[Dianoia] astrologica, quae omnium praedictionum astrologicarum veras caussas inquirit, falsas vero examinat et damnat. ... Accessit ... succincta exegesis astrologica, definitionum et divisionum astrologicarum verum sistema / [Wolfgang Satler]

291쪽

De apertionibus valvarum. 1, seo: quorum contemplatione totam conise ueri Astrologiam supra diximus. C P v T XXXV. Num astrologia in Christiana Rep bucus docenda, Actenus vidimus, quae sint verae Τί genuinae Astrologiae pura ab omni pei titione aliena, solis in influentiis stel arum radices agentia principia nunc vero & nobis dubia illa, a multis in controuersiam reuocata, diuque vexata quaestio, Num Astrologia in Christiana Republica ferenda sit, attingenda potius, quam tractaoda erit. Eamq; in hunc locum reseruandam ideo iudicaui, ut praeceptis veraeAstrologi et perceptis, de eius commodis vel incommodis, quo Reipublicae adferre solet, certiore de firmiore iudicio pronunciari posit. Nullus autem est, qui inficias ire possit, Astrologiam iudiciariam non omnibus mois dis cum ab Ecclesiasticis canonibus, tum secularibus imperialibusque sanctionibus, sacris deinde dc diuinis acretis sub comminatione supplici extremi prohibitam, detestatam,& Orco deuotam esse Moyses enim nomotheta ille sagacissimus ex inspiratione diuina noluit quenquam ex populo Israelitico Deo consecrato Astrologiam

sue Magiam ea ercere, ne iisdem pollutio-

292쪽

Num Astraugia in Christia

num cum gentibus aliis nexibus inuolutus periret , e medio sui populi tolleretur. Huius artis magis ris& doctoribus insultat Isaias, tanquam deceptoribus, hominibusque fallacibus, eosq; execratur. Hos α λι- reddit Tiberius,morte multat Constan-rius , quem secutus Imperator laudatissimus Carolus in intus morti eosdem destianat,& mactandos censet: Quid dePaparum Conciliorumque decretis dicam quorum Toletanum syderum cursum, Lunae motum obseruare domos erigere vetat contra

facientem e sacra communione expellit,

Sathanique dilacerandum dilaniandum obiicit. Quid autem quaeso frequentius apud Astrologos, quam domorum erectio, quam dierum pro opere faciendo supersti. tiosa, ut videtur, electio quam obseruatio Lunae motus in incidendis venis, lignis, plantis, arboribus, pecoribus,&c. haec omnia faciunt Astrologi perpetranturq; ab Astrologiae Profestaribus. Si Rempublicam

respicias, mentiuntur, arteq; hac tanquam velamento mendaciorum utuntur hac eadem vestiunt, palliant, quibuslibet obtrudunt hac superstitios redduntur ciues: insultant Imperatoribus, sibi genesin impe ratoriam promittentesci spoliant insuper huius artis Prosei res credulosi simpli

ces subditos, dum ipsis, vel furem, vel ea- sunt

293쪽

Republicast docenda. sum fortuitum reserant, fortunam insuper

secundam,reiq familiaris augmentum pollicentur; loculos eorum emungunt, pecunias aucupantur, hos'; miseros vana la-

ctatos spe ad inopiami segnitiorem rei familiaris dispensationem deducunt ciui-

arique demum ipsi Reipublicae illudunt,

dum eam commodis, quae perceptura esset lex diuite&fortunato cive, priuant. Ferendane itaque ars publiceque docenda, quae grauiter in prscepta diuina sanctissima impingit quiexcommunicatione ecclesiasti. .icae ei centem dignum reddit cuius exercitium Reipublica exitium est, eamque& oeconomia concutit, funditusq; euertit Minime certe videtur, si legum diuinarum lcolentium&admirantium: secularium vero obseruatorum diligentissimorum no- menvi laudem deportare nitamur:Etenim tu ne ferre eum,quem lex diuina e tuo po-lpulo eiiciendum toties, tanta cum seuerita repraecipiat Toleraresne eum, quem Calnones Ecclesiastici me creta Cociliorum lanathematis mina in percutiunt tectone

tuo in ospitio dignareris illum, quem le-

es humanae imperiales sanctet,vniu ςrsumque Romanum Imperium execratur&o i co deuoue tydignus certe, qui ipse receptatoris sine quo crimen diu latere no potest Putnam sustineres Demum si ipsam artem

294쪽

asa vis rologiala Christianaxespicias, quid quaeso certitudinis,quid ea iritatis habet nihil certe ficta omnia, prae sertim in iudiciis genethliacis, menda-4ciis arti scio se initi ucta experieris. Ferendane ergo non modo Reipublicae nocen-tissima, sed etiam inceria, mendaci Ciumq; machinatrix ars ' haec ne fallaXd mendata scientia digna da publica&honorifica professione 'cuius merces eli gladii poena, anathematis fulmen, excommunicatio ecclesiastica est praemium cuius Professorum commercium ciuitatim Politis minatur

extremum&vltimum exitium. Haec certe

.s milia dum mentem cordati hominis subeunt, conscientiam exercent, eamq; ad condemnationem, improbationemq; huius nobilissimaeri sanctissim scientiae impellunt&vrgent. Verum si rem penitius introspexerimus , aliam in sententiam nos trahi patiemur. Reipublicae quidem quana maxime interesse omnes Politici fatentur, ut ciues se quam optime habeant, oeconomiaeque priuatae gnaviter&solerter administrentur nisi en in singuli se bene habeant, quo quaeso modo niueis optime se habebunt, clim uniuersitas per uagulorum

coadunationem constituatur. Verum enim Mero singulorum σιέιαν Astrologus verus Agenuinus sincero&recto animo stit, eam-

qu quantum in se , amore erga Renapubli-

295쪽

Repuboicast docenda.

tam duetus procurat. Hoc Vero tunc maxi-: me assecutus esse sibi videtur, quando non modo patrisfamilias person in laluam coistituit, vertim rei familiaras incremetum, olertisq; administrationis oeconomica te pus demonstrat. Illud in corporis cucuticu uae curatione matura ioc in conuenientissic

opportuna electione temporis consistit. Curari vero corpus ideo vult, ut vel sanitas ,ristitia 5 conr eruetur, in il Oromimoles arceatur is uitetur, quid Varroni

tempore pestis tauissima usui& saltui tolli eius familia fuisse historiae testantur, vel

'ta mi illa illegitima diaeta, aut cori Upro ae-ii ris ex afflatu sanitas recuperetur. Id tempus curandi immaturum indicando, hoc vero . idoneum purgando corpo ii obseruando . consequitur. Rem familiarem adiuuat eo, ipso, quod electiones conuenientes, tempusque aprum praecipuis operibus oeconomicis, agriculturae, putationi vitium . arborum, plantationi herbatum .plantarum praescribit& definit. Huic non obstant nec sacri

CanQnes, nec seculares constitutiones, siquidem illi de ab usu non usu merito in te ligi debeant, ne absurdus intellectus ex hac

interpretatione consequatur. Cum itaque

verus Astrologus nullis superstitionibus sed veris stellarum influentiis in sublunaria manifeste sentibus nitatur, caussamque

296쪽

Num Astrologiam Charistiana Deum primo mouentem non modo latea G tur, sed etiam pie praesupponat veritati scopum in suis prognosticationibus assequi stlicito tamen probatoq; modo, summo perea' studeat Reipublicae vero utilitatis auidiss-ῖ

mussit,in ciuium commodum, incrementumque rei familiaris sitiat, quis tanta plus quam ferina stupiditate .inhumanitate praeditus, hunc de Republica bene meri-4 tum ciuem elimitibus communionis Poli- ticae eliceret& proscriberet impies nullus hercule est, qui de tanto facinore vel cogitarer nec repugnae haec scientia diuinae paginae, chim vera Astrologia quicquam superstitionis non ferat,inab ad hanc ipsam vide. tur Deus Ter Opt. Max hominem inuitare, dum Abraham ostellas commonstranseasdem numerare iubet, Christi Sal.

uatoris mundi, iij sui dilecti natales stella

noua notare voluit, tantum abest, ut hanc vetet. Quis idcirco tam atheus est,& alienus ab omni cognitione diuina, qui non, dum hulac elegantem corporum coelestium

concensum naturaliumq; caussarum ordinem Me pendentiam pulcherrimam conspicit, in quandam cognitionem Dei almipotentis sapientiaeq; eius rapiatur Hunc

autem Oncetum ordinem nonne Astrologia scrutatur&inquirit, eoque fundatur. Censeresne ergo auferendam e medio scie-

297쪽

Republica itferenda. OI tiam,per quam ad diuin et maiestatis cogni- tionem nonnunquam impiissimi omnium perueniunt. Clim enim narura humana in quaerenda prima caus a in primis curiosa iit, coelestibus corporibus,eorumque influentiis non acquiescit,verum& horum creationem, principium dccauisam primam,Ie. houam nimirum cognoscere desiderat. Abissit ergo,ut Deus ipse improbet id, per quod infideles in sui amorem Sc cognitione nonnunquam rapit. Sit certe,quosdam Astrolo. gorum mentiri,emungere oculos,pecunias aucupari, nonnullos simplicitate captos decipere, deceptos bonis facultatibus exuere ast hi veri Astrologi neutiquam sunt, esse tamen apparent, iidem illi quibus

sacra Decreta supplicium Canones eccles astici Decreta Conciliorum eXcommunicationem,seculares verbia iactiones morrem minantur: omnibus enim modis,Vtipsos Magos, expellendos censet omnis eras.

Hic tamen impostorum fallacium homi. num chorus neutiquam tantum valebit apud prudentissimum desperspicacem magi stratum, ut virum bonum, licitis praeceptis nec religioni, nec politicae conuersationi contrariis incumbentem, de Reipublicae salute bssi sollicitum expellac eiiciat, multo vero miniis internecioni destinet.

Ea eaq,ti apud probos suam auctoritatem

298쪽

aues Num astrologia in Christiana

ob tua et, liberalibusq; artibus non immeria to hactenus contentaci conclusa est Christiano ergo homini non utilis mod6, sed

pernecessaria existit, hanc enucleando immensam sapientiam, prudentiamq; summi illius Architecti, Creatoris admiratur, in eius laudem admirationem inuitaturi rapitur. Qui si eius veram assecutus fuerit cognitionem, alios in laudem diuini nominis socios adiciscit, eo quod is tantam lar.

siri gratiam illus rationem Spiritus sancti homini dignatus sit, ut ad hanc reconditam virium caelestium influentia nasi comporum aethereorum peruenire potuerit indagationem.

Quali vero fluore hunc ample istatur Res. publica, constat: si enim hunc ferendum iura imperialia censeant, qui illic stis improbatis excantationibus hominibus benefaciunt quanto naagis fouendus is, qui licita Jc pietati Chiistianae non aduersante ratione non viai, sed pluribus hominibus belle facere tu et k operam impendit. In quit enim Imperator Constantinus in L . C. de Maleste Mathem. Nullis vero crimi nibus implicanda sunt remedia humanis quaesita corporibus aut in agrestibus locis innocenter adhibita suffragia, ne maturis

vindemiis metuerentur imbres, aut Ventis

grandinosaque lapidation quaterentur, qui

299쪽

Repiaticas serenda af uibus non cuiusquam salus aut aestimatio

laederetur, sed quorum perficerent actus,nel diuina munera S labores hominum sterne irentur quod tamen eloquium in Christia a no Principe merito admirandum est: non enim male agendum , t ei leniant bona: Quanta autem cum idololatria horrendo Diaboli cultu excantationes illae conis iunctae si at, hinc apparet, quod imbres Scgrandinis ventorumque impetit Ohtares auertere conantur homines , quod non humani , sed diabolica arte instructi ingeni est Interim quaeso quid commodi Reipublicae de ciuibus aduehunt homines illi, qui tam illicita arte utilitati ciuium inuigilant φ plus cet te detrimenti Q certi exili mi. nantur, dum horum beneficio ministerio Diabolus, antiquus ille serpens animabus hominum, huic arti confidentium, eamque admirantium G cole iacium insidiatur,&hac tanquam esca&illecebris capi r captos trucida es enecat. tis arn ve o bella v-tilitate potietur Respublica, lici tres uos omnes mancipia Diaboli, detestandaque superstitione d idololatria captos videbit: Quantum ergo anima hominis corpo i r stat, tantum salus animae latui corpori, rq ponderare debet. Sed haec plerumq; amo-xo nummi negligi cur occupandaque ultro

ab hominibus obtruditur hostis eneris liv.

300쪽

μm astrologia in Chri nainani,si modo suae cupiditatis auaritiae fa-i

tissat, quocuoq; demum loco, conditione &itatu anima misera sit ei res, quam Deus ram impese amauit,ut eam redimere Christi sui morte dignatus sit verum plerunque nostro nos gladio iugulati misere perimus: tales quidem Constantino Imperatori probata ars magica effectus edit, quos ip-1os tamen vera Astrologia hominis mentem ad Diduam Creatoris eiusq; beneficentiae considerationemri contemplationem inuitando, di quasi calcaribus subditis concitando, auersatur. Huic enim nil cum excantationibus idololatria negoti est, nullam denique fouet superstitionem, omnia Christiana, sancta, vera&firma eius precepta,modis ab omnibus dextre intelligatur,reuera apparent. Ex quibus intrepide eoncludimus, Astrologiam veram non modo ferendam in Christiana Republica, verum etiam amplectendam, publicaq Pro fessione dignandam non iniuria esse Clim nec religioni orthodoxae, cuius integritas respicienda maxime, nec publicae tranquillitati, cuius conseruandae gratia nihil non

pati debet, nec utilitati priuatorum,nec deonique ipsi honestati aduersetur sed horum omnium dotibus adornetur, horum paristina caussa existat, partim vero in sui socie- ratem necessario adsciscat nullus itaque

verio