장음표시 사용
401쪽
Tuomodo fit delegatio tur. Vel per stipulationem, vel per litis contestationem, da legare I .s sit hie. Quomoro per litis eontestationem Iv. Quatenus in eum cui absque delegatione mandatis sunt aduersus debitorem actiones, si litem cum debitore fit contestatus, in eum a priori creditore debiti caussa transata persectaque delegatio intelligitur, Vult.eod num. 3. Euomodo quatenus dioitur fieri per sipulationem, cum ves nusu debitorem suum delegare quis possit' t. 17 1.hic. N. Duplex actus considerandus in delegarione. Vnus inter delegantem & delegatum: In eo nudus consensus sine verbis sufficit; si uia respectu ipsorum mandatum qui co tractus consensu eonstruitur. Unde is hie voce, vel scripto, vel nutu feri, l. II o de nouat. l imo is per rarthabitionem fui puri potest. Mam. de tac. Θ amb. num. lo. Alter inter delegatum &cu cui fit delegatio; qui exigit stipulationem. Evi
h hie is qui delegatur non modo consentire , sed stipulanti ve bis promit ere debet, I .C.eod. esemb.par.eod Unde hic actus perraeibabιtionem supplexi nou potest, Mant.rit.eod.Ωuid dissert delegatis a nouatione 'he. Non it ullum,praeterquam quod in delegatione semper insit nouatio, l. 2. C. eod. Uvespar.eod. num 8. seriam ruse, ve matur, nouissimo, visi aliud sit astumo non ex ditieisO nou tioni semper delegatio. mia inter εκsdem personas nouatio recte consiluitur Uvo eod. sitim.8. , Au ego ex inter ueneu uoua persona presumitin nouatio '
Ria Olim quidem ipso iure interposita conitentionali st putatione , in praetorris stipula; ionibus, ope exceptionis, pen .rbi Bari .in summ de prator sipui. Nempe si quidem ex c ac stura nouandi animus colligi posset . Hodie non nisi quando euidenter constat contrahentes nouantii animum habuisse, & expressum suetit a priori oblisatione recedi,
N. Frequentiore calculo rcceptum per delegationem debitoris tacite fieri nouationem,& ptiorem petimi obli-
402쪽
TIT. XXX. QVIB. MOD. TOLLIT. OBLIG. 329
ga ionem, I . Ωuod l.vit. C. de nouat.da nouatroue tantum, non de delegatione faciat mentionem, nouatio amem oe delegatio υt diuero accipsantur. 2. Puta delegato in locum dὰlegantis Decedente, si non peremta censeretur prior obligatio.duo re debeudi is in solidum obligari viuerso tempore constιtuereneur . 3. Facta delegatione con-nsim debitum delegantis solutum censetur. Manisc.eM.tit. . pre
aeua in delegations sunt nocessaria ut nouatio possia intelIsti M. Non tantum ut debitor delegantis delegetur , sed &ut delegetur tanquam debitor clicet iis iussu delegantis atius expromissor,ut dictum, promituro possit. d.t. deluare, 9 2.Vt promittar delegantis mandato praecedente siquia alioquin simplex nouatio est.9 3. Vt accedat stipulatio; iure quidem ciuili,
secundum modo dicia. Mantie. eod. num. 2.3. q. J. 6. 7.Ωuid est delegatio actionis stnt. Quae alias dicitur actionis cessio. i. I DC.de donat. l. I.
Ωuid dissert delegatio actionis a delegationa personae pN. I. Ceditur, seu delegatur actio etiam ei qui non est creditor,puta donationis cauassaicum de bonis, .I I . C. de douat. debitor autem proprie a creditore suo alteri creditori delegatur. a I.delegare. II. C. hie. 2.Cessio seu delegatio actionis ctia ignorante vel inuito eo aduersus quem actiones mat dantur cotrahi Q let,l. I.C. .delegatio debitoris non item.
I. I. 2. 3. 6.C.eod. Secundum ante dicta. 3.Qui cedit actionem, eam non plane amittit, cui salua ea nihilominus maueat apud cedeutem, ut modo res sie sntegra ea experiri, ae debitorem ad sol
rionem compessere possit. I 3. C.da nouato*m delegat debitorem, actionem plane amitit , quod delegatus a priore creditore
liberetur, d. l. 3 Sandius de Cesacrione. cap. I num. 9.1 . Luis ergo est esse ius veptu ne delegationis pha. l elegationis quidem ipsius debitoris de qua hic agimus effectus cst, quod ea ritu facta iure nouacione prior contractus evanescat, L 2.θ S.C.de nouat. & delegans cir bito libercti it . LI. ood. Delegata 1euces a actione translata qui de intelliguntur iura cedentis in eum cui cessa e It actio rVt iuris interpretatione cedentem D seu primum creditorem repra- sentet
403쪽
I ut ,2.2. C. de donat. 9 cedentis iure in exercenda a tione. pddde cessione facta vii possit, Saud. eod. cap. 9. num. . Non ira s men ut cedens actionem debito liberetur. Ruod direosa in tesouarium actiones penes eum maneantis exffera a debitore suo debitam quantitatens is eo modo creditoris exactionem confra eum exhibere non vetetur, d. l. 3. C. eod. Nisi vel lis cum cessionario sit contestata, vel cessionario partem debitor soluerit, vel ne solueret cedenti, cessionarius debitori denunti
nuis es quartus modus dissoluendae obligationis ipso iure fContrarius consensus, & quidem mutuus squia unis voluntate discedere a contra tu non Iicet) S talium quidem obligationum quae solo conualiuntur consensu, siue em ptionis venditionis , locationis condiactionis, S aliorum proprius. Quia unum quod ue dissoluitur ea ratione qua obli gatum ess Luatenus dissoluitur ia ratilus eontraιtibus obligatio fRe integra:puta donec ab una parte contractus non
est impletus, ex. grat. donet in contractu emtionis vendiIknis ab una parte non es solutum pretium , vel ab altera parte res tradiata . Ωuod soleto per traditionem contractu, vel rem traditam
reddi vel pretium restitui sit necesse, i. i. C. Ruando liceat ab emti reced. 3 de R. I. Ctir diris sum modum dissoluenda obligationis esse proprium obligationum solo consepsu constantium r
8 . Quia in cateris obligationibus non sussicit solus disi sensus partium, nisi accedat actus primi similis, vel a quia
pollens: Puta ut obligatione in Aquilianam siputationem deducta per acceptilationem accedas liberatio. Schneid. Lic
Si is es quintus modus dissoluenda olligamnis' N. Contusica, Puta l.Si creditor fiat heres principalis de bitoris, veI contra debitor heres creditoris,sive ex asso quo
404쪽
T 1 T. XXX. QVIB. MOD. TOLUT OBLIG. Mi
dasu , quia nemo sibi ipsi debere potest, Omninoi liue pro parte, quo easu pro ea parte tostitur obligatio. Modo is retineat hereditatem. Secus si eam vendat . l.6. 1. de her. vena. ver ipsa per querelam inofficis euincatur, i ai J. si V. de in obf. tes. aut confecto inuentarao adeat hereditatem , ex corastit. Iustiniani, l. Ita. l. de itir. aelib. I. Rogatus hereditatem restituere si ante eam restitutam debitori heres extiterit semel consuta obligatio hereditate ex Trebelliano restituta non redintegratur, i. 3 8. .ad Trebor. I. Cum utriusque creditoris & debitoris bona ad fiscum petuenerunt confusa obligatio intelligi tur,i. 1 GL da f4ei f. Et tollitur quidem sic principalis obligatio una cum accessiorijs, puta fideiussorijs, d. l. i. f. de Iidei C. Seeus si inter creatores oe accessores facta confusio: υt quo seu sola accessoria obligatio tollatur manente principali. l. 93. in .F. deflui. 4. E duobus reis si alter creditori heres exi stat , persona tantum eius eximitur altero manente obliga to, vel in solidum, si nulla ei cum correo fuit cietas, vel si socii fuerint, in partem. Vula. eod. cv.s . num. 18.
Ωuis es sextus modus dissoluenda obligationis ipso iure pCompensatio, & de lanitur debui S crediti inter se contributio consentiente , vel inuito actore in iudicio, vel extra illud facta, l. i. ubi no. Τ. de compens Unda oo compensatio
in voltinrariam is nec sariam diuidi potes rUnde oritur compensatio ρ
. t. Ex naturali aequitate; quod nostra intersit potius non inluere, quam stautum repetere, l.3. hut. i. Ex iure ciuili, ad dirimendas lites, ne fiat per plura, quod potest fieri perpauciora, rues par. hic.Ωui utuntur compensatione 'i. Qui actorem victi sim 1ibi habet obligatum. l.3o. st de cond. indeb. 2. Etiam fideiussor a creditore conuentus, in eo quod vel sibi,vel reo debetur,l. 1. F. de compensat. 3. Absenti ieiensor, in eo quod in i cena ei ab actore debetur.l.
1I .F. eod. Alioqui nec alius quam cui debetur compensatione viι, ver quod alij quam ei qui conuenitur debet compensare creditor cogitur.
405쪽
rogitur, l. 76. F. eod. q. Filius quod patri debetur , si is do raro caueat. l.9. g. I.f. eod. b. Procti rator in rem suam datiisqvistlitis contestationem , l. 18. f. hie. 6. R tu ore Contigntu S P
pilli nomine , id quod pupillus, non quod tutor ipsi deber.
Ex quibus causis Deus es eo ensationiρm I. Si agatur ex conti qetu; siue natura tantum, siue ciui liter simul debeatur, i. .CAie. Idque tam in priuatorum, quam siuitatum; t.3. C eod.quam fisci caustis. d. t. n. mi aduersus cum eoipen atrone utitur,intra duos mensos Abi debitum doceat, l. 6. f. eompensationem, Is fisci9Modo I. debitum sit firmum, hoc est, ita iure subsistat ut elidi exceptione non possit, 2. liquidum Vtrimque, H I. . vel sinu latiore indagine liquidari possit, Dd. 3. Purum, non conditione sustensum, vel in diem delatu, ta. h.t. I Ι.Siue agatur ex maleficio; modo agatur ciuiliter, I. I C. pr. hic. In quibus ergo iudiei,s loeum habet compensatio N. In omnibus rudicitis, priuatis , non publicis, Dipote in quibus publica vindicta ad coercenda maleficia Oectatur, eoari hieo Sive personali, siue reali actione agatur, d. l. M. Puta cum res suo genere fungibiles utrimque debentur. Vuesemb. eodis Nec in bonae fid. tantum iudici js, ut olim; sed etiam in stim elis, excepto depositi. t. sin. C. hio. pen. C. depositi.
aeua res ergo compensansur fM. Quae Qt in possunt, La. ubi M.C.de eompens Ideo in v luntaria quidem compensatione res quecunque, siue qua titate consistant,sive nomQuod volenti qualibet res p alia sol-ur possit, i. II.C.deso t. Et sic quantitas cum specie,& contra. . - . . ubi no.de RU.Obrechthic. g. de obiecto Compensat.In necessaria tantum quantitates, hoc est res fimgibile S,I. I J.g. . I. hic. quae numero, pondere, S menstir a Constant. Obr.eod. rhes. ICI . Nempe per solum numerum pondus, mensuram in rebus aqualitas inproduritur,obreehr.eodem. Adeoque genu S seu res sub eodem genere contentae)cum genere , h. o. rebuS eiusdem generis. Obraehi. eoo io 3. Sed i. si quidem sint eiusdem qualitatis&bonitatis, Obr t. eod. thes Ios. 1. Ιlcmsiingibiles, hoc est, quarum peririlitatio fieri possit. Non species cum specio, quando idem genus non dPbetur.
406쪽
TIT. XXX. QVIB. MOD. TOLLIT, OBLIG. 3φρ
νvesemb. par. hi . num. I. at pro alto inuito creditori ut non potest. 2. Non pecunia cum spe Cir, neC species cima pecunia. l. si conuenerit princ. Apiru. uci. Luia parinde esset,
se in tus aut vendere, pernere quis cogerrthr. Ωuod suri aduersa ur. LIS. C. de covir.eνgo requiruntur ut Iocum habeat compensatio .
I. In voluntaria quidem ut debir uim lit mutuum. a. Mutui debiti fiat contributio. 3. Si uet in , siue extra ludi Cium. q. Idque consensu mutuo. In nec effaria vero, I. simIliter mutuum debitum. a. Et aequata quidem, recht.eod.th.
88 I. 3. Eiusdem debiti contributio. 3.& quidem ut fiat in iudicio, b Idque legitime, hoc est, ijs modis quibus iura
fieri debet. obrecht. eod. rώ. seq.Luibus modis iure debet fieri R. I. Ipso iure; Si absque ulla exceptionis contest uiane ossicio nidicis debitum cum debito compencitur, V. de petiς. hered. Ita ut nota sit necesse exceptionem com pensationis in principio actionis institutae, icu lice CCntC- standa obiicere ; S tamen ea initio non obiecta iudex cui de mutuo debito constat, vel modo ante rena iudicaram proponatur , quod ut iudici de eά constet omnino necessarium adhuc eius rationem habeat. Obrecht. eod. tia 93. Q seqq. Vel par. ecd. num. 8. 2. Per exccptionem , si reus de intention iraetoris dubius initio litis compensationem proponit ; hoc modo , Nego me tibi debere, is si forte debeo , tamen ex illa caussa , dyc. mihi tantundem debes . Quo calu Reus de eo quod actor peti jt conuictus, redire ad exceptionem compensa tionis N eam probare potest. sec. Tinu de compensari. . num
Luis est effectus compensationis p
R. Admissi quidem a iudice , qtiod si loco solutionis .
iM IOI.2 I. r. hic. t. q. C. eod. Et inde l. id quod compen sari potest, si solutum sit, tanquam indebitum condici possisit d. l. io. g. I. a. ucd sicut soluti'ne verae pecuniae de bitae, l-9. ,. omnis st depign. acii. ita , solutione per com pensarionem facta, pignus actione pignoratilia repetatur. l. 12. C. de compens 3. Vsurae eius quantitatis cuius petitionem compensationis ratio excludit, peti non possis sis
407쪽
I. . C. dolui. Non admissae quidem ex eo quod caussa non est et liquida, Ut salua maneat compensare volenti sim pe- . 1 i io, sΩuod rei isdicata exceptio obisci non possit: l. 7. f 1 . bico ex eo quod falsam eiu s causJam esse iudex viderit, non a Gmissa, ut sublata Ginnis fit actio,& agenti cxceptio rei iud;-patae recte opponatur, d.l. 7.9 I.
Ruis est septimus modus dissoluenda obligationis 's Transactio; quae est rei dubiae,vel luis incertae,neque finitae aliquo, dato, retento vel promisso conuenta decilio Laab t. l.28. C.eod. Obrecht.dis . hic. thes Io.Ωuot modis fit tΙ. Vel nudo pacto. sciri quandoque par mAM.t.y . O ct seq. C.hic. ef par. hic quandos turamentu adjci l. 4 r. GAD ,efee .cautionis est.)V et accepti latione ; caque vel simpli-ci, si id de quo lis est ex stipulatione, vel alia re debeatur, La 9FG acceptil.j vel Aquilana, si debeatur ex emto vendi to, locato conducto,&c i id mediante stipulatione nouetur, acceptiletur, sic deinceps de eo transigatur 2.l.3 seq.l. I 7. C.hic. Treue.hic thes 2it. 4. II. Vel generaliter, vel specialiter fieri potest, id est verbis generalibus vel specialibus ;&quid en, pure,aut sub conditione,aut sub
Inscio. In .vel extra iudicium, t.18C.h.t. scriptura, vel 1 me scripto, d. l. 28 . . eod. diu, noctis, /.2o. C.eod. etiam die sestoit D.C.de feri,1.Lκi possunt transigere t . N. OnNRS qui pollunt paCisci, Paul. I. sent. I. g. I. 2. Etiam alieno nomine, qui speciale habet mandatum, essui agen-ήum do pro cur in 6. 3. Procul ator omnium bonorum, mandatum haberis cum libera Du. vulgo. Non ad compromitarendum Constitutus,l. Io G de procur. . ImnIno constitutus in rem suam l. I 7.* n. t. Is Me procur. 3. Syndicus nominC ci- uitatis, ut & administratores ciuitatum, Sed non ut rem liqui-jam ambitiose remittant. γυe numinite. 6. T litore S procura
tores fisci, & similes quibus interdicta partim commisso
408쪽
TIT. XXX. QVIB. MOD. TOLLIT OBLIG. 33s
prohibitionem legii transigendo donare. et alienare, l. 13. de paed.num.vnue o tutorum is curatorum ut valeat transactio,decretum iudicis requiritur. Gul. 2.obf72.uum. I. T. Pater circa bona fili j
emancipati vel filii iam ii. aduentitia, sed non nisi cum fili j
Consensu, l. Io .vbi Culac. hic. Tre*t hic th 3. si aniliter de do te filiae petenda, non nisi ea consentiente l. 2.9. I. u.seqqsolutis matr.Filia tamen furiosa viilitatis caussa habetur pro consentiente
Super quibur rebus transigi potes M. Super qua uis re dubra, tali Quae sit in commerico, v pote extra, quod nulla es alienatio l. 3 9. cum Pseqq FG lG. l .priuata & familiari. l.17. pactis, t. I96.r. etiam post conclusionein in caussa , Ob dubium titis euentum, Tre ut.hic. rh. Iit.b. Non super re iudicata,vel iureiurando decisa, l.I. princ. l. II. hic. Modo nullo remedio dubia fieri queat, l.2 3. f. I .deςondIndeb. Non tu per relictis testameto, iani eius Verbi, in-0c Chi s, ad i. I9. C. hie. Treui .eod.l M. Non de futuriῖ a li mentis, quamuis ultima voluntate relictis, absque Precoris cogni-lli ne, i. S.C.hic. Nise alimentorum caussa fiat melior. Facit,u .d. vers quid ergo,*. penultim. 2. ElianΥcrlimine capitali, i bura sanguinis S mortis poenam ingerente, Quia ignoseoisImmsanguinem suum redimere vuenti, I. I .de bou eor. qui ante sesent. Excepto adulterio, ut quo lex Iulia nominatim vetat paci-cisei. l. Jo. C. ad i. l.Mai. Non reliquis eam pCen m non inserentibus f propter rationem cesssantem citra falsi accusationem; hoc est, sine falsi accusatione, Puta quatenus actor umpecuniam accipit , cum eo qui ob denuntiauom testimonium, vel iudicium, I. I I . a. l.Corn. de sal TReus accusatorem corrumpens, cum eo qtii corrumpit iudicium comparandus videtur, d.ι. I. g. I. 2I. F.ctit. Luorum υterque acetisatione falsi tenetur dd.leg. Ob recht .eod. thef. i or .Trem.eod.th.J Iis.f.
Luomodo dix si transactionem esse modum soluenda obligarionis ipso inre
N. Modum quidem di luende obligationis transacti
nem dixi, quia eius effectus est, litem plane ita finire,ut resusci tari nequeat, l. 16.C.eod. sensar iudicati I.2 . C. eod.aut iurisiuran i . 2.υbi Lari .l .admonendi,f.de i 'reiurand ne quidem rescripto Principis, i. I 6.C.eo nec praetextu specierum Ninstru-
409쪽
do et et des agere potest , l. 33. C. h. Prior aestio an eo casu compe rat ambiguue Dd. recht.:hUI6j. eo iam. F. Stipulatio poenalis si addita transactioni, ea combi illa ecunam auidem petere, sed noti simul commodo transactionis fru' potest, Nisi sub claui la raro manente pacto factio sit promisio, d l. i7. q. bic- Treut eod.to 6. liti. s. c. QAod transactio non facile rescii rdatur, Lio. I 6a9.39. C.hic. Dicis non facile rescindi transactionem, dic ergo ex quibus caussis rescindi possic. N. I. QMando mutuo consensu ab ea receditur sidiuersC. hic. Adeo quidem si ex ac fibtis contrarijs ita ei tacite renuum tiatum intelligatur, l. lius staede minor Mant. eod.tit.8. Hum. I. Non unius partis poenitentia, i 39. C. hic. 1. Quando dolus intercessit, d.l. sub praetextu, i. e apud acta, C. hic. Mautic. eodem. num. q. Adest ut dolo induectus ad transigendum , verae dodolo ad rescindendum possit, Manti c. eod. num. S. non is qui Reum ad transigendum dolo induxit, i. 3 C. C. hic. nec si quis sciens dolumrransegit, i. Io. C. de Ves. vend. nemo videtur, A. de R. I. Extra nei , seuiterti, dolo si quis ad transigendum circumuentus , ma net quidem transactio 'tpote extra quam dolus interuenit, J con tra tertium tamen a ito de dolo datur, arg. leg. 7. F. de dol. mal.
3. Quando ex falsis instru mentis facta transactio, ita ut de pluribus caussis vel capitulis sit transactum, solum caussa
retractetur ex falso instrumento decisa. l. ZO. f.de miuor.G.Noutilitergesum per inutile υilietur. l. 3 q. f. de donat. Si ex Vna causi a i rota. aeuia tum transa tio nuEam ditisonem recipit. Et rescinditur, quidem, ex capite doli si sciens, l.9. f.qui perfazaciam, J.hic: Sive ig/ιorans falsa infrumenta aduersarius profert, ex erro ris c pite, c. . prop. 32.933.obrecht. eod.tha. 62. q. Han do metu ab alio illato S tali quidem qui in constantei Vium cadat, i. Is l.9. C.de his qua metus cain. An is ob enormem usionem transactio rescinditire '
. Variant Dd. Decidunt non rescindi in modica laesi ne quae dimidium iusti pretij in modico excedit; omnino in enormissima lusione, h e. in magno exced a ultra di in ditim iustae aestimationis sutum litis, p.quamuis depa. in m. 6.
410쪽
Ω- es ocinuus modus dissoluenda obligationis f Interitus speciei debitae, i. 3.t. IOS.Τ.4. U.O. t.98. f.vetestat.Nisi 1 .vel mora debitoris, scasu quidem rati si res non aque apud erellitorem pρri et . 9 obligario , vel nouatione non purgata, l. 8. F. de con .sea. l. II. 1. eod. praecesserit, Guel facto debitotis, in quo sit culpa, res petierit, i. . ,.quias homo. Τ. quod matus caussa . Pacius Epitome di p. hic thes 41. Interijsse vero videtur quae desi je esse in commercio ; puta sacra, religiosa facta, leg.8z. S. sacram.1 de V. O. l.98. Fia
g ui si disiunctasit obligatio p
N. Altera rerum promissarum extincta, superstes manet in obligatione, l. 3.Τquod certo loco.ἰ.3 q.9M Ude contr.emt.Modo debitore rem qua persti ossoreuto, creditor eam accipere ante non recusauerit, i. Ios Fae V.O.
Ruis est nouus modur soluenda obligationis '
N. Oblatio & obsignatio pecuniae, vel rei debitae ijs f
eta,quibus utiliter 2luitur, Uult.hic. num.8. Luatenus tollitur per eam obligatio 'M. Ita ut debitor plane liberetur,& periculum rei ad creditorem spectet , ἰ.9. C. de stat. l.R C. ἀe Usur. Schneid. hic.
Lualis hic debet esse oblatio p Non verbalis tantum sputa qu odo quis non habens p euniam , vel rem paratam, verbis modo se pararum soluere profitertis.) Sed realis; quώ mei o pecunia realiter prasens ossertur .
Ruis est e ectus proprius oblationis realis p- φ. . I. Extra iudicium factia praesentibus Notario & testia hus pusgat moram ante iudicium quidem , non post illud comminam, Dή. in l. 8 . st de V. O. a. Sistit cursum usurorum non inchoatarum, Dd. in leg. I9. acceptam 19. C. de Uur