Tentamen medicum inaugurale de pleuritide : quod annuente summo numine, ex auctoritate dignissimi vice-cancellarii Archibaldi Davidson ... nec non amplissimi senatus academici consensu et nobilissimae facultatis medicae decreto pro gradu doctoris, su

11쪽

et vice versa, ut videmus in variis ex. em plis morborum, crusta praesente, inflammationem veram abesse. Certe igitur hoc non pro signo haberi

debet.

Judicamus partem internam occupare inflammationem, si, cum dolore ei febre functiones partium mon, uti debent, peraguntur. DE CAUSA PROXIMA INFLAMMATIONIS. Causa morborum proxima medicis optimis sagacisamisque, quos secula videre recentiora, argumentum disputationis diu praebuit, diuque forsitan praebebit: nam adhuc sub judice lis est. Causa proxima,V ut definiunt scriptores mcdici, cst illa, quae prae- sens, morbum facit, sublata tollit; mutata mutat ' ct quoniam morbus

12쪽

6DE PLEURITIDE. non est unus et s1mplex eventus vel mutatio, qualem in rebus inanimatis, contemplari solimus; et effecturn vocare; sed series saepe longa talium eventuum vel mutationum; quarum aliae aliis causae videntur esse; probabile est, rem adeo esse confusam, ut intclligi nequeat. Hinc aliae theoriae alias, ut unda impellitur unda,'' invicem CXCeperunt, et, ut Umbrae fugaceS, evanuerunt. Nox illa horrenda, quaestis fuscis medicinam olim cirCUmVO- laxit, haud quaquam adhuc penittas depulsa videtur. Namque dum ratio morbis nonnullis lumen suum, diu frustra exoptatUm, tandcm affudit, alii tenebris noctis acque concubiae atris adhuc involuti mancnt. MorbuS tamen, de quo nunc agitur, evidentem et causam in anifcstam ha bcre vidctur: et opinio corum est optima, qui causam proximam hujusce, aeque ac fere

13쪽

omnium morborum, vasis in extremis superficiei corporis, seu syasino, seu deb litate ortam, posuerunt. DE CAUSIS REMOTIS.Causas inflammationis remotas, ad quinque diversa capita retulit Cullenus Illustris; et sub his omnes fortasse comprehendi videntur. Primo. Ad stimulant a corpori ad

mota.

Secundo. Ad violentiam eXternam. Tertio. Ad extranea in qualibet corporis parte inhaerentia. Quarto. Ad certum gradum frigoris. Quinto. Ad impetum sanguinis ad partem singularem auetum.

Haec juntam 1 ci di junctim, ad

causam proximam generandam, maxime accommodata videntur.

14쪽

a DE PLEURITIDE. DE FINIBUS INFLAMMATIONIS Inflammatio variis quatuor modis s-niri consuev t. Prima. Resolutione. Secundo. Suppuratione. Tertio. Gangraena.

Quarto. Schirro. De natura sng lorum perpauca dicemus. 'Res 1lutionc finiri dicitur inflammatio, quum morbUS statu et textura partis laborantis integris manentibus solvitur. Hoc autem fieri potest ea lege, ut spasmus vel debilitas primaria et congestio mitis sint: id est, cum impetus sanguinis congestionem, spasmum vel debilitatem antecedentem superare, Vasaque partis laborantis dilatare valuit.

Besolutio peragitur quoque, si Dia- thesis phlogistica evacuatione sangui

nis quanquam e remota corporis parte, tollaturo

15쪽

Suppuratione consuet ita flammatio finiri, cum symptomata magnae eXcitationis sine resolutionis signis, per longum tempuS extiterunt. Impetus faninguinis adauctus, in parte morbida, vassecula exhalantia adeo dilatat, ut magnam copiam seri sanguinis, et nonUn- quam partem totius massae effundant integram. Liquor estusus in fluidum albidum, quod pus appellam VS mu

Gangraena inflammatio dicitur finiri, cum materia in telam cellulosam cssusa, fermentatione putrida vitiatur. Debilitas summa frigus eX tremorum, materies ichorosa atra et foetida, talem storiim notant. Gangraena vel sphac lus, nam gradu solummodo disserunt, gangraena incipientem putrefactionem spha- celo jam factam declarante ) eflectus inflammationis tantum videntur, cum sigmna vehementissima sunt, vel cum parS laborans nimiam sentibilitatem habet.

16쪽

DE PLEURITIDE.

Astio vasorum immodica, in utroque Casu eXtremum gradum debilitatis facit

totius corporis aeque ac partium laborantium. Exinde humor effusus, ad ruendum in fermentationem putridam proclivis videtur. Ignoramus tamen quomodo mutatio talis fieri possit. Prout denique gradus excitationis Variat; an a signis vehementissimis, an a nimia sensilitate oriatur, eadem ParS resolutionem, suppurationem Vel gangraenam, seu sphacetum praebere Potest. Schirro finiri inflammatio consu- et: Praecipue cum glandula est sedes morbi. et tunc schirras primariuS, inflammatio ut plurimum secundaria. Sed nonnunquam finis est inflamationis in aliis partibus corporis; lum nempe partis laborantis morbus resolutione neque solvitur, neque per sputa eXPellitur materies estus a sed manet in vasis

17쪽

DE PLEURITIDE.

infarcta, et cum illis in tumorem callosum concrescit. Inflammatio pulmonum praesertim, eorumque membranarum saepe finitur per rupturam vasorum sanguinem rubrum vehentium. Eflusio sanguinis ipsius, yasa pulmonalia et bronchialia Comprimendo, et hoc modo circuitum fluidorum impediendo, aegrotum sus focat mortemque inducit. His de inflammatione in genere praemisis, nunc ad rem propriam traiis eundum. DEFINITIO. Quanquam Varia loco ascctio in terna sit, sciri tamen morbus, et ab aliis omnibus distingui his signis potest. Pneumonia s Pleuritis pulsu duro;

dolore, plerumque lateri S, PUngente, sub ilis piratione praesertim aucto:

18쪽

DE PLEURITIDE. decubitu in latus molesto; tum d lentissima, initio sicca, postea humi da, saepe cruenta. Haec definitio Culleni Nosologi illi, os accuratissimi, omnia morbi Phaenomena praecipue enunciat: sed fortasia se haud supervacaneum est, eXiguam partem desinitionis Illust. Boerhaavii adjungere: scit. respiratio, immota' thorace, maxime ope abdominis fit:

tussi fere perpetua, dolorem magmnum inferente, hinc si1 cata.'Sed uti historiam morbi pleniorem tradamuS, necessarium Videtur. SYMPTOΜΑTUM NARRATIO. Huius morbi symptomata tam V ria atque instabilia, ut omnia neqUM quam recenseri possint: nec necessarium; sed praecipua tantum vel frequei - tiora, ut potero, summatim attingam.

19쪽

DE PLEURITIDE. I 3Fere in omnibus exempliS a rigore et horrore morbus incipere consuet, et postea calore, inquietudine,anxietate et aliis pyrexiae signis comitatur, quoque dolore in aliqua thoraci S parte. Hic primo obtusus est, sed ictibus arteriarum v lde acceleratis,acutuS fit, et una parte circumscribitur, unum vel alterum latus assiciens, vel dorsum sternumve; et nonnunquam, ut Illust. Pringle meminit, aliqua viscera abdominalia affecta esse videntur. Interdum sedem

mutat; nunc unum, nunc alterum i tuS Occupans, partem prius assectam plerumque ex toto liberanS. Non raro

aeger sensum ponderis potiuS quam doloris habet; sed hoc est magis symp- toma peripneumoniae Verae, quam pleuritidis. Tussis sicca, sed persaepe humida et cruenta aegrotum Vexat. FacieS, oculi, fauces, et lingua rubescunt. Spiritus constanter, maxime inter trahen-

20쪽

DE PLEURITIDE. dum, dissicilis. Hoc signum, in latus assectum cubando, plerumque intenditur: sed nonnunquam in hoc cubari non potest, interdum supinus jacet, et persaepe erecto corpore sedet. Haec symptomata sub initium morbi, tussi sicca, sed versus finem hi imida et saepe cruenta sui desinitio eximii Culleni no-

Sputum colore et spissitudine variat ; sub initium coloris eXperS, Vel haud sanguine tingitur, ad eXtremum albidum, opacum, et interdum subviride fit. Res ita sese habet potissimum in regionibus septentrionalibus; nam in plagis australibus,per totiUS cursum morbi, flavum. Pulsus crebritatem fere perpetuam habent, modo validi, modo duri citique, et semper morbo progrediente, sanguine detracto, pleniores eVadunt. Interdum in region

bus pracssertim calidis, per decursum