Opera, cum delectu variae lectionis / edidit Th. Ladewig. --

11쪽

Invitus seci, ut huic Vergilii editioni carmina quae eius poetae feruntur minora adiungerem, neque enim me fugiebat, illa carmina corrupti0ra esse, quam quibus emendandis meae vires sufficerent, et Videbam, me iis libris carere, Sine quibuS non omnibus l0ci8, unde quaeque emendatio orta eSSet, pro certo am1 mare possem; Sed Voluntati librarii honestissimi deesse n0lui et munuS SuSceptum non, ut Volui, Sed . ut potui, expleVi. In edendis igitur illis carminibus id secutus sum consilium, ut Uauptii Vestigia premerem, sed ita, ut ubi viri qui post eum illis carminibus emendandis operam dederunt rectius quid vidisse mihi visi

essent, id reciperem. Codex autem Vaticanus, quo in Culice, Copa, Moreto rec0gnoscendis USUS Sum, cum diu Romae neglectus iacuisset, nuper ad ange mei Stero forte fortuna inventus est, qui vir d0ctissimus lectiones eius libri summa diligentia descriptas humanissime mecum c0mmunicavit. De quo codice cum angenteisteru8 propediem sit narraturus, id unum addo, mihi codicem Vaticanum tamquam exemplar esse Τhuanei primi videri, quam Sententiam, Si opus fuerit, ali0 loco pluribus verbis pr0babo.

13쪽

Impius haec tam culta novalia miles halbebit, Barbarus has segetes: en, quo discordia civis Produxit miseros: his nos consevimus agro Si Insere nunc, Meliboee, piros, pone ordine vitiS.Ite meae, felix quondam pecus, ite capellae. Non ego vos posthac viridi proiectus in antro Dum0Sa pendere procul de rupe Iidebo;

Carmina nulla canam; non me pascente, capellae, Florentem cytisum et Sali S carpetiS 3m3 S. T. Hic tamen hanc mecum potera S requieScere noenem

Fronde super viridi: Sunt n0bis mitia poma, Castaneae molles et pressi copia lactis: Et iam summa procul villarum culmina fumant Maioresque cadunt altis de montibus umbrae.

Formosnam past0r Condon ardebat Alexim, Delicias domini, nec, quid speraret, habebat. Tantum inter densa S, umbrosa cacumina, sago SAdsidue veniebat. Ibi haec incondita solus Montibus et silvis studio iactabat inani: O crudelis Alexi, nihil mea carmina curas Nil nostri miserere mori me denique cogeS.

Nunc etiam pecudes umbras et frigora captant, Nunc viridis etiam occultant spineta lacert0S, Thestylis et rapido fessis messoribus a tu Allia serpyllumque herbas contundit olenti g. At mecum raucis, tua dum vestigia lustro, Sole sub ardenti resonant arbusta cicadis. Nonne suit salius, tristis Amaryllidis iras Atque superba pati fastidia' nonne Menalcan, Uliam vis ille niger. quamvis tu candidus esses O form0Se puer, nimium ne crede colori lAlba ligustra cadunt, vaccinia nigra leguntur. Despectus tibi sum nec, qui sim . quaeris, Alexi, Quam dives pec0ris, nivei quam lactis abund3ns: Mille meae Siculis errant in montibus agnae Lac mihi non aestate novum, non frigore desit.

70758051015 20

14쪽

P. VERGILI MARONIS Canto, quae solitus, Si quando armenta vocabat, Amphion Dircaeus in Actaeo Aracyntho. 25 Nec sum adeo insorinis: nuper me in litore vidi, Cum placidum ventis staret mare; non ego Daphnim Iudice te metuam, si numquam fallit imago. O tantum libeat mecum tibi sordida rura Atque humilis habitare casas et figere cervo S30 Haedorumque gregem viridi compellere hibiscol Mecum una in silvis imitabere Pana canendo. Pan primus calamos cera coniungere pluris Instituit, Pan curat ovis oviumque magistrOS. Nec te poeniteat calamo trivisse labellum: 35 Haec eadem ut sciret, quid non faciebat Amyntas Est mihi disparibus septem compacta cicutiSFistula, Damoetas dono mihi quam dedit olim Et dixit moriens: Τe nunc habet ista Secundum. Dixit Damoetas, invidit stultus Amyntas. 40 Praeterea duo, nec tuta mihi valle reperti, Capre0li, Sparsis .etiam nunc pellibus albo; Bina die siccant ovis ubera; quos tibi Servo. Iam pridem a me illos abducere Thestylis orat; Et faciet, quoniam sordent tibi munera noStr3.

45 Huc ades, o formose puer: tibi lilia plenis Ecce serunt Nymphae calathis, tibi candida Nais,

Pallentis violas et summa papaVera carpens, Narcissum et florem iungit bene olentis anethi; Τum, casia atque aliis intexens suavibus herbis, 50 Mollia luteola pingit vaccinia caltha. Ipse ego cana legam tenera lanugine mala CaStaneaSque nuces, mea quas Amaryllis amabat; Addam cerea pruna: h0nos erit huic qu0que p0m0;

Et V08, o lauri, carpam et te, proxuma mΙrte: 55 Sic p0sitae quoniam suavis miScetis odoreS. RuSticus es, Corydon: nec munera curat AleXis, Nec, si muneribus certes, concedat Iollas.

Heu heu, quid volui misero mihi 110ribus austrum Perditus et liquidis inmisi fontibus apros. 60 Quem fugis, ah, demens' habitarunt di quoque silvas

Dardaniusque Paris. Pallas, quas condidit arces, Ipsa colat; n0bis placeant ante omnia Silvae.

15쪽

BUCOLICA. ECL. III. Torva leaena lupum sequitur, lupus ipSe capellam, Florentem cytisum sequitur lasciva capella, Τe Corydon, o Alexi: trahit sua quemque Voluptas. Aspice, aratra iugo reserunt suspensa iuvenci Et sol crescentis decedens duplicat umbras: Me tamen urit amor; quis enim modus adsit amori

Ah Corydon, Coryd0n, quae te dementia cepit lSemiputata tibi frondosa vitis in ulmo eSt. Quin tu aliquid saltem potius, quorum indiget u SUS, Viminibus mollique paras detexere iunco Invenies alium, si te hic fastidit, Alexim.

MENALCAS. DAM0ΕΤAS. PALAEMON. Μ. Dic mihi, Dam0eta, cuium pecus' an Meliboei D. Non , Verum Aegonis; nuper mihi tradidit Aegon.M. Infelix o Semper, ovis, pecus i ipse Neaeram Dum fovet ac, ne me sibi praeferat illa, veretur, Hic alienus ovis custos bis mulget in hora, Et sucus pecori et lac Subducitur agnis. D. Parcius ista viris tamen obicienda memento. Novimus et qui te transversa tuentibus hircis Et quo - sed faciles Nymphae risere sacello. M. Τum, credo, cum me arbustum videre Miconis Atque mala vitis incidere falce novellas. D. Aut hic ad veteris fagos cum Daphnidis arcum Fregisti et calamos; quae tu, perverSe Men3lca, Et, cum vidisti puero donata, dolebas,

M. Quid domini faciant, audent cum talia fures Non ego te vidi Damonis, pe8Sime, caprum Excipere insidiis multum latrante Lycisca Et cum clamarem: Quo nunc se proripit ille

Tityre, c0ge pecus: tu post carecta latebas. D. An mihi cantando victus non redderet ille, Quem mea carminibus meruisset sistula caprum

Si nescis, meus ille caper fuit; et mihi Damon Ipse fatebatur; sed reddere poSse negabat. M. Cantando tu illum' aut umquam tibi fistula cera

16쪽

P. VERGILI MAR0NIS Iuncta suit' non tu in triviis, indocte, 80lebas Stridenti miserum stipula disperdere carmen D. ViS ergo, inter n08, quid possit uterque, vicissim

Experiamur' ego hanc vitulam - ne forte recuSeS, 30 Bis venit ad mulctram, binos alit ubere fetus Depono: tu dic, mecum quo pign0re certeS. M. De grege Π0n ausim quicquam dep0nere tecum: Est mihi namque domi pater, est iniusta noverca; Bisque die numerant ambo pecus, alter et haedo S.

3b Verum, id quod multo tute ipse fatebere maiUS, Insanire libet quoniam tibi - pocula ponam Fagina, caelatum divini opus Λlcimedontis: Lenta quibus torno facili superaddita vitis Dissus os hedera vestit pallente corymb0S. 40 In medio duo signa, Conon, et - quis fuit alter, Descripsit radio totum qui gentibus orbem,

Temp0ra quae meSS0r, quae curvus arator haberet

Necdum illis labra admovi, sed condita SerV0. D. Et nobis idem Alcimedon duo pucula fecit, do Et molli circum est ansas amplexUS 3c3ntho, Orpheaque in medio posuit silvasque sequentiS; Necdum illis labra admovi, sed condita Servo: Si ad vitulam spectas, nihil est, qu0d pocula laudeS.M. Numquam hodie effugies; veniam, quocumque Vocari S. 50 Audiat haec tantum vel qui venit, ecce, Palaem0n. Eniciam, posthac ne quemquam Voce l3ceSS3S. D. Quin age, si quid habes; in me mora non erit ulla, Nec quemquam fugio: tantum, vicine Palaemon, Sensibus haec imis, res eSi non parV3, rep0Π3S. ob P. Dicite, quandoquidem in molli consedimus herba. Et nunc omnis ager, nunc omnis parturit arbos, Nunc frondent silvae, nunc formo SiSSimVS annUS. Incipe, Damoeta; tu deinde Sequere, Menalca. Alternis dicetis; amant alterna Camenae. 60 D. Ab Ι0 ve principium Musae; Iovis omnia plena; Ille colit terras; illi mea carmina cur3e. M. Et me Phoebus amat; Phoebo sua semper apud me Munera sunt, lauri et suave rubens hyacinthuS.

D. Malo me Galatea petit, lasciva puella,sa Et fugit ad salices et se cupit ante Videri. M. At mihi sese offert ultro, meus ignis, simΙΠtas,

Ecl. 3, 38. facili facilis Donatus apud SerVium.

17쪽

BUCOLICA. ECL. III.

Notior ut iam sit canibus non Delia nostris. D. Parta meae Veneri Sunt munera: namque notavi Ipse locum, aeriae qu0 c0ngeSSere palumbeS. M. Quod p0tui, puero silvestri ex arbore lecta Aurea mala decem misi; cras altera mittam.

D. O qu0tiens et quae nobis Galatea locuta est lΡartem aliquam, Venti, divom referatis ad auris lu. Quid prodest, qu0d me ipse animo n0n SperniS, Amynta, Si, dum tu Sectari S apros, ego retia Serxo D. Phyllida mitte mihi: meus est natalis, Iolla; Cum faciam vitula pro frugibus, ipse Venito. M. Phyllida amo ante alias; nam me discedere nevit Et longum Formo Se, Vale, Vale, inquit, Iolla. D. Τriste lupus stabulis, maturis frugibus imbres, Arboribus venti, nobis Amaryllidis irae. M. Dulce satis humor, depulsis arbutus haedis, Lenta salix feto pecori, mihi solus Amyntas. D. Pollio amat nostram, quamvis est rustica, MUSam: Ρierides, vitulam lect0ri pascise VeStro. u. Pollio et ipse facit nova carmina: paScite taurum, Iam cornu petat et pedibus qui Spargat harenam. D. Qui te, Pollio, amat, Veniat, quo te qu0que gaudet Mella suant illi, serat et rubus a Sper 3 momum. M. 0ui Bavium non odit, amet tua carmina, MaeVi, Atque idem iungat vulpes et mulgeat hirco S.

D. Qui legitis flores et humi nascentia fraga, Frigidus, o pueri, fugite hinc, latet anguis in herba.

M. Parcite, 0VeS, nimium procedere: non bene ripae Creditur; ipse aries etiam nunc Vellera Siccat. n. Τityre, pascentis a flumine reice capellas: Ipse, ubi tempus erit, omnis in fonte lavabo. M. C0gite ovis, pueri: Si lac praeceperit aestuS, Ut nuper, frustra pressabimus ubera palmi S. D. Heu heu, quam pingui macer est mihi taurus in ervolIdem am0r exitium est pecori pecori8 quo magi Stro.

M. His certe neque amor caussa eSt; vix ossibus haerent.

Nescio quis teneros oculus mihi sa Scinat agno S. D. Dic, quibus in terris et eris mihi magnus Apollo -Τris pateat caeli spatium non amplius Uin 3 S. M. Dic, quibus in terris inscripti nomina regum Nascantur flores, et Phyllida solus habeto.

Ecl. 3, 77. vitula grammatici veteres vitulam R.

707580859095100105

18쪽

P. VERGILI MAR0NIS P. Non nostrum inter vos tantas conponere lites. Et vitula tu dignus et hic. - Εt quisquis amores 110 Haud temnet dulcis, haud experietur amaro S. Claudite iam rivos, pueri: sat prata biberunt.

Sicelides Musae, paulo maiora canamVSi Non omnis arbusta iuvant humilesque myricae; Si canimus silvas, silvae sint consule dignae. Ultima Cumaei venit iam carminis aetas; 5 Magnus ab integro saeclorum naScitur ord0. Iam redit et Virgo, redeunt Saturnia regna; Iam nova progenies caelo demittitur alto. Τu modo nascenti puero, quo ferrea primum Desinet ac toto Surget genS 3Urea mundo,10 Casta fave Lucina: tuus iam regnat Apollo. Τeque adeo decus hoc aevi, te consule, inibit, Polli0, et incipient magni procedere men SeSΤe duce. Si qua manent sceleris vestigia n0Stri, Inrita perpetua solvent formidine terras. 15 Ille deum vitam accipiet divisque videbit Permixtos heroas et ipse videbitur illis Pacatumque reget patriis virtutibus orbem. At tibi prima, puer, nullo munuscula cultu Errantis hederas passim cum bacchare tellus 20 Mixtaque ridenti colocasia fundet acantho. Ipsae lacte domum referent distenta capellae

Ubera nec magnos metuent armenta le0nes.

Ipsa tibi blandos fundent cunabula flores. Occidet et serpens et fallax herba veneni 25 Occidet; Assyrium volgo naScetur 3 momum. At simul heroum laudes et facta parentis Iam legere et quae sit poteris cognoscere VirtuS: Molli paulatim flavescet campus ariSta Incultisque rubens pendebit sentibus uva 30 Et durae quercus sudabunt roscida mella. Pauca tamen suberunt priscae vestigia fraudis, Quae temptare Τhetim ratibus, quae cingere muriSEcI. 3, 110. haud temnet Ribbeckius aut metuet sibri.

19쪽

BUCOLICA. ECL. IV. V.

0ppida, quae iubeant telluri infindere sulcos. Alter erit tum Τiph7s, et altera quae vehat Argo

Delectos heroas; erunt etiam altera bella, Atque iterum ad I roiam .magnus mittetur Achilles. Hinc, ubi iam firmata virum te fecerit aetas, Cedet et ipse mari vector nec nautica pinus Mutabit merces, omnis feret omnia tellus. Non rastros patietur humus, non vinea falcem; Robustus quoque iam tauris iuga solvet arator; Nec varios discet mentiri lana colores, Ipse sed in pratis aries iam suave rubenti Murice, iam croceo mutabit vellera luto; Sp0nte Sua sandyx paScentiS VeStiet agnoS.Τalia saecla, suis dixerunt, currite, fusis Concordes stabili satorum numine Parcae.

Adgredere o magnos - aderit iam tempus - honores, Cara deum suboles, magnum Jovis incrementum lAspice convexo nutantem pondere mundum rerrasque tractusque mariS caelumque profundum; Aspice, venturo laetentur ut Omnia Saeclo.

O mihi tam longae maneat parS ultima Vitae, Spiritus et, quantum sat erit tua dicere facta: Non me carminibus vincet nec Thracius Orpheus, Nec Linus, huic mater quamvis atque huic pater adsit,

Orphei Calliopea, Lino formosus Apollo.

Pan etiam, Arcadia mecum Si iudice certet, Pan etiam Arcadia dicat se iudice victum. Incipe, parve puer, riSu cogno Scere matrem: Matri longa decem tulerunt fastidia menses. Incipe, parve puer: cui n0n riSere parenteS, Nec deus hunc mensa, dea nec dignata cubili est.

MENALCAS. MOPSUS. ME. Cur n0n, Mopse, boni quoniam convenimuS ambo, Tu calamos instare levis, ego dicere VerSUS,

20쪽

P. VERGILI MAR0NISIIic corriis mixtas inter consedimus ulmos 310. Tu maior; tibi me est aequum parere, Menalca, 5 Sive sub incertas Zephyris motantibus umbra S, Sive antro potius Succedimus. ASpice, ut antrum Silvestris raris sparsit labrusca racemi S. ME. Montibus in nostris solus tibi certat Amyntas. 310. Quid, si idem certet Phoebum superare canendo

10 ME. Incipe, Mopse, pri0r, Si quos aut Phyllidis ignis, Aut Alconis habes laudes aut iurgia Codri. Incipe; pasceniis servabit TitFrus haed0s. Mo. Immo haec, in viridi nuper quae cortice fagi

Carmina descripsi et modulans alterna notavi 15 Experiar. Tu deinde iubeto ut certet AmJntas. ME. Lenta salix quantum pallenti cedit olivae, Puniceis humilis quantum saliunca I 0 Seli S, Iudicio nostro tantum tibi cedit Amyntas. Sed tu desiith plura, puer; Succe SSim IS antro. 20 310. Exstinctum Nymphae crudeli funere Daphnim Flebant - vos coryli testes et sumina Nymphis

Cum c0nplexa sui corpus miserabile nati Atque deos atque astra vocat crudelia mater.

N0n ulli past0s illis egere diebus

25 Frigida. Daphni, boves ad sumina, nulla nec amnem Libavit quadrupes nec graminis attigit herbam. Daphni, tuum Poenos etiam ingemuisse leones Interitum montesque feri silvaeque loquuntur. Daphnis et firmenias curru Subiungere tigris 30 Instituit. Daphnis thiasos inducere Bacchi Et foliis lentas intexere mollibus has13 S. Vitis ut arboribus decori est, ut Vitibus UVae, Ut gregibus tauri, segetes ut pinguibus arvis: Τu decus omne tuis. Postquam te sata tulerunt, 35 Ipsa Pales agros atque ipsa reliquit Apollo.

Grandia saepe quibus mandavimus hordea sulcis, Infelix lolium et steriles na Scuntur 3Venae Pro molli vi0la, pro purpureo Π3rci SSO Carduus et spinis Surgit paliurus acuti S.

40 Spargite humum foliis, inducite fontibus umbra S, ΡηSt0res; mandat fieri sibi talia Daphnis;

Et lumulum facite et tumulo superaddite carmen Daphnis ego in silvis, hinc usque ad sidera n 01US,