Coelestini Guicciardini monachi Coelestini Mercurius Campanus praecipua Campaniae Felicis loca indicans, & perlustrans

81쪽

magis, ac magis inclaruerint is Sed iam eo deuenimus, Ut toties, & ad nausdam memoratum

Vesevum cominus prospiciamus. Consulat seipsum hospes, num breue, sed laboriosum iter ad voraginem illius conspiciendam sit arrepturus. Quater impune eius cacumen conscendicgo, sed horrore semper, ac t more perculsus, nec laboriosae

profectionis dignam metam putentissimum illud foramen iudi-Caui, per quod ad Cocyti regna quodammodo patet descensus , atque nimiam ob profunditate caligant oculi, palpitat cor, artus contremiscunt. Et quis quaeso no trepidaret in voraginis illius crepidine, ad cuius eruptionem fluctuat natura, &ipsi or- his cardines concutiuntur λ Vnuest quod mireris , ante scilicet Titi tempora, nullius eruptionis memoriam extitisse, licet

82쪽

bonis haec sunt verba. Vesevus mons agris cinctus est optimis , dempto vertice , qui magna fui parte pla- .nus, totus sterilis est, a pectu cine-Feus , cauernasque ostendens Mulara plenas , ct lapidum colore fuligino-D , utpote ab igne exesorum, Ni coniecturamfacere possis,sa loca quodam arsisse, ct erateres ignis habuisse , deinde materia deficiente resin-ctafuisse. Vicies a prima illa, &a Dione descripta sub Tito .com flagratione in flammas erupisso testatur lapis ad radices illius

nuper erectus. Solemniores tamen octo fuisse testantur plerique. Primae non absimilis fuit nouissima illa in anno I 63I. die decima sexta Decembris hora noctis decima. Verum cum deincora ingenia literis illam consignarint, oneri eadem repetendi meipsum sponte subduco. Faxit interea Deus, ut Quod ab amplitudine crateris, siue foraminis, de non timendis imposteru er

83쪽

66ptionibus philosophantur, ni verius sibi bIandiuntur Neapolit ni,bonis, ut illis ex corde deprecor eueniat auibus : siquidem anno I 66o. & sammas euomere , & lapides de nouo vibrare experti sumus. Quin mihi Beneuento Neapolim tunc temporis aduentanti, non uno imis

loco obuii fuere igniti lapides ,& parum abfuit, quin de feralibus Vestui eruptionibus plusquam testis oculatus deponere. sed Vesevi topographiam aggr

diamur;expedit namque,Vt mos ille, qui vel solo nomine territat , extra metum adeundi, longinquis populis descriptione situs,& figurae, quoad fieri potest,

innotescat. Qua latius Campania patet, ampla, patulaque planitie in modum pyramidis auu γgit, & leni clivo sensim usq; ad cam partem, quam inria appellant incolae, Vesevus attollitur. Strabonis , & Plinij aetate unius

se erat

84쪽

67 erat ut ita dicam s)capitis: nunc ab eruptionibus biceps factus , hina attollit iuga , passibus plus quam mille inuicem dissita. Iugum quod Neapolim spectat,abadiacente Summa oppido monte di Somma dicitur. Alterum ad meridiem, & in mare pros*ectans, corrupta, Vt reor , Veie-ui appellatione, Veholo nominatur, aut ad discrimen alteriuS , moutagna rotonda, eo quod haec Pars circularem rotunditatem

Teserat, illa vero in pyramidale apicem tenuetur. Ab huius radicibus manat aqua la Volia dicta, quae in duos alueos discurrens, hinc decantati Sebethi no- me accepit, inde aqua,quae Vulgo dicitur lo formale Neapolim

Potandam transmittit. Ante nouissimum incedium Vebolus eminebat Monti Summa passibus geometricis triginta ; nunc, veluti cladis illatae poenas luens, capi- . te mutilatus ad passiis a s. de

85쪽

alto nempe in profundum Vor ginis exesa ruente materia. Qua cultus olim, tam modo undiq; squalet,nec nisi cinereos sulcoS, hiatus horrendos , bituminosas glebas, dc igne decoctos lapides Ostentat . Veholum terminat immanis vorago ad II I, M.Ρ. in ambitu patens, e qua, veluti ex furentis naturae officina, tot tam laque incendia , Campaniae nedum , sed transmarinis regionibus vltima vastitatum cominantia, prosiliere. Alibi nec uno in loco ludit natura, & benignos ubique suos in mortales expromit effectus , hic ubi pientitumae

matris exuens nomen, effrena

clementorum odia in orbis de-lolationem congregare Videtur. Alibi viscera pandit, vel Vt thesauros expromat, vel ut benigna medicantis vices sustineat,at hic adeo secretorrum Zelatrix, Vt eΟ-

86쪽

oppresserit. Sed iterum ad voraginem, quae a crepidine perpediculariter ad passus octingetos aequalem seruat profunditatem Area in imo spatiosissima, omni-

qtie ex parte ambitum superioris crepidinis exaequans. Illius emedio mons assurgit cinereus assiduum fumum emittens. Acephalus est, cum aliam, sed longe minorem voraginem contineat , cuius tamen profunditas, nec metiri, nec videri potest . Assiduus ex imo in altum attol' litur fumus, qui raro ad crepidinem superioris voraginis pertingit ; hinc mixti cum fumo cineres in eum e quo elati sunt locum recidquies, montem illum Paruum, & acephalum in medio areae inferioris. efformant. Albicantes, nigricantes , ac rubentes lapides hinc inde sparsit, quemadmodum dc cinis multicolor dorsum montis OperienS, non Vnuas mineralis exustionem

87쪽

feralium eruptionum causanias esse conuincunt. Ρraeualet tamen sulphur,a cuius foetore adeuntes curiosi plus aequo interdum castigati recedunt. Ex situ, & forma, sicuti etiam,quod a caeteris Campaniae montibus si discretus,philosophantur no-

nulli a suiunet incendijs suis se productum Vesevum : praesertim,cum no lapideus ut male putant nonnulli sed cinereus totus, etiam in meditullio,comspiciatur. Mihi sane arridet hoc

placitum, cui non contemnem dat authoritatis testimoniu profero , consimilem scilicet in agro Puteolano montem, auorunostrorum memoria unius noctis spatio efformatum . Sane,si quandoque inter exundantem aquarum oceani colluuiem imsulae emerserunt, quin,& vhi I Cus extabat Lucrinus, nouus il-

le mons apparuit , quid vetat credere,ex terrestri Planitie, ci

88쪽

nereum molem vite remotuu .

aut violentia ignium attolli potuisse 3 Ne quaeso temeritatis no- eam incurrat ille, qui Vesevum suimet productorem c quis scit an aliquado destructorem agnouerit. Ut ut productus fuerit , quia aeque periculosviri a cedere , ac philosophari prope Vesevum suo exemplo ostendit

Plinius , vltro ferale in hanc vastitatum ossicina ab oculis submouenteS , quam celeriter ad Sebethi ripas contendamus, cuius aquarum susurro mea excitata musa , sepositum ad terga Vesevum metrice sic contemplatur .

Tramite qui recto une sumus in aesera friuo Phoebans sentam obtenebrare face . Miaticolorque cinisoarsus Deum per arua. Num eandem terris vltima fata parantὶ Mammiuomi hae sunt recipientissigna Uesωι Assueri a flantes igne vorare plagω , τε ore si tam gessit sie retor haberi . Duparis, O quatituri te mihi,qualis eris

Inter Resinam δε Sebethum.

89쪽

72 Leucopetra, Portici,& alie qua- plurimae Procerum Neapolit, norum Villae cotinuatum quom clam per quatuor milliaria e i anant suburbium. Hoc in tractu celeberrima illa domus, vulgo Io uualgaturo sita est, in qua imuictissimus Carolus V.ex Africa tunc victor aduentans per es, quot dies substitit, ut Tunetani Triumphi pompam a Neapolisetanis excogitatam,perficiendam relinqueret. Illam tamen a Ueseuiano incendio semiobrutam nunc adspicies: nec ob aliud , quam quod Europae domitore intus habuerit,suspiciedam. Vallatum moenibus cem terium almaris litus proee pontem sequbtur, in quod 1 plicio ultimo damnatorum cadauera, populo refertissima Neapolis non Pa

ce transmittit. Iam pontem Magdalenae, ut vocant, calc,

his,longitudine potius, & latit dine, quam quod subterlabem

90쪽

tes Sebethi aquas suis conculcet arcubus , superbuin. Per hunc sit spedio affectorum deferri cadauera, Vt pone radices Vesevi tumularentur,cum aduertissem, eius inanem longitudinem sic perstrinXi.

Si υetus hune pontem nouisset fabula,forte Iuum Acherontais imposuisset aquis.

In gloriam tamen se bethii,invia is, ec ad pompam potius excogitata , huius pontis cedat structura; Si quidem ars ipsa Sebethi exilitati compatiens, magnifico ponte praestitit, quod parce nimium subministrando aquas, illi denegauit natura: Aquarii

tamen suarum pauperie conten- . tus incedit Sebethus, dc vatum

suorum gloria superbiens, tacito sic alloquitur praetereuntes s

Non mιhi Belgν Mosa. Rhenu Germanus , o Aut Ligerim,aut Rhodansi Gallus in astra Auriferaq;T u diues ne iactet Iberus, ferat. In ber celerem linquat abire Padum.