[Dianoia] astrologica, quae omnium praedictionum astrologicarum veras caussas inquirit, falsas vero examinat et damnat. ... Accessit ... succincta exegesis astrologica, definitionum et divisionum astrologicarum verum sistema / [Wolfgang Satler]

31쪽

Summa Capitum. III VIII. De nouis fleeu, quarum prior a i

Ad Lectorem.

I κman ima Lector, licet eum quam potuλα dum ederem vi hunc ubeeum , operam eo contu, Ierimm qu)d prohiberemm ne aliquθέ mendum hanc nostrum inuaderet libellum, idem tamen nobis contigit, quo pleri L. Proinde xstabiliora. tunc temporu oculos nostros non fugiebant,

abjcientes, ea ipsa ct in o. u obseruatio improbata suisse amice monere voluimus caterasi qeta se

33쪽

ASTROLOGUS

Qui , pronosticationum .praedictionum Astrologicarum, a quibus vis etiam desideratam, perspicuam rationem reddens, futilia fundamenta, syncerae Morthodoxae Religioni contraria, a veris genuinis secernit Tegregat.

C I. Deprastantia Astronomia, ct confusione astrologia cum Magia. in Valatum&in quibus Astronomus ab Astrologo distet, manifestum M luce quo ammodo meridiana clarius est; etenim praeterquam quod Astronomiae semper suus habitus sit honor,Reges etiam,Principes non erubuere, tam insignem, subtilissimam,&homine, homine inquam dignissimam scientiam

tractare. Huius contemplatione, dum fruitur homo, ad astra,caelum,planetas,eXerci tum illum Dei viventis,& tandem, ex se icunda caussam primam concludens, ad Ie-houam creatorem, horumque omnium a tificem sapientissimum, oculos conuertI mentem aduertit, sapietiam diu missimam

miratur eaque admi ratione conquiescit.

34쪽

α De praestantia pronomia,

Adeo autem contemplatiuum illud bonum practico illo, politiis,viro bono ciuique proposito praeferebatur, ut etiam Iudaeum quendam per integram annorum pleiadem monti cuidam ad obseruandos tres illos octauae sphaerae motus, insidere firmato animo non taeduerit;tanta huic diu uix contemplationi dulcedo dc suauitas inest. Quo spectat allegorica illa sacrarum iliterarum enarratio de Cherubim,quem Iehouali expulsis primis nostris parentibus, lcum acie gladi vertatili praefecit horto E-ldeia,ut temere ingredientes arceret,&viam

ducentem ad arborem vitae sedulo obseruaret. Etenim ille ipse gladius, stellatum il-ilud caelum, quod firmamentum vocatur, lcommode dici potes cuius contemplatio hominem a prauis voluptatibus, aliisque lna undanis sordibus auocat,arcet, & pro hi ibet ut enim ipsius color caeruleus, oculis lpergratus, ita quoque splendidissimis clinicantibus stellis, diuersarum virium 1 lvirtutum, opificium Dei admirandum,pruridentiamq; opisci' satis perspicue arguen-itibus,decoratum, distinctum exornatum est. Hanc nobilissimam scientiam nouisse debet Astrologus, cum sine ea vix aliquid certi praedicat,praedictione dependente motu astrorum planetariiq; positu Verum

cum nobis Astronomia non sit profosita,

lento

35쪽

o confusione Astrologia cum Magia

lento gradu nos conuertentus ad Astro

iam.

scientia, quam profitetur. Hoc nomen per- se Graecum, non apud omnes omni teri pore, maxime inertem plebeculam bene a

diuit,e,quod inter id, quod apparet,ipe ciemque veritatis habet, id quod verum est,nequaquam potis erat distinguere. deo enim agia cum ipsa Astr6logia olim c6fundebatur, ut saepissime Magis Mathe-mgticorum delata fuerit nuncupatio,Vti ex- toto tit. C. de maleficis mathematicis, clarum redditur, ubi Imperatores, Diocletianus&Maximianus in l. 2. C. e Ode inquiunt,-- Artem Geometriae discere atque Xercere

publice utile est Ars autem Mathematica damnabilis est& interdicta omnin h. Veruinquies nullam injuriam passos Astrologos eo ipso, quod agi, id est, sapientes appellarentur, cum per se bonum nomen, nihilque praeter sapientiana a quolibet appeteia dam sapiens te dolens sit dicaturque. Bo na verbi nec enim diffiteor per se bonam esse Magiam, id est sapientiam, capperibilem verum per accidens a Professoribus ita corruptamin deprauatam affirmo, vemerito Magia pro diabolica, nefanda, ne 'quissima, illicita, damnabili de eliminanda arcessit reputata,&habita, Vt appaIςἔe ιέ,

36쪽

in iiiiij si edin anathematis fulmine perseo

quuntur hanc artem Canones,eamque,etanteXerceri. c. non oportet c. si quis Epi-

scopus c. aliquanti c. Episcopi,&c. seq. c. nec mirum 26. q. s. adeo ut hodie non artis, non scienti sed criminis detestandi appel- Iatione veniat, licet maximi Imperatores huic arti operam dederint. Legimus enim apud Suetonium,Tiberium, Vespasianum, Domitianum aliosq; Romanorum proceres insignes extitisse mathematicos, quibus etiam no erat difficile magicis insistentibus superstitionibus cognoscere, qui post eos sit potiturus re Romana. Ita Tiberius Mathematicos Italia expulisse, veniam tamen deprecantibus pollicentib se artem desituros, dedisse, ex eodem aucto, edidicimus, licet ipse maximus esset mathe.

maticus,vi testatur hoc Ioseph 'de antiquita lib. i8. c. 8. Is enim praevidi me refertur a Tacito annal. lib. 6. Sergium Galbam tandem Imperium Romanum Imperatorem Minooderatorem habiturum. Nec fefellit ipsum p rq dictio;post tres enim Imperatores Caiu Caligulam, Claudium &Neronem imperio praefectus est Galba. Hic idemTiberius, ductus arte magica, deprehendebat Caium Caligulam, se mortuo imperaturum,filiumque ius trucidat uni, ut restit Ioivb de

37쪽

de antIquit.lib. is.c. 8. Quoties hic Imperator supernegotio consultaret, edita domus parte ac liberti unius conscientia utebatur.

Is itera rum ij a tu s. re fetente Ticito horpore valido, per auia ac diruptainam saxi a

domus imminet praeibat eum, cuius artem experiri Tiberius statuisset, regredientem, si vanitatis aut fraudium suspicio incesserat,in subiectum mare praecipitabat, ne index arcani existeret. Igitur Trasullus qui erat magister Tiberi in ea arte ijsdem lupibus inductus,postquam percontantem commouerat, imperium ipsit futura solerter patefaciens, interrogatur, an vana quoq; genitalem horam comperiiser, quenarum annum, qualem diem haberet. Ille positus syderum ac spatia dimensus, haerere primo, deinde pauescere, quantum introspiceret, magis ac magis trepidus admirationis is eius, postremo eXclamat;ambiguum sibi ac prope ultimum discrimen instares tum complexus eum Tiberius, praescium periculorum4 incolumem fore

gratatur, quaeque dixerat oraculi vice accipiens, inter intimos amicorum tenet.

Verum hoc nominum confuso inde manabat, quod agi, magicis suis incantationibus Millicitis diuinationibus, titulum Mathematica inique praefigerentac manciparent. de Cu actus, vix de studio Iuri-

38쪽

dico optime meritus. in paratit in Cod. iii males: mathem textus illos supra al-Iestatos accipit de ijs, qui mathemata corum liberali nomine adumbrantes ineptias suas, profitem 'r se fata cuiuique nolle, dc

natalitia syderum obseruariones Etenina haec praecipua est eorum destinacio, Ut casum hominis, eius mortem,genus,tempus, minutumq; moriendi arcana, furta,mag ca sua arte reserenti manifestent, quod non diffitetur l. QVlpianus mi. 1 F. f. 33.st. de

iniuriis&famos libell. his verbis, Si quis Astrologus, vel qui aliquam illicitam diui nationem pollicetur,cosultus, aliquem su- rem dixisset qui non erat, iniuriarum cum eo agi non potest, sed constitutiones eos tenent;quod intelligendii de constitutioni: notissima Constanti Imperatoris, quae ethra C. de males. mathem. Nec latuit hoc Alexandrum III Pontificem Romanum m ex tuaru et Yt. de sortilegiis cuius seculo Presbyter quidam medio Astrolabi , notissimi Astronomorum instrumenti, furtum Ecclesiae tactum indagare non abborruit, ac propterea a Patriarcha Grandenti eX- communicatus est. Similem ad modii testatur Suetonius in Tito c. s. Titum Vespatii anum duobus Patriciis periculum mori sim minens praedixisse. De Domitiano Veiomfert, c. iis quod fatalem horam suam pii

39쪽

riguem ognitam arte sua habuerit. Ita Iulio Caesari Spurina aruspex fatalem horam praedixit, licet optime sciret horuna omnium Caesarem derisorem esse eo ipso enim die, quo occubuisse dicitur, Spurinam irridens falsi arguit, quod sine ulla noxa Idus Martiar, sibi tantopere cauendae adesnsent quanquam is venisse quidem eas, sed non praeteriisse diceret. Sic Vespasianum tam certum de sua arte fuisse, praedicant Scriptores Romani, ut post assiduas in se colurationes ausus fuerital irmare Senatui,aut filios sibi successu os,

aut neminem.

Ratio vero ob quam se tanti Imperatores huic arti dederint,non est obscura; quidam enim eorum nequissimam viventes Vitam,

sibi male conscij, suae vitae metuebant; quidam vero de successore solliciti, huic arti studio se addixerunt; quidam denique ma-Iorum insidias metuentes,hac arte se mal0rum molitionibus obuiam ire, easdemque eludere posse,arbitrabantur Misere tamen omnes decepti, utpote clim nullus eorum, licet hac miserabili arte praemunitus ovallatus,minimii eorum malorii, qua porten debantur, euitare aut praecauere potuerit. Quamuis itaque videatur ex locis Taciti& Suetoni colligi posse, hanc ipsorum

artem astronomicis fundamentis 4 appa-

40쪽

rentiis niti, attamen talia&s milia areanaasensibusti cognitione humana quatenus

humana, remota,ex astrorum positu, constellatione aspectu motuque haberi non pos , dubium nullum At iraeterquam enim quod astra in hominem, quatenus est homo, non habeant quicquam efficaciae, cum non sit ex elementis coagulatum id, mi od hominem constituit formatum accedit&id, quod Deus noster, creator omnium, fatali syderea necessitati tam impio&scelesto vinculo minime sit alligandus; siquidem manifeste deprehendat Christianus homo, vitamin mortem hominis in Iehouae manibus consistere cum ne quidem pilum e capite sine eius benigna voluntate in terram decidere,Christus ille sal. xlator mundi praedicet. Hic idem ille est, qui honoranti parentes longam vitam promi tat,impi vero dies contrahat. Hic idem ille est, qui hominis vitam certo numero dierum,ut limite, circumscribit, Genesto c. 6.

vers 3 ubi inquit; Non disceptabit spiritus

meus cum homine in seculum, e quod si retiam caro, erunt tamen dies eius centum d viginti anni. Arioli ergo illi sue agi, contendet ne astrorum hodie vim& effica clam debilitatam ordine astroru in uersum m- mutatu, eo quod vita humana se in tam multos annos non extendat ut olim ridiculum,