[Dianoia] astrologica, quae omnium praedictionum astrologicarum veras caussas inquirit, falsas vero examinat et damnat. ... Accessit ... succincta exegesis astrologica, definitionum et divisionum astrologicarum verum sistema / [Wolfgang Satler]

201쪽

De Sole. 1ύρIn soli Phaebis claris lucentesmaragdis, dextrativa, dies, ct mensis, ct annus, Seculas, ct positis stariis aequalibus hora. Ver nouum abat cinctum florente coroη Stabat nuda astas, ossicea sertagerebat, Stabat se autumnus calcatis sordidis ruis, Erglacialis hyems canos hirsuta capistos. Sol autem Latinis dilius videtur, quasi solus luceat reuera enim eidem tanta inest claritas,ut omnes caeteras stellas, tam fixas quam erraticas supere trivincat. Hinc Rano

Soloculus mundi, vitae, Sol luciso auctor, Lucens solus stumo, nomina Solis habet.

Hunc calidum iccum arbitrantur, colore aureum. Ego magis sanguine icona. 1 plexioni accedere existimo praeterquam enim quod iram conseruat, hanc mortuis plantis inspirat, vimq; gignendi cunctis animantibus nouam infundit inde Sol&homo generare hominem Aristoteles affirmat: eandem etiam cum Marte naturam noparticipat, inq; malevolorum Planetarum classe minime reperitur quod tamen e Ueniret,si eandem cum Arte calidam sc-cam obtineret influentiam. Ergo cum eandem cum Ioue complexionem dirigat, iustitiae magnanimitatis cultores efficit, ob praestantiam harum

dotium sensim ad superbiam &fastum eri-

202쪽

ι7 De Soti. git. Moe omnia secundum ea, quae superi. oribus capitibus diximus,intelligi volo:E. ten in nullus Planetarum est tam efficax,ut habitum virtutis perfectar, praesertim Dia- noeticae imprimat, quamuis naturalem quandam dispoiationem no deneget. Hinc Raneto uius ludivi Miguanimos,iustos creat bicosepesuperbos, In solio reges coilocatat J duces. Longaevos reddit ob egregiam humoruharmoniam qua corpus, si destituatur, ob vincentem alteram qualitatem diuturnum

neutiquam est. Reges designat, quia ipse

Rex est Planetarum quamuis ut iam suprgdiximus , subministrare caeteris Planetis materiam videatur, quam forment,al terent

de transmutent.

Vnico hic domicilio contentus, Leone excipitur: Dominatur Alpibus, Italiae, Sici- Apuliae,Bohemiae. Cursum intra anni jacium complex, secundum illud: Curriculum Titan bis sienis intusbus impleri. Robur maximum Solis facit grandine si minimum ver,pruinas liues, me ψiocres nonnunquam plu-

uuias creat. Et haec

de Sole.

203쪽

CAPUT XXV.

De Venere.

Sphaeram Solis sequitur ea, quae circumis

uehit Venerem. Venus secundum Ciceronem ita libro de natura deorum, coeli Scdiei filia fuit Iccirco vero filiam coeli dicebant, quod coelo videbatur infixa, cum eo. demq; moueti. Diei vero a claritate tua, qua

caeteris astris fulgidior est. Aliis magis placuit affirmare, eam coeli filiam esse, sine matre tamen;idq; ideo, quod ipsa res coelestes&diuinas tantuna curet Venere curque vi Vc

se, nos experimur hanc stellam esse humi dam&mediocriter calidam Proinde cum haec eius complexio foeminarunt respondeat, foemininuia i merito accepit nomen. Verum tanta est eius luminis praestantia Scpulchritudo, ut omnes Planetas longissi mis palsibus vincat,honii nilq; mentem,&oculos aspicientium mirum in modum in sui amorem concitet, solaq; inter quinque reliquos Planetas suis radiis umbram faciat. Ob hanc ipsam pulchritudinem δί venustatem, eam Deam amoris statuunt proinde&coniugiis procreatione sobolis, Musicaac cantu delectari tradunt, secundum illud: Soli vicina Venus nitet aurea Astu. ρυη a, ecepi sorma, iura potentis ba eL

204쪽

r a De Venere. I tiant,chorea lusus amat, Otia quarit, Editus hac amor est, hac genitrice locu Vere nouogaudet, terramfoecundat, ct aequor, Commoda dat thalai foedera,dote beat.

Proinde ratione naturae an fluentiae praefecerunt humor phlegmatico. Ea enim complexio mulierum propria,unde&sala cissimas etiam cum passeribus salacia cono certantes eXperimur optime ergo dicitur, Foeminam mare esse, quod das deuorare, nunquam abundare. Et nisi ipsa natura has naturali quodam pudore, qui complexio nis salacis violentiam aliquo modo colit.beret, praemuniisser, nullum foedus coniugale, nulla data fides, nullus amor tam fir-rmus, ram constans, tam fanctus esset, qui non ab his violaretur. In constantes sunt, quia complexionem mobilem naistae sunt. Vnderi e spuma maris Venerem natam eias quidam tradunt, non obscure ad mutabilitatem mulierum alludentes.Vt enim mare, ita ipsa Venus fluctuatione perpetua se tur. Ubi vero mulieres Venereae pudorem

illum, custodem pudicitiae, egressae, nitimo pudentius in mundo vides quae quantam ignominiae castis mulieribus inurant noram,vix dici potest Proinde merito cum Tiraquello in il connub.accuso Iustinianu, e quod mitiorem poenam in crimine adulteri praefixerit sceminis , cum in hoc sexu

205쪽

eo seuerior esse debuerit, quo hoc delictum in illo est turpius. l. i consequens. f. de suis

spect. tui. l. a. C. de his qui Ven. aetat. c. r. in princ. de stat reg. in lib. 6. vide Tira queli. deli. connub. t.'. n. 132. 133 cum sequenti b. Afrequentius,l.aut factatis.ν. n. fi de poenis. Dd. inl.auxilium .ff. de minori b. magis perniciosum,tum publice tum priuatim,idque propter incertitudinem liberorum,&confusionem familiarum. Quae analogia cum in homicidio obseruetur nec enim mitiore poena mulier quam masculus plactitur)in libidinibus certe idem tenendum esse eoq; magis, quo impensus hunc sexum pudor decet ac castitas, quoq; seueriore disciplina ob procliuitatem vide Tira quellum eod. loco)in id genus obscaenae voluptatis opus habet: id quod Vesembecius omnium fere gentium consensu receptum putatumque semper esse, affirmat. Hoc genus ideo hominum, cum multum succi illius excrementiti ob abunda litiam

humorum habeat, natura excretionem Vrgente, pronum in hoc genus libidinis est. Planeta caeterum foecundus est, quia humectat S parum calefacit prolem signiscat semen, quia viusdem naturaein qualitatis existit. Circulum suum conficit trecentis

duo de quinquagenis diebus secundum illudi

206쪽

Curriίullam Tit.:ηbis κumen liis implite Conflatat s enus totidi tu, totidem reos Stilbon, Vbi precedit Solem, dicitur Luci ter cum enim tantum duorum signoriim interuallor id est sexaginta graduum distare possit,an

nunciat praecedens lucem futuram si vero

sequatur, Hesperus dicitur Du Vesper. Vnde Virgilius in ultimo Bucolicorum ait: lue domum satura, rem Hesperus ite capesta.

Ptolomaeo teste, in libro de harmonia, stella est salutaris in Tauro,vri sua domo constituta nacta enim duo domicilia,Tati. rum, de Libram teste Hali tortissima est. Temperiem aeris quod concernit, cum humida S frigida iit remperate, Vel etiam calida nonnihil, prae dominante tamen humore mater pluuiarum, maxime insignis

pluuiosis est. Venus ubi domina Eclipsis est, eadem

polliceturque Iupiter, sed cum maiore gratia& venustate, dabit fortunata connubia, liberorum copiam&incrementa , Orporisque decorem, omnia tamen secundarib. Regiones&terras quod attinet, Arua tenet Thebana, Papho, vicina, Cyprutiliora,palmiferos Arabas, terra sch screntes DElicias, variae, nouos radicis odores. Et haec de Vengre.

207쪽

De Mercurio.

MErcurius mox sequitur,eiusdem na

turae cum Saturno frigidus nimi-1um 6 siccus , inde eidem copulatus lye- mali tempore, miram addit frigori acrimo

niam.

Album asser adeo exibilis naturae eum facit, te vestigio conuertatur in naturam Planetae,cui adhaeret. Eadem celeritate conficit orbem,quaVeo

nus&Sol, idq; ob regre sum&stationem, qua ipsus celeritas saepissime interrumpitur.Duobus recipitur domiciliis, Geminis&Virgine. Iouis fuit filius,tectus galero ideo,quod Mercurius sub radiis solaribus latens raritas me sui consj ectum hominibus praebeata Has influentiam Mercurialibus imprimit, qui calliditate suum eonsilium tegere non ignorant. In manibus virgam habere serpentibus circundatam fingitur Poetis,uti qui persuasum habeant eloquentiam,cuius ipse magister, ne prudentia parum pro desse.Vertim cum ipse partui adsit, antimas ab Orco reuocare dicitur, ad tartara ideo mittit,secundum Poetas, quia eiusdem malevolentiae, cuius: ipse Saturnus uterque nimvitae nactus inimicam influentiam.

208쪽

,3 De Mercurio.

Veniorum dicitur pater, quia eosdem ab dita sua influentia suscitar Furum doctor statuebatur, eo quod calliditatem furandi&i

decipiendi hominibus infunderet: via de lapud Egyptios furtum impunitum erat,

quia ad exercendam prudentiam calliditatem videbatur facere. Insigne ero contemplationis mathematico desiderium&auiditatem iniicit cerebrum enim quam ptime disponit,nec sua malevolentia tanta a inseri,Vt Saturnus,morum deprauationem Velox est, unde&pedibus alatis pingitur; mobilis:quia licet Saturninam naturam videatur sapere, tamen non idem cum eo,

sed aliud adhuc a Deo obtinuit, quo ipso .

Saturno differret: secundum illud, Mercur fertur breuibus leuis athereuris, Inconstans, rin, nec flatione manens. Dic aciem ingeni, varias largitur artes, Dulciso orator voce, Poeta )ra est. Mercator bonus e i,animi vim mobilis aeui

Applicat id bonis,applicari si malis. Quidam veris sunt, qui huic peculiaremo volubilitatem & mutabilitatem denegant naturam, Vtpote cum recipiat naturam aut signi, in quo est,aut Planetae cui sociatur,vel corpore,Ves aspectu. Is in aere excitat ventos, in aquaticis vero signis, maxime vero sub radiis Solis Ia- ςns, pluuia repentinas cum magnis flatibus.

209쪽

l De Luna. III tibus. In aereis autem signis facit tonitrua&fulgura. Adeptus gubernationem Eclipsis naturam eius stellae,cui Vel coniuncto,vel oppo sto radio iungitur,induit. Perse considera-ltus,est acer usurpator latrociniorum, furto-frum, autor pyraticae, morborum siccorum, febrium quotidianarum aussis tabis. In aere facit ventos Graeciam, Rhodum, Iolniam orcadiam dirigit.Et haec de Me icurio. CAp v XXVII.

De Luna.

LVn vero quam proxime ad terram

accedens, frigidari humida est,Diana licia, eo quod ipsa spreto hominum conis sortio perpetua virginitate insignis extitit: ad eandem ergo clim inclinetLuna natum, non immerito Dianae nomen obtinuit. Hic Planeta cum noctu lucet, Luna vocatur :Di, ana autem,cum lucem tendit in diem, Cyn- thia dicta a molare Cyntho, in quo inprimis venerabatur: Lucina vero ideo, quod partu in lucem producat Phoebe, eo quod saepe noua sit Proserpina tandem serpendo, cuserpere videatur, dum in dextram modo, mox in sinistram partem mouetur. Planeta est benevolus, omnia sua humiditatevi frigidi rare conseruans, quamuis

210쪽

i 3 ne Luna. hyemali tempore stirpibus de plantis oricentissima fuisset, nisi prudens de sagax na tura ipsam longissime lumine auctam a terra eo tempore amouisset quam ob eandem caussam aestate proximiorem esse voluit iub omnia esstu torrida sua frigiditate resti-

rueret reuocaret.

Cursum, ut proxima axi absoluit vice nis diebus septenisque,&tertia diei parte. Aliis magis placuit ualum Lunae mense

circunscribere. Hinc Rango uius: Omnem mense polum Phoebe nocturna pererrat

Lumen proprium nullum, sed mutuatilium debile habet,quod adimi iurecci ipsa rete per interpositioneam terrae, cuius 'nibra ob vieinitatem incurrit. Eadem aliquana doaspectum Solis sese interponendo intercipit, efficitque nobis solarem eclipsin. Color ipsius argenteus est, via de illa aris gento,utri Sol auro, praeest quamuis per

accidens varios repraesen tot colores: non

quidem in superficie, sed aere subiecto apparentes. Hinc vario sedit effectus, ecundum illud: Paltida Luna pluit, rubicunda fiat, albas;enat. Maculatum praeterea corpus habet,quia diaphanes, sed in quale,eiuna parte compactius, ex altero vero rarius 'uae res g-mento locum dedit apud simpliciores, quitiescio quam faciem vultum tomunciori ig