장음표시 사용
21쪽
tur idem Bald. in consil.ccccxxxix.ad bellum iustum, lib.v. Host. uero in sumna. de treu.& pa.& in c.j. de homici. in n. scptem enurat belli species: simplicuis autem multo Panor. in c.sicut, col.iij. a de iureiur. t duas facit species: proprium, & improprium : sunt& externa, atque interna bella. Illa quidem de quibus sum tractaturus . Altera autem de quibus scriptum est Iob. 7. militia est vita hominis super terram: & in epistola Iac.cap. . t bella sunt in nobis ex concupiscentijs nostris: huiusmodi milites hortatur Pau. Ephe.6.ςodemqtie vitii , ut induant armaturam fidei & Dei, sumant loricam iustitiae, scutum fidei, galeam salutis, & gladium stiritus. Illam vero loricam fidei, & charitatis, & galeam, spem utis dixit in epistola ad Theselon, c. v. licet & hoc bellum externum etiam dici possit: cum idem Apostolus Ephe. 6. moneat non esse nobis colluctationem aduersus carnem, & sanguinem,sed aduersus Principes,&potestates tenebrarum harum: sed isto praetermisso, cum non sit nostri propositi, prius prosequar quis possit bellum indicere . S V N N I V ,
et Princeps quilibet potest bellum indicere qui alium non recoinoscit.
a Populus qui non recognosiit superiorem, potest bellum indicere. Seruitutes, O postliminia iure gentium inducta sunt, non iure Ilo
3 cm-ρe rem habet, debet Domino suo referre, non sua auctoritate bellum indicere . 6 Princeps non potest bellum indicere ei qui Aperiorem recognoscit, nisi prius supremo Domino denuntiet cauos. - Bellum poten indici pro vendicanda iniuria , σνlcificenda. a Praelatis an liceat bellum indicere. s Toto Princeps , etiam inferior, bellum facere contra vasallum suis rebellem. io . Hostis aliud est quam rebellis.1t, apti inter Christianos non fiunt serui. lia cum praedonibus ii regentium non agitur. lis cum rebeltinoa agitur iure gentium. Quis
22쪽
Pars prima Quis possit bellum indicere. Titulus V.
V v M supra dictum sit in indicendo bello auctoritatem requiri, operaepretium est videre quis possit bellum indicere, t & proculdubio Princeps, ita
col. iij. aut exemplum ponunt in Papa & Imperatore,Regibusque Hispaniarum Sc Galliae . Estque ibi additio hanc eandem tribuens facultatem Duci Mediolani, cum in statu sito vice sit sepremi Principis, & habeat potestatis pleni tudinem, sicut Imperator. Quod multo prius dixit Oldra. consi. lxx.ubi late materiam istam pertractat, & distinguit inter ius p rli, & ius sori,& in hoc ultimo adhuc siubdistinguit an qui indicit,&cui indicitur, alium in superiorem recognoscat, an non:&si quidem recognoscat, eius licentiam dicit requiri, alias iuressio utatur, cum desit qui iustitiam ministret. Iure autem poli, considerandam inquit voluntatem, & causam: quod co pertinet ne tantam rem Princeps temere moliatur. Hac eadem potestate usuros Venetos dixit Bar.in l .hostes,isde cap.& Bal. in rub.ffide re.diui. Hancque urbem nouam Romam dixit Fulg. in confixij.col. ij. 'Et communem patriam vocat eam Comen. in consi. lxxij.in fine, &iteriun in cons.cxl.ubi addit non regi eam Imperialibus legibus, sed naturali iustitia, & iure a se condito. Eamque & nos non immerito culmen, & decus Italiae dicemus, cum sola, vel exoriens, contra Barbaricas gentes, & rapinas, ac vastationes, tutissimum praebuerit Italis refugium, selaque hodie Italam libertatem, & dignitatem conseruet & tueatur. t Ego vero simplicius puto p pulum quemlibet, ac gentem, quae sitis vivat legibus, atque arbitrio, aut etiam Regem, aut alium Principem sui omnino iuris, posse cum libeat, & causa sitbsit, bellum indicere: quod tenuit Cald. in consi.j.de treu.& pxcirca prin.& est de mente Card. C iet. in sua sum. in ver.belltim, in prin.vers. Principis autem nomine disic tota prima Liuij decade legimus, Sabinos, Faliscos, Veientes, Equos, Volscos, Samnites, Latinos, Ethruscos, Tarenti nos , Lucanos, Brutios, Gallos, Ligures cum Romanis dimicasse, ipsosque Romanos cum Cartaginensibus, Acheis, Etolis,cum Macedonum Regibus, cum Antioco, cum Mitridate certasse. Male
igitur reprehendit Bariolum Ang. in disputatione sita, quae incipit, renouata guerra, dicitque quod si Ciuitates quae superi
23쪽
rem non recognoscunt inter se belligerent non erit locus inter eas captiuitatis iuri, neque postliminij,propterea quod desit belli indicendi auctoritas: Et qui vult contrarium dicere, alleget legem quae hoc probet: cuius contrarium voluit Bar.eius praeceptori 1ed contra Angel.tenet Are. in l. qui a latronibus.ff. detesta. iiiij. col.versic. super secundo. Posset tamen seruari dictum Ang.ex ijs quae dicam infra titulo isto. In es io tamen errat Are. ibi,dum praerupponit ius postliminij solum esse inductim inter Po. Ro. &eius 4 hostes, ut ibi versi.praeterca dato. t Certum est enim v, ipso gentium iure inductae sinit seruitutes, & postliminia, ut in l.ex hoc iure,ffide iust.& iur.inc. ivsgentium,prima distin.Neque quisquam arbitrabitur Athenientan, vel D tanum captum a Persis, si adsitos reuersus sit,non statim pristinum statum recuperasse, itidcmque Persam a Grecis captum & ad suos reuersum: ctun tamen eo tempore neque Iura Romanorum, neque sorte ipsa Roma eslsent
condita: seruari tamen posset Aret . ut dicamus, prout dicitur de contractibus,quod licet sint iurisgentium, sunt tamen etiam iuris ciuilis Romanorum, propter solennitates, & approbationem e
rum:&sicut dicitur de possession 'us simpliciter sumpta est de iure sentiunt, sed dispositione est de iure ciuili: ut per Bar.& alios in Lj. mprin.sside acquir.possquod posset alijssimilibus confirmari. s j sciendum est etiam, si superiorem habeat is qui bellum denuntiat , liber vero cui denuntiatur, quod adhuc supremi Domini est
assensus requirendus, quod, praeter Old. volunt Inn.& Pan. in i cis supra citatis. Neque huius est obscura aut incerta ratio, ne scilicet contemnatur Dominus, cum sua praesertim valde possit interesse, cum serpant saepe bella infinitimos, &ctun teneatur D minus situm tueri vasallum ab opprimentibus, vimque atque inii riam ab eo arcere, ut dixit Iser. in c.j.f.item qui dominum, in tit. quae fuit prima causa bene. it. Discatque pro eo pugnare,etiam
extra regnum, ut per eundem Istr. in c).col.j.qui .mod. v. iit. quod etiam habetur in c.j. ver. contra omnes, ubi Afilic. nu.38. intit.hic finitur lex. ubi sortius ausus est idem Amic.dicere,q, si d minus hoc facere omittat, amittit omne ius suum: Nimirum igitur si non licet vasallo tantam rem moliri irrequisito domino. Bal. vero in consi.cccclxxxiij.cuius initium est,mag. D. Nannus, nu. I. li. j. dicit si propter tres causas non licet mouere arina inscio, aut inuito Domino,quia armorum usus est per i l.interdictus, quia bella sunt contra ius naturale, nisi adsit defensionis necessitas,& quia destruuntur territoria, quae sunt Dominorum, pro eoriun dirinoi dominio
24쪽
dominior unde si vasallus eum non requirat, inquit Bald. amittit seudum Sal. tainen inl.ab hostibus,col .pe.verssi aut ne conue Q,C.de politi. re. dicit, quod habens superiorem,eo non requisito
poteli bellum indicere ei qui superiorem non habet,quod ego puto minus bene dictuin propter ea quae dixi supra. 'Consimili ratione debet is qui bellum indicit requirere superiorem aduersarii sui: qui si sit paratus de suo vasallo iustitiam fuere, bello est abstinendum: cum enim pro repetendis rebus, vel pro repellenda,sive etiam vindicanda iniuria moueantur arma. Quid eis est opus,si sit
parata iustitia, & satisfactio λ Quod si haec desit, ferro agi potest.
Rege Angliae, cui fuit indictum bellum, quia noluit de quibusdam subditis sitis iniuriosis iustitiam facere. t Neque debet absurdum videri Q, proxime dixi, pro vindicanda iniuria licere bellum
mouere,cuius contrarium dicitur inglo.xxiij.q. ij.c.quod autem: refert enim qualis iniuria,qualisve sit vitio. Alias enim iniustum fuisset bellum, quod David Rex intulit Regi Ammonitarum propter derisbs legatos suos, ut habetur a .Regum c. I Ο.cum duob.seq. odsi uterque tam qui indicit,quam cui indicitur superiorem habet, fortius erit concludendum prius eum esse admonendtun, alias sorte incidunt in crimen laesae maiestatis, ita Cald. in aecon-s.j.col.v.vers interdum unus Dominus.Quinimo si quis proprium vasallum suum, praepotentem forte atque audacem, vesit ciuig re,consultius est,ut superior, & communis Dominus adeatur: Ita Host. lnd. M.quid sit iustum,col.j.versi.quid ergo, & versi.vit. quod& voluit Bar. in i .ex hoc iure,in .q.ffde iust.& iur. reprobatδopi.
Gul. de Cun. aliter tenentis, de quo tamen vide quod sequitur in seq.vcrs. Et praemissa intelligem Principibus laicis, tin ecclesiasticis vero, quod attinet ad Papam, iam supra responsum est: in caeteris vero inserioribus praelatis dicunt Doc.licere& eis bella facere, seruatis distinc. supradictis : licere etiam i contra subditos rebelles:quia non tam dicuntur bellum gerere quam iustitiam facere, & suam iurisdictionem exercere: ut per Inno.in d.c.olim, cl. iij.de rest. spo.& in d. c.sicut,de iureiur.Quod tamen repugna re videtur ijs quae dixi in versi.praecedenti ex mente Flost. & Barta nisi pro solutione dicas, referre an aperta vi, & virtute bellica utendum sit, sorte propter potentiam rebellis, & procedet dictum H sum.ut adeatur superior, in linesi hoc fieri potest non incommode
25쪽
mode, ut per Bar.in d.l.ex hoc iure. Aut potest res geri absque ps iculo grai belli, & procedet alia opinio, ita etiam Luc.de Pen.
in l. j.col. ix .ut anno.vsus, lib. xj.& hoc cliam dixit Calder. in L cons.j. in iiij.col.Addens tamen quod melius eo casu facerciat Dominus& vasallus si se committerent iudicio arbitrorum. Non diamen, ut id obiter dicam, Praelato licebit, etiam cum potest bello interesse, qui casus notantur per Inno. & Panor. in d.c. olim, &d.c.sicut, non inquam licinit ei manum conserere, aut dimicare, imo neque iubere suis, yt hostes trucident: hortabitur tam e n ut
sortiter se gerant. Alias si clericus quicunque etiam in iusto bello hominem mutilet, vel occidat, irregularis fit. ' Veriim ad id quod dixi non tam dici bellum gerere, quam iurisdictionem suam
et scere eum qui aduersiis rebelles suos arma capiat,obstant quae dixit Bar. in i .hostes,ifide cap.in vlt.col. versi. tertio modo indicitur bellum, ubi tenet quod si Imperator bellum indixit liberisci uitatibus Italiae, puta Florentiae, aut Venetijs, illae dicuntur vere hostes Imper ij, & capti efficiuntur serui, quod etiam dixit in I.qui a latronibus, de testa. cum en in praesepponat istas ciuitates esse sub Imperio & de Pop.Rom. iuxta glo. in d.l.hostes, ubi & ipse
Bar. no. inj.col.&ij. non video quomodo hostes veniant vocandi,
io iuxta d. l.hostes, & l. hostes,mde verbo.signi. Lunge enim aliud hostis, aliud rebellis, ut minis i l. iuneto tit. lui sint reb. neque video quomodo iura captiuitatis, & postliminij possint eis con rue. re, cum sint quaecum extraneis, id est hostibus, vel exteris exemςentur, ut i postliminium, in prin.is de capti.Nisi Imperator hostes eqs declarauerit, ut per Inno. in d.c. sicut, e l. iij. licet B .ind. reb. inglo. in versi. rebellando, dicat quod si capiatur ciuitas vel populus rebellis, non efficientur serui. Allegat glos. in auct.delicere.& fal. in principio in versi.antiquum, quod puto intelligendum, & restringendum secundum illud dictum Inno. Ca ue tamen dum exemplum datur de Venet ijs, cum illa Ciuitas non subsit tinperio, ut dixi supra. De subdito vero bellum mouet te Domino sito , haec Cald.dixit ind. consi.j.col. v. od recte fa- ,
ciet si Domini iniuriam perserat, siue personalem iuxta illud Apostoli,Non vos defendentes, sed date locum irae: siue realem, iuxta illud,si quis contendat tecum de tunica,praebe ei & pallium: verum cim haec sint consilij,&non praecepti, stricto iure adeat si premum Dominum, aut si ille deest, Episcopum: si haec non prosunt,tutari clarimis licebit causam suam, faciunt quae no.in c.viai, per illi ex.iu fi.de init. ν . qui contu. cst . Veri m
26쪽
it Verum 'quamuis supra dixerim ciuitates libcras non minus posse bella indicere quam Regps aut caetcros Principes, non puto tamen si ipsae inter se hodie decertent puta Veneti cum Florentinis, quod inter eas locum habeant iura captiuitatis &postlimi- tnij, quamuis Bart. id tenuerit in d .l. hostes in fin. com. verius est enim istam esse quandam ciuilem dissensionem, in qua cessant di
cta iura,iuxta l. H quis ingenuam. ff. de capti. Et propterea Bal. in l. in adoptionem in ult.col.C.de adop. merito falsam dicit opi. illam Bar. lateque eam confutat,& est etiam contra glo.in d. l. hostes, in ver. praedones, quae dicit, quod si Fauentia & Aretium bel- Ium inuicem faciunt, non propterea dicuntur hostes, de quo est tex.cum gi .ubi etiam Bal. no. in l.cum cognatum.C.de inge.& huc respicit v, dixit idem Bal. in I.j.col.viij.q. xiiij.C.de sacrosan.cccl.u, si ciuitates duae belligerantur, etiam si bellum sit iustum, capti
non fiunt serui, neq; obsides mutant statum. Minus tamen puto bene dixisse Bal.in d.l. in adoptione, in ult.col. 9, si Sarraceni,& Barbari caeteraeque gentes exterae,quae neque Principem, neque Apostolum fatentur,bellum inuicem habeant, non habent inter eos locum dicta iura seruitutis,& postliminij ncque enim video quid obstet quo minus eae gentes, cum sint liberae, iure & ipsis gentium Ia utantur,u, est perpetuum,& perenne omnium seculorum. t Posset tamen defendi dictum Bal. in seruili bello, ut cum Spartacus ille seruile bellum in Italia conflauit, aut cum Tacfarinas Numida in Affrica sub Tiberio,vel cum Matho,&Spendius in Cartaginenses,post secundum bellum Punicum; prout habentur haec apud Plutari in vita M.Crassi,qui Spartacum deuicit, apud Corn. . cuius ihec sunt verba, cum Tacfarinas sedem sibi & exercitui suo pete- , , Tet, indoluit Imperator,quod desertor,&predo hostium more age , ,ret, cum neque Spartacus,cum Italiam ureret,naagnas implicitam , ,
bellis Sertorii,& Mitridatis, obtinuit ut pacto in fidem accipere- , ,r 3 tur.t Quibus verbis ostenditur cum huiusmodi praedonibus,& rc- , , bellibus,seu desertoribus iura belli & gentium,ac paci, federa non esse inusu:quod infra latius comprobabitur;vidimus tamen nostro aeuo Principem quendam,cum rebellem ac desertorem suum bello persequeretur aliud fecisse; & secum bene actum putasse si pactio- . . nibus & 'deribus res transigeretur, etiam collatis in illum donis, i&dignitate. Adde postremo ν si is cui bellum indicitur,offerat se paratum super querimonia itare iuri,& iuditio arbitrorum, bullo est abstinendum; quia bellum debet esse necessitatis, ita dixit
27쪽
t Delictusvnde dictus. . . .. ι a Iuramentum militum M.quale esset. I Decuriati ct Centuriati. I Stigmata militum. l . - Natricula militum. 5 Matricula non inscr0tipriuilegi's non gaudent. 7 Veteram pro tironibus non debent recipi. 8 Serui militia arcenturis Scholari. militares. Io Primicerius,aecundisertus,tertιocerius,est quartacerius qui. i I Primice' in omni Acbola militum.
II Tirones non debent veteranis anteferri.
rq milites s mani ex gente qualibet delecti.
Qui militare postini aut non. Titulus VI.
I s o qui possint bella mouere,videndum est qui possint eis interessis,praemittendum est autem Romano florente Imperio, non passim neque pro cuiusque libidine licuisse nomen dare militiae,sed solennibus quibusdam seruatis deligebantur, vi idet & delectus, quod tangit glo. in auc. de man. Prin. g.penui .examinabantur enim secundum illam gl.assumendi, utini j.C.qiii mil. non poclib.xij. ubi dicitur, similitare vultis,offerte vos ijs qui probandi ius habent: iurabant enim quaedam, & inter caetera, ut putat gl. mortem se non euitaturos pro Republica , ut in Lpenul.ffex quib.cau.man. &c. ubi glo. sex requirit in milite d signato. . t Verum aliam fuisse sacramenti huius formulam docet Liui. lib. ij.3.Dec.cuius haec sitiat verba, Milites, inquit,tunc,quod nunquam antea factum erat, iureiurando a Tribunis militum adacti, iussu Consulum conuenturos, neque iniussu abituros. Nam ad eam diem nihil praeter sacramentum fuerat. t Et ubi ad decuri tum, vel centuriatum contienerant sua voluntate ipsi inter se equites decuriati . pedites centiiriati,quod est dicere,deni,atque centeni,coniurabant,se se sugae & formidinis causa non abituros, neque ex ordine recessuros,nisi teli sumendi, t hostis feriendi, vel ciuis seruatidi
28쪽
seruandi causa. Id ex voluntario inter ipsos sedere, a Tribunis adlegitimam iurisiurandi adactionem transatum est,hsc ille. Aliam etiam iuramenti sermulam, videbis apud Vegetium lib. ij. cap. v. in fi.Iurabant enim per Deum, & Christum, & Spiritum sanct ,& per maiestatem Imperatoris,cui,inquit, taquam corporali Deo fides,& deuotio est praestanda, iurabant inquam, omnia strentie se facturos quae Imperator iusserit,militiam nunquam deserturos,ne 6 que mortem recusaturos pro Romana Republica. 'Signabantiar & milites quibusdam notis,aut stigmate, ut in I. iij.C. de fabricen.lib. xij. ubi Luc.de Pen.dicit hoc signum vocari cingulum. allegat Archid. in c. quod quidam.j.q.j.cum tamen cingulum pro dignitate, atque ipse ordine militari Accumus exponat in auct. iii Iur.quod praelia.ab his,=.j.ingi. in ver.cinguli,& in auct.de quaest. 9.j. Alibi vero exponit pro administratione,ut in auc.de iud.f.omnis,& g. sancimus, in M.etiam sancimus, in auct. de armis.& in auct. de admin. in prin. Alibi vero exposuit cingulum, id est, ensem,al- Iudens ad vocabulum nostri temporis, licet ex illomet text. appareat esse dignitatis insigne,quo uti permisit Impcrator perfunctos honesta militia,de quo& in l. vlt.C. de praepo. s .cub. lib.xij.notae vero vel stigmata illa militaria puncti erant cuti militis inusti, &picti,ut Vegetius docet lib. i .de re mi l .cap. v. quod si hodie obser uaretur,facilius innotesceret trasfugae. Describebantur postres ino in militu numeris & t matricula, ut in l.ex eo,ffide mil. test.vbis dieitur tu, etiam electus Tiro,& iam publico sumptu iter faciens, si tamen nundum sit in numeros militum relatus, priuileg ijs non gaudet militaribus: Neque a signis vagabimur si quo ordine, qua cura & diligentia sacris constitutionibus militares viri assumi iuberentur, inuestigabimus. Prima autem erat cura in deligendis,& describendis Tironibus, unde S de eis est specialis titu. in C. ii
et xij. ubi in l. . iubent Caesarest nequis vagus,aut veteranus, aut censitus, ad Tirocinium assuniatur. Quod est notandum contra mo-
9 ti, utco.tit. I. ij. Erant im se holae undecim in quibus Timnes exemcebantur,prout dicitur in t .vit. C. locati.& aliquas ex eis recenset Luc.de Pen. in rub.C.de comit.& tribu.schol Quibus erant & quaedam concessa priuilegia, inter quae erat ne eos comitcs ij erant scholarum Praesecti) verberarent,aut gradu duijcerent, ut cod.tit. B a l. .
rem noliri temporis, In quo dum nouae conscribuntur cohortes,
quas vulgo societate seu compagnias vocant,multi ex conscriptis in alijs veteribus cohortibus,conscribuntur,spe recentis pecuniae.' Arcebantur,dc Tirocinio serui,eratque poena auri libra scriben-
29쪽
l.j. item ut ab lutis statuti temporis stipeiidiis ad Primiceriatus O gradum peruenirent. Erant vero, ut id obiter dicam,i de Primice rij &secondicerij, imo &Tertiocerij,ac Quartocerii. Ad Primicerium vero notariorum pertinebat cura& notitia omnium dignitatum.& administrationum tam militarium quam ciuilium, sch las& numeros tractabat officium non habebat, sed Adiutorem de schola notariorum, utebaturque proprijs insignibus, ut post trac. Λlcia. sub trac. te mag. ci. & mil. Roma. incerto quodam aucto
videbis: quem libellum Alcia. ipse Breuiarium appellat ad The dosium Imperatorem, de quo mox plura sub ijciam, Et est de eis specialis titulus d. li. xij. ubi Lu. de pen. dicit esse & Primicerios
notariorum, non horum vulgarium,sed eorum qui tunc in aula Imperiali sub hoc nomine militabant, de quibus etiam fit mentio in
l.Pen.3.Comites C. te meta. cumque esset, ut dixi, Primiceriatus
melioris gradus promotio, nihil mirum sic rant in qualibet militiae specie Primicerit,ut de Fabricensibus habetur in l. ij.C. de fabricen.& multos recitat Imperator in l. scrinijs. C. de pala sacra. largi. li. xij.Primicerium etiam mensorum dicit Imperator in I.,.C.cie menseo. li. qui post biennium,aetentium in rebus militiae aggregabatur. ut ibi de Primicerio, ac secundicerio haec scribit Io. Pirri intrac. de Magist. Roma. j. parte,num. xxxii. Primicerius& Secundicerius, inquit,dicti a pugilaribus cereis quos habebant. Pauloque post sub nu. xxxiiij.subdit, Sed de Primicerio qui in prima notariorum decuria praeerat,& Secundi certo adde huc ut apud bonos auctores extat,primam ceram fuisse tabulam in qua testatoris nonae, secutidam in qua haeredis scriptum erat:ego fere uniuscuiusque scholς, ius principi militaret Primicerios inuenio quod longe alio sensu quam duobus praenarratis intelligendum arbitror, &vt ingenue fateor me non bene intelligere vim nominis, sic audacter dico me huic declarationi Pirri non acquiescere. iit inod omnium scholaruin essent Primicerii dicitur in l.scriniis. C.de pallati. sacra.larg.li. xii .in principio, ibi Primicerius omius scholae. Alcixin Anno.suis ad tres libros vl.C.apertius quam alius quem viderim de Primicerio loquitur,recitatque verba Casiodori in vi.libro Epistol rum,per quae, ut dicit, ostendit quae esset hi ius officii dignitas,quae tamen mihi magis ad Comitem rerum priuatarum , vel sacrae vestis pertinere videntur, inter.quos soriderant & Primicerit,postquam ut dixi, habebantur in omni sch la vel sorte ad Comitem sacrarum largitionum pertinent verba illa Cassiodo.Cuius quanta esset dignitas & potestas ipsa illa Casio
30쪽
do.verba demonstrat,&alia quae ego mox dicam,dum de hoc ipso comite fiu ra.larg. verba faciam,Quod etiam dicit Alcia. Prima certum esse primum non tum notariorum,sed & aliarum dignitatum,rcpugnat tex. ii l. ij C.de Fabricen .ubi Primicerius, postquam biennio seruiuit, collocatur inter Protectores eiusdem fabricae,quod debet utique in maius esse promotio, & tex.in l. ij. de domest.& protec.ubi Primicerius eorum, post adeptum tribunatum,spectabili inter eos dignitate perfruitur, Alciato tamen fauet tex.m l.ij.C. de pri . schola. ibi, qui post emensa stipendiorum curricula ad primiceriatus gradum perueniunt, in I. j. C. de Decu. in l. j. demenso. eodem lib. Gaudebat vero hic ordo Primiceriatus, comitum priuilegio, ut solis magistris officiorum in ciuilibus causis subessent, ut l. viros, illo eodem tit.alijs etiam priuilegijs donabantur, de quibus ind. l. scrinijs ,& in l. pa Ia latinos, acl. pen.&fi. ec emtitu. t Erant de in scholis gradus,&postremi omnium ponebantur Tirones, ut eodem titu. de Ti-I3 ro.dicitur, in l. iii. ubi notabilis redditur huius dicti ratio, ' Ne videlicet Novitii iis praeserantur quibus laborum assiduitas.&stipendiorum prolixitas sust agatur. QPod hodie male seruant Duces,qui pro qualitate natalium,& virorum stemmate, magis quam x pro bellica virtute gradus conserunt. t Sciendum est etiam illo quo cuiuscunque gentis quae esset sub Imperio,viros militiae ascriptos &in ordinibus receptos ac pro virtutis,& sortitudinis merito ad summos,& maximos honores promotos, ipsum ad usque Imperiale fastigium,ut de Maximino Thrace, & Alexandro Syro legitur unde,& apud Corn.Taci.legitur rebellasse Thracas, quod pati delectus,& validissimum quemque suae gentis nomen dare militiae Romanorum recusabant.
t Turei d militia excusantur. a senes a militia excusantur.3 Pueri oesines non excusantur cum magna est necessitas. Aetas militia apta.