장음표시 사용
111쪽
9 uersum ad sui habitationem alS
licerct; Sed inca sitim hoc vet, tum; adeo enim quotidie excre- .scit, ut altitudine domorti eludatur vltersoris extensionis edictum . Vertim eius ambitu, nec Archimedes inueniet : adeo irrregulariter huc illucque , nunc recurua, nunc protensa, discurrit. Trifarie hinc illam diuiderem , in nouam scilicet, in veterem, & in Suburbanam : praeualentibus absque dubio suburbijs, numero quinque, Laureti, Diui Antonij, Virginum, Spiritus S, cti, & Plagae Neapolitanae; cui, loco appendicis,ora Mergelline,
& collis Pausii typi adiungi pob
iunt. Nouae, & veteris ambitus, septenis milliarib u s circum ducitur. A porta, Vulgo des Carmine, usque ad aliam Sancti Ianuarij in digitatam, nobilis, & elegans murorum structura, turribus ex lapide siliceo interiectis, e X Ur-rit , ab Aragonensibus Regibus,
112쪽
prout illorum temporum munitiones exigebant,excitata .Quod ad eam, omni ex parte, soncludendam desiderabatur,4 Olcianus absoluit. Vertim, suburbijs in dies excre1centibu S , cum Ci-oili, suburbana habitatio confusa est, nec moenibuS ulteriuS, nec portis consultum, noctu diitque ultro citroque commeantibus , patefactis.- A ponte, Ut vocant ,
montorium maxima illius est longitudo, adum. M. Ρ. pro currenS ; non tamen aequabilis illi latitudo,collibus a tergo Obsistentibus. In viginti, & noue in regiones, quas Octinas VOC1nt , partitur. Nobiles, quemadmo-cium praerogativis, 1 Ic, dc habi- tationibus, a plebis segregantur colluvie ; quod raro alibi obserii abis . Nova ciuitas, maiori ex parte , in Hispanorum cessit domicilium. Veteris meditullum. Obtinent Nobiles, inferior Vero, Pars,
113쪽
96 pars. dc quae maris litori contem mina est, minuite plebis est re,ceptaculum. TreS in ea arcesiarii nitissimae, vel ab Andegauesium Regum temporibus excitatae , quas tamen Hispani, nouo munitionis genere , obfirmarui. Qi priam,post populares tumultus addidit Innicus de Gueuarata, Comes de Ognatte , & Prorex , co in loco, ubi etiamnum dici- tur Torrione dei Carmine . Portum habet peramplum, sed,flantibus Austris,parum tutum. Habitatorum numerus, magna licet ex
diminutus, trecenta tamen millia, dum huec scribo, inuenitur excedere ; prioris populationis spe in dies affulgente. Ecclesi
rum, Coenobiorum,tum mulierum , tum Virorum, nec qui de ijs consulto scripsere, numerum sunt assequuti.
Sed iam hospitem per loca V bis praecipua deducamus, cui in limi-
114쪽
ς limine Portae , quae Capuam ducit , occurrota Haec inter omnes quas usquam viderim , & stri cturae elegantia,& amplitudine, primatum tenet. Eam Alption-1us primus Aragoneus aperuit,&Ferdinandus eius filius perfecit . Marmorea est ; & raro sculpturae artificio , ad septuaginta vinas attollitur. Per hanc inuectus Carolus V. Africanum e git triumPlium , nec alio, quam propriae pulchritudinis condecorata ornamento, initictissimuexcepit Imperatorem ; Vnica
Sebethi fluuij ita tua apposita, equa vulgatum illud pendebat monostichon.
Nunc merito Eridanus, Nitas mihi cedat, o Indus .
Amplum, & clegans Portae adiacet templum, Diuae Catharin tu Sacrum, & ex eo quia suauissima Formalis, Vt Vocant,aqua primum in urbem erumpat, i Per cuniculos distribui incipiat E A for-
115쪽
si Formelo nuncupatum . Quo Vero apud caeteras nationes, ob nimium aquae potum, e Xcusen
sum metro, efferre non abnuo. aeuid mihi Niliataplausu dissunditis unda,
Stragibus assuetam eommaculare solum Torrida quin gradies Phoebus persigna Leonis, Aeg sussiliens tunc magis horret aquas 'At fuit hac placide, fertur per cocaua ver-Vrq sitim sedet. rectit in urbe morar nas. In mare se Nilus septena per sta voluit. a Permeat hac urbem mille retorta locis: Illa cadi Depitu veloxq; per arua rec&rrit :Hac lente incedit ,saepe retorta silet. Illa , superfuso succrescit in arua meatu r, Constricia hae riuis semisepulta fuit. M uos illa fouelpistes, monstra recondit: Creditur hic Ni has delituisse diu. Ergo etes Aeg)ptus proprijs mεrgatur in undis,
Aut eedens nostram Nilus adoret aquam .
Adiacens coenobium incolui P P. Dominicani, qui Aromatariam, & Mi ilatum ostendunt . Hinc area se se offert spatiosissima, in qua hinc inde Carac ei olorum domus prominent. D u Cis tamen Castri Sangri, ex eadem gente , enitet Palatium ; Henr se
116쪽
99ci Guisiij,inter populares tumultus , domicilium . Musarum, pi--iris, & argenteis tabulis, Varijsque opificijs sumptuose refertum ne pretermittat hospes. E regione, templum Diui IoanniS , Vt Vocant, ad Carbonaria,
dem Sacella, in quibias , multi , eximijs statuis ornati visuntur tumuli,inter quos Sergianni Caraccioli , Ioannae 1ecundae quodam amasiij, & postmodum illius iussu necati , a Laurentio Valla Epitaphio cohonestatu S,
excellit. Coenobium, Augustiniani obtinent . Bibliotheca , qua inplu rimis manu scriptiS maiori ex parte, autographis , RHieronymo Seripando Cardianali, ex eadem familia, huic loco legatis , insignitur . In depressiori, ac subterranea cCeno
117쪽
bij parte . vestigia aquaeductus Cernuntur, per quem Totitas, Belissarius , Alphonsus Aragoneus, & alij obsit dentes Neapolim, clam inuecti, potiti 1iant urbe, Num hoc Neapolitanis, ptiis aequo interdum aqueae potioni indulgentibus in poenam datu , ut idem scilicet oblectamenti ,
ac moeroris foret Vehiculum, Ludicram in re graui exsono causam. Ad Urbem P eapolim .
Certius haudpcreras aqueo deperdita potu, Quam por aqhaeducturn rerq; quaterq; ahi.
Patentissima area, qua: a Di-uae Catharinae ad hoc Vsq, templum excurrit, Agon fuit , in quo sub luce, & pace Euangς-lij gladiatoria carnificina inter Neapolitanos Equites exercebatur. Privatae namque offensae, diu , altoque corde pressae , stabhastiludii specie, hic vindicari permittebantur impune . Huius ignarus consuetudinis, tanqua
118쪽
ad ludicrum spectaculum , al, quando ductus fuit Franciscus Petrarca, qui Vbi barbarum morem prςclarissima in urbe adhuc Vigere animaduertit, haec in Verba excanduit. Quid mirum,si quis
nullo rose, inter νmbras quid petulanter audeat, cum luce media, inspectantibus Mgibus, ac populo , infamis ille gladiatorius ludus in Itala urbe celebretur barbarica feritat illuc ego pridem , ignarus omnium , ductus sum ad locum νrbi congruis , quem Carbonariam Nocant , non inindigno vocabulo , Ῥbiscilicet ad moditis incudem cruentos fabros denigratetantorum scelerum vicina . Barbariem tamen hanc, Longobardorum feritate inuectam , & per tot saecula impune exercitam, s
roli tertij Regis humanitas compescuit , & seuerioribus deinde legibus, qni sequuti sunt Reges ab urbe alioquin religiosissima, eliminarunt. Praetorici magnum vulgo la Vicaria ob po-
119쪽
puli, ik Iusdicentium frequentiam , & numerum, toto orbo notissimum, areae praedictae state regione oppositum . Ineat illud hospes, dijudicaturus, num in corpora aliquando ad Carbonariam crudelior, an in substantias fortunasq; hominum atro
cior in eo exerceatur concertatio. Ne mihi quis quaeso Areopagitarum, aut Ephorornm collegia, aut in comitijs , aut sub rostris semetipsam pressantem Atticam, aut Romanam, Obij-ciat plebem, ubi forum adierit Neapolitanum,in quo Compressa litigantiu colluuiem , huc, illucque hianti, apertoque oro discurrete, alterum humani generis cataclysmum refugere crederes , ni promptius inter implicatos legum Vortices inueniretur naufragium. Apum , nota hominum dices examina , quae nunc sursum , nunc deorsum , &saepius in transuersum, praetet
120쪽
Io 3 voluntatem seruntur . Hic e Citatus puluis , hic ex susurris Coalescens murmur, hic concertantium clamor , ex atrijs equorum nitritus, & rhedarum fragor , quin captiuorum Voces, de
gemitus, Divini potius, & extremi , quam humani iudicij locum , ac sedem, ex parte, designant. Litigatinium tamen sorti compaties Toletanus Prorex, euncta Vrbis fora hic congessit . Patrimoniales Regis, Civiles , Feudales, & Criminales causis, miro sane ordine hic quotidie tractantur ι singulis classibus ,
Proprijs, ut Vocant, rotis attributis . Amplissimum est dificium, Neapolitanorum quonda Regum domicilium , & a propinqua Vrbis porta , castrum C puana , Vocitatum. Dabit venia
hospes, si pro dignitate loci , vix unico prolato disticho,quod