De haemorrhagiis : dissertatio inauguralis ...

21쪽

branas assieiuni ot laollunt; quo etiam supPurationes ei ulcera pertinent. 3) Por diaerosin i. e. laesionibus mechanicis omnis generis, quibus continuitas tollitur v. g. vulneribuqaui ieiu aut incisione saetis.

CAPUT V.

ΗΛΕJIOR RHAGIARUM DIVISIO.

Nequitur nunc haemorrhagiarum divisio. Quae valde Varia esse potest, prout variae adhibentur dividendi rationes. In ro autem lanii momenii, quanti haemorrhagiae sunt, talis divisio adhibenda est, cujus et ratio et usus appareat. Quam neu igitur facii haemorrhagiarum divisionem, hae coieris omnibus praeserenda esse mihi videtur. Cujus viri igitur divisio ei primum oblineal Iocum. Est autem illa ex

Characiere earum haec:

respondei ei hypersilienicus atque inflammatorius character praevalet. Hae haemorrhagiae secretiones iantum sutii, non anastomosis multoque minus paralysis. In erothicis haemorrhagiis aucia irritabilitas, minuia reactio est; ipsae plerumque per anastomosin sunt. Haemorrhagiis paralyticis denique nulla sero irritabilitas et onergia inest; vasoriam membranae omnino sere Passivae Suni Sanguinem qUe per cor et majores 2.

22쪽

arteriarum ramos in sese recopium paelio inertes permittunt; quare hujus generis haemorrhagiae per Paralysin apparoni. Alia per characiorem haemorritagiarum divisio fieri potest, in hupersilienicas ei asilic-nicas; huic vero illa, quam melius dedit, in activas ei passivas praeserenda videtur. Aciivas hic eas dicit, quae locali aui universali energia aucta, aut majori vasorum systematis vi oriantur; passivas Vero, quac cum locali aut universali debilitate coniunciae sint ei in quibus inertia et paralysis praevaleant. Ut igitur activis haemorrhagiis synochicae erothicaeque, aia passivis Paralyticae adnumerandae sunt. Apparei ab activis ei passivis haemorrhagiis multum dissorro hypersilienicas et asilienicas; erethicae enim non hypersthenicae Suni.

2 Secundum pathogoniam sunt illacro Haemorrhasiac dynamico statu turbato; hac

secretiones sanguinis, anastomoses aut paralyticae haemorrhagiae sunt.b9 Haemorrhagiae vitiis organicis oriae; nd quas perlineni haemorrhagiae per rhexin, diabrosin ei

diaeresin nata .

3 Secundum organa, ex quibus sanguis profluit: Haemorrhagiae narium epistaAis), oris, pulmonum, uiori; quibus etiam accedunt haemorrhagiae sive exariori is arioriosae) Sive ex venis sanguinem emittentibus otiosae haemorrhagine).4) Secundum quantitatem et vehementiam, quaossunditur sanguis: Sanguinis si illicidiimi, prosluvium ei haemorrhagia.

23쪽

5) Secundum ossocium dividitur: IIac ratione habebitnus liaetnorrhagias criticas, easque aut syn Ocbales aut erethicas; liaemorrha ias symplomaticas, quae plerumque Paralyticae sunt; liaemorrhagias Saluiares aut perniciosaS.

6 Secundum typum: Qua adhibita divisione

haemorrhagiae sunt aut continuae, in quibus Sanguinis profluvium aliquamdiu continuatum non redii; aui remittentes, in quibus profluvium non cessat variante

vehementia ; aut intermitientes, in quibus intervalla sunt ab omni profluvio libera vel typica vel atypica.

7 Secundum numerum codem morbo eodemque tempore laborantium. Haemorrhagiae tum Suni:

ium homines eodem tempore eodemque morbo; epi-demicae, si per almosphaerae constitutionem complures in eadem regione, eodem temporb eodemque morbo corripiuntur; cndemicae, quae tia. apparoni, ut haemorrhagiarum ceriac tarmae certis quibusdam regionibus Oppidisve, Sive per terrae, quam incolunt homines, naturam, Sive Per Vitae genus Sive Per alias adhuc obscuras conditiones, Propriae Sini. S Secundum anni tempora. Nonnullae haemorrhagine, Ut epist axi S, plerumque vernali tempore oriuntur, aliae aestivo, ut vomi- ius cruentus; alii auctumnali, ut haemorrhoides.

24쪽

9γ Pro loco profluvii.

Profluvia, quae sunt ex organis externis, eAlertia, 'ex internis, interna dicuntiar. Si sanguiκ ex organis pronuit, ita ut oculis exirinsecus videri possit sine ulla operatione, haemorrhagiae aperiae, At vero in cava organorum internorum innuli, occultae vocantur.

10 Pro complicationibus. In tali divisione haemorrhagiae sunt: Λui simplices aut compositae; saepissimo cum sobribus inflammationibusque conjunctae Suni. 11 Pro sympioniaitS. Nabobis sobriles ei a britos haemorrhagias; habituales porro, si haemorrhagia crebro ei saepe sincconspicua causa re Priitur; Postremo accidentales, si fortuito existunt haem Oi rhagiae. Praeterea dividuntur in hereditarias, congentias ei acquisitas; in vicarias ei non vicarias, prout aliud organum Secernens alius stinctionem suscipii, ui utero assecio saepe haemorrhoides loco menstruationis sunt; porro in idio- pathicas, sVmpathicas et deuiorOpathicas; postremo in universales et locales. Multae praeter has aliae divisiones sunt, quae autem non sunt tanti momenti, ut eas proponi opus sit. CAPUT VI.

Hoc utiquo natura probatum ei jam a priscorum

25쪽

temporum medicis exploratum videmus. M ον minorvo quaedam irritabilitas vasorum energiae aetatii hominis progredienti respondoniis mulium in hac re valere videtur; saepe enim si vasorum systema ronoXia quadam et quidem cum iniensitate eoque tempore, ubi praecipue irritabilitas et vis ejus aucta est, ita asscitur, ut haemorrhagiae produci possini, hae saepe existunt. Ita epistaxis reperitur in aetate puerili, in juvenilibus autem puberiatique proximis annis haemopbsis ci menstrualio; aciale denique grandioria trigesimo inde usque ad quinquagesimum annum haemorrhagiae oriuntur e canali intestinorum, quae plerumque ut haemorrhoides apparoni. In aciale senili saepe apoploxiae ei episiaxis acciduni, partim per vitia organica v. g. Ossificationes, ex quibus sanguinis stagnationes, pressus apopleXiaS-que ossicientes, oriuntur, partim per debilitatam vim vitalem vasis sanguiferi, ita ut postremo non tantum sanguinis per venas ad cor reduci possit, quantum

in eas deductum est, quo membranae earum rumpuntur; quo facio non Taro mors consequitur. Νa 'Pemoriem per haemorrhagiam adduciam si aliis congcstivus Praecedit, saepe vero non, quod quando fiat, certe notatu dignum est. CAPvae VII.

Congestio est morbosa conditio dynamica vasο-

26쪽

ruin in singulis Organis, qua abnormes in iis sangui- i iiis SuggeStiones ossiciuntur cum Avia pio malis iur- balao eorum stinctionis normalis. Harissime cum aliis haemorrhagiis, quam cum anastomosi conjuncta est. Omnes haemorrhagiae ex secretionibus Oriae, sive sunt hypersilienicae sive asthenicae, nunquam cum congcestionibus conjunctae sunt; eadem ratione congestioneS non simul cum debilitatione vasorum inveniuntur. Nam Ostia vasorum debilitatorum om-

nino sere Passiva sunt, Sanguini irruenti non Obsiani eum suo perfluere sinunt. CongeStiones causis Periaici Sis, v. g. PreSSu, Driae, Sane per dilatationem ruptionemvc. haemorrhagias progiguere possunt; sedlicie in avioriosis tantum haemorrhagiis valet, Veno,nSautem nunquam congcSilo Praecedit, quia nulla votiosa congestio,. sed haesitatio ei coagulatio sanguinis in

QUAEDAM DE QUAESΤIONE, QUANDO HAEMORRHAGIAE SALUTARES, QUANDO NOXIAE

Non semper haemorrhagiae nocent. Illae, quae plei horam cum dolorOSa VaSOrum eXiensione eaque conditi Ono, quam Virium oppreSsionem dicunt medici, conjunciam tollunt; haemorrhagiae, quae sanguiuem ad quantitatem normalem reduciani, irritationes Phlogisticas impcdi uni ac cons it Ones remo cui rosque noxias, quarum remansio uocitura QSSPi, o corpore

27쪽

educunt, profluvia ilenique, quae in locum sublatarum Organismi normalium stinctionum succedurii, semper pro salubribus sunt habenda. VehomoDicr igitur cavendum est, De sunctione Organi cujusdam iurbata illius generis haemorrhagiae v. g. haemorrhoides, men- Siruationes vicariae, tollantur; multa enim aut directe aui in directo in dei sequuntur mala. Directe sequuntur morbi illi, qui haemorrhagia suppressa plothoram aui universalem aut topicam ossiciunt; in directo morbi Sequuntur ii, quorum causa jam prius aderat, qui

vero exoria haemorrhagia impediebantur. Non minus SuppreSsio haemorrhagiarum activarum, qua jam habituales iaciae sunt, multorum morborum cauSR QSi, ui 1 Iciliorae, abnormium vagarumque sunguiniS COII- gestionum tum ad exiernas paries tum ad intestina, quae congestiones nonnunquam moliminum haemorrhagicorum speciem omnino prae Se serunt, nonnun-

quam otiam alium accipiunt characterem v. g. innam- maiorium. Praeterea inde mulit Oriuntur morbi nervosi, ad quos aegrotus inclinabat, ut hystoria aut hypochondria. Si haemorrhasiae Periodicae sutii, Plerumque coriis temporibus nausea incidit saepe quidem

celeriter cessans, saepe Vero diuturna, donec aut natura aut ars succurrit. Noxiae sunt haemorrhaglao,

si organismo viribusque valde debilitatis oriuntur oldiuturnae sunt. IIic cacheAiae, bydi OPS, chlorosis, mors maturiuS SubsequenΝ Sa 'Pu e Vitari non possunt idquo multo majus timendum, Si Pulsus parvus, debilis, tremens est, Sarpe Syncope oritur ei universalis

28쪽

brium horrori similis iremor convulsivique motus apparent. Nunc omnibus his explicatis iisque, quibus, quid sit haemorrhae ia, significare voluimus, iranseamus ad chara cierem physiologicum nec minus anatomicum haemorrhagiae PrοΡrium.

CAPUT IX.

DE IIAEMORRHAGIARUM CHARACTERE PHYSIOLOGICO ET ANATOMICO.

I. Character physiologicus.1 Sedes processus haemorrhagici semper Organum Aecernens est haemorrhagiarumque frequentia aceurale respondet actioni secretionis, quae quidem eo major eSi, quo magis sanguis et secretum commisconiur. MucOsao igitur membranae saepissime morbi sedes Suni. 2) Ad organum, quod haemorrhagine sed S est, affluxus sanguinis augetur, organum in statu congcstionis est, isque primum morbi stadium officii. Hic congestionis Staius aucto calore cognoscitur, qui, Si, organum extortium est, et objectivus sit per singularem assectum morbosum v. g. dolorem Pungentem ei

moritoni m.

3) Socrotio organi assecti ei in con officitiis stadio jam alicia ala est. Ita V. g. Sanguinis profluvium ex iunica Νchnoideriana calor pungens praee odii et statim pituita aquosa ei copiosa effluit. 4) Quod prosluit, purus Sanguis normnli Ν QSi, Cui

29쪽

nd Sumi tu in secretionis producia admixta sunt ei illae materiae, quas effluens tangit.

5) Sanguis profluens, tum ruber arieriosus tum niger venosus) est. In juvenibus Plerumque arteriosus est, in serioribus vetiosus; ex organis supra dia-Ρhragma sitis maximam partem purpureus, infra verositis subniger est sanguis. 2. 'haracter anatomicus.

I) organum, quod haemorrhagiae Sedes est, Sanguine nimis impleium colorem ex rubro subnigrum habet. Ruboris gradus vero ex purpureo in violaccum ei subnigrum colorem variai; quae coloris Varietas non solum a congestionis vehementia, sed etiam

inde dependei, qua ratione vasa in variis organis disposita sini; praevalentibus enim arteriis color pur-Pureus, Venis vero Subniger est. Rubor vero, qui in congestionibus est, vel maximo disseri a ruboro phlogistico. Uterque spongia quidem non abstergitur, illo vero pressu tolli potest, hic autem minimo. 2 In organo ipso aut prope id eXiravasaia sanguinis coagulati sunt, quorum sorma dependet a spatio, in quod sanguis innuti. Tubulosus est in haemorrhagiis ex canali inlestinorum pariesque, quibus

extravasaium adjacci, per resori'tioncm organicam livido coloro Obduciae sunt. 3 Eadem ratione, qua Orgat a morboso associa in statu congeSilvo Auni, organa his opposita sanguine careni, V. A. quum in haemaiemesi sionia cluis sanguine impletus est, Pulmones inanes Suni.

30쪽

CAPUT X.

REACTIO ORGANISMI.

Non raro hac haemorrhagiae cum symplomatis sobrilibus conjunciae sunt. Organismus, Praeci-Ρue SySiema vasorum, Plerumque haemorrhagiae Particeps est, imo sobris inde oriens in juvenibus, Sihaemorrhagiae ex organis supra diaphragina Silis et arieriosae sunt, jam in congestionis stadio adest. Plerumque in hoc stadio vehemeniissima est hi in stadio secretionis lenitur. Character ejus aut excitii-cuS aut SynOchalis Osi. In senioribus vero hominibus, si haemorrhagiae ex organis infra diaphragma sitis venosaequo sunt; in secundo deinuin stadio per sanguinis profluvium reperitur febris iorpidique characteris est. Insignis est magna debilitate, molli sed irritante pulsu, lingua pallida, siti vehemente non mulium aucio et saepe adeo minuto calore. Reactioosi cum iniensitato minori. Non raro ei nervorum systema particeps cSi idque variis rationibus: . 1 Haemorrhagia periodica; sanguinis profluvium scilicet saepe sistitur, sed totidem Sinc omni causa redii. 2) IIaemorrhagiis cum nervorum assectione alio nantibus. Adest vehemens haemorrhagia in organo quodam, subito autem subsistit ei in ejus locum vo-homenios irritationes succedunt in sysi male nervorum organi, CX quo sanguiS offunditur, quibus minutis ci tandem Sublatis haemori basia redii. Ita