm- que interiorem acciperet. Tam illustribus consi gnata monumentis , eius utriusque Ordinis adeo propensa in Socios voluntas coniuratae in nostra pernicie factionis animos conatusque, tametsi vi esu suarum fiducia,nostrique nominis odio, vinementer incens , non repressit dutaxat ab cogitatoicelere. sed penitus quoque in presetitia exstinxit: reputatibus apud se nostris inlinicis,post ea Nota litatis & Cleri proscis ne,in qua instructa aduer

lariorum impares viribus & auctoritate incursuri citcnt,si porro pergerent co noS genere pugnae la celsere. Deco de octo Caluiniani auctoramenti sacrilegii ius detestati,ab insani; damnat que militiet tignis ad Ecclesiae vexilla transiere. . Ad reminae, damnatis , triplici, ac bene mimeroso gregz, ter,no illa in aede, v in ctis adhibita sunt Sacrorum sub- 1idi. , δί deinde in atrio domus inducta vestis i iiii copiosE appositum. Frari necessaria, deti cus Motus, grandi natu,familiaris operae nautas

admini

474쪽

p R A N c 1 A. Ara administer, ad tricenari, laboris,fideliter constanterque in Societatis negotio positi, praemia fruet da demigrauit.

PARIS IENSE COLLEGIUM, o Pontisarens is Sed .

ILL VsτRis Marchionis piam coniugem viri

aduersus quidam casus inauditus sic conturbauerat, Vt , trium mensium praegnantem , tristis nuncius, animi corporisque grauiter aegram,moπlecto amigeret.Vehemens illa commotio immaturum seium sollicitauit adeo , ut iamiam erupturus putaretur, sed , nequidquam allaborantibus contra obstretrice ac medicis, abortionis cruciatus iacentem diuexabant atrociter, & loco suo aliquantulum dimotus infans in angustiis adhaerescebat, Noster Sacerdos per eam trepidationem aduocatus,cuin periclitanti suggessisset Beati Paretis vulgo propitiam parturientibus opem,ipsa et votum facit,subitoque fetus, medicamelis sua sede antea depulsus, in eam spote redit,paulloque post, pare te incolumi, ac doloris experte, suauiter enluxit ex utero. Pontis arae , septima a Parisiis leuca, Iesu i Cardinalis sumtibus anno altero constituta nobis est demum Socioru perpetua Sedes,

Collegh Parisiensis Colonia,valde lubentibus oppidanis, nostrorumque praesentiam ct operam mirifice sibi gratulantibus.

475쪽

dacio de scolere nixam nostris admonitori inis agnouere tres hoc anno, sex inseouentes

viai a , Idmque milero armatus imminebat, cum

aestuans iracundia in nostrum Sacerdotem incurrit , cui tam idonea verba iram lenienti, tam potentia contumaciam retundenti Deus subiecit, ut, suppresso primum furore,composito deinde ad no-Xae poenitudinem animo, plane fbi restituo petur, anguinem si iij paullo ante sitiens , continuoque ad pedes nostri se demitteret, iussis ipsius obsccuturus. Impetratum est ab Eomine , uti quantum luperiora vitae meminisset, sacra Confessione admissorum omnium rationem e rei, quod ci consilium ad salutem profuit maximopere, ut cui triduo vi timus aetatis dies illuxit. I N sv inv E N TE anno, Flexienses Scholas Rege Reginaque,cu suo comitatu visendi causa incutibus on commisere nostsi,quoad humana ratione prouideri potuit , vi excipiendis tam beneficis Principibus suo muneri viderentur defuisse: cecidit autem omnis noster apparataci eis adeo iucundus , ut cum auribus, oculis, animisque maltam :κ variam hausissent voluptatem, Regime iudicium celtimoniumque tuerit , . quidquid artis,

476쪽

ganti , lignitatis agnificenti que in eo pom par genere posset optari,cumulatissime accuratum futile a nostris , ut nihil a quoquam merito desideraretur. Vestibulum, atriumque Collegh. propinquum arboretum , Convictorum impluuium, id huiusmodi loca, amplioris structutae accipiendae capacia , sitis quaeque inlignita spectaculis, argumento & ratione inter se Aptis &connexis, commissam sericin varietatemque suauisiunae voluptatis intuentibus ostentabant: eo maximae.

collata industria, ut Rex & Regina, in Musarunt sacrario, ab earum alumnis se,ut ipseram Apollinem Pallademque,intelligerent excipi. Praeter Cret-

istos in vestibulo fornices : structam in Gymnasi, atrio porticum , Borboniae, Mediceaeque gentium scriptis, pictisque praeconiis magnifice illustre, inibique sublimem, ac bicipitem Parnasum, Musarum choris frequentem : nemus conuentu Siluestrium Deorum nobile : praeter haec , inquam, aliaque infinita oculorum auriumque iucundissima lenocinia,&eruditet mentis singularia oblectamenta, in primis LMccre audicialium animos septemdecim lectis strii oratores, linguis totide Regi exponentes capita suae legationis: &, securidiim haec, progredientibus oblatus inusitata proceritate , augustissimoque ornatu visendus obeliscus Huius molis tingeniosa conformatio lumina dc mentes intuentium admiratione artificij magnitudinisque continad defixit, qudd,interroga a, Occulto ex ore diserta responsa funderct; tacita Ve-

- , P cnc spir/ntis picturae quodam scrinoue lo-

477쪽

PRovi Nci Aqueretur, Atque haec quidem fuit, per matutinum otium, labyrinthei velut Circi vaga quaedam de,

cursio : pomeridianis autem horis ledentariam spectationem praebuit theatrum, incredibili adstantium voluptate, argumenti. dignitatem, ii d striam poetae,actorum venustate, mirifico pia su celebrantium. Patri Iacobo Farnerio hic annus

feliciter fatalis ad religiosissimum obitum fuit,

eum sortito vitae finem, quem summa,perpetua que alacritas in exsequendis Instituti sui muneribus polliceri videbatur. Raphael des Moeurs dignum item praemium pia morte tulit eius operae, quam decimum quartum mensem in Tirocinio,

multa cum approbatione, nauauerat.

legium.

O L L AMNE suum tenuere nostri, anno viro

. que Pontanius5j, altero Metis, pueritiae urbariae, turburbanaeque,sedulb instituendae,ad Sacrosanctae Eucharistiae primum libanda mysteria, veteneris mentibus de diuino epulo eae religiones ingenerentur, quas nulla temporis longinquitas, vel morum corruptela possit adolere. Quingento-ium impuberum ordinatissima, & linteata cohors Pontamus iij , Metis haud multb infrequentior, processit in sacram aedem epulatura cum Caeliti-ous,. religiosissimoque spectaculo mirabilem in omnibus ciuibus morum pietati; concitauit. vi-

478쪽

cipum ciuium duci uncitis simultatibus diuisa itinctiones duas infestissimas ciuitate, ut quoniam ad aer paries in aduersas. perpetuis insidiis crui tionibusque grassabantur,. latronum. praesidium. eo pomoerio MetiuS, quam ue sociatorum oppidanorum ccmuentus claudi putaretur. Iam vero pacis Sc amicitiae inter parti tun ducesreconcilian dae felicitatem Deus Sacerdoti nostro impertitam esse voluit, ut utrosque ad templi valvas perdum.ctos, stupente ac exsultante ciuitate uniuersa, in ter se amicissimis congredientes verbis animisque committeret, iteratisque amplexibus firmata con cordia , eosdem adhiberet suae quemque partis caaduersa factione pacificatores, quorum opera iri multam animoram consensionem reuocatis 'Oppi danis omnibus , publicae asserendae in posterum tranquillitati , religiose obeundis Sacramentis,

pax Numinis postulata est , ac secundeun Sacra ita communes epulas passim discessum est, ingentibus perpetuandae beneuolentiae studiis. Inibi cla

ro genere matrona Haeretica, uno contumacissimae pervicaciae telo nostrorum congressium retulidebat,quos ut inauspicati aduentus nuncios aula sabatur maximopere, ut , cdm proxime redituro a

ad se arbitraretur, Metas propere, simul abducta familia, se auferret. Acei bissime fercitat tantum

honoris haberi ab Catholicis Virgini Matri, cui

ut venerationem detraheret, quantum poterar,

ipso Diuini Conceptus, latice nunciati, Festo dic , lanei linteive operis,nescio quid acu ringere PQ

479쪽

6 P novi N cI Axulanter occoepit, quasi contribulium suorum in signi quodam operaepretio litatura manibus;at ec-c obstinati sacrilegi, vindex stupor maleficio suo

contumacilis instantis animum membraque occupat desubito , & vi tanta, ut voce ac sentibus momento suppressis, ore turpiter fluente, paene dimotis sua sede oculis, furenti similem, in eodem vestigio,exstingueret.

M v ss I PONTEM curriculo aduolauit, anno posteriore, supremae Parisiensis Curiae causidicus, impenseque rogauit, uti secundo allegeretur in Marianum Sodalitium , unde sua graui culpa pridem exciderat, suique huius postulati rationem hanc afferebat. Per affectam grauissime valetudinem, unde nullus sibi esset respectus ad vitam,

cum, exsoluendae omni noxa coiis cientiae,admissa toto aeuo attentius excuteret, animo succurrit neglectae desertaeque Virginis piaculu, cuius ex me moria tam acerbus haesit in mente aculeus , ut eudeinceps nullus assiduarum precum ardor , nulla Confessionis iteratae vis, nullum damnatae descr-tionis odium, ex intimo pectore avelleret. Quo- uis famissimae necis cruciatu illa mentis carnifici- na crudelior, hoc miserum torquebat atrociusὐ quod & erat assiduissima,& , alioqui iamiam morrituri, perpetuando supplicio , animam videbatur .

distinere. Post adhibita nequidquam insanabili 'dolorum acerbitati quaecumque alia sonaciat tandem perdite afflicto venit in mentem vovere Magnae Matri reditum in eius Parthenium gymnanum , qua sponsione ubi se devinxerat, continuo agnouit

480쪽

F R A N c 1 A. 77 agnouit aeger ex remissione doloris vim morbi

suppressam esse diuinitus, idque liquidius, quod

saruus ille angor animi sim ut omnis abstersus cst Vt igitur ei virium tantum est redditum, ut sedere posset in equo citus ad nos accurrit,amissumque

sua culpa ius Sodaliiij, precario sibi postulauit restitui , eis legibus , quas in ossicii sui neglisentcs

iure nosset cile sancitas. Non potuit videri sua petitione meritb excludendus , cui Praeses4psa, Materque sacri conuentu manifesto prodigio cius repetendi auctor fuisse proderetur: quar admissiis ad sormulam sollemni ritu pronunciandam, cosensu pietatis, suaui laetitia conditae, legendo eam decurrit, qui etjam in audientes res index; xur. At teri, eiusdem coetus desertori , mox vluices flagith tedas tam diras assiduasque admouit conscic-tia, ut, non die , non noctς , usquam municiacquiesceret: circii sideri se ratus perpetuo Stygiorsimonstrorum infestissimis globis, ab eisque in barathrum suppliciorum abripi, quoad rediit ad legitimum sodalis ossicium , Magnaeque Matri supplex aduolutus, eam sibi placauit. VI RODUNENSE . CO LLEGIUM.

VE N ε si c ii damnatos quinquo , ac ς 'dem absumendos rogo, ad Lpplicium soli cissimo eventu deduximus , ut si abesset flagitiosae vitae infamia, prae religiosa ipsorum morte optabilior nulla possit existimari, Eorum uni sagarum

verius