장음표시 사용
351쪽
thae Virg. dicata. Hac perinde causae fuit ut S. Si hani Ecclesia , quae in Coqua veteri erat, appellari coeperit, tametsi mos Sacerdotes, ac Ministros haberet, suo etiam cum Praep sto in aliquibus veteribus chartis Primicerio , atque Abbate , seu Cus de cognominato paulatim ab antiquo decore , ac celebritate nominis descisceret ἔitaut seculo Chr. XIV. exeunte in chartis passim vocite
tur: derelicta S. StepBani in Capua veteri Ecelesia ; sdestructa Etrusa oum S. Stephani Capuae veteris ad caritabulum , aliaque id genus, quae ut hrevitati consulam, praetermittenda existimor quibus verbis satis exploratum sit, illam exeunte seculo citato jam derelictam, Ecclesiasticis reditibus ejusdem Templi Praeposito adsignatis, qui in parvo illius Sacello Sacra facere , ac in proximis villis Sacramenta administrare,& catechesim ad populum instituere teneretur . Haec etiam Praepositorum incuria, vel potius avaritiae labe, non diu stetere; perraro enim ibi sacri incolebant Ministri , qui Sacra immolarent, ac cetera peragerent ministeria.; sicque pedetentim in simplex Beneficium reditus computari coeperunt, quo bene ficiarii negligentia sensim pene diruti parietes, altaria de solata, excisa musiva, imagines Sanctorum , picturaeque insignes conspurcatae, erasae, ac pene abolitae fuere . Verum , quae ad notitiam harum Basilicasum spectabant, abunde satis explicatis, reliquum est , ut qua a Langobardis Scriptoribus, Erchemperto stilicet, atque Salernitano Anonymo falsis posterorum memoriae prodiere , omnino refellamus . Ac primum Michaelis Mon chi, qui in suo Capuani Sanctuarii eruditissimo opere illorum ineptias secutus quam maxim: enutivit , errores detegendos aggrediamur . Is enim Part. lII. pag. 3 4. praecitati operis, de Magno Constantino Imperatore Verisba faciens, ct Part. I. mi. 46. in notis ad S. Rufini Episcopi Acta , opinatus est ., Basilicam Cohstantinianam ea dem Omnino esse, qirae S. Stephani, antiquum scilicet v teris Capuae Epistopium a S. Germano exstructum; fasi
susque est iudicio se prius communi subscripsisse, quo di-
352쪽
versas illas fuisse crediderant stre omnes ; ' nihilominus postqiram a P. D. Antonio Caracciolo Erchemperii Histo. ria in tu em edita fuit , sententiam suam immutandam censuit , ac unam eandemque suisse Ecclesiam adfirma. vit, quae SS. Apostolis primis Ecclesiae seculis dicata fumrat, deinde a S. Germano S. Protomartyri Stephano posita. At pace Cl. Viri, qui kntentiam stram errore potius , quam veritate commutavit, quantum a vero abludat , nemo non videt. Is enim , qui nostratium tot Tabulariorum veteres Chartas evolutarat, totiusque Campanae Dioecestos loca minutim lustraverat, e quibus veritatem colligere poterat, mirum quod magis caecuti verit, ac unam omnino Constantinianam, Stephanianamque B
silicam putavit . Sed Constantiniana quidem in media urin, sita erat, &etiamnum illius reliquiae exstant. Steph niana vero ad septentrionalem eiusdem urbis plagam, qua Τifatini colles prospiciuntur , atque a pristis erutis Capuae moenibus vix pedibus L. distare cognostitur . . ad ex Tribunarum fornicibus , campanariaeque turris ruderibus, aliisque id genus reliquiis planum omnino est. De iis in veteribus Chartis frequens mentio, Rutriusque fines expresse, ac distinetim designantur, quorum mon menta hic singillatim agglomerare , res λret in longum nimis pertrahenda. Unum ex multis exemplum afferam. Chartae nempe cuiusdam , quae in Tabulario Coenobii Mi,nialium S. Johannis Capuae adservatur , quam anno MXCIII. conscriptam cum perimus, quaeque haec habet:
Finis cuiusdam horti murus veteris Eleissae Sanct rs Ioram, seu S. Petri ad G ut se. ac paucis inter' sitis, subditur: quae quidem terra Deo tibi dieitur ad Carauta comaptum a catabulo , in quo serae spectaculorum ludis celebrandis inservientes publice alebantur, si ibidemque prope S. Stephani Basilicam, nec longe ab Am- , Phitheatro nomen adhuc retinet, ruderaque aedificii cer.' nuntur . quae at Calaula vulgo appellantur hos habet sis se ab uno utere Dia nuptica . ae dueit at Disopium S. StepΘani, ab alio latere Dis murus ejusdem Ecclesae
353쪽
'e sale En distinctim in hac veteri scriptura duarum Ecclesiarum fines descripti; nec eo tempore, quo S. Stephani B milica aedificari coepta , SS. Apostolorum , seu
S. Petri Ecclesiae nomenclatura desierat, ut male opina. tur ex Pseudo- Erchem perti Caracciolani textu Monachus noster . Satis abunde Peregrinius argumenta produxit , quibus a Caracciolo editum Erchempertum Anonymi po-χius Salernitani Breviarium, seu Pseudo- Erchempertum Salernitano insitum esse demonstravit, ut veram proinde
ipst Erchemperii Historiam celsi nec sine mendis aliquot scatentem ediderit, ut ipsemet suis in Erchempertum , Anonymumque Praeludiis testatus est. Quare non ab ischem perto Monachus deceptus est , sed ab Arionymo , qui suam Historiam fabellis intexendo , veritatem o uis xit. Neque fortasse ab aliorum sententia Anonymus disic repasset, quod ad S. Stephani Basilicam attinet. Is enim Cap. X. cum Primum eius Ecclesiae meminit, absolute ac sine ulla adiectione assirmat: in quadam Getiyis Dbvso btilo S. Protomar. Stesbani Caratam Regem per x. runt se. Cap. deinde XVIII. inconsulto iis, quae primum pr nunciarat , veluti suimet oblitus nisi sorte amanuensium ibi errorem velimus, ut infra dicemus de Ecclesia eadem S. Stephani mentionem faciens, adjunctum, se
potius falsitatis notam adjicit , ct in Ecclesis , inquit, B. Protomar. Stephani , quae sta es in Deterrima Capuae urbe, ab Imperatore Helenae suo Consantino, eamque in Bonorem omnium Aposolorum dedicari decrevit , Iicet postea a. Beatissimo Germano ejusdem urbis Discopo ob conratai ab Imperatore reliquias B. Protomar. Stepfani, necnoa 6 B. Agathae Virginis , proinde ebis in Boxorem S. Stephani vocari jest. Quot ioi errores una vix perin aggesserit Salernitanus, quisque jam novit ; ac suae. ipse
Peregrinius adverterat, qui huic Capiti multas appinxit falsitatis, inscitiae, ac stoliditatis notas. Et quidem pleraque sunt in Anonymo, quae sibi omnino non constant;
sed illud potissimum, quod quum is primum S. Stephani Ecclesiam absolute appellauet, deinde sub Apostolorum
354쪽
nomine illam perperam cum Constantiniana confundit, ac unam prorsus, eandem que suiste adfirmat. Aevo quidem suo quoque eas distinictas nosse poterat, qui, ut Casinense adiret Coenobium , Capuὶ erat transiturus; haud procul enim ab ea utraque distabat Basilica, di quae a S. Germano Protomartyri Stephano, quaeque ab Imp. Constantino SS. Apostolis prius fuerat posita . Attamen , ne tam Salernitani hujus Anonymi memoriam offendam, conjici posse autumo amanuensium inculi1 tot ibi errores irrepsisse , quos ita paucis additis verbis emendare possiemus. In Ee-eIUD B. Protom. Stepfani, quae sita es non procul a De. terrima sic legitur in Codice Frecciano Urbe Capua Capuae enim ut his reliquiae ad Constantinianam Basilicam circumiacebant, ut dixi tibi aliam Imperator He-Ienae fritis Co fastinus in honorem omnium Aposo rumdeditari decrevit , propter a B. Germano collatas ab Imperatore scilicet Iustino J reliquias B. Protom. te. Ita fio
lasse Anonymi nostri fluere sensa, atque in antiquo autO- grapho sorte legebatur, quod amanuenses inde nec insueto moreb vel detruncarunt, vel corruperunt. Verumtamen non unum, aut alterum errorem in Anonymi Ηistoria deprehendere licet, qui stepissime aniles, ineptasque fabellas ibi interserit , ut absblutam illam prodere Peregrinium puduerit. At non est , cur credamus , aliqua in pa , amanuensium interpolatione, irrepsisse ; ac vel pro seculi illius nimia credulitate, vel ieiuna rerum simplicitate nugis aliquot immiscuisse , ut ab aliis acceperat ; ac ipstmet saepius confitetur'. Equidem quae ipse de Spata Arichis, de muris Salernitanae urbis, aliisque
hujus sursuris figmenta enarrat, non tam risum , quam stomachum Gmnium prosecto movent. Verum alia quam plurima , quae ab Ignoto Cassia. Erchem perto, aut aliis
deperditis Chronologis nequaquam habebamus, nobis ipse distincte aliquando, aut confuse saltem tradidit, gratiasque illi pro hoc beneficio merito agendas censuit clarissimus
Sed ad Monachum nostrum regrediamur . Is igitur,
355쪽
qui aut Eichemperto, aut Anonymo credebat, neutrum legisse , vel mente, quod legerat, ipsi excidisse oportuit, cum uterque Ecclesiae S. Stephani a Constantiniana, sive S. Petri distinctissime meminerit. En ejus Verba: Quocirca Johannes PP. VIII. Landenomum pridem electum eo ecravit
Episcopum , is neu a Beati Petri haec quidem S. Stephani esse nequiverat, eaque omnino Basilica Constantiniana,
ut sta pra notavi, esse debuit , dc ab ipsa omnino diversia totumque Episcopatum inter amiss scilicet Landulfium , &Lande nullam aequa portione dividi praecepit. Ecclesia vero, in qua consecratio delebrata es, paulo pos a Sara cenis per Landenosum vocatis , igne media ex ta es;
atque hoc tertium fuit incendium , quo Constantiniana Basilica conflagravit, ut superius dictum est . Pluries deinde Erchempertus de Ecclesia S. Stephani mentionem facit. Cur ergo caecutire voluit Monachus in hae duarum Basilicarum distinctione, quae vere luce meridiana clarior est y Neque urgeant qui Monachi causam agunt , possis utrumque Erchemperti testimonium verum esse ; quod scilicet & Ecclesia SS. Apostolorum , seu Constantiniana' eadem sit atque illa , quae postmodum fuit S. Stephano dedicatae. Hoc enim eorum veluti fundamentum per seipsum facile convellitur. Basilicam S. Petri eandem ac Constantiniana m fuisse fatetur S. Pantinus Nolanus Ep. XXXlII. ad Elethium , in qua Alarici Retis damna Campanae nostrae urbi illata describens: Videre enim , inquit e mihi
videor tota illa reliviosa miseranda Capuae Nebir exs-mina , illos pietatir D ixae omnos tantis io ere pexitus et misibus. , in amplissimam Glorios Petri Bassicam
per iIIam venerabium Regiam eoeratio eminus fonte ridentem l Cumque iam ex Erchem perto, Anonymoque didicerimus, uno eodemque tempore exstasse utramque Ecclesiam, unam nempe ab altera sejunctam , diversamque, S. Stephani videlicet , ac S. Petri : 'cur eas inde coniun- . dere dehcmus t Perlegat unusquisque , quaeso, totam schismatis Capuanae Ecclesiae Historiam apud hosce Chrono logos, facile intelliget, quam male Menachus suam sen
356쪽
At parce , precor, humanissime Lector, si in Monachicastigatione vel tantillum adhuc immoror. Is profecto Acta Sanelaium Capuae sub die XV. Februarii perpendit; &quidem ea, quae ad S. Decorosum attinent, reserens, haec
habet : Quo S. Decorosus invento corpore si ilicet S. Rufini, antiquioris ejusdem Antecessbris θ in filicet juxta Bassicam P. Petri Aposori, tuo e Deo Sancti reliquias auocrem , magna cum uetitia in Deo ara. Marorum sephani S Agathae condidit. Seculo igitur VII. quo S. Episcopus floruit Decorosus , Utraque omnino exstabat Basilica . At quia jam antea a B. Germano Episcopale Templum S. Stephano dedicatum suerat , ibique Episcopalia ministeria exercebantur , eius e ossa cum aliis SS. Episcoporum corporibus consepulta erant, dignum S. Decorosius sane fore existimavit, in ean. dem quoque Basilicam, sive Episcopium, S. Rufini ossa; una eum aliis in Constantiniana etassis, olemniter trans. ferre, ut omnium ibi. SS. reliquiae simul colerentur, populique frequentiae , ac devotioni eorum intercessio reis sponderet . Quo igitur abiit Monachi nostri immutata sententia, cum duas iam diversas Ecclesias ipsemet agnosceret, probaretque ι' Ipsemet etiam pluries fatetur, Epi- scopium S. Stephani a B. Germano aedificatum fuisse , ibi. que S. Paulinum ultimum Capuae veteris Antistitem praefuisse, diemque obiisse suum, quo tempore nec illi dubium erat Ecclesia alia erat S. Petri , ad Corpus a P. pellata . Quam igitur ex iis dicet Monachus, Constantinianam fuisse Basilicam 8 Haud Stephanianam eam misi
se contendet, quam S. Germanus e fundamentis erexerat, nec de alterius antiquae Ecclesiae instauratione cogitandum,
quam Sanctus Episcopus abselvisset, cum id in Actis non
legatur; nec Constantiniana tunc erat omnino destructa;
ibi enim jam Episcopalis Sedes , & mansio in honorem SS. Apostolorum , sive D. Petri , permanebat . Quo igitur evanuit Constantiniana Basilica , quae , ut ipseniet confitetur , medium Capuae situm occupabat a Stephaniana omnino diversa y Adde . quod ipsemet in nova sui. V v a San-
357쪽
Sanctuarii recoonitione, quod opus a me adhuc manu scriptum , iorum heredum munificentia dono datum, servatur,
scripturas aliquot publicas ibi depromit, in quibus expresse meminit Ecclesiae S. Petri ad Corpus, seu Sanctora olim so solorί- , quae pene destructa es , eaque funiannis pe ins Ioo7. IO46. s IIo I. quibus quidem annis adhuc Epistopium quamvis derelictum, S. Stephani Deteris Capuae cognomine exstabat, quae fuit antiqua mon-so Episcopalis. Fatetur etiam ex suo ille praeceptore Erche mi erto Landulfum electum filium Londonii Capuae
Comitis eui sedem S. Stephani Episcopaleis Db iureiurando tradiderat, a Capro Episcopii expellens in celsium Sacro iam masteriorum degere fecit et di post pauca , adventum Iohannis P P. memorans, esit , Landenusum alte
rum Capuanae Cathedrae Anfisitem ab eo Bossitae S. Petri fuisse prae tum . Nonne igitur diversae erant Basilicae S. Stephani a B. Germano exstructae, & SS. Apostolorum, stu S. Petri, a Constantino Magno aedificatae eo quidem tempore, scilicet seculo Christi IXῖ Haec
tam valida , tamque praeclara argumenta haud Monachum moverunt , ut quod primo stabiliendum putarat , iis ad tuendam iam sententiam tamquam validissimis armis uteretur; quinimmo a se ipse parum cordate destivit, ct advel sariorum manus sitis iaculis ad st coarguendum instruxit.
4 Atque haec , quae ad harum Baslicarum distinctionem, de quibus Salernitanus Cap. X. & XIX. confusi madmodum , & indigeste meminit , attinebant , breviter persecuti sumus; &huic novae Peregrinii editioni adjungenda merito erant, nequid Lectori ad pleniorem hujus Historiae notitiam deesset.
358쪽
FRANCISCI MARIAE PRAT ILLIDE FAMILIA ET PAΤRIA
Agnum sane Rei p. literariae foret emolumentum i veritatis pervestigatione haud tantopere dein sudandum esset , quae licet una sit , nec ullis errorum involucris obtegitur, aliquando tamen fit; ut Scriptorum saepe vel negligentia , vel calliditate , in iis potissimum quandoque, quae de nobilibus familiis prodidere , veris falsa nonnulla plerumque permista videamus , quo ad eam dignoscendam , nonnisi magno adhibito labore, aliquando pervenitur. Et quidem in illis imperitis, & barchariet tenebris obsitis seculis minus esset serendum , nisiti inter Scriptores nostri aevi , quo omnia sere , critice magistra ac duce, denudata sunt, haec Iahes omnino serisperet, ut caeco veluti furore abrepti , falsis interdum, fictisque enarrationibus scripta sua exaggerare non sint veriti ; ac eo demum illorum aliquando impudentia ac effrons inverecundia maserit, ut ad decorandas suas Ες-olesas , . quarum ipsi historiam descripsere, 'somniata il- .lis usque ad Apostolorum tempora tribuerint initia. Despiunt itidem plerique, quum pietate, aut literis , aut armis illustribus viris oppida sta, ac patriam assignant , quos , nec ea novisse quidem certo scimus. Hoc pacta va. nis, ineptisque figmentis historiam suam aggerentes Qe..dant potius, quam ornant. Immo pessimo Reipubliliteis. rariae, di ad historicae inveritatis dedecus esse commenta
isthaec, nemo non videt. ' . -
Quam ob rem de vera D. Thomae Familiae origine ,
359쪽
ac Patria Dissertationem hanc tostituendam aggredior, iis, quae supra retuli de Peregrinis nostro lucem novam allaturus . Ac prosecto in hac re , quum Seriptores quamplurimi desudarint , praesertim V. Cl. Scipio Ammiratus ,& post hunc. Ferdinandus de . Maria Dux Guardiae in seis a laneographiis, noster etium 'Peregrinius, & Michael Monachus Canon. Capuanus in Sanctuario Cap. Filibertus: & Ioseph Campanilis postremoque Bollandistae, a
quibus clarissime demonstratur , D. Thomas ex Familia Comitum Aquini ortum habuisse, in Castro nempe Roccae siccae , quod illi Urbi subditur ; non defuere tamen hac tempestate Scriptores quidam in Calabriae Provincia, qui levibus, ac medicatis argumentis aliter evincire praesumserint. Sero quidem ad me Liber pervenit sta Calabriae GabriHis Barii. Romae non multis abhinc annis opis recusas cum adnotationibus Thomae Aeeti Calabri, in quibus eximius scholiastes in tot Cl. Historicoruri auctoritatem , & contra omnem verisimilitudinem opinionem ipse san non manifestum Barrii commentum , sive Sirleti Pstudo-Barrii, ut putant Z confirmare conatur , ac D. Thomae Patriam Belcastrum Calabriae Urbem
Hanc profecto opinionem temeritatis , ac impudentiae probro notandam, rejiciendam suscipio; & ea, qua fie. ri potest, moderatione utaret. cum dissicile omnino sit eos, penes quos veritatis amor insideat, in iis, quae apertissumo mendacio convincuntur, se continere. Atque ut ab origine rem omnem aperiam . Barrius,, Lib.IV.c. 3. Divum Thomam filium Landulfi esse ad serit , quod quidem apud omnes indubium: o hunc tamen Aqui- ,, ni Comitem nullatenus extitisse, sed Micastri Dominumis ejus cognomeo de Aquino fuisse lubens concedit, sed nonis ob id , quod ex antiquis Aquini Comitibus in lucem prosi diderit, urbs quae in Frentanis subdit postra es, non in Campania ejus ad unguem Uerba resero, ut quo tendat eximia Barrii, Calabri Geographi, eruditio , cogniti que nosicatur quod Geo' hi valde rusi ad Poeant . Quo
360쪽
rum ipse profecto magister sertasse fuerat, & ante signanus . id proinde quod gratis ad sei uit protare conatur , adjungens: Nisium Aquinorum Ginitiam aliis qtioque in Iobriae Iocis exisere, ut Consentiae, Tropeae , alibique . Adsunt etiam extra Regnum Neap. std origo unde suerit , hoc opus, Barri , hic labor est . Adjicit, huiusmodiis progeniem a Frajapane Romana familia exoriri, penes quos , , Aquinum in Samnio sub dominio habebatur c in Campa. se nia potius dicere maluisset qua de causa familiae nomense inditum de Aquino: id evidenter ex Regesto Patrum Mais gistrorum Oro. Praedic. constare ait quem Catalogum centum sere di viginti annos post Divi Thomae obitum coeptum autumant , in quo legitur 'Thomas ex Aquini G.
mitibus extitisse, qui etiam ex Behasro , ct Laureto, olim Romani Frhapaner appetisti quod utique certum
eo temporis, quo series Magistrorum coepta est, quum tam Belcastri, quam Laureti Comites fuerint; non autem D.
Thomae seculo); e quibus cscit. Fraia panibus in Lucem quoque D. Gregorius Magnus eritur est ς imo apud Laureti Comitem antiquissimum exstare diploma , inquit, in
quo Boθetius Seterinus quot facinora in uno crimine late iis interfui e videbatur . a d quidem venerandum - antiquitatis monumentum eximii hujus Scriptoris diligentiae debemus , Aquini familiam Frajapanem suisse d dicimus. ,, Quin etiam vetus Chronicbn Veneti M nasteriise SS. Johannis & Pauli id confirmat. Postremo. concludit, Theodoram D.Thomae genitricem duas habuisse Erores, se quarum alteram Ludovici Siciliae , Petri Aragoniae Re-- gum alteram matrem extitisse. Constat ergo colligit Ba
ritis, & mirum Prosecto quod concluditi amiliam v IRhetii tempesate Beuapri dominatam ibisse ; atque ita
se evidenter ostendisse autumat,D.Thomam Belcastri natu meis ac si Bohetii aetate quoad utile seudorum dominium usus is obtinuisset se quod revera multos post annos, ut alibi di- ,, cendum erit, introductum); & familiam Frajapanis trari diu temporis in Aquinam transmigrasse, ex sua sententia , is Vel in eam de Belcastro mutatam . Et quamvis merito deinde