Historia principum Langobardorum quae continet antiqua aliquot opuscula de rebus Langobardorum Beneventanae olim provinciae quae modo regnum fere est Neapolitanum. Camillus Peregrinius ... recensuit atque carptim illustravit

발행: 1750년

분량: 425페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

341쪽

AD EXPLANATIONEM CAP. X. ΕΤ XIX.

In quibus de antiquis aliquot Capuae Baslicis agitur,

FRANCISCI MARIAE PRATILLI

COMMENTARIUS.

Quoniam in notis ad Cap. XIX. Anonymi Salem. In quo de Constantiniana Basilica disserit , paucis soristasse se expedit Peregrinius noster , neque aliquid Muratorius addidit; ac licet illius Historici errorem quempi stea Michael Monachus in suo Capuani Sanctuarii opere ineptissime sane adoptavit detegat, rejiciatque , rem

tamen magis illustrandam censeo , ut quae breviter Camispanus noster innuit; semotis quibusdam fabellis, ac suti libus nugis expeditior ad veritatem clienoscendam aditus pateat . Monachus igitur , qui in verba Anonymi , sea Pseudo- Erchem perti, ut superius dictum est, iurare o nixe contendit, Constantinianam Basilicam , cum ea, quae S. Stephani nominibatur, confundere nisus est, atque unam omnino eandemque fuisse autumavit , quae S. Petro, ceterisque SS. Apostolis IV. Chr. seculo, atque B. Stephano Prol. posterioribus seculis dicatae fuere . Uerum ut ea, quae deinceps explananda erunt, sicilius intelligantur , generatim primum propono ; quae ni certa aliquis , di omnino explorata contendit, verisimilia saltem esse nemo unus proseisto infici abi rur. I. Basilicam Constantinianam sub Constantino Magno Imp. Anno circiter CCCXXIV. revera Capuae . exstruis Etam suisse.

IL Eandem a Gothis , Rigandalisque direptam , flammisque

342쪽

misique semel di iterum seculo V. datam.

III. Postmodum reaedificatam, breviori . tamen spatio circumscriptam , Par clamquae ad vicinorum vicorum commodum destinatam fuisse, translata interim in Sacello S. Mariae Maioris Capuae Episcopali Sede . IV. S. Germanum, tam illustrem Capuae Antistitem , post annos circ. CC. aliam a Constantiniana in sua Vrbe S. Stephano Prol. Basilicam posuisse , quod Byzantio eo

allatas S. Protomartyris reliquiaS collocarat . .

V. Eandem postremo Baiilicam , destrum a Saracenis Veteri Capua A. circ. DCCXL. semper stetisse, ea demque serma quod ex S. Stepnani in Veteri Capua

nuncupatione etiamnum vestigia praeclarissima ostendunt. I. Et quidem quod ad primum attinet, ex continenti Campanorum traditione probatur, a Constantino M. Basilicam SS. Apostolis Capuae nuncupatam fuisse . Is enim,' pace tandem Ecclesiae composita, postquam Romae prima Templorum iecisset sundamenta ad Christiani cultus Religionem , quam susceperat exornandam, Ethnicorum mperstitione sublata , Basilicis ibi illustriori is, ct ad magnificentiam osque ereetis, cum ad Appiam Viam , qua B undinum, & inde ad orientales pla as versus iter Cainpuli pene intermedia consedisset, di Consularibus Pr esidibus , sive Campanae Provinciae Praefectis Capuam ipsani decoravit, & Templum ad Christianae Fidei in. crementum ibi metitavit, 'quae alterum post Romam i eum obtinuit ; atque ut sicuti illustris Provinciae.orna. mentum erat. etiam Religionis fieret statim altrix , 'ae particeps. Qu id profesto ex vetustis Capuanae Ecclesiaem inumentis, & eiusdem Sanctorum Actis evincitur. Hoc idem Anastasius Biblioth. in S. Sylvestici, aliique Veteres post eum Scriptores Ecclesiasticae Historiae testantur; neque unquim a posse is in dubium revocatum, ut probat V.Cl. Clampinius in suo de Basilicis a Constantino M.

erectis ope te; aliique passim idi sum confirmant. Huic Basilicae missimus Imp. permultas adscripsit

possessiones, seu Musas cular ejusdem Anastasia verbis ad

343쪽

IN ANO N. SALERNITANUM

ad alendos ministros, vasa etiam, ac supellcctilem , ad si cra peragenda mystei a , quam plurimam , aliaque quibus Magnus ille Piusque Aug. non tam Divino cultui, quam eiusdem Ecclesiae inservientibus opportune consuluit , ut videre est apud , cit. Anait. Ciac n. Baron. aliosque in S. Sylvestro. Neque dubitandum omnim erit, quin haec

Basilica, ab eo usque tempore i Constantiniana uocitata fuerit, ut ex Charta quadam donationis. Beneu. Principis

Arechisii A. DCCLVIL quae adhuc inedita Capuae se

vatur eamque alibi dabimus notis illustratam in qua huius antiquae Constant. Basilicae memoria proditur . Ad hanc item Basilicam vetustorum Capuae Antistitum Sedem fuisse nec ambigendum existimo . Quia re S nodum illam Capuensem, sive totius Italiae Concilium, in quo Anti chenae Ecclesiae scissurae aliquot componendae , necnon nos Coloniae Agrippinensis Episcopi errores prostris hendi orant, in eandemmet convocatum fuisse haud moror adserere. Quo enim augustiore, praecelsioreque Templo consessus tantorum S. clesiae Patrum colligi poterat , cui D. Ambrosius Mediolani Antistes a Siricio Pont. MariS. Sedis Apostolicae Legatus praesedit A. CCCLXXXIX: ut apud Labhaeum , Christi, Lupum , aliosque Concilio.

graphos habetur et . i l. Quod huic Basilicae Capuani primum Praesules

resederint, ibique tumularentur , ex inopinata Si Rufini eiusdem urbis Episcopi a B. Decorosb eius successbre se culo Christi VIII. inventione corporis i plane evincitur, ut videre est in Actis eiusdem . Quod ibidem inrtasse ermaum puto , ubi M. illorum anonymorum ossa deinceps inno MDCCXIX. sub ara maxima veteris Metrop. Εcclesiae inventa suere a Cardinale Nicolao Gracciolo eius, dem Archiepiscopo, cum novum illud mamificentius Temo plum consti uere coepisset . Cum enim Basilica illa Conis stantiniana usque ab Alarico Rege A. CCCCIX. flammis arserit , ut insta dicam , atque vastata fuerit , di eorumdemmet Sanctorum ibi quiescentium corporum

nomina loculis sive cineribus intermixtis deperiissent, atque inde

344쪽

inde etiam a 'SEDeeorose eruta', ad sFidelium xultum in Stephaniana Basilica,' de qua mox sermo, fuissent exporsia ς lin. prima noVae Capuae Metrop. Templi hujus e strinione seculo Chr. IX. post longum temporis intervallum eo tandem translata, sacroque cultu, ac signis munita, ab eodem Card. Caracciolo Archiepiseopo, Eminentissimo tunc Vincentio claro. ursino Beneri Archipraesule

qui paulo post in Petri Cathedram adscitus fuit dedi. cante , sub Ara hypogaei ipsitus Maioris Ecclesiae , sive

Sancti Christi Domini Sepulcri iterum iisdem in marm reis urnulis recondita suerunt A. MDCCXXII. Has tandem reliquias ex coniecturis admodum uerosimilibus, aliis que con ruentibus argumentis , ac Tignis SS. Rusini , di Aristaei Capuae Antishtum , atque SS. Antonini pueri, &Felicitatis Iudicarunt . dignissimi Plaesules , ac Theologi hac de re eo a ducκrati, ac congregati, meaque Operv. αmitentia usus Iosephus Schinorus Casertanus Olim Episc Pus, qui . Ponentis ossicio ea in re sungeritur , ut alio in opere, Deo opitulante, opportunius disseram. II. Alaricus ruthorum Rex sub invictissimo, Impera. tore Honorio Aug. Italiam invadens, postquam Romam Urbem ingressus esset , atque depopulatus, Campaniae etiam regionem , ejusque Principem Urbem Capuam o vastando, Constantinianam Basilicam sacris suis thesauris exspoliavit , incenditque . Tunc qui ex tanta caede , di incendiis superstites evaserant in vicos dispersi sunt, A tistitum quoque sortasse Sedes in Aedem,sive Cryptam S.-riae squae vulgo ex eo tempore S riorum , cognomine appellari coepta , uti infra innuam usque ad Constantianianae restitutionem .translata fuit . Vix tamen haec instaurata 'itasse fuerat, cum A. CCCCLV. illuc adveniens Gensericus mandalorum Rex, his locis quoque Occupatis ψ. Basilicam novo rursus igne absilmsite quo ex tem p re nunquam deinceps ut opinor , suum pristinum sple dorem recuperavit ; sta in Adiculae dumtaxat mrmam redas a veteri sua magnificentia. Paroeciae tantum fuit

insignita ititaeo sub . invocatione S. Petri M. Corpm ; illuc

345쪽

enim urbis G pus. Primores i scilicet , &Decuribtres Histrie dispersi statis diebus con niebane , uti annonae V his , ceterisque, Civium commodis consulerent Q reliquum vero Basilicae fuerat quod hactenus,sitis eiracumductum moenibus conspicitur , itemque scala instar cochleae , qua ad turrim tam pani aeris' adscendebatur, aliaque rudera ostendunt desolatum impluvium nunc miscens exstructae. Ecclesiae occupat Nec :tum ad magnificentius instaurandam Basilicam illam satis .erante veteres Campani , qui direpta urbe , ac flammis absumta, sum. ma laborarunt inopi 1 Nec alio tum Ecclesiam illam munia cupatam nomine fuisse opinor, quam S. Petri, quae primum, nedum illi, sed di ceteris SS. Apostolis a Constam lino in no dicata suerat , & vulgo deinceps S. n. Aposolorum , s Constantiniana Basilica v itata .

III. Destruet, tandem: Constantiniann Basilicii, in ve iustum S. Mariae Maioris Sacellum Epistopi .Sedem transia latam verosimile puto 2 ijam .enim. a.Fidei Christianae primordiis , Petror Apostolorum Principe Capuam appellente, Cryptam, Sacellumque exstructum pia omnium traditio perhibet e mec profecto post D. Petri. adventum ullum Capuae fuisse Oratorium , quo clam, Fideles convenire , verbum Dei audire , sacrisque Mysteriis instrui tutius pos.sent, credendum est, cum prima haec Apostolorum stliώcitudo fuerit ut ubi grex Domini pasceretur, remotus esset Iocus, ibique Episcopi praedicarent, hamisino illum abluerent, aliaque Sacramenta opportunius, semoto pericu llo, ministrarent. Amplius proinde Ωper eandem Aedi- colam, Cryptamque Templum aedificari de it a Sancto Symmacho Capuae Episcopo cui ex adjecta ibi inscripti ne eruitur anno circ. CCCCXXX. scilicet patuo antequam magni Nolae Antistitis Paulini, una cum S. Bene dicto Aeserniens Praesule Symmachus mortii, ut resert Uranius in ejus vita, affuit, & ad extremum amnem confir mavit . Τunc quidem . nondum instaurata Constantiniani Basilic st, Episcopum Sedem suam posuisse cellas quoque , istu Cameras quasdam ibidem exstruxisse , ut una secum

346쪽

clerici Sacris ministrantes inhabitarent , putandum Pro secto est ; quo quidem ex tempore Ecclesiia S. Mariae, cui fuerat dedicata, Surιorum, a Viso Qrtasse ab huius fami- Iiae viris pone eam incolentibus, nomen desumit , ejus. que rei argumenta veteres lapides Surioram nomine inscriptii suppeditant: quod deinceps ignarum, ineptiamque vulgus Suricoram vocitare coepit, addita famosa illa puerili fabella: nempe Henricum cujusdam ignoti Imperatoris fuam Temptam tutis excitasse , quod ibi quadam nocte mures eum Iambenter, a lepra, qua gyictabatur, Iiberassent, Virginis Deiparae fultum patrocinio; 'ae ob tam inis sine beneficium ibi ad parvam aedituum, magni centissi mum Te tam con struxisse , ae Suricorum inde adpeLIatum. Quam quidem inanem fabellam brevi quadam ad 'Michaelem Monachum ad suum Capuani Sanetuarii opus emendandum data Epistola Camillus noster Peregrini explodit; c quam Tomo ultimo huius operis edam qua nuperum Scriptorem historiae huius Capuanae Ecclesiae plagii crimine accusat; ibique itidem opportunius de hac

re disseram.

At ut unde huiusce fabulosae narrationis initium proficiscatur, ex hujus Anonymi historia fluxisse nihil moror adserere, quod idem Peregrinius adverterat . Verum quamvis, quas Cap. X. narrat Anonymus, fabellis restita animadvertantur , non abs re esse quisque eruditus vircensebit , qui ad ea , quae ad illustrandam hanc Ecclesiam pertinent , . diligenteCattenderit. Exiguum sane VIV. Christi seculo super Cryptam Deiparae Virgini sacrum ibiisdem Sacellum postum fuisse, ex iis, quae: is de adventu Caroli Magni Regis in Arechim Beneventi Principem promit, manifeste colligiturr His dictis , inopesit , Epistopi silicet Beneventari eum Rege Caruo , atque μαι gradientes servenerunt ad quandam Ecessam , quae non procia a Capua Urbe Ita erat. Ea vero pars iarbis intelligenda, quae circum Constantini Basilicam, seu S. P tri ad Cor us protenuebatur At ies 'sopi r hac quidem nocte Domine Imperator profecto nugatur: nondum

347쪽

Augustus' tune Carolus creatus erat hie quiescamur pr pe Ecclesiam plane rem aedes sacris Minittris destinatae exstabant, ubi immorandum Regi suadebant Epistopia sero νηa die , quod j xmur , vestrae ditioni adimpubimus. ut Arechis scilicet eorum hortatu se Reeis Majelliti siseret, di quae Deo voverat , iἡ ipse perficeret a Mane inde facto, exstiens eum i sit pariter properabat συμ vi in quadam Meti a fiab votabulo S. Protomaroris

Stephani eum perduxerunt ; ibique imaginem Arechis Principis in muro depictam is pluries peri utiens, coronam e caupite ejus abradere iussite dehinc posita in Principem iracundit. Regis , hortantibus etiam , atque exorantibus PI ae- salibus, pax eidem Benev. Principi concessa est, ut idem memorat Anonymus. Hinc plane fluxisse adfirmat Per prinius fiη mentum illud Suritortim , ut iis scilicet Henrici indocta quidem posteritas pro Arichi Henricurii dictum putavit dormientis malam scabiem lambentibus, dum ibi tentoria fixerat ad Puteolanas halneas perrect rus, Dei parae auxilio, cui Templum ponere voverat, si natus adfirmatur. Arichis igitur subdit Peregrinius in sua ad Monachum Epistola an. MDCL. Princeps Beneis ventanus Ca oli minis territus , li quo e solio exturbanis dum timebat, Deiparae Virginis ope . quae tum ea in Aedicula colebatur a Carolo, qui ibi ea macte Epist'p

rum suasione manebat, pacem enixis precibus flagitans obistinuit , quam stimum obstinate reluctans Rex negarat . 'olia e tanto obst ictus beneficio Princeps in grati animi monumentum .Vir inl magnificemius Templum exstruxit, ' illudque , ex alio fortassis veteris ui bis di ut a aedificio transivcetis praecelsis columnis, elegantissime exornavit; quo exterri pore, ut diximus, Templum illud , qui id S. Moriae SVrito um dici consueverat , S. Mariae Gratiarum apis

p , lari sacile pliterat, et S Mariae Majorir Capuae , ut in Chattis XI. seculi legitur, di XII.

Quae s ne optrao validiore indamento fortasse niteretur , hi si capsiolam quandam vetustam, quae in huius Ecclesiae Tabulario olim adserVabatur, papyraceis , cha taceisque

348쪽

taceisque monumeruis resertam, Ministrorum eiusdem Ε clesiae inscitia , quod prorsus inutilia , quippe e3plicatu difficillima putarentur , comtassisset . Satis porro illis erat figmentum illud anilis instar ad soculum fabellae de muribus lambentibus , quam ineptissime ebiberunt , ae

etiamnum obstinate credunt. Immo commenta comme

tis addentes , Basil icam hanc, aiunt, a quodam Pontifice

Max. cuius nomen ignoratur , consecratam Volunt , at

que Angelorum manibus nocte ipsa vigiliarum solemnis Dedicationis Kal. Augusti super altare Diploma quoddam, aureis literis conscriptum, fuisse etepositum in haec ver-ha r Si quis venerit ad hane Eee am a primo cantu

gaui usque ad totum diem Kal. Aug. remissiosem Θabeat omnium peccatorum . Ex ore Domini nosti Iesu Christrictum es . mot facinora , diceres Lector humanissime, in uno crimin At satius revera ibisset , si i illis papyraceis monumentis pepercissent , nec flammis dedenda putassetit; nec Clyptam illam, quae sub illudmet .Templum effossa .erat , sua vetustate prosteri colendam , immissa cadaverum copia, quo tempore dira lues in Neap. Reano grassabatur A. MDCLVI. minime foedassent; sicque ostio illius occlusis. ac sicillo hac inscriptione munito et Tempore pesis A. MDCLVL. non aperiatur, illius memoria omnino deperiit. At age in hisce reserendis ineptiis diutius Him

morari non Vacat. . ν

Nunc quod ut verisimile opinari licet . in medium afferam. Basilicam, de qua memini, ex Pelearinii 'sentenistia ab Arechi Beneventi Principe , sub cuius ditione .

-Capua quoque tunc erat, laxius, ac magnificentius amplificatam: cognoscimus . Neqsse hinc solummoelo Eccleisitam aut exaedificavit, aut dumtaxat instavrgvit Piissimus ille Princeps, sed alias quoque . complures in suo. Principatu vel e solo excitavit, vel restituendas curavit. Post modum cum Capuana Ecclesia diro schismate exagitar

tur sub Iohanne VIII. Papa, idemque Pontifex ad illud componendum' illuc 'ac siis et , ut ex eius Epistolis ex Erchemperto An mio Salernitano, aliisque discimus , Τ t a C

349쪽

Camina tota Dioeces inter electos Landulsum Lania denullam divist , postulante Landulso cui Ecclesia S. Maiariae Suricorum administranda obtigerat , eandem λrtas se dedicavit; ac iam tum exeunte stilicet seculo IX. illius Ecclesiae dedicatio Kal. Augusti sollemni pompa ae

populi concursu. celebrari coepta ἔ praesertim Indulgeniatiarum munere ab eodem Pontifice locupletata , quae non nisi perraro eo tempore a Jesu Christi vicariis impertie-hantur . Posterioribus deinceps seculis eadem Basilica celebrior evast, nundinarum etiam a VI. ad postrid. Idus

Septembres indicto tempore, ex privilegio Roberti Regis Neap. Caroli II. Audegavensis filii, qui in Turri S. Erasmi, seu veteri Capuae Capitolio, ab eadem Ecclesia haud longe dissito, se natum adfirmabat ; ut ex Regesto ejus dem Regis in Reg. Camerae Tabulario signato eruitur , de quo alibi meminimus. Hinc prisco sane aevo ibi Canonicorum Collegium, ac Primicerium ad sacra perage

da instimium fuisse haud dubium fit ; cum in antiquis Chartis a seculo XII. ' ac XIII. quas ipsemet legi, de eadem Episcopali Cathedra fiat mentio, Capuaeque Archi piseopus ejusdem Archipraesulis Vicarius in his veteribus

monumentis nuncupetur , ut Epis palis haec Cathedra vetustate sua ceteris merito antecellere dicatur . At ad alia, quae initio proposui, redeat sermo. IV. M allatis silper Anon. Salernitani verbis , alterixius Basilicae mentionem habemus , S. Stephani Protom. scilicet, quam omnino a Consantiniana Basilica, ct S. Ma- . riae Suristarum aliam fuisse dico, illamque eo quidem tempore constructam , auo Constantiniana his in cinerem reis

dacta fuit seculo Thr. V. a Gothis UZanclatis , ut dictum est, vix ihi parvum sibi exstruxere Sacellum i colae ; neque aptum prope S. Mariae Aediculam Episco pium a S. Symmacho prius excitatum esse poterat, quoufiammis etiam anno CCCCLV.' absumta fuit; ac populus, Antistes cum Clero veluti tutum in iis procellis portum, Neapolim commigrarunt; ut Galatiae, Suessulae, Acer rarum , Nolae , Atellae , aliorumque locorum incolae ,

350쪽

suis Patriis . iam a Barhamrum serro', ct igne consi miisl Seculo istitur VI. α anno quidem DXIX. quo S. Capuae Praesul Germanus Constantinopolim ab Hormisda Pontivifice ad Fl. Anicium Iustinum Seniorem Augustum ad Grientalem, & Occidentalem Ecclesiam componendam, dein preta schismate, Legatus S. Sedis missus ell, eaedem for lasse Ecclesiae exstabant . Sed quum ab Imperatore Augusto reliquias S. Stephani obtinuisset Germanus, ct Capuam regrediens adsportasset, novum exinde Episcopium moliri nisus est , cui S. Stephani nomen dedit A. circ. DXXV. illucque sedem Episcopalem transtulit , cam rasque, seu cellas Praesuli clericisque communes inhabitandas prope eandem Ecclesiam aedificavit. mvis vero pluries bellorum tumultu vexata fuerit, mallum tamen damnum sensit usque ad An. DCCCXL. quo Capua vetus Saracenis in auxilium Radelchis Benev. Principis in Landulfum urbis Comitem vocatis, deleta suit . Ecclesia vero licet direpta, & combusta translata in Sicop lis Castrum Episcopali Aula, ut ex Erchem p. novimus Mam citissime instaurata creditur , dum anno DCCCLXXIX. tempore videlicet sthismatis Landulfi, & Lan-denulfi Capuae Antistitum , eodem Erchemperto teste, exstare comperimus, una ibi Episcopali Cathedra ad Lanis denulfi Sedem posita; in S. Mariae Aede Surieorum altera pro Landulso , pace eo tem aris ita inter dissidentes fratrueles a Iohamie VIII. composita . V. Schismate itaque conciliato,& pacatis Praesulibus, Capuana Sede. bipartito inter ipsos divisa, tam in&St Iliani Ecclesia, cui tunc subesse debuerat Constantinianaasilica illi quippe vicinior, immo contermina ) quam etiam in S. Maria, quae Suricorum, ut diximus, appel- Iabatur, Episcopales Sedes fuere. At post utriusque Antistitis obitum confirmata est Capuae Cathedra , iis vi ventibus iam divisa; ipsaque novam Capuam , in qua no va Cathedralis Ecclesia aiaificata fust , suis cum sacris reliquiis , supellectili , aliisque rebus transducta , 'atque unita fuit, Divo etiam Stephano Protomart. α S. Agathae

SEARCH

MENU NAVIGATION