장음표시 사용
361쪽
ro Acetus ex Belcastro prodiisse compertum habet, ac exteros pro se Scriptores adducit. se Frelierum sci I. in Titeat.Vir. is Ill. &Jo:Bapt. Nicololium Historiolex.verbo Bescastrum, , , post hos Gulielmum Caro. Sirletum etiam Calabrum reis stri a quo fortasse primum haec sutilis fabella in opust. de emend. Brev.educia est certo asserentem hoc evinci ex vi-- sibili illo fulgentique sidere , quod singulis annis annuo Q- ,, lemnitatis S. Thomae die toti urbi adparet; ex quo in Belis castri Castro ortum habuisse certo intelligitur.Quis igitur Calabrum P. Thomam eiungere ausus esset , nisi Cala-her , quem alii deinde secuti sunt At compertum omni ἀno mox Omnibus erit, Aceto praesertim , ac Brutiis quia husque Barrii, aut Sirleti propugnatoribus di quod ab ipsis venditatur di buccis crepantibus adseritur , velut aura levis dimabit. Indigna quidem hoc aevo talia comis
menta videri debent; ac veritas, de qua nemo unus ambigit , in dubium minimo revocanda . Ac licet adversario meo palmam praereptam nolim , qui . cunctis Italiae clarissimis viris praestare se putat , ei tamen in hac re adstipulati nullatenus possum. Ex Aquinatum igitur Comitum familia D. Thomam ortum constantissime adsero ; quidem Aquini , nobili quondam urbe , ac celebri is natus est; aut in Roccae siccae Castro ; eaque aettate Aquinorum familiam ne per somnium quidem Belcastro, aliive Feudo in Brutiis haud dominatam legimuS. . Ut autem ea, quae dicturi sumus, melius intelligantur, ire plura Capita Dissertationem hanc dissecabimus In quorum I. de Aquinatum Genere . In II. de variis eorum ramis. De Aquinis Capuae in III. In IV: de iis
Alveti, Clyptae vulgo D Grotta Minaris appellatis agemus. In V. De Aquinatibus Castilionis , & Be IcastrLIn VI. De Genitoribus, Fratribus, ac Sororibus S. I ho-mae . In VII. De vera huius Sancti Patria tam quoad nativitatem, quam originem pertractabimus. In VIII. demum Praesiam tae Calabrorum opinionis fundamenta cono
362쪽
De vera Aquinatum Origine. Quanquam aliqui familiam de Aquino ex celeberrimis
Aniciis, ac Perleonibus, seu Petri Leonis ; aut o Romanis Frangi panibus, stu Fraia panibus progenitam opinati sint, ut Io: Seisredus in Austr. Domus Ge.
zella in Hist. Neap. relatus, ac Qrtassis etiam Boccacius, ut habet Marra in Famil. id vero nullo pacto Barrium movere debebat, ut absistute veluti ex cathedra, nullo adinhibito examine , tamquam verum propugnaret. At quidem vel ipse Belcastri duntaxat monumenta evolutarat , tot
aliis, quae in Regni nostri Tabulariis ad strvantur, negle diis r aut si in ea aliquando ostendit, ut quae suae senten. tiae minime consentiebant , iis fidem adhibere recusa vit. Hinc in illum lapidem incidit, in quem nimium suae opinioni confidentes ceteri ostendere selent. Quod vero de Veteri Aniciorum , ac Per leonum Romae familia Sei se dus , aliique tradidere , eamdem cum Serenissima Alia. tiae , de An si urgo , & Austriaca familia confundentes, ininstituti mei ratio minime postulat, ut de iis strmonem conis ficiam; altius quippe esset exordiendum , multumque a proposito fine diverterem. Obiter tantummodo heic dicam, Aliatiae seu Austriae progeniem ex 2ntentia clariorum tum Italiae, tum Germaniae Scriptorum originem e masculina linea a Feramundo Francorum Rem , Qis que e liberis ducere , qui ex Alemannia , Franciaque a iost miliam transtulere: ita ut ex Germania seu Francia , non ex Italia e Perleonthus, ut Volaterranus , aliique autumarunt , illam trahendam putemus. Hinc est, quod si uti a vero aberrarunt, qui Austriacam familiam ex Aniciis, & Per leonibus ortam existimarunt, ita di hi quoque hallucinantur, qui Aquinatem ex iisdem propagatam adfirmant, Illam tamen, ex sommuni Genealogistarum, α
363쪽
Historicorum sententia, a Langobardis Italiae Cissyberinae Dynastis ortum habuisse fatis exploratum est, ac rite ex antiquis Capuae Principibus, qui Aquini Gastaldatum alicui e suis nepotibus administrandum tribuerunt, deinde ut Comites in ea urbe dominati sunt; ut ex Ostiensi, Anon. Salem. aliisque Chronologis patet, ct recte probat Ammiratus , Campanilis , Marra , Collenucius . Summontius , aliique , quibus Peregrinius etiam adinnipulatur, & Mich. Monachus. Quod autem ex Langobardorum Principum genere prodierint Aquini Comites , constat orimo , eos semper post introductam etiam in Regnum Neap. a Northmamnis vivendi rationem more Francorum illorum moresstcutos. , quod illos minime decuisset jure Langobardorum vivere, nisi Langobardi fuissent . Secundo ex synchr6nis eorum Auctoribus, post Langobardorum adventum, in Campana, Beneventana , ac Salerni Dynastiis pauci admodum Comites numerantur, qui ex Langobardorum san-puine non effluxerint, inter quos Aquini Comites adscri-hendi, qui multos ante annos sub Gastaldorum id titulo obtinuere; ut ex Ostiens Lib.II.cap. 18. ubi Landonis atque
Allienulfi Aquini Gastaldorum meminit demum Comitum ad Ann. MXXXVIII. Et Lib. ΙΙ. cap. I s. de Atenufo tignomine Symmacuo Summaetiti testit Ammiratus, quem errorem inepte sequitur Castilio in Hist. Praedic. Lib. III. cap. Io. qui de familia S. I homae disserens , quam plurimos ex ea errores, & anachronismos ebibit, uti & Auctor vitae S.Τhomae Aquinatis, quae exstat in fronte Operum Romae, Xysso V. mandante, impretarum A. o. aliique quamplures J Summucria , inquam , oba s eorum , qui Aquini comiter appeVati , quique ea in urbe A. IV M. dominabantur. Quis unquam sibi persua Ium velit, e Romano
genere, ac non potius Langobardico e Campanorum Principum effluxisse illos, qui ab iisdem ad Aquini Gastaldatum quae tunc temporis urbs procul dubio Campanae Dynaniae suberat suerant destinati Θ Ostiensis insuper de hoc Aunomo Summutula disserens , haec habet : cum ei Xx a ad
364쪽
ad aures perct enerit , Mansnees Casi Abbatem PandulsCapuae Principis eonsobrinum quippe Τeani Comitis gemmanum 3 contraria factione obcaecatiam detineri , i Deo hiauris emenus , Roccam Siccam , quam idem Abbar paulo ante tonstruxerat , fandit m evertit. Idem quoque deinde si1hdit : Abbatem tuum ob f/yradinae Arcis eos, dictionem maximiam ibi invidiae , atque odii fomitem in Prin-eipatu Capuano accendi e , quod non quasi Elam Abbatiam , sed etiam Principatum sibi vindicare satageret, diob ea valde Capuanis i estiam Disser . Nec profecto tam de
infortunio Abbatis Summucula gavisias esset , nisi etiam ipse Campanus fuisset , atque ex illorum Principum genere, quorum tanti erat ex oculis spinam illam novae Arcis evellere, in quam deinceps ostendere facile illis erat, atque in eas regiones Principatum extendere. Ex eadem quoque progenitus familia Atenuisus ille Aquinas Caietae Dux ad A. MLIII. constitutus, nepos sortasse Summuculae, non autem filius, ut quidam Opinantur r ejus inscriptio sepulcralis a Capaceio, ct Peregrinio
Dormit, Maiare, tuus Comer hie is CHeta , laus DavMagnus Atenomur, Cupua quem geouit. En manifestam Aquinatum Comitum originem e Capuae Dynastis a coevo Scriptore confirmatam , dum ait et O pua quem gexuit . Clarius id ex Reg. Petri Diac. sol ,Is 9. at. colligitur: Principes Capuae Panomum paέtrem anno Principatus ML s Pandulfum fritim anno III prid. Id. ApriI. Inae M. epocha isthaec Pand. IV.& V. Principatus annos designat, & ann. MXXXII.) Capuae
indurando jirmasse Abbatiam cis . Abbati Trebaldo aspretes, S cum interet entu Arenos Comitis, frit quondam Landos isoriame ilia iam obierat aetate Summueula , aut ejus filius Job annis Comitis filii qnondam Landus, Petri Omitis de Albeto flia quondam Landonis Comitis , Menus Comitis filii quondam Landonis Comitis, qui cla
365쪽
Aquinenses Comitibus Si igitur hac in Cliartula a Capuae Principibus Comites Aquini didem pare; res adpellam tur, eccur praesumendum ex Aniciorum, & Frajapanum genere illos effluxisse, qui nunquam se ex Langobardos una
stirpe deductos aut consanguinitate coniunctos Emniarunt tPraeterea F. Suilelmus a Tocco Conventus. FF. Praed. Capuae Prior, ut vocant, indeque Beneventi, atque unus eac Deputatis in recensione vitae procesIiis pro canonigatione D. Τhomae Scriptor ejus vitae ante alios
fuisse perhibetur , quam in Actis SS. Bollandianis insertam legimus, ac teitis advocatus, aperte adier,t .quod etiam Barthol. e Capua magnus Regni. Protonot. testis in eandem causam adductus confirmat S. Thomam ex
Aquini Comitibus a Campanorum Principum stirpe proge.
nitum . Post hos io: Ant. Flaminius ejus dem Praed. Orcl. qui vitam ab eo clescriptam Cl. Viro Leandro Alberto di.
cavit Bononiae A. Is I9. in eandem sententiam discedit. Iohannes Antonius praeterea Campanus in Latina oratione , quam in Sanctum habuit, de hujus parentibus disi rens: Landulfus, inquit Thomae pater in Cam naLIrbe fundos habebat gentilitios ii adhuc seculo XIV. ab Aquinis pbssidebantur, ut infra . Et tandem in funebrioratione in oppido Fossaeno me recitata a F. Reginaldo Privernate suo tum discipulo , tum comite in D. I li Inae naeniis scriptum lepimus: In praetuν sis a Patris, in vetusta es primaria Holscorum urbe Aquino eosdem Barrius putavit Volscos, qui Frentani in Samnio ex elarissimis parentibus, ii ue Principibus ..... magnus hic Dorihor natus es. Inde de ejus corporis habitu haec habet: Fuit Ilatura procera i re,a , mentis litius rectitudini maxime congruens: colore triticeo, temperata corporis qualitate , grandi capite , modicum habente calvitiam , muri carne, quae acumen ingenii , s excellentiam indicaret . Haec ad unguem retuli, ut quae minutim de Patria , moribus, genere, corporis sorma, totiusque oris habitu Orator hic, cum de D. Thoma loqueretur, expendit, firmissi-
366쪽
missimum argumentum est ad Barrium convincendum , ejusque Scholiassem Acetum , ct Calabros omnes, confinis
gentes S. Thomam non ex Aquini Comitibus, sed Belcastri quod utique aetate illa in Divinae id Sapientiae erat menu restinium , ut infra videndum ortum duxisse . Haec
enim eo tempore, quo pretiosa Divi mors accidit, omnibus perinde cognita erant; confirmata proinde fuerunt in Canonizationis processu, ac a Calabris duntamat Scriptoribus ignorata . Hoc quidem λrtasse pacto Belcastrum urbem illustrare satagunt. Miror sane, & aegrius fero, in tam clarae veritatis fulgore vel ipsium insignem antiquitatum nostrarum investigatorem BarthoIomaeum Chi caretium caecutisse, qui in suum Neap. Epist. Catalogum sol. 166. D. Thomam adscribere contendens ac profecto validioribus utendum sibi argumentis erat amrmat: ise Sannus, Putritiussit Nev.
mitis frius . . At nondum plane expenderat Chioccaretius publicum Neap. Civitatis monumentum, quo Sanctum in Patronum eligi possulatum fuit, quod is affert sol. I 69. in quo Breve Clementis PP. VII L .adnectitur, ibique habetur: Cumque superiorum temporum memoria STδomas
ex antiqua, s nobili Comitum de Aquino familia. ωndus smiliter in eodem τegno tum sanctitatis, s m
racalorum gratia, tum doctrinae laude clarus extiterit,
laudabili e stio eum aliis Patronis fuis adjungendum saluit. Hoc prosecto Pontificium Diploma haudquaquam
de Neapolitana S. Thomae patria duntaxat loquitur, sed communi totius Regni nomine conceditur; nec Landulfus Aquini Comes, aut ejus filii ad Neapol. Patriciatus dignitatem se unquam admissos somniarunt . Imo Landu sus ille de Belcastro quem Chiocca rellus nimis oscitanter S. Τhomae genitorem adpellat , & qui in Ecclesia S. Dominici sepultus quiescit vix sanguinis ratione cum ipso coniunctus suit multos post annos, quum Divus diem suum clauserit. Excusandus prosedio hujus Auctoris error est , qui Pauli Regii Historiae nimium credidit, quam sa-
367쪽
hellIs innumeris commiscet, ac Sanctum e Langobardorum primum situm sanguine adsierit, dehinc ex cbmitibus , qui Northmarani. Neque excusatione tamen digni Maggella, ct Engenius in Neap. Sac. censendi sunt, qui etsi Barrit errorem minime adprobarint in alium tamen inciderunt, Neapolitanum Civem S. Thomam existimantes ἔdecepti χrtasse quod sua aetate in Aquinae familiae Sacello Neapoli exstructo aliquot e Belcastri familia monumenta observarint . Sed nullius fortasse culpae exi stulandi; sacellum enim, & sepulcrum post ann. Chri MCCC.
constructa suere; quo tempore iam D. Thomas multo ante defunctus erat, & apotheosim consecutus. Atque ut retro aliquantulum sermo redeat, Scip. Ammirati errorem detegendum heic arbitror, qui de Atenul-R Summucula verba faciens, Summaculam familiae suae
eo cognomine Vocitat , contra omnium Scriptorum sententia m r quam subdit famiriam, ex Aquini eone 1sone At nusso facta de Aquino volitari coepisse , Summa euia
relicti. At pace Cl. Viri Summucula cognomen sertasse, sta perinae adiunctum erat, non genti litium. Quis enim unquam ante, aut post hunc Atenuisum, Summucula co, gnominatust Tempolum quidem it Iorum consiletudo erat, ut eximiae Langobardorum familiae a Fe is cognomen acquirerent ut ex iis omnibus , quae e Campanorum
Principum stipite ortum habuere , constat , GaIIaecia nempe, Cojaneuia, Roccaroenam , Mareona Petruro de Caiatia , de Prefeneam , aliaeque quam plurimae ):
hinc duo germani aliquando diversa sertiti 1 int cognomina . At nulli hi omnino memoria exstat loci alicuius in Principatu Capuano, qui sit Vocitatus. Eccurergo dubitandum , quin hujusimodi cognomen persenae fuerit, cum id genus in Chattis Cassinensibus. quae Capuae adservantur, non Mesint exempla; ut Meno useodem Aquinatum stemmate) cognomine Risuius ς Lando, tui eognomen Castuto ; Landu Mauri cognomine; Landomus item , cui n men Sari. aliique permulti Z Immo ejusdem Summuculae filius, aut Nepos Atenuisus alter, post-
368쪽
postquam Caietam obtinuit, nonne de CHeta adpellatus est ;ex quo sortaste CHetana familia nomen cepiti Landulsus item Aquini Comes , cui Castrum Arcis obtigerat, nonne de Arce vocatus est y Nec de aliis omnino dicendum est, qui post Aquinatis Comitatus clivisionem, alii de Roccascea, de Ameto alii, de Sora , aut de Arce cognomina-hantur. Adjungebant tamen ad distinctionem stipitis eiu L. modi familiae , nempe de Comitibus Aquinensibus , vel e i fueront Comiter Aquinenses. inae si utique Ammiratus advertisset , minime Summucuum Aquinorum pr prium suiste cognomen judicasset. utinam vero di in hoc cluntaxat negligentia , nisi fortasse & aliquando etiam malitia Ammiratus notare vir l Nam cum Aquini familiam e Campanis Dynastis Progenitam prius fassus esset , inconsulto deinde . quasi exteram statuit . Imo. ac si quidam tantiam ex Aquini privatis Dominis , non omnes Capuani semper suerint , ait : De Laureti Comitibus postquam sermonem expleverim, aliqua de quibusdam Capuae Aquinatibus dicam ; qui
tamen ab Aeerrariam Comitibar exorti, arctgsmaet is cum 'Laureti Comitibus consanguinitate conjuncti censentur.
tabitur quidem memoria ς is enim , qui prius , ut par est, e Capua Aquini Comites de Alveto , de Arce , de uinto, de Acerra . de Crypta, de Castilione, de Bel
castro, & ceteris, originem traxisse adserit , cur deinde alios Capuae Aquinates duntaxat adpellat , cum omneS, qui ex Aquinorum ramis emullere, Capuae domos, fundos , lauda, aliaque possidebant; quod ex vett. hujus ur- his Chartulis apertissime cognoscitur t
369쪽
De disersi Aquinorum Romis , eoramque strastis. UT Jarrit audaciam , atque Aceti nostri nimium insitavem acrimoniam aptius temperemus , de veris variisque Aquinorum familiae surculis breviter agendum puto; ut quo tempore in Calabriae Provincias, Casilione , & Belcastro acquisitis, ipsit invecti fuerint , cognoscatur . Iam supra , pene cunctis adsentientibus Hi storicis, praenotavimus, hujus familiae caput, seu stipitem fuisse Atenolium cognomine Summuculam , cujus meminit
Ostiens ann.CMXCV.8t CMXCVI. Igitur hujus filius, seu
Potius nepos, putandus est Atenolsus alter Aquini Comes quia Pandulfb V. Capuae Principe eius confianguineo A. MLIII. Dux Caietae electus suit, ut qui contra Guaimarium Salerni Principem, Landulso Theani Comiti foederato suppetias tulerit, ut Ost. Lib. II. cap. 78. Atenolfi hujus, aut Landonis ejus germani filius dicendus est Pandolius , de quo idem Auctor Lib. IlI.cap. 6. mentionem facit: hujusquo filii fuere Pandenolis, Landolis, Atenolfus, & Lando, de quibus loquitur idem Lib.IV. cap. IO A. circ. MXC. quum de bello Aquinatum in Soranos Ionathae Iordani I. Capuae Principis filio faederatos agit. Ex Landone, qui ex hisce fratribus unus suit, natus est Pandolis alter, qui ex eius dem sententia Lib.IV. cap. 93. novam Arcem in sylva Casi
sinensium dicta Tirella , construxit ; & Raynaldus , qui praemortuo sortasse germano Pandenolso b cum Adeis nolso , Landolso , & Landone suis nepotibus, Hadriano P P. IV. quaedam oppida in Sabinis cessit, pro quorum, exeambio Caytrum S. Johannis obtinuerunt A. M LVII. ut ex Cencio Camerario, Lib. de Cens ibi. Ios7. Filib. Campanili, , Marra, aliisque satis constat. Exemplum Chartularum hujus permutationis refert Cl. Muraistorius in Dissi Med. Aevi To. II. sol. 789. quem consule .
Ex Adenolso hoc Pandolfi primogenito , cuius Thomas filius fuit, Acerrarum Comitum stipes pullulat , ut
370쪽
cit. Marra optime novit , quum ipse primus Acerranorirum Comes fuerit : ab eoque Adenolis , & Gubitosa ;& ab hoc Adenolso II. Τhomas alter procreatus . Alii Atenolfi illius filii nedum Aquinenses Comites fuere , sed novam deinde Castri S. Iohannis Marchiam adepti sunt. Ab eodem Raynaldo Pandulfi germano Aquini Comitis, Landulsus, ac Raynaldus alter progeniti, ut refert Ric cardus a S. Germ. ad ann. MCIIΙC. quem sequitur Campanilis contra opinionem Constantii in Hist. Neapolitan. hos fratres Landulfum , & Raynaldum Thomae Ι. Α- cerrarum Comitis filios fuisse , asserentis . Errat tamen Constantius . Thomas enim primus Acerrarum Coinmes ab Atenoli Pandolfi filio natus est , qui Pandolis fus supradicti Raynaldi germanus fuerat ἔ ut patet ex Charta donationis, quae . Capuae adservatur in Monasterio S. Mariae, in qua legitur: Pandomus Rai Hur germani Comites de Aquino sitii Lundonis Comitis Aquineseis
. . . donant . . . Monsterio S. Mariae , A. MCLUI. Ille igitur primus Acerrarum Comes, Pandulfi nepos, patruum Magnum Raynaldum I. habuit , qui pater , ac D. Τhomae avus suit, ut e stipite nosces . Hinc est quod Sanis nepos non fuerit, sed in quarto collaterati gradu , a Landone Pandulfi α Raynaldi patre exordiendo, conjunctus. Huius rei studiosi cit. Riccam. Sangerm. adeant ad Anis
Quod si de cunctis tam latae tunc temporis familiae surculis ordine sermo nobis esset instituendus, nimium sertasse temporis esset insumendum, atque laboris, quamvis prodistincta eorum genealogia, compertaque diversbrum ramusculorum divisione certi essemus ; nec nobis scriptae Chartulae, ac necessaria scitu deessent ; magnum tamen conscribendum esset volumen .. At mihi S. Th mae Originem , eorumque , qui cum eo magis conjuneti fuerunt, quoad clarius, breviusque fieri poterit, ill strare sussiciat. Primus cum B. Τhomae familia propinquior ramus