Claudi Galeni Pergameni Introductio seu medicus. De sectis ad medicinae candidatos opusculum / Guinterio Ioanne Andernaco interprete

123쪽

PERGAMEN DE SECTIS AD

MEDICINA INTRO Duc TIO.

Edicat artis scopus,seniotas est:hnis, ipsius pos

sisto Porro aedici neu cessario interest cognouscere,quibus aut absentatem sanitatem restitueis re aut praesentem tueri possit. Iam vero quae absentem restitulit:me,

dicamenta o praesidia nominantur:quae prae isentem conseruat, lubris victus ratio. Haec igitur,dc ipsam medicinam salubriu morbo, sorum 3 scientia esie,veteru scripta declarant. Salubria quidem vocant, tum ad praesentem

sanitatem tuendam tum ad amissam recupe irandam accommoda Morbo his contraria sunt. Amborum enim cognitio his vitaridis, illis cupiedis, medico est necessaria. Vnde veraro horu scientiam definierint, nondum satis inter omnes conuenit. Sed alii quidem se lum sum M perimenta satis esse pronunαtiant:alh ratio non parum videtur peragere. Caeterum nonnulli a professione sua nomi , natur.Empiricia sola experietia Rationalas

124쪽

CLAVD G A L. PER G similiter a ratione Atque hae duae principes medicorii sectae sunt una quidem sua ex perimentis medendi rationem inquirit:altera per indicationem utrique non eri inditu est: priori Empirica: secuM Rationalis.Carteium si anc di sinaticam, d tat inatricem illam observatricem,& mi γον usi grave in an dandis memoriae quae visu vstipata fuerant, a stare prisci consteueriit Hinc illaru bres partim Empirici obseruatores,l ι αλιονε aκι euidentia memoriae tradentes par

tim dogmatici loratiocinatores nuncupatur. Poreb Empirici huc in modum ex usu atque experimentis arte constitui pronutiant: quod multos hominibus affectus viderent oboriti: quosdam sua sponte convines,tu egris tum sanisset sanguinis fluorem e naribus: l suadores,vel alui tofluuia:vel alii id huiusmodi quippia,quod vel offensarn vel praesidita esse rat: non tamen cauum effectricena,quae sub sensum cadere possit ostendat:alios, uomita causa euidens satis fuit, non tamen ex nos o instituto,sed casu quopiam euenire ut collau am,imam aut aliter vulneratum sangi sit te

mittere, fit da bibere an morbis, cupiditati obsequentem, aut vita aut id genus alia,quae singulatim vel prosunt,uel offendunt.prinia

125쪽

D SECTIS. soturalem vocant:alterana,fortuitam Priorem vero utriusiue speculationem et , S umi graerari mimia it inde adeo quod rebus ex imp xus nec volentibus nobis accitat Haec igitur, perientis sipprie est huiusnao: At quae Hos tro eu enit,e tosti ope η det arbitriosum vel hinnus,vel alia ducti opinione quippia exer* mus.Tertia species est imitatoria obi, quid iuuerit, aut offenderit 3 xl natura:vel casu, vel , stomet instinc statim in pi' ac expertimento Nubetur.Atque haec est,qu*M tem ipsi ruin potissimi; ostituerit. Nons'im bis Utaxat,aut ter, Tru,sPelusiid quod limbiit, linitati sunt, Postea, eisdem vitiis , idem qu et rcoperiente ,αusit me 3 sill seriam speculat item appellauim a modo, Medicinita parte arbitrantur Quan1α shro 3 vhi multa id genus Theor mala collegissent,uniuersam o geriem medicii ia: eclo ri mςdi, siappuli ni Talia aut e conge p. hri, pr Pri cuius p inspectio graece is in memoria id licet eorum quaesubinde nodo uculis comperta sunt. Eam rem experientian nonainare licet eius profis a sionem,historiam Plam id psum obseruati tuamet inspectio est:discenti vero iam obser Matu historia. At quia in mali genus ali iucu

126쪽

CLAVD. GAL.PER G iiijs locis, i nulla esset remediorum coupia, quae usu explorarint, instrumentum alio quod auxiliis inueniendis inuenerunt,nempe ad similia trangressionemri qua tentes cre

bro etiam ab affect ii ad assectu similem idem spraesidium transierunt.item a loco ad locum: a remedio prius cognito,ad vicinum aliquod transeunt. affectu quidem ad affetaim,ut si ab Erysepelate ad Herpetem trangrediaris A loco ad locum,ut ab humero ad femur a ropraesidio ad praesidium, ut in alui profluui, a pomo ad mespitum. Atqui omnis huiusno

di transitus ad inuentionem via es . Veruna inuentio nondum ante experimentia esst ubi vero eius quod speratum sit periculum sece ficis ris,iam certum veluti testimonio experientiae habetur,non minus ac si plerunt pari modo valere obseruatum fuerit. Porro experientia hanc similium trasitus comitem exercitat α iam vocant:quod eam qui hac ratione quid o

inuenturus sit,in arte exerceri conueniat.

priores uniuei a probationes experietiaria cedetes, quas ars insit costitutione requirit

in quibuslibet fieri possunt.Talis nai peius

ac probationen ad artis finem via est. sriam quae rationi nititur,corporis naturq cuinaederi conatur ubet perdiscere adhaec omnnium causarum vires, quibus affectui a quq

127쪽

DESECTIS. Itidie corpus aut salubri', aut valetudinarium

magis evadit. Insuper aeris, aquarum, loco irum studiorum cibi,potionis,& consuetuditanum ratione medicum percallere conuenit: s quo morboru omnium morbos,lcremedio, ru facultates inueniat.praeterea coiiciat,ratioracineturque medicamentum huiusmodi secultate praeditum id genus cauta adhibitum,taule quippiam effectura esse.Quia,prius quam

o in his omnibus varie se exercuerit, fieri non posse aiunt, ut remedioru facultate cosequauitur. Esse videlicet,ut exiguo paradigmate io, tum id condiscas,pars corporis aliqua dolens, ta dura, cotumax,8 tumidiuscula .Hic causa medio inuenienda est primum quod huα mor quispiam naturali copiosior in parte de

fluens plina attollat,ac distendendo afficiat Deinde si quid influat, cohibendum est. Sin

minus,pars iam euacuada est. Qua igitur ra, tione fluidum adhuc sistes, loquod contineo tu vacuabis Refrigerando senea astringen do particulam, fluorem sistes Humectando laxadoc collectum vacuabis.Hoc itaque pa cto ab ipsa dispositione, couenietis indicatio. ne accipiut Nohanc luesie satis aiunt:ves rum ab aegrotantisviribus alteram sumi:item ab aetate aliam:nec minus a propria aegri nantura aliam.Pari modo ab anni tempore,loci

128쪽

CLAVD GAL PER a natula studiorumque 5 coctu duro ratio,

has Etlbres apotiare,quis dubitat sanguinise lidioris Q iani liuiei mr remedius seu eua abundum is

129쪽

DE SECTIS.rione. piunt, inde Empirici obseruationem. Praedicta enita symptomatum congeries ins tricitate, συν ρ κε vocare collieuerunt,Do miratico quidem acuatione osten ut Empis Wo obscruatorii recordati ξ.Etenim in hiiiusmodi affectibu , cu euacuatione saepe mofuisse vident, ni quo eadem sus, de successu bene sperat Q uinetia floretes aetate vacua tione susticisntem nulla platae molestia sere iis sospexit: exquirius id crebro aduertit. ic in magis es state, in loco teperati 're:tu si cosuetudo quaepia acu ad aegro fuerit,iaepe per Anaorrhoid , e xi M. MI AEnaati

130쪽

in rabido cane perpetuo simile iis qui ab alio

quopiam morsi sunt,apparet. Verum in viperis priori tempore alijs simile:posteriore uuiam deterius habuerint, affectiones quaedam pernitiosae corpori ipserum exurgunt. Et se: re huiusmodi symptis mala omnia,quae alerastiis virus iaculantibus proueniant, deploratae salutis, a principio statim meliora, postremo pernitiem pollicentur. Quae igitur proba cuuratio adhibebitur An videlicet venenia quod simul cum morsu corpori incidit euacuandii

est Non itaque citatrix obducenda,&vulnus tale subito claudendum est:sed ecotrario misnutim omnino incidendum sepe venit: tuncaute calidis,acribus 5 que trahere siccare pvirus possunt,medicamentis ob eandem causam uti conuenit. Eadem adhibent Empiritici,non a rei ipsius natura ad ipserum inuen tionem ducti, sed in compertorum in O; res Quemadmodum etiam in aetatibus, teni oribus,8 locis Ita ,si iam virata inuentio,

nis vias esse vexas inuicem conceaerent: uribus hic verbi opus m n esset. uoniam veros perientian Donnatici damnant alii an αqua parum sibi ustantem:alis ut imper ita: 'eliqui ut artis experte Ratione rursus Empia ci quasi coiecturale M bilem p,no aute V ixa reprehendiit Duplex trist sermo loguis