장음표시 사용
131쪽
Iuna Quartadecima dicat, nonnunquam pascalem oppositionem Aequinoctium & posse praecedere, & nunciam esse futuri pascatis, quod ipsum Aequinoctium sequatur, & numquam praecedat: oppositione diei et . Mariij accepra, festiauitas haec etiam die a 6. huius mensis rite poterit celebrari. Sed cum celebratio, quae si die 3 o. Aprilis, nimium uideatur distare a celebratione, quae reliquis annis fiet die 28. 29. 3o.&3r. Mariij, ut ordo dierum, qui sub io. numero cycli collocati sunt, in prima Tabula seruetur: uolui, huiusmodi numeris, siue diebus, praetermissis die 3 o. Aprilis, diem 26. Mariij adi singi. inrocirca, Pater Beatiss. nolui, hoc sanctitati tuae non patefactum esse, quod in hac re tam magna alia quid difficultatis afferre potest . Tuum igitur erit, alterum ex his duobus eligere, quod huictam magno negotio magis tibi uidebitur expedire; ac praecipere, ut in toto orbe terrarum ab omnibus Christi fidelibus observetur: ne in praefato die celebrando, aliquid posthac diuersitatis oriatur . Cum igitur Primus Pascalis terminus, iuxta nostram supputationem, Beatiss. Pater, Uigesimum quintum diem Ma
iij obtineat, propterea quod in Vigesimoquinto die praefato eiusdem meniis c tingat locum habere: hinc accidet,ut dies Annunciationis B. Mariae, in diem Pascatis quandoque cadat. Quemadmodum uero ad hanc diem Pascalis terminus fuit die a 3. Aprilis; hoc est, die B.Marci euangelistae constitutus: ita posthac, cum per te, Maxime Pont. ad sermam, quam descripsimus, Annus fuerit redactus, erit die Trigesimo Aprilis, ut erat demonstrandum. Quae cum ita sint, u xum erit dicere, Primum terminum Pascalem esse Diem et s. mensis Mariij, alterum uero diem Trigesimum Aprilis; ac totum hoc dierum interuallum esse Dierum 37. utroque, uidelicet a s. Mart ij, ac 3 o. Aprilis, incluso, ut apparet in Tabula praeostensa. quod quidem est intelligendum; si praes tum S. Diem ueris oppositionibus, aut nostris numeris in Calendario appositis de ea Regula, quam ostendimus, inu
132쪽
Sisede Recta eliu emendatione. DI stigabimus. Nam secus esset dicendum, si solitis & usitatis
Aureis numeris , iuxta ueterem consuetudinem . oppositiones praefatae, & artaedecimae lunae, ac praefatus dies S. Pascatis esset perquirendus. Insuper animaduertendum est, quotiestanque dira S. Pascae inciderit in et s.&go. Aprilis, Dominicas post Epiphaniam Domini usque ad Dominicam septuagesimae fore numero Septem; dia festo S. Trinitatis usque ad Dominicam aduentus Domini Dominicas numero a 3. tantum. Cum uero in Missali atque Breuiari'praefatae Dominicae post Epiphaniam non sint nisi Sex, necesse erit, aliam Dominicam adiungere,ut omnes Dominicae suum haheant officium. quod factu erit facile,quando in Μissa ex Nouo testamento Epistola & Euangelium; in ossicio autem Breuiaru Lectiones, Sermones, ac Homilia, ex sacris libris & Sacrorum doctorum scriptis evrptae ei tempori accommodari poterunt. & circa eius celebrationem idem ordo tenendus erit, qui adhuc circa alias Dominicas post Epiphaniam et Pentecosten est sp uatus.
v. initio Diei naturati , de Diuersitare meridiariorum , are '. de use Numerorum cyli Mnaris. Cp. XIX.
Est v NYAMEN antequam finis huic operi imponatur Beatiss. Pater,iria mihi in praesentiarum occurrunt tractanda, unum circa Dici initium,alaarum circa diuersitatem Meridianorum; tertium Circa usum Numerorum cycli lunaris. Quantum ad primum non est, quod aliquis miretur, me in hoc meo Tractatu de Vera anni forma, liue de Recta eius emcndatione Diem.nopa meridie, ut maxima pars corum, qui Astronomicam disciplinam profitentur, sed ab occasu Solis inccepisse. quod quidem duabus causis adductus feci; prima, quia, quem ad in dum Sanctitas tua probe nouit, Sacrosancta Rom. ecclesia innixa auctoritate diuinae Scripturae Leuit. a 3. A uespera us
133쪽
ΤΙΕ De vera m forma, que ad uesperam celebrabitis Sabbatha uestra) circa ces,
Quol. 3. brationes diuinorum D. Tho. aquinate, Hostiense, Dirre . De eotic , GOffrcdo & aliis quamplit rimis testibus, Diei ini- dist. 3.ea. tium a Vesperis semper sumpsit; Archidiaconus quoque asEcclesiae Diem naturalem a u De Feilix speris praecedentis diei incipere, & usque ad uesperas sequo tis protendi; Pata ornutanus uero circa Ieiunium&abstinen tiam carnium, diem ipsum 1 media nocte incohare. ait enim coenae terminum, quando dies Ieiunij, uel Sexta stria sequb tur, mediam noctem esse. Altera uero causa fuit, quod anL
maduerti me, incipiendo Diem a meridie, sedem Aequinosectis in Die a s. Martis perpetuo ita firmare non posse,ut quin libet Anno ante bissextilem in 1 . diem suam sedem non transferret; nec Dies &diei partes quando Sin ingreditur Arietem , similiter coniunctiones & oppositiones Iumin rium, quae in Ephemeridibus ad hoc exaratis, addiscuntur ; ab ijs, ad quos spectat hanc rem cognoscere, facile percipi Posse. praesertim cum opus sit prius tempus a meridie eis adscriptum, postea ad horas meridianas postmeridianas ad-' dere,&ex productis demere spatium et . horarum, ut tem
pus Aequinoctis, coniunctionum de oppositionum lumin rium ad horas nostri horologii reducatur, res sane molesta ,
si non dissicilis iis, qui in huiusmodi supputationibus parum
sunt uersati. Quocirca ut res facile ab omnibus perciper tur, ad Diem &horas,quae a Solis occasu incipiunt, me con uerti,&ad usum nostri horologii omnia supputare uolui, di maximo omnium commodo singulis Annis anni magni, excepto a 4. Aequinoctium Die as. Martii, ut in Tabula d
scriptionis Anni magni ab omnibus cognosci potest, stabili-ui. quae res quidem in conficiendis praeostensis Quinque t bulis ad inueniendum S. Diem Pascatis mihi magno adiumento fuit. Veruntamen , ut ad Secundum ueniam, Pri
cipium diei naturalis, siue sumatur a meridie, siue ab occasu Solis parui resere, modo supputationea temporum recte.
134쪽
siant . omnes enim supputationes secundum longitudinen,& latitudinem ad meridianum quoruncumque locorum fie. xi solent . quorum differentiae, additis, uel sublatis temporum interuallis, quibus alius distat ab alio, ut decet .recthaequatur. oriuntur enim Meridianorum diuersitates, obterarae sphaericitatem,sive globositatem:quia cum ea ita sit ad exastion omicis Demonstrationibus notum esse potest n5 uno eodemque tempore ubique, sed successive a Sole illuminatur; quod manifeste Uxeo patet . quia nobis oriente Sole fit Dies. iis uero, qui in Hispania degunt adhuc nox est; i&nobis Sole in meridie existente, oppositam partem habitan . tibus. nox est media; cum uero eis Sol occidi, nobis Dies oriri incipit, cum circulus meridianus &nossi a horizon sint nobis cum illis communes. Ille enim per polos mundi, di per nostrym atque eorum Lenith transit, & Horieton ad angulos rectos sphaereses a meridionali circulo intersecatur. ex quo qu id em oritur maxima illa distantia, quae inter meis
ridianos circulos cadere potest. Eis autem, quorum meri
diani sunt diuersi, opus est etiam Dies, siue Nox aliis itat rius, aut tardius fiat, quam aliis, atq; ita aliis sit Dies domunicus,aliis uero adhuc Dies Sabbathi,& e contra.Ex quo fit, ut ingressus Solis in Arietem, licet omnibus populis idem sieri octaua sph Mut Cap. 8 docuimus, tamen iuxtalocorum, siue meridianoru diu erutatem recipiat horarum&iparum partium uarias denominationum differentias, quando huiusmodi Ingressus alio in loco meridie, aut occasu Solis, alio uero nocte media, siue Solis ortu fieri contingit. Quod cum ita sit Beatiss. Pater, & placuerit SS. Patribus, ac Nicaenae synodo, ut uno, codemoedie in uniuersitate Christianorum S. Pasca celobraretun: uidetur ob hanc diuersitatem hoc minime fieri posse. Non enim theatrum Mundi uniuersi, quem ,
hodie Christi fideles passim fere incolunt, est ut tota Iudaea, formam trapezij, siue potius rhombi retinens, quae paulo
plus, aut minus Grad. 24 o. tam longitudinis, quam latitu. . dinis
135쪽
ra dinis habeti in qua omnes Iudaei ex Des praecepto uta, ea demque hora tunc temporis poterant suum Pasea celebrais rei quod cum Christianis ob antedictam diei diuersitatem minime concedatur: nihilominus si res diligentius perpem datur, non erit hoc impossibile fietur quia oppositiolumi natium, quaecunque illa sit, quae in uno loco ipsiam Aequinoctium praxedit, uel sequatur, quemadmodum etiam diaximus de Aequinoctio, eadem stati in toto terrae ambitu,n cesse est . quod quidem manifeste apparet, si uera est temporis additio, uel subtractio . quaesit a tempore meridiei unius
ciuitatis ab altero . Quaprenter ob meridianorum differemtias nullus error contingci e potest in S. Pascae celebratione; quemadmodum etiam ali maduertit Iohannes Stoecterus. Prop. o. sui Calendaris: nili in ea oppositione, quae in e
dem puncto quibusdani fit occasum Solis io die Sabbathi, quibusdam uero post . quia uidetur, abiis S Pasca ipsa
die Dominico minime ceIc braili posse, sed in Dominicam sequentem esse transfer diim i quod quidem exemplo fiet manifestius . Esto linea a h. horizonalmae urbis Romae ad longit. 36. o. &cd.hori on Vlyssi ponae uita tis Hispaniarum ad longis tr. 4. 18. sit praeterea Romae oppositio Iumina rium post occ asium. Solis diei sabbathi unius horae interuabito; ita ut Luna supra Romae horigontem in oriente teneat partem a: Solucro sub eodem horizonte in occidente occupet partem b. Non est dubium, quin haec oppositio fiat
Romae nocte diei Dominici hora primar habitantibus uero Vlyssponae, quae est Roma occidentalior,Luna sub horizon te huius ciuiratis in or te c. & Sole supra eundem horizo tem in occidente dia ante suum occasum, existentibus, fiat Die sabbathi. Verum iuxta Regulam SS. Patrum S. Pasca, die Dominico statim sequente oppositionem luminarium cum sit celebrandum, haec oppositio Romae commorantibus indicabit praefatum S. Diem in sequentem Dominicamine transfersndum : incolis autem Vlysponae, cum non. dum
136쪽
Siue de Recta eius emendatione. Uar dum dies Sabbathi apud eos sit transactus,ostendet diem sisquentem aptum esse ad S. Pascae solennitatem. 'd uero dictum est de Roma δt Vlyssimna , idem est dicendum e
aliis ciuitatibus, tam maioris quam minoris longitudinis et si quidem quanto magis fuerint Roma orientaliores, tanto minus praefatus dies Dominicus es it eis aptus ad S. Pascae ceor MIebrationem. contra uero aptior erit his, quae fuerint occudentaliores . Vnde fit, ut hil, qui Alexandriam, cuius longit. est 6o. 3o .uel, qui Ierosolymam longitudinis 56. t s. incolunt , eodem die minus cum iis, qui Vlyssiponae sunt, queant S. Pasca celebrarer sed in sequentem Domini cani, ut diximus, ab eis sit transferendum. Ex quo sequi uu.' detur
137쪽
etur de praelata celebratione regulam firmam, ah diem si tum tradi non posse: sive a meridie, siue ab occasu solis, ta ue a nocte media,sivo ali side diei naturalis sumatur initium.
Quod quidem ut acturoo SS. illi Nicaenae synodi Ratres,
ac Rom. Pontifices cognoscentes, relictis semper dierum, partibus, integros tantum dies respicientes in hoc acqui uerunt, ut Tabulam Dionysii Abbatis Romani de S. Past te inueniendo longo tempore tollerarent, ne qua confusio ex huius rei dissicultate oraretur, sed potius tolleretur. Quam Tabulam, tam ob Aequinoctii in die i 1. Martii obfirmationcm , quam ob Aureorum numerorum, quos ille in suis compulis adhibuit, exorbitationem: uerum diem S.P statis non posse ostendere, iam pridem est compertum. Quibus Numeris si eo pacto, quo a nobis occursum fuisset, nullum prosectio de Anni reparatione, siue correctione, quam tu, Pater Beatiss. sedulo curas, negotium tibi relictum esset.. Quoniam uero haec diuersitas non potest contingere ut di-
, ximus)nisi quando oppositio luminarium fit prope initium Dominics: ideo ut omnes Christi fideles S. Pasca uno, evdemque die celebrent ; supputatis recte temporibus Aequi- noetii, &oppositionum luminarium ab occasii Solis alma Vrbis Romae, suae est sedes Christi Vicarii, aliarumque Urbium caput, ex his dies, di 'enses ueri Pascatis inuenti omnibus ciuitatibus &locis, tanqulpa membris a capite totius .es. ' es christianae Reip. rectis, pro S. Panatis celebratione tradam c Pitcep ur obseruandi P ut, qmnes in quo cupque loco degentes, μ' cum Sacrosancta Rom 'inclesia pasta resurrectionis cel brent, ac si esstant Romae. Verum haec satis multa de Secundo proposito , restat, ut de Tertio aliquid dicam. Tereium . quod proposueram tractandum, Beatiss. Pater, est de usu numerorum cycli lunaris, quos Aureos uocauere, nunc nonrnutili Plumbem, quod iam ad ostendendas lunationes&opis positiones luminat tum processu temporis inualidi sint in α. propterea quod eos ne in terris quidem locum hahere
138쪽
Siue de Recta eius emendatione. Ia'
uoluerunt. Verum, cum S. Ecclesia in Tabulis ad inueniendum S. diem Pascatis eis semper sit usa, non erant ita aspernendi, &reiiciendi, ut si nihil adiumenti in hoc negotio a ferre possent. immo uero cum a S. Synodo Nicaena usque adhuc passa sit eos qualitercunque fungi suo officio, ostendendum potius erat, quonam pacto adiuuari, atque corrigi possent. quod nos fecimus, ne quid noui in Ecclesia, quod ei serti per displicuit, induceretur. cum uelint, nolint, neces se sit saltem pro ratione & ordine Magni anni lunaris habenda, eis uti. Quapropter postquam haec animaduertiLsem, & te Beatiss. Pater, minime curare, quo quo modo Amnus corrigatur, dummodo recte omnia fiant: post reducti
nem Aequinoctii in Diem et s. Martii, illiusque in eo diest
bilimentum, quod erat in hac reformatione maxime neces sarium, ac post cam , quam ostendi doctrinam de inueniendo Die S. Pascatis per ueras oppositiones: uolui etiam pro fatis numeris succurrere, ac in pristinam eos dignitatem restituere, ut in posterum, qu emadmodum antea si eis uti co-tigerit recte fungi possint suo Oiscio , & Aurei dici, prae se tim cum uidissem, impossibile esse dari posse certam Regulam, qua iuxta SS. Patrum sententiam uno eodcmque die ob meridianorum, ut ostendimus, differentiam, S. Pasca ab omnibus Christi fidelibus ad unguem semper celebretur. insocirca sostensiis Quinque tabulas exarare uolui ad ipsum S. Diem in uertiendum, Aureorum numerorum, ac Lueterarum dominicalium ordine, eo pacto quo ostendimus,
Diem incipiendo ab occasu Solis. Idque tanto seci libentius, quanto magis uidebam huiusmodi Tabularum usu nuhil a uetere S. Rom. Ecclesiae consuetudine&a Dionysi Abbatis inuento recessisse.
139쪽
r3o De vera anni forma, Quoci eis equinoctium ad proprium locum reducere ; non fit contra Decretum S. Concili, Nicaeni quodque Rom. '. Vontifex nouam Regulam de celebrando uero
Die S. Psatis facereposit- Cap. xx. .
At c sunt Pater Beatiss. quae deuera Anni sor-nia & Calendarij correctione in hoc paruo uolu-
nilne hucusque dicere uolui. in quibus si quiderit, quod sanctis auribus tuis satisfecerit, ma-' gnopere mihi erit latandum. tunc enim me pro Christiana 4 ep. minimc incassum laborasse cognouero, cui omnibus meis uiribus prodesse uoluerim. In hoc autem opusculo eas, quas tractaui dissicultates, ita dilucide explicata mihi uideor, ut maiore non indigeant declaratione, in quibus si repereris, quae tuo summo iudicio minus arrideant: tuae s pientiae, eorumque, quos huic negotio praefecisti, doctissimorum hominum prudentiae examinanda reliqui . Faxit
Prouer. igitur Deus Opt. Max. in cuius manu quemadmodum Sa- - ' cra testatur scriptura cor Regis est, ut ea, quae de uera Amni forma tractanda, dissiniendaque sunt, ad eum exitum, quem omnes uolumus, suo fauore, ac gratia perducantur. tunc enim me meorum laborum, ac uigiliarum pro conseruanda, augendaque S. Matris ecclesiae amplitudine, tuique nominis Pater Beatiss. existimatione, haudquaquam po nitebit. Sed iam ad ea ueniam, quae mihi supersunt dicem da. Quamuis SS. Patrum autoritate , qui in Nicaena syn do interfuere, sedes Verni aequinoctii Die a r.Martii quemadmodum nonnulli arbitrati sunt obfirmata fuerit ut uideatur Sacrosancto illorum decreto, quod Euangelii uim obtinere, ex Magni Gregorij Papae sententia existimatur, obueniendum non esse: nihilominus Aequinoctium ada Dist. ι,. liquam eius sedem reducere, hoc est, adas . diem Martii, RV - modo, quo supra ostendimus, neque contra huius S. Com
140쪽
Siue δε Recta etinemendatione. III
Hlii, neque aliorum SS. Patrum, ac Pontificum decreta eL se uidetur: quam rem tu Summe Pontifex, qui tam ciuilis, quam Pontificij iuris peritia uales plurimum, optime nosti. Nam si quis huius S. Concilii, ac eorum omnium, quae postea sunt celebrata, sententiam de S. Pascate recte intellexerit: is quidem nunquam praefati Aequinoctii sedem in Diem 21. Martii obfirmatam fuisse inuenerit; sed omnium eam fuisse mentem & uoluntatem animaduerterit, ut ipsum S. Pasca, & a Quartadecima luna primi mensis, post Aequinoctium uernum,&die Dominico, dummodo Diem et t. eiusdem lunae non transcenderet, celebre apud Christi fideles esset: cum Dionysius ille Abbas Rom. fuerit, qui Anno Domini 13 et . in conficienda Tabula de inueniendo S. Pascatis die, Aequinoctium in praefatum diem, atque Aureos Numeros in statis diebus mensium in Calendario stabilivit. Quocirca si Aequinoctium ad locum proprium transferatur , ita tamem, ut S. Pasca intra limites Septem dierum a Quartadecima luna Primi mensis, Dominico die statim post ipsum Aequinoctium uernum celebretur nihil fiet,
quod sit contra huiusmodi decreta, immo uero Decretum de Pascae celebratione, quod iam per multos annos mini. me obseruatum est, posthac suam uim retinebit. Dixi autem Primi mensis, intelligens de Mense lunari, iuxta consuetudinem annorum Sanctae scripturae, atque Hebraeorum, quorum Primum mensem uocant ἰοῦ)a: qui fere sempern stro Aprili correspondet, non autem de mense solari. Quapropter non erit dicendum, te hanc Aequinoctii reductio. nem fecisse contra praefati Concilij decretum, immo aserendum, te pascalem canonem, a SS. Patribus in Nicaena synodo institutum obfirmasse; eoque magis, quod nemo est, qui neget, tu nouam formam Pascalis solennitatis induacere posse, praesertim cum hiaec solennitas post D. N. Iesu Christi mortem non sit de iure diuino, propterea quod neque a Christo unquam, neque ab Apostolis lata sit aliqua. R a lex,