장음표시 사용
391쪽
leutet .I. . C. de donat. cedentis iure in exereenda a Aione. de cessione facta vii possit, Sand. eod. eap. 9. num.T. Non ira s .men ut cedens actionem debito liberctui'. suod directa iutes ovarium actiones penes eum maneant. Θ exigere is debitore suo debitam quantitatem oe eo modo creditoris exactionem contra eum exhibere non vetetur, d. l. 3. C. eod. Nisi vel lis cum cessio
nario sit contestata, vel cciiionario partem debitor 1oluerit, vel ne solueret cedenti, cessionarius debitori denuntia-
uuis es quartus modus dissoluenda obligationis ipso iure fN. Contrarius consensu S, & quidem mutuu S sura unius voluntate discedere a contractu non licet & talium quidem obligationum quae solo contrahuntur consensu, siue em ptionis vcnditionis, locationis conductionis, S aliorum proprius. Quia unum quoque dissoluitur ea ratione qua obligatum es.9Ωuatenus disoluitur is talitus eontraιtibias obligario fRe integra:puta donec ab una parte contractus non
est impletus, ex. grat. donet in contractu emtionis venditionis ab una parte non es solutum pretium , vel ab altera parte res tradiata . Ωuod impleto per traditionem contractu, vel rem traditam reddi vel pretium resilui sit necesse, I. I. C. Ruando liceat ab emi reced. l. 8 de R. I. Cur dicis sum modum dissoluenda obligationis esse proprium obligationum solo consensu constantium r
hi. Quia in caeteris obligationibus non sussicit solus dissensus partium, nisi accedat actus priori similis, vel aequia
pollens: Puta ut obligatisne in Aquilianam sipulationem deducta per acceptilationem accedat liberatio. Schneid. Lic
Ruis es quintus modus dissoluenda ostigarianis fContusio, Puta l.Si creditor fiat heres principalis de ibi toris, veI conua debitor heres creditoris,sive ex asiusquo casu,
392쪽
T 1 T. XXX. QVIB. MOD. TOLLIT OBLIG
dasti , quia nemo sibi ipsi debere potest, omnin siue pro partu, quo Easu pro ea parte tollitur obligatio. Modo is retineat hereditatem. Metur si eam vendat; l.6. A. de her. vend. ver ipsa pers uerstiam inofficis euincatur, i dii .F. si F. G inus. resid aut confecto inuemario adeat hereditatem , ex corasit. Infiniani, Lm. l. de itir. aelib. D Rogatus hereditatem restituere si ante eam restitutam debitori heres extiterit semel confusa obligatio hereditate ex Trebelliano restituta non redintegratur, i 38. f. ad Treber. I. Cum utriusque creditoris & debito tis bona ad fiscum pei uenerunt confusa obligatio intelligiatur, '. da fidei s. Et tollitur quidem sic principalis obligatio una cum accessorijs, puta fideiiissorijs, d. l. r. F. def- desue Seeus si inter creditores is accessores facia confusio : ut quo easeu sola accessoria obligatio tollatur manente principali . l.93. in .F. de solui. 4. E duobus reis si alter creditori heres exi stat, persona tantum eius eximitur altero manente oblig to, vel in solidum, si nulla ei cum correo sitit societas, velli socii fuerint, in partem. Vula. eod. v. O . num. 18.
De compensatione . Quis es sextus modus dissoluenda obligationis ipso iure pCompensatio, & delinitur debiti & crediti inter se contributio consentiente , vel i nullo actore in iudicio, vel extra illud facta, l. i. ubi no. Τ. de compens Unda ct compensatio in voluntariam is necissariam diuidi potes rUnde oritur compensatio f*. t. Ex naturali aequitate; quod nostra intersit potius non soluere, quam Mutum repetere, L3. hs. i. LX iure ciuili, ad dirimendas lites, ne fiat per plura, quod potest fieri perpauciora, Vves par. hisc.Lui utuntur compensatione fhe. i. Qui actorem vicissim sibi habet obligatum. 3o.L. de cond. indeb. 2. Etiam fideius r a creditore conuentus, in eo quod vel sibi,vel reo debetur, j. F. de compensat. 3. Ah- senti e sensor, in eo quod inuicem ei ab actore debetur.l.
a I .F. eod. Alioqui nec alius quam cui debetur compensatione vitive quod alij quam ei qui conuenitur debet compensaro creditor co
393쪽
rogitur, LI6. Τ. eod. q. Filius quod patri debetur, si is de rato icaueat. l.9. g. I .F. eod. D Procuratcr in rem suam datu post litis coiitestationem , l. I 8 ff. hie. 6. R tutore conuentus p
pi i nomine, id quod pupillus , non quod tutor ipsi deser.
Ex quibus caussis lotus es compensationi tm I. Si agatur ex conti qetin, siue natura tantum, siue ciuiliter simul debeatur, I. .C.hie. Idque tam in priuatorum, quam ciuitaturni is . C eod.qtiam fisci caustis. d. l. . mi quiadem is qui aduersus cum eon,pen atrone utitur,intra duos mens Abi debitum doeeat, I. 6. f. qui compensationem, Is de iure foci.9Modo I. debitum sit firmum, hoc est , ita iure subsistat ut elidi exceptione non possit, 2. liquidum utrimque, d. l. . vel sinu latiore indagine liqui dati possit, Dd. Purum, non conditione sustensum, vel in diem delatu, I. h. . Ι Ι.Siue agatur ex malefici; modo agatur ciuiliter, Li C. pr. hic. In quibus ergo iudiei,s loeum habet compensatio y R. i In omnibus Iudiciis ; priuatis , non publicis, utpote in quibus publica vindicta ad coereenda maleficia Oectatur, eoari hie) Sive personali, sine reali actione agatur, d. I. M. Puta cum res suo genere fungibiles utrimque debentur. Uvesemb. eodis
Nec in bona fid. tantum iudiciis, ut olim; sed etiam in stictis, excepto depositi. t. sin. C. hio. t. pen. C. depositi.
ar Qt ui possunt, a. ubi no.C.de εompens Ideo in V luntaria quidem compensatione res quecunque,sue qua titate consistant, siue nom.Quod volenti qualibet res 'o alia Aiarer possit, i. Ir.C.do solui. Et sic quantitas cum specie,& contra. . IA . . ubi no.de R. I.Obrecht.ώιc. g. de obiecto Compensat. In necessaria raratum quantitates,hoc est: res fungibiles, IM. . I. hic, quae numero, pondere, &mensura Constant. Obr.eod. rhesICI. Nempe per solum numerum, pondus, mensuram in rebus aqualitas introducitur,obreehi. eodem. Adeoque genus seu res sub eodem genere eontencio cum genere , h. e. rebuS eiusdem generis. Obreehi. eo tώ. io 3. Sed i. si quidem sint eiusdem qua litat is&bon itatis, Obrecht. eod. thes Ios. 2. It msungibiles, hoc est, quarum permutatio scri possit. Non species cum specio, quando idem genus non debetur.
394쪽
TIT. X X X. QVIB. MOD. TOLLIT, OBLIG. 3 I
Pvesemb. par. hie . num. I. saeuia aliud pro alio inuito creditori solia Mi non potest. 2. Non pecunia cum spe - , neC species cima pecunia. l. si conuenerit princ. sis de pigu. uci. Luia parande esset,
ac si rem suam inuitus aut vendere, aut emere quis cogere Br. Luod iuri aduersarium I. I c. C. de eontr. emtomae ergo requiruntur ut locum habeat rompensatio .
N. I. in voluntaria quidem ut debi tam lit mutuum . 1. Mutui debiti fiat contributio. 3. Sive in , siue extra lud1- Cium. q. Idque consensu mutuo. In nece 1satia vero, I. in Ib liter mutuum debitum. a. Et aequat C Qui dedo, recht.eod.th.
Z81. 3. Eiusdem debiti contributio. 3.& quidem ut fiat in iudicio, J. Idque legitime, hoc est, ijs modis quibus sura
Luibus modis itire debet fieri fa. Os iura, Si absque ulla exceptionis contestati Ine ossicio iudicis debitum cum debito compens tur, is 8 .vis. F. de petiς. hered. Ita ut non sit neccsse exceptionem com pensationis in principio actionis institutae, sculate CCntC- standa obiicere tamen ea initio non obiecta iudex cui de mutuo debito constat, vel modo ante rem iudicaram
proponatur, quod vi iudici de eia con et omnino necessarium1 adhuc eius rationem habeat. Obrecht. eod. t seqq. Viam par. ecd. num. 8. 2. Per excep ionem , si reus de intentionaaetoris dubius initio litis compensationem proponit; hoc
modo , Nego me tibi debere, is si forte debeo, tamen ex illa caussa , o c. mihi tanιundem debes . Quo calta Reus de eo qhiodachor peti jt conuictus, redire ad exceptionem compensa tionis N eam probare potest. sec. Tinu de compensara. 74 nums76. Obrecht. eod. thes .in. ' . xuis est essectus compensationis p
ae. Admissae quidem a iudice, quod sit loco sollitionis.
i.A. IO. i. a. I. Τ/ic. l.A. C. eod. Et inde 1. id quod compei seri potest, si solutum sit, tanquam indebitum condici posse sit d. l. Io. ρ. I. 2. Cucd sicut 1olutione verae pecuniae de bitae, l. . ,. omnis A depign. act. ita & solutione per com pensationem facta, pignus actione pignoratilia repeta tur. l. I 2. C. de compens 3. Vsurae eius quantitatis cuti spetitionem compensationis ratio excludit, peti non possis A
395쪽
i. . C. desolui. Non admissae quidem ex eo quod caussa non est et liquida , Ut salua maneat compensare volenti sim pe- i ii io, s Quod rei ivi dicata exceptio obi ci non possit: l. . f 1 'bico ex eo quod falsam eius caussam esse iudex viderit, non AMrnissa, ut sublata omnis fit actio,& agenti exceptio rei iud:-patae recte opponatur, d.l. 7.SI.
Luis est septimus modus dissoluenda obligationis ' . Transactio , quae est rei dubiae,vel litis incertae,neque finitae aliquo, dato, retento vel promisso conuenta decisio LI.F. b.t. l.28. C.eod. Obrecht s.hic. thesio Luot modis fit N. I. Vel nudo pacto. cui quandoque poenam, seq. C.hic. ef par. hic quandos turamentu adjci l.4r. C.hie ,efeed.cautionis est.)V et accepti latione ; eaque vel simplici, si id de quo lis est ex stipulatione, vel alia re debeatur, I. 39 st de acceptii vel Aquilana, si debeatur ex emto vendi to, locato conducto, &c i id mediante stipulatione nouetur, acceptiletur, sic deinceps de eo transigatur L 2-. . 5 2I.3 q. I7. C e. Treut.hic the ritA. II. Vel generaliter, vel specialiter feri potest, id est verbis generalibus vel specialidus; Squidem pure, aut sub conditione,aut sub
modo, In, vel extra iudiciurii, I.18 C.h.t. scriptura, vel sine scripto, da. 28 .s .eod. diu,noctu, l. 2o, C.eod. etiam die sestOit n.C.de feri 1. Ωκi possunt transigere fha. Omnes qui pollunt pacisci, Paul. I. sent. I. b. I. 2. Etiam alieno nomine, qui laeciale habet mandatum, c.qui ven-ήum d/ procur in 6. 3. Procul ator omnium bonorum, mandatum habens cum libera Dd. vulgo. Non ad compromi tendum constitutus,l. Io.C de procur. q. amnino constitutus in rem suam protur. s Syndicus nomine ci-- uitatis, Ut & administratores ciuitatum, Sed non ut rem liqui-
rores fisci, & similes quibus interdicta partim commisso
396쪽
TIT. XXX. QVIB. MOD. TOLLIT. OBLIG. 33 s
p rohibiti onem lsris transigendo donare, et alienare, I. ΙΤ. de pcd.
num.vude tutorum cI curatorum ut valeat transactio, decretum
iudicis requiritur. Gul. 2.o Ja. num. I. T. Pater circa bona fili j emancipati vel fiiij si init. aduentitia, sed non nisi cum si iij consensu, L io .vbi Cuisc. hic. Tre; t hic thg3. sima liter de do te filiae petenda, non nisi ea consentiente t.2.9. I seqq.solutomat r. Filia tamen furiosia ut ilitatis caussa habetur pro consentiente d. 2. 6 . Super quibur rebus transigi potes 'Super qua uis re dubia, tali Quae sit in commerico, ut pote extra quod nulla es alienario l. 3 9. cum Esqq .de te .s ri ti-uata S familiari. l.17. S pacta st O tactis, i. i.h . etiam poli conclusionem in caussa , Ob dukium litis eue tum, Treui. hic. th. .lit.b. Non super re iudicata,vel iureiurando decisa, l.I. princ. l. I I, hic. Modo nullo remedio dubia fieri queat, l.2 3a .dexon scindeb. Non super relictis testameto, nili eius verbi, in- spcctis,ud l. i9.C.his. Treut.eodI e. Non de suturi S alimentis, quamvis vltima voluntate relicta, absque P coris cogni-lli ne, ita .C.hic. Nise alimentorum caussa fiat melior. Facit, vers quid e=go,* penultim. 2. Eliam crimine capitali, pura sanguinis & mortis poenam ingerente, Quia ignoseoni msanguinem suum redimere viaenti, l. I .de bou eor. es: tu aure heurent.
Excepto adultei io, ut e quo lex Iulia nominatim vetat pacisset . 1 o. C. ad i l. Mai. Non reliquis eam pcen m non in serentibus f propter rationem cessantem citra falsi accusatio nem; hoc est, fine falsi accusatione, Puta quatenus actoricum
pecuniam accipit i cum eo qui ob denuntiandum testimonium, vel iudicium, I. I.*.I.a. t.Cρru. deDII Reus accusatorem corrumpens, cum eo qtii corrumpit iudicium comparandus videtur, d.I. I. g. I. i. 2 I. s.ctis. aeuorum υterque accusatione falsi tenetur dd. leg. Obrecht.eod the f i or .Treuteod th. JIit.f.
Luomodo dix si transactionem esse modum soluenda obligationis imo iure 'Modum quidem dis luende obligationis transactionem dixi, quia eius effectus est, litem plane ita finire,ut re
397쪽
instrumentorum post reperiorum, dI. 19.Ipso iure 1olui per eam dixi obligationem , Quia licet in pacti terminis consistens, cum iuris gentium sit, non tollat actionem, quae iuris est ciuilis, iure conuentionis, sed ope exceptioni S; I. 28.C.h. t. Quae hodie est litis finitae', c.I.de litis contes. in 6.9 Tamen, si adaita sit Aquiliana stipulatio,ipso iure obliSationem, eo que&vna actionem tollat. 9.2.hic. l. 32.C e. Exceptio vero S actio simul locum habent, si iuramentum, vel clausula
Ix. Ad effectus transactionis explicandos,pritterea per tinet Obseruatio, I. quod sit stricti tutis, de in ea nihil omnino seruatur ultra ca qua suo ambitu complectitur, idque tum quoad personas, sui ctim una ficta regula iter quidem
ad alios non porrigatur, l.vnus . Iolacia etersante omnia Isiapacitas. Cusus exceptos vide aptid Mantic. de tac. Θ amb. conre. lib.
26sit. m. 16.Obrecti*.eoa.rhesi .ctflor9Tum quoad res, ut transactio interpositu tantum intelligatur de ijs rebus de quibus placuit transigere, Ddc in una re facta ad aliam e tendatur, qui cum tutoribus. 9. I SVUc. de Mantic.eod. iit.6. brech. eod.rh.HS. 2. Quod cum transactione, quae in nudi pacti terminis consistit, i cus non liberetur obligatione, si convcima non prastantur ; actor agere possit ex prima actione, tanquam non sublata. Qua aut con equitur quod in primam actionem est deductum,aut id quod transacti
sese ionis proponente ea explica tione doli cliditur ab aet re, I. I9. Citc. Vvesemb. eoή. 3. Liberato reo iure ab obligatione, di sic a prima actione, aliae actoti dantur actiones. Puta si quidem liberatus est accepti latione, bona fide puta initae transactioni si non statur, actio praescriptis verbis,l. 6I. sya.33. Caed. si aliter quam acceptilatione sit liberatus, si quidem stipulatio interuenit,actio ex stipulatu. d. 6. si ea non interuenit, praescriptis verbis. Dolo ut transigeret adducto, actio de dolo tribuitur,dI.'b pratextu C. c. q. Non iure, sed actoris replicatione sublata actioni , ita ut
quid acciperet, similiter actione prascriptis verbis puta,
398쪽
G vet des agere potest , l. 33. C. h. Prior actio an eo casu compe inrat ambiguus Dd. recht.:hUI61. eodrm. F. Seipulatio poenalis
si addita trantactioni, ea commissa secunam qsidem petere, sed nosi esul comi nodo rearii actionis stir potes: , Nisi
sub clausιlarato manente Mao facts sit promissio, d. l. i7. .ως- Treut.eod tbe . liti. i. c. QAod transactio non facile reicindatur, i Io. I 6. I J.3 9. C c. meis non facile rescindi transactionem , dic ergo ex quibua
caussis rescindi possit. I. Quando mutuo colassensu ab ea receditur,lsidiuersC. hic. Adeo quidem ut ex aestibus contrarijs ita ei tacite renuta tiatum intectigatur, l. ilius 1.de minor Maur. eod.tit. 8. m. I. 'Non unius partis poenitentia, 139. C. hic. 1. Quando dolus intercessit, d. sub pratextu, I siue apud acta, C. hic. Mautic.
eodem. num. Ade; ut dolo inductus ad transigendum , verae dodolo ad rescindendum possit, Mantic. eod. num. S. non is qui Reum ad transigendum dolo induxit, i. 3O. C. hic. nec si quis sciens dolum pransegit, i. Io. C. de Ves. vend. cnenio videtur, A. de R. I. Extranei , seu terti, dolo si quis ad transigendum circumuentus , ma net quidem transaditio 'ebore extra quam dolus interuenit, I contra tertium tamen actio de dolo datur, arg. leg. T. F. de dol. mal
3. Quando ex falsis instrumentis facta transactio, ita ut de pluribus cauilis vel capitulis sit transactuna, soli ira caussa
retractetur ex falso instruiDento decisi. LχO. f.de miuor.G.no utilitergestum per inutile υitietur. l. 34. L de donat. Si ex Vna caussa i rota . aeuia tum transactio nu2am diuisionem recipit. Et ressinitur, quidem, ex capite doli si sciens, I.9. f.qui perfazac: m, J.hic: Sive tu orans falsa instrumenta aduersarius profert, ex erro ris capite, c.2. ropHz.6 33.obrecht. eod.th.26Σ. Θ seqq. q. an
do metu ab alio illato S tali quidem qui in constancci vitam cadat, Lis .L9. C.de his qua metus causs. An is ob enormem usionem transactio restiuditur ' . Variant Dd. Decidunt non rescindi in modica laesi me qua dimidium iusti preti j in modico excedit; omnino in enormissima laesione, h e. in magno excessis ultra dimidium iustae aestimationis ititurae litis, p.quamuis de pagi in m. 6.
399쪽
s i NSTITUTION. LIB. 1ll.*. Est modus dissoluendae obligationis quo per stipula
tionem prius debitum in aliam obligationem, mutatione herminae, vel rei debitae transfunditur: id est, ira ex ptaece denti obligatione noua constituitur, Ut prior perimatair . motuplex est
Duplex , Vna in specie sic dicta; Altera quae delega
uua est nouatio is stetie dicta 'Est debiti, seu obligationis in nouam stipulationem
translatio talis, qua prior obligatio perimitur absque nouae personae interuentu, l. is e Nouat.suotuplex es hae nouatio 'Duplex vulgo constituitur, I. Voluntaria, quae fit moluntate Contrahentium, & quidem habilium , id est nouare volentium Uinrt.hic num. . 2.Necessaria, qtue fit per litis contestationem, sic dicta quod in inuitum reddantur iud
cia. l. 6 de V.O. eseod. Repudiata a magni nominis jur. Ons distinctione, ut legibus incognita, licet vulgo recepta. Ndua tamen iudicati actione priorem nouari, non negatur , l. s. , 5.ideo De ursei iud.Vul eod.num.29.32.33. Ruomodo fieri debet nouatio ut conset 'olim, praeterquam incertis casibus, quocuit quem v do fiebat.M .l. I.acylJ r. f. . Hodie expresse fieri dohet, id est, ita ut contrahentes profiteantur se velle a priori obligatione recedere. Adeo quidem ut aliter facta ne qui- de ope exceptionis tollat obligationem, . .3.hic isti C.eo Ωui possunt nouare ipsi tantum creditores Q qui rerum suariam habentiaministrationem, aut alij ipsorum iussu,A3 l. 2OJ.ωMNon pupilli, prodigi, minores absq; tutorum & curatorum auto titate,nisi couditionena suam fecerint meliorem, Ly. Τεod.LI1. U.de solut.2. Tutores & Curatores Obligationes pupillares,t. 11. d. admiu.rutari quidem id illis expedi at, i. 1o.hie. 3.Tutorum bonorum procurator, d. 2O. q.Aliquando is cui recte cilcitur, La 6. Feia. licet non semper, a3.1
Qua Obl gationes possunt nouaris .
Omnes qualescunque sint & quocunq; modo con- tractae,
400쪽
tractae, l. i Veia. Omniaque debita, t.2.red etiam Vna stipulatioiae plures,l sin reia tem quae ii; diem est antequam dies veniat, ὶ.1 feod. Non conditionalis antequam extet condiatio: nec tutu antequam ip1a constiterit obligatio. Viae.
. M. Forma nouationis consistit in verbi faextra quidem nidicium: fit enim stipulatione. In iudicio volunt is litis est i statione eam ferisec.ante dia Fit tamen per rati habitionem; quippe si quis absente me a debitore meo sit stipulatus no- uandi animo; novabitur stipulatio, si ratum habuero, s. 4F.eod. Fit rursus aut pure, aut in diem, aut sub conditione, Ira tamen Vt non ante conditionis euentum periecta es te intelligatur, AI .L31. hic veseod.part.numG. Quis es sectus nouationis R. Quod priore obligatione natiam accessis iis, s de iussione puta, pignoribus, peremta, la8 i .ex secunda is qui nouauit teneatur .
Quotvlex es delegatio fhe. Vel est personae, Vel actioinso, , Quid os delegatio persona' hi. Delegatioserum 'ecies nouationisgeneratim accepM,seu quartus modus AIuenda obligationis P est mandatum quo Cr
ditor iubet debitore quod ipsi debet alteri promittere
ris'. hic.M. 6. Delegare enim est visa suu atium reum ereditoriis vel cias is iusserit dare, I. II .hic.
... hi. I. Debitore S,l.delegare II f.denotat&quidem volci . tes, non inviti, I. I. 9.6.C.eodem. quod is qui delegatur sipu anti debeas promittereis deocli utriusque consenseu negotium perfici,
dI. I. C.eodo2.Nec hi tantum qui principaliter sunt obli bised Sexpromulsores, di qui pro alijs fidem suam adstrinxe-