장음표시 사용
41쪽
Quid tempestates autumni et sidera dicam, Atque, ubi iam brevi 0rque dies et mollior aestas, Quae vigilanda viris' vel cum ruit imbriferum ver, Spicea iam campis cum messis inhorruit et cum Frumenta in viridi stipula lactentia turgent
Saepe ego, cum flavifi messorem induceret arvis Agric0la et fragili iam stringeret hordea culmo, Omnia Ventorum concurrere proelia vidi, Quae gravidam late segetem ab radicibus imis Sublimem expulsam eruerent; ita turbine nigro Ferret hiems culmumque levem stipulasque volantis. Saepe etiam inmensum caelo venit agmen aquarum Et laedam gl0merant tempestatem imbribus atris Collectae ex alto nubes; ruit arduus aether
Et pluvia ingenti sata laeta boumque labores
Diluit; inplentur fossae et cava flumina crescunt Cum sonitu servetque fretis spirantibus aequ0r. Ipse Pater media nimborum in nocte corusca Fulmina molitur dextra; quo maxuma m0tu Terra tremit; fugere serae et mortalia corda
Per gentis humilis stravit pavor; ille flagranti Aut Athon aut Rhodopen aut alta Ceraunia telo Deicit; ingeminant austri et densissimus imber;
Nunc nemora ingenti vento, nunc litora plangunt.
Hoc metuens caeli men Ses et Sidera SerV3,
Frigida Saturni sese quo Stella receptet, Quos ignis caelo Cyllenius erret in orbis.
In primis venerare deos atque annua magnae Sacra refer Cereri laetis operatus in herbis Extremae sub casum hiemis, iam Vere Sereno. Tum pingues agni et tum mollissima Vina, Τum somni dulces densaeque in montibus Umbrae. Cuncta tibi Cererem pubes agrestis adoret; Cui tu lacte favos et miti dilue Baccho, Terque novas circum felix eat hostia fruges, Omnis quam chorus et socii comitentur ovanteS, Et Cererem clamore vocent in tecta; neque ante Falcem maturis quisquam Supponat ari Stis, Quam Cereri torta redimitus tempora quercu Dei motus incompositos et carmina dicat.
Atque haec ut certis possemus discere Signi S, 315 320325 330 335340 345350
Georg. I, 334. damnavit Ribbeckius. - 337. caelo II eaeli R.
42쪽
P. VERGILI MAROMSΑestus lite pluviasque et agentis frigora ventos, Ipse Pater statuit, quid menstrua Luna moneret, Quo signo caderent austri, quid saepe videntes 355 Agric0lae propius StabuliS armenta tenerent. Continuo ventis surgentibus aut freta ponti Incipiunt agitata tumescere et aridus altis Montibus audiri fragor aut resonantia longe
Litora misceri et nemorum increbrescere murmur.360 Iam sibi tum a curvis male temperat unda carinis, Cum medio celeres revolant ex aequore mergi
Clamoremque ferunt ad litora, cumque marinae In sicco ludunt fulicae notasque paludis Deserit atque altam supra Volat ardea nubem. 365 Saepe etiam stellas vento inpendente videbis Praecipitis caelo labi noctisque per umbram Flammarum longos a tergo albescere tractus; Saepe levem paleam et frondes volitare caducas Aut summa nantis in aqua colludere plumas. 370 At Boreae de parte trucis cum fulminat et cum Eurique Zephyrique tonat domus: omnia plenis Rura natant lassis atque omnis navita ponto Humida vela legit. Numquam inprudentibus imber obfuit: aut illum surgentem vallibus imis 375 Aeriae fugere grues, aut bucula caelum Suspiciens pathiis captavit naribus aur3S, Aut arguta lacus circumvolitavit hirundo Et veterem in limo ranae cecinere querell3m. Saepius et tectis penetralibus extulit ova 380 Angustum formica terens iter et bibit ingens Arcus et e pastu decedens agmine magno Corvorum increpuit densis exercitus ali S. Iam variae pelagi volucres et quae Asia circum Dulcibus in stagnis rimantur prata CaΙStri,
385 Certatim largos umeris infundere roreS: Nunc caput obiectare fretis, nunc currere in undas Et studio incassum videas gestire lavandi. Τum cornix plena pluviam vocat inproba voce Et sola in sicca secum Spatiatur harena. 390 Ne nocturna quidem carpentes pensa puellae Nescivere hiemem, testa cum ardente viderent Scintillare oleum et putris concreScere fungo S.
Georg. I, 360. tum a curvis R tum curvis M.
43쪽
Νec minus ex imbri soles et aperta serena Prospicere et certis poteris cognoscere signis: Nam neque tum stellis acies obtunsa videtur Nec fratris radiis obnoxia Surgere Luna, Tenuia nec lanae per caelum vellera ferri;
Non tepidum ad solem pinnas in litore pandunt
Dilectae Thetidi alcyones, non ore Soluto SInmundi meminere sues iactare manipl0S. At nebulae magis ima petunt campoque recumbunt,
Solis et occasum servans de culmine Summo Nequiquam Seros exercet noctua c3ntUS.
Adparet liquido sublimis in aere Nisus Et pro purpureo poenas dat Scrila capillo;
Quacumque illa levem fugiens secat aethera pinnis, Ecce inimicus, atrox, magno stridore per aura SInsequitur Nisus; qua se fert Nisus ad auras, Illa levem fugiens raptim Secat aethera pinniS. Tum liquidas corvi presso ter gutture VoceSAut quater ingeminant, et saepe cubilibus aliis Nescio qua praeter solitum dulcedine laeti Inter se in foliis strepitant; iuvat imbribus actis Progeniem parvam dulcisque revisere nidos; Haud equidem credo, quia sit divinitus illis Ingenium aut rerum sato prudentia maior; Verum, ubi tempestas et caeli mobilis humor
Mutavere vias et Iuppiter uvidus austris DenSet, erant quae rara m0do, et, quae denS3, relaxat, Vertuntur species animorum et pectora motuSNunc alios, alios, dum nubila ventus agebat, Concipiunt: hinc ille avium concentus in agriSEt laetae pecudes et ovantes gutture corVi. Si vero solem ad rapidum lunasque Sequentis 0rdine respicies, numquam te crastina saliet Hora neque insidiis noctis capiere Seren3e. Luna, revertentis cum primum colligit ignis, Si nigrum obscuro conprenderit aera cornu, Maxumus agricolis pelagoque parabitur imber; At si virgineum suffuderit ore ruborem, Ventus erit; vento semper rubet aurea Phoebe. Sin ortu quarto, namque is certis SimuS auctor, Pura neque obtunsis per caelum cornibus ibit 395400 4054l0415420 425430
44쪽
P. VERGILI MAR0Ms Totus et ille dies et qui nascentur ab illo
43b Exactum ad mensem pluvia ventisque carebunt Votaque servati solvent in litore nautae Glauco et Panopeae et Inoo Melicertae. Sol quoque et exoriens et cum se condet in undas, Signa dabit; solem certissima Signa Sequuntur, 440 Et quae mane refert et quae surgentibu8 3StriS. Ille ubi nascentem maculis 'ariaverit ortum Conditus in nubem medioque refugerit orbe,
Suspecti tibi sint imbres; namque urguet ab alto Arboribusque satisque Notus pec0rique Sinister. 445 Aut ubi sub lucem densa inter nubila sese Diversi rumpent radii aut ubi pallida surget Tithoni croceum linquens Aurora cubile, Heu male tum mitis defendet pampinus uvas: Τam multa in tectis crepitans salit horrida grando. 450 Hoc etiam, emenso cum iam decedit 0lympo,
Profuerit meminisse magis; nam Saepe videmUSIpsius in voltu varios errare colores
Caeruleus pluviam denuntiat, igneus Euros; Sin maculae incipient rutilo inmiscerier igni, 45b Omnia tum pariter vento nimbisque videbis
Fervere. Non illa quisquam me nocte per altum Ire, neque ab terra moveat convellere funem. At si, cum referetque diem condetque relatum, Lucidus orbis erit, frustra terrebere nimbis 460 Et claro silvas cernes Aquilone m0Veri. Denique quid vesper Serus Vehat, Unde Seren3SVentus agat nubes, quid c0gitet humidus Auster, Sol tibi signa dabit. Solem quis dicere falsum
Audeat Ille etiam caecos instare tumultuS 465 Saepe monet fraudemque et operta tumeScere bella. Ille etiam exstincto miseratus Caesare Romam, Cum caput obscura nitidum ferrugine texit
Inpiaque aeternam timuerunt saecula noctem.
Tempore quamquam illo tellus quoque et aequora ponti 470 Obscenaeque canes inportunaeque V0lucreSSigna dabant. Quotiens Cyclopum esseruere in agr0SVidimus undantem ruptis fornacibus Aetnam Flammarumque gl0bos liquefactaque Volvere Sax' l
45쪽
Αrm0rum sonitum toto Germania caelo Audiit, insolitis tremuerunt motibus Alpes. V0x qu0que per lucos v0lgo exaudita silentis Ingens et Simulacra modis pallentia miris Visa sub obscurum noctis, pecudesque l0cutae, Insandum i sistunt amnes terraeque dehiscunt
Et maestum inlacrimat templis ebur aeraque Sud 3nt. Proluit insano contorquens vertice silV3SFluviorum rex Eridanus camposque per omni SCum stabulis armenta tulit. Nec tempore eodem Τristibus aut extis sibi ae adparere minaeeSΑut puteis manare cruor cessavit et altae Per noctem resonare lupis ululantibus Urbe S. Non alias caelo ceciderunt plura Sereno Fulgura nec diri t0tiens arsere comet3e. Ergo inter sese paribus concurrere telis
Romanas acies iterum videro Ρhilippi; Nec fuit indignum superis, bis sanguine n0Stro Emathiam et latos Haemi pinguescere campo S. Scilicet et tempus veniet, cum sinibus illis Agricola incurvo terram molitus aratro Exesa inveniet scabra robigine pila Aut gravibus rastris galeas pulsabit inanis Grandiaque ess0ssis mirabitur ossa sepulchri S. Di patrii, Indigetes, et R0mule Vestaque m 3ter, Quae Τus cum Τiberim et Romana Palatia SerV3S,
Hunc saltem everSo iuvenem succurrere Saecl0Ne pr0hibetet Satis iam pridem sanguine n0Stro Laomedonteae luimus periuria Τroiae; Iam pridem nobis caeli te regia, CaeSar, Invidet atque hominum queritur curare triumph0S Quippe ubi fas versum atque nefas: tot bella per orbem,
Τam multae scelerum facies; non ullus aratro Dignus hon08, squalent abductis arva coloni SEt curvae rigidum falces conssantur in en Sem.
Hinc movet Euphrates, illinc Germania bellum; Vicinae ruptis inter se legibus urbes Arma ferunt; saevit toto Mars inpius orbe;
Ut cum carceribus SeSe effudere quadrigae, Addunt in spatia et frustra retinacula tenden SFertur equis auriga neque audit currus haben3S.
Georg. I, 533. addunt in spatia addunt spatio addunt apatis R.
46쪽
Hactenus arvorum cultus et sidera caeli, Nunc te, Bacche, canam, nec non silvestria tecum
Virgulta et prolem tarde crescentis olivae. Huc , pater o Lenaee - tuis hic omnia plenab Muneribus, tibi pampineo gravidus autumno Floret ager, spumat plenis vindemia labris
Huc , pater o Lenaee, Veni nudataque musto Τingue novo mecum direptis crura cothurnis. 39 Τuque ades inceptumque una decurre laborem, 40 O decus, o famae merito pars maxuma noStrae,
42 Non ego cuncta meis amplecti versibus opto, 4l Maecenas, pelagoque volans dare vela patenti; 43 Non, mihi si linguae centum Sint oraque centum, Ferrea vox; ades et primi lege litoris oram. 45 In manibus terrae; non hic te carmine ficto 46 Atque per ambages et longa exorsa tenebo. 9 Principio arboribus varia est natura creandiS. 10 Namque aliae nullis hominum cogentibus ipsae Sponte sua veniunt camposque et flumina late Curva tenent, ut molle Siler lentaeque geneStae, Populus et glauca canentia fronde salicta; Pars autem posito surgunt de semine, ut altae 15 Castaneae nemorumque Iovi quae maxuma frondet Aesculus atque habitae Grais oracula quercuS.
Georg. II, 8. 39-46. 9. sic Hanovius. 42.41. sic Peerlkampus. dare Peerlhampus, da libri.
47쪽
Ρullulat ab radice aliis densissima silva, Ut cerasis ulmisque; etiam Parnasia laurus Ρarva sub ingenti matris se subicit umbra. Hos natura modos primum dedit, his genus omne 20
Silvarum fruticumque viret nem0rumque Sacrorum.
Sunt alii, qu0s ipse via sibi repperit usuS.
Hic plantas tenero abscindens de corpore matrum Deposuit sulcis, hic Stirpes obruit arvo Quadrifidasque sudes et acuto robore vallos; 25 Silvarumque aliae preSS0S propaginiS arcuSΕxspectant et viva sua plantaria terra; Nil radicis egent aliae summumque putator Haud dubitat terrae reserens mand3re cacumen. Quin et caudicibus sectis - mirabile dictu - 30Τruditur e sicco radix oleagina ligno. Et saepe alterius ramos inpune videmus Vertere in alterius mutatamque insita mala Ferre pirum et prunis lapidoSa rubescere corna. Quare agite o proprios generatim discite cultus, 35 Agricolae, fructusque seros mollite colendo,
Neu segnes iaceant terrae. Ιuvat Ismara Baccho Conserere atque olea magnum Vestire Τaburnum.
Sponte sua quae se tollunt in luminis oras, 47 Infecunda quidem, sed laeta et fortia surgunt; Quippe solo natura Subest. Tamen haec quoque, Si qui SInserat aut scrobibus mandet mutata Subactis, 50Εxuerint silvestrem animum cultuque frequenti In quascumque V0les artis haud tarda sequentur. Nec non et sterilis, quae stirpibus exit ab imis, Hoc faciat, vacuos Si sit digesta per agros; Nunc altae frondes et rami matris opacant 55 Crescentique adimunt fetus uruntque serentem. Iam quae seminibus iactis Se sustulit arbos, Tarda venit seris factura nepotibus Umbr3m. Pomaque degenerant Sucos oblita priores Et turpis avibus praedam fert uva racem0S. 60 Scilicet omnibus est labor inpendendus et omneSCogendae in sulcum ac multa mercede domandae. Sed truncis oleae melius, propagine ViteS
Georg. II, 22. Hii, quos ipse via ς alie quos ipse via aliae quas ipse via aliae, quas ipse vias Ribbeckius. - 47. oras araras M'. - 52. voles M vocos ς. - Ο4. faciat faciet M'.
48쪽
P. VERGILI MARONIS Respondent, solido Paphiae de robore mTrtus; 65 Ρlantis et durae coryli nascuntur et ingens
Fraxinus Herculeaeque arbos Umbrosa coronae
Chaoniique patris glandes, etiam ardua palma
Nascitur et casus abies Visura marino S.
Inseritur vero et nucis arbutus horrida fetu, 70 Et steriles platani malos gessere valentis Castaneae fagu8, ornusque incanuit albo Fl0re piri glandemque sues fregere sub ulmis. Nec modus inserere atque oculos inponere Simplex. Nam qua se medio trudunt de cortice gemmae 75 Et tenuis rumpunt tunicas, angustus in ipso Fit nodo sinus: huc aliena ex arbore germen Includunt udoque docent inolescere libro . Aut rursum enodes trunci resecantur et alte Finditur in solidum cuneis via, deinde feraces 80 Plantae inmittuntur: nec longum tempus, et ingens Exit ad caelum ramis felicibus arbos Miraturque novas frondes et non sua poma. Praeterea genus haud unum nec fortibus ulmis Nec salici lotoque neque Idaeis cyparis SiS, 85 Nec pingues unam in faciem nascuntur oli Vae, Orchades et radii et amara pausia baca Pomaque et Alcin0i silvae, nec surculus idem Crustumiis Syriisque piris gravibusque Volemis. Non eadem arboribus pendet vindemia nostris,
90 Quam Methymnaeo carpit de palmite Lesbos; Sunt Τhasiae vites, sunt et Mareotides albae, Pinguibus hae terris habiles, levioribus illae, Et passo Ρsithia utilior tenuisque Lage08Τemptatura pedes olim vincturaque linguam, 95 Purpureae preciaeque, et quo te carmine dioem, Rhaetica nec cellis ideo contende Falernis. Sunt et Aminaeae vites, firmissima Vina, Τmolius adsurgit quibus et rex ipse Phanaeus; Argitisque minor, cui non certaverit ulla 100 Aut tantum fluere aut totidem durare per annos. Non ego te, Dis et mensis accepta secundiS,Τransierim, Rhodia, et tumidis, BumaSte, racemiS. Sed neque quam multae species nec nomina quae Sint,
49쪽
Εsi numerus; neque enim numero c0nprendere refert;
Quem qui scire velit, Libyci velit aequoris idem
Discere quam multae Zephyro turbentur harenae, Aut ubi navigiis violenti0r incidit Eurus,N0sse, quot Ionii veniant ad litora fluetus.
Nec vero terrae ferre omneS omnia p0SSunt.
Fluminibus salices crassisque paludibus alni NaScuntur, steriles saxosis montibus orni; Litora myrtetis laetissima; denique apertos Bacchus amat collis, aquilonem et frigora taxi. Aspice et extremis domitum cultoribus orbem Eoasque domos Arabum pictosque Gelonos: Divisae arboribus patriae. Sola India nigrum Fert ebenum, solis est turea virga Sabaeis. Quid tibi odorato reseram sudantia ligno Balsamaque et bacas semper frondentis acanthi
Quid nemora Aethiopum molli canentia lana Velleraque ut soliis depectant tenuia Seres Aut quos 0ceano propior gerit India lucos,
Extremi sinus orbis , ubi aera Vincere summum
Arboris haud ullae iactu potuere sagittae Et gens illa quidem sumptis non tarda pharetris.
Media fert tristis sucos tardumque S390rem Felicis mali, quo n0n praeSentiuS Ullum, Pocula si quando saevae insecere noVerc3e, Miscueruntque herbas et non innoxia Verba, Auxilium venit ac membris agit atra Venena.
Ipsa ingens arbos faciemque simillima lauro; Et, si non alium late iactaret odorem, Laurus erat; folia haud ullis labentia ventis; Fl0s ad prima tenax; animas et olentia Mediora fovent illo et senibus medicantur anhelis. Sed neque Med0rum, Silvae ditissima, terra Nec pulcher Ganges atque auro turbidus Hermus Laudibus Italiae certent, non Bactra neque Indi Τotaque turiferis Panchaia pinguis harenis. IIaeci loca non tauri spirantes naribus ignem Invertere satis inmanis dentibus hydri Nec galeis densisque virum seges horruit hastis; Sed gravidae fruges et Bacchi Massicus humor Inplevere; tenent oleae armentaque laeta.
Georg. II, 106. ducere ς dicere M. - 129. V. Georg. III, 283.
50쪽
P. VERGILI MARONIS 143 Hinc bellator equus campo sese arduus insert; Hinc albi, Clitumne, greges et maxuma taurus Victima, saepe tuo perfusi flumine Sacro, Romanos ad templa deum duxere triumphos. Hic ver adsiduum atque alienis mensibus aestas; 150 Bis gravidae pecudes, bis pomis utilis arbos. At rabidae tigres absunt et saeva leonum Semina nec miseros fallunt aconita legentis Nec rapit inmens0s orbis per humum neque tanto Squameus in spiram tractu se colligit anguis.155 Adde tot egregias urbes operumque lab0rem, Τ0t congesta manu praeruptis oppida saxis Fluminaque antiquos subterlabentia muro S. An mare, quod Supra, memorem, quodque adluit infra Anne lacus tantos' te, Lari maxume, teque, 160 Fluctibus et fremitu adsurgens Benace marino An memorem portus Lucrinoque addita claustra Atque indignatum magnis stridoribus aequor, Iulia qua ponto longe sonat unda resus o Tyrrhenusque fretis inmittitur aestus Avernis l65 Haec eadem argenti rivos aerisque metalla Ostendit venis atque auro plurima fluxit. Haec genuS acre virum, Marsos pubemque Sabellam Adsuetumque malo Ligurem Volscosque verutos Extulit, haec Deci 0s, Marios, magnosque Camill08, 170 Scipiadas duros bello et te, maxume C3eS3r, Qui nunc extremis Asiae iam victor in orisInbellem avertis Romanis arcibus Indum. Salve, magna parens frugum, Saturnia tellus, Magna virum; tibi res antiquae laudis et artis
17b Ingredior, sanctos ausus recludere fontis, Ascraeumque cano Romana per oppida carmen. Nunc locus arvorum ingeniis: quae robora cuique, Quis color et quae sit rebus natura ferendis.
Dissiciles primum terrae collesque maligni,180 Tenuis ubi argilla et dumosis calculus arViS, Palladia gaudent silva vi acis olivae. Indicio est tractu surgens oleaster eodem Plurimus et strati bacis silvestribus agri.
At quae pinguis humus dulcique uligine laeta, 185 Quique frequens herbis et fertilis ubere campuS