장음표시 사용
291쪽
Si inflammatio sit in gibba, caepius diώνιιιea sunt miscenda M administranda, atquo ideo si praebendum si uisum, quod valde probatur, fiat Luraticum. Infundam ut in illos 'mon Pentaph. Cipia. Rint r. rarices cu,gramin. Misceantur emusronti mam 'g. aut ii non ad ut letum. fiant decoct. hi νbM umpradicI. rast starum. Sicuti autem in parus es inflimmatione licet conueniant expurg-m, non tamen pro rius negligenda sunt Huretiea. Ita in infi immatione partis gibbae licet magis diuretica conueniant, non sunt tamen negi genda, quae aluumsubricum molliter. In Masu audacter ad μιenora deteren/sa veniendum, ad semensa ex decoct. metilotan ibi, eamomιθ,sieminam i sarnuinci, ei mim, pusigit, orig. thmi, aut ad emplastra maxime, quod fi t ex me to. Intranseris vero pro parte gibba sunt eligenda calida diuretica, ut est apti m daacus,&c. Sicut in parteisnι laborante opus est derectoria: tunc fortioribus licet uti Rhaba νώ. εκ Ag c νico. Nam Gai. I, meth ι s. utebatur etiam Elliboro: neque improbo e lorum, aut anadme. dicamentum in cibo. Dabat n. Gal. Eibor. lnptisana, de a quibusda accusaturi sed per 'ciam. Nam hoc medicamentum in pti lana minus calefacit, fac Ilius ad iecur perusci turrvasa ipse permeat, & dum a trahit homores, ab inflaminati onepla seruat: quia leuispi sena humiditas partes illas humectat. Illud quoq; hoc in loco os, ua-dum, cuius meminit Gal. ω.ci . hoc tempore status nunquam mittenda essetfractous. Pugnat quidem haec intentio & oh Ietuatio cum intentione de operatione comm uni om m um inflammationum, Nam instaru solis digerentibus utimur: sed ratione habita ossicit iecoris, semper necelsaria sum ad icto ra. ut conseruetur robur partis. Atque ideo hoc tempore admiscentur allini buim , t aut quid tale. Et quod ad victus ratonem pertinet, sicuti in principio de augmento victus debet esse tenuissimus, imo tenuior, quam in P umide, quandoquidem cum totum aliment uri per iecur transeat: pleura autem illam recipiat tantum alimenti portionem, quae pro sui nutritione est necessaria: ita maior est error qui committitur in iecoris i immatinis qlia quian pleurativi. Itaq; si vires constent, aut stipossis, aut Madinatista eum emi se .melonum vi ad septimum sunt detinendi. Si cadant vires, osum quandoque portlgendum, aut cochlear. dui1P. ιι expasio Potus velo ur. a 3ua hordis, aut aha de Eata: sed in stata, qtiando est scopus infiimmatione in d gere e , cibus debet qui de praeberi exiguus; sed tam ea poteritis p a. ientibus praebere viarum:piaecipue autem in inflammatione partiss bba. Et ratio est, quia vinum is valde dure reum, maxime album, & risinime dulce aut cratium. Et cum hoc tem p re Galen. proponat diure1ισι quaesunt cabra H ad tertiumradum, mul. O
C Ed si in fi imm1tio videatur in atDeessiam abire, omitenda sunt Egerintia exteriora, o - mittendum est vicum, relinquenda omniaflurgantia, omnιr rure τι ea, sed libe talltcr n lite dissim. Na ex copiose somto sibo. calor naturalia augetur 5 faciliu frauu w mutatur. Adiuuanda tamen usi suppuratio extrinsecus imposito emplastro de meliloto cum additione but rarecentis,&-κ Pa D. Intrinsecus aut Cm summo inane P abuti dumethegulam pingue, culincoxciit ma ἰυa. aisbaa,flassia, cari a. Et ubi ct sis puratro, dinum pedus eli abscessis, si exterius appareat, ρι lotomo, a ruptorio, si non appareat, saltem compressione, a rationeae motronem. p rtas: ubi di l. rumpatur abscessus, videndum est, quo natura tendar. Nam Per istum expurganda Iotuises samra, ad quem natura inclinat. Vidi abluando abscessum iecoris,m quo transenisa s mare. νιa adventriculam, ut is patiens υσι- ῶetb xx pinum reuerit. Ad uuandus ergo est vomti Q. Si ad inisi a prorepat, utendum cI er bin,aqua Nevittitiana, aut astis mericamentis minros commis. Ab et niam deinde ast ulcus aqua Lydet, a scrocor no . aut aqua ahqua
292쪽
et o Hercut Saxon. Praelectionum
seu uenato. NNterramvarias fluxionum differentias,nulla est,quae maiorem Medico aut
ignominiam, aut dumtaumam Mititatem, com parare possit, quam fluxus -- uraratus. Ignominiam quidem, uiasicommunιter tractetur, emnes ex inopinat moriuntur. Dignitatem&laCrurn debitio modo curetur. Non est aute fluxus
venenat stetie autforma distinctus a reliquis iam propositis, sed cos tantum & nine. Caussa, quia est venefica: More, quia malignus est. Idcirco licebitvobis assirmare, Lucan hunc veneficis escuiusura gener u ers esei. Potest esse Lienteria. Diarrbaa,DUenuria, qualem nunc in Ungariae vagat i a udio,& Fluxus h pariem,& in genere & in specie. H inc GaI. .aph.2ν. or tib.GaIra bile e a, menrionem faciens illius fluxus, qui vagabatur in pestilentia sui temporis, inquit exerement uisse vestiua eatras, tandemsntura, ct U.ins. 9M FRcum scribi inuxum eo quatiuum e roprium sitimium, per eoAsuasmam intelligit coin quationem humorum, chorum, cernuopinguedinu, cuius etiam meminit Lia compterloc. . Cos.deca Z Z a.drs.deloc. Usy.
IIc igitur humor &ssunt habet pro proxima c-- maloscam quiauare euproprietarem uni toti e pori,auι issiparti λι-ca, unde in pit Ideo potest hic flux'vel aratocorpore,vela iecore, vel bene, ventriculo, auri cerebro, vel ab intemnu,prout malae carie proprietaι huicvel illi parti aduersetur. Haec vero proprietas interdum aprauis succis intra corpus generatur, interdum ex mssu venenato inducitur, quando Grenudiis deleteriti assumtu, vel expew
Ogno itur facile: at ex his potissimum. Breu admodum utres omnes deruit, eadita is Veientia,excrementa qua ε unisunt valdefruda, atria o mordacia cum dolore se labora excretas gestum extrema, taetrat eouineus fiunt interdum rarae,ianguidi, inaequaleso pervenu ramo necaussalapuasio,ipoth m a flant patientes admotam, Me imbeciaes,vigris, o interdum viti nus.
'Erniciosissimus est hic fluor, virimu necis . aut .die,aut adsummum r . Igitur, ut clixi sumina opus est diligentia.
N curatione igitur duo sitne Graiaa: i. eo omnia quae ad fluxum spectant ab omni ve-- neno separatum. 2. venim am ipsum respiciendum. Quid agendum sit pro curandis alui fluoribus abfit; veneno, lupra dictum est abunde. Sed ad expugnandam hanc luem veneficam,duobus solum est opus auxiliis. Auruentibus in cutem se inierantibus. Nil his est praestantius: Hunis, quia fit decens reuulso ab intro ad extra. Secundo, quia attrali tur enenum in partem ignobdem in cutem scit.Idcirco nullam aliam proposuit curando. Ium venenorum rationem Gal. ob. de arceon'. Is. os.sin L quam per attrahentia de alterantia. Sed licet quis: Si influxibus orandis adsentscopi desumti materra a tan s o affectioni uabsis veneno: praeterea vero habem- ex atia partesicopos a veneno defiumros euinam pri. Fmo incumbendumst opus est hac in re contemplari modum & morem fluoris. Nam ii vidcatur fluoresse elocis motus, id quod docebit constitutio, &praeterea sit valde malignus, statim pugnandum est contra venenum: Si fuerit chronicus3c minus malignus. tuue aliquas inducias. primo communibus scopis satisfaciendum. Demus igitCir Buoi eiu cilcacutum, de mali moris, statim Veuiendum ad attrahentia & alcerau Ia.
293쪽
ut docet Gatare.cit .vel attrahunt atota substantia,vel caliditate: Pro . praetate lubstantiς attrahunt omnia venenata Ita tamen corrigantur,ut sint apta quidem ad attrahendum,non tamen ad corrumpendum corpus: Vnde dicit Gai s. pl. 1 f. haec debere esse media inter venenum de corpus. Applicetve igitur haec attrahentia proprietate substantiae εc caliditare. Inter quae primum locum habent Vesicantra. Scio statim aliquem dicturum: Fluxampus esse eoiquatravum, acrem,calidam,quare non Mere uti,gnest re nredio. Sed cauisal qius colli quationis inquirenda, de caloris. Nam venenum ipsum praeter occultam qualitatem, & proprietatem, habet etiam vim calefaciendi,coli, quandi, putrefaciendi, ut si venenum non itatim educatur, frustra omnia adhibeantur Igitur etiam in fluore calido re colli quatiuo modo sit cu veneno, licet uti Visitanti .sinapisini
balneis aq. cauda, cui incoquatur malua, H Au.abhea,camomelum,anethum,met situs. Rar faciunt caim cutem, humectant corpus, & a profundis partibus ad cxtimas ducunt. De. bilio tibus,qui non sustinent bal meum, fianr frictiones nunctiones ex otiis calor cis,ean. omes. Inungantur etiam extremae partes, & Cor & Perinoerim oleo alexi pharmaco,utes illud de Scor οπ.t Marthio Curavita ut uag.Ducis Hetrum . Velia lauius defectu accipiatur Therma aut si iuriarium, de dissoluantur cum portione aquae vitae N illi natur locus in Carpos lupra clauiculas in regione cordiso petanoe. Si robustus sit aeger, non displicet sudorem aliquo modo excitare, aut vesici S aqua calida plenis, - cui incoquatur usirium Eordiu Icalamem .dictamnus, iuri er-IFlutat romarinuti cambo. milum, aneth. semetitit.alragetasmoiuvescaluia vesrelaxantia. H qc pariun calore attrahunt,
partim proprietate substantiae. Non displicent alia attrahentia: CucurbiIuia scit . vel secarisiecta vel non. sed in variis partibus assi xi . brachiis, lumbis. natibus, coxis, di cruribus: non autem scaputis, ne in thoracem matcria ducatur. Alcerantia vero sunt pariter vel occulta proprietate donata vel manifesta. Inter alterantium occultas proprietates quaedam sunt, quae adhaerent subiecto ca. Iido aliae vcro frigido. Hac in parte opus erit iudicio Medici, ut materiam fluetem causis Lasq;5c morbos coh templetur. Nam si omnia ad calidum conspitent, id quod in venenatis fluors maiori ex parte obseruabitis agendum alexi pharmacis refragerantibus,vesunt eornonicorni,cerui margaritvrapaxata,M Armen Terra Lemnia aut Silesiaca,quae prς-D beri pollunt cum luccoon sum aut curs, aut aramistrum aut granatorum, aut rhibes: Sed
notandum,quod in fluxu venenato inagua debet esse quant iras remediorum, de saepius
repetita .v. g. Detur summo mane ante cibum aut Si . terr.Lemn. aut margar.prapar.aut cor
nu cerni. Succi vero dentur Sith. 6c vj. & quando sitiunt aegri, simul cum succis detur aqua proportionata veloxatiae Ieloxtlapath.ve .nchi, vel qua mea cord aus. Et bis quouis die his v. tendum. Nam periculum est in mora, ideoq; quam primum fortibus oc repeticis reme diis agendum. Nil prςstantius erit aqua mea cordiali.
Postulat hic locus,vi de inretita loquamur. Cum enim fiat icterus magna ex parte ab obstructionibus & duris tumoribus: duri aurem tumores dc obstructiones relinqui. tur aliquando pollinflammationem: rationi consonum est post serinonem de inflamamationibus,quae digerunturi vel suppurantu descirrhis verba facere, quae interdum in flammationi succedunt. Occasione autem Iactura tractabimus etiam de flanti iecorari
Vocatur huc affectus Merula vel merin, Morbin re inves sequa . Et nil aliud est, quam prauas tollas corpora color. Per colorem triplicem intelligo, fia. uia in nigrum dc viridem, modo licet proprie sumta Ieteritia sit mutatio coloris inflauu, ut docet Gai a.deue. ago.ut ideo gurginosa emo etiam dicatur, nihilominus improprialetetitia dc nigrum, ec viridem habet colorem. Nomine aurem totius corporis intelligo
uniuersam cutem dc oculo tu mumbrana . adn. ita N: Cornea, ut 3pter villosium Corneae
F colorem patientes putent omnia externa obiecta esse ἰllius colo. is, que obtinet cornea.
T Ocus praecipue assectus sunt meatus vesicastina: Dico meatus in plurali numero pro-- pter Fallopium, qui putauit unicum tale vesicae sellae meatum, contra quam sentiant alii anatomici. ollenderit Andreas Laur. t. controuersuntro. ys. Qui omnes duplicena
294쪽
171 Hercul. Saxon. Praelectionum
statuunt ductum. Vnum per quem bilis ingreditur vesicam felleam. altetu per quem e. Apreditur,dc ad duodenum transmittitur.
CAussa a Tectionis est triplex: aut nimia bilis quantitas,quae tota in vesica fellea recipi non potest, ut est impedimentum viarum, quς recipiunt vel deponunt bilem ad intestina,aut est r , bur facultatas expultricis. Augetur mis vltra modum vel excisus interna,vel ex causia externis Exinterna calore ingenti Hepaiis siue cum febre,siue citra febrem: magna i menex parte est cum febre,& ea quidem valida. Externa caussa sunt Me iraments,aut morsus umenari. Medicamenta quidem duplicem Aob causiam bilem augent,vel quia cum sint calida,iecur calefaciunt, vel quia cum habeat vim expurgandi bilem,non pollunt illam expurgare, i quo casu,ut docet Gal.IMUI ILmedicamentu in transmutatur in bilem. Mursis venenatus idipsum facit,quando venenum sit calidum,ut morsus viperae,quefacere Icteri tiam d ocet Gat.1.de loc.a . . Impedimentum viarum vel fit ex obstructione vel ex compressione, vel absidentia, vel conniventia vel ex adstrictione. Et obbactis fit aerassis, lentis,ic pituitosis humoribus: quandoque a calculis,quos plenunq; inuentos esse iis vescasellea ictericorum, docuit multorum i et ei icorum sectio&huiu, meminit Antonius Beniuen de admirand.c.3. Carl. Eheig. Bb .e V.Cardaxus Ide Ciariet. Interdum fit l, obstructio a vermibus, qui possunt ex intestinis in ipsum porum felleum te insinuare. nitus etiam interdum distendens intestina mearum occludit. Compresso fit a tumori. bus,liue sint inflammationes, siue tumores duri .Et de inflammationibus satis ditauest.
Utriores autem duri,quisci rhi vocantur,aut sunt Exquisiti aut Spuri .Exquisiti luidem sine sensu ρur' vero cum aliquo sensu& dolore. Fiunt omnes ex una ex tribus caullis simplicibus,vel ex his complicatiCimplices causse suntexsiccatio,impotio, Meiatio:sed congelatio in internis partibus locum non ha- DHet. In iecore locum habent Impletis de Exsecratio. Impluis sola in scirrhis qui fiunt vel exti imore pituitoso, crasso,viscido, & lento, aut ex melancholico, vel ex his Committis. Suram lola locum non habet, sed mista cum impletione. Fiunt autem scirihi ex siccitate& impletione post inflammationes, siue admota sint medicamcnta nimium digerentia calida sicca, aut nimium adstr:ctoria, quae partes
tenuiores exprimunt, rolinquuntq; partes crassas.
G iseis dentia in poris felleis,cum atrophiam patimitur, sicut fit canni uentra, si praecesse iar, t ulcus. Partes enim ulceratae dum scipsas tangunt,coalescere consueuerunt. Deni
que prato sit vel ab assumtis vel admotis frigidis & stiplicis, ut sunt messi brba, ei. Eromagranata, cratia id genus. Fit etiam Uste. una obrobursacultatisexpultrisis, transmittentis bilem a profundis ad extimas parteS.
s. V L. De impropriis icterispeciebus.
EX lais, quae proprie dicta sunt de flava Icteritia,potest colligi Caussa, & Locus affectus
nigri de viridis teteri. Cost a. Fit enim niger ex melancholia: Viridis autem ex viridi humore, qui dupliciter generatur, vel ex mistione bilis flauae cum melancholia, vel ex adustione bilis flauae. Locus aspectu, in Ietero nigro aut est Lien, qui non recipit melancholiam, vel ad ven triculum non trant mittit, aut est iecoris calor exustus, vel Obstructio partissim et & me senterit,per quas partes melancholla ad lienem non transalittitur.
295쪽
A ICtetitia est notissima. Nec minus facile est species distinguere ex colore , o, nigro st
Distinguendae sunt Causa de loci affeti.
Si igitur fiat Icterus ex nimia iecoris tandi ate, cognoscitur,quia non modo cuti dcvrina bile inficiuntur, sed etiam intestina di Ventriculus bilioso abundant lucco id quod in Obstructione. Compressionere aliis caussis impedientibus non contingit: in quibus alui excrementa cinerea vel albicantia semper sunt. Propterea ranina vocantur, quod aemulentur stercus canis comedentis ossa. Accedit,quod in Ieteri tia ex nimia iecorisca: i ditate, adest fibra maxin ε, insignu tuanerentia, nausea, o amaritudo, vomuin o bHosa de tibiio. B In impedimento facto propter obsim arti aut nulla est febris,aut non vehemens. Nam humores obstruentes sunt magna ex parte crassi lc frigidi,qui non facile putrescui. Vnde dicebat Gal. δ. dem er Le 6. materias obstruentes iecur in calidis citius quidem, initigidis serius putrescere. Cognoscitur etiam obstructio, quia paulatim fit ieierus, Ac sensim augetur de non est insignis grauitatis sensus, ne dolor: Per quas conditiones partim desinguitura flatii distendente, Natumoribus comprimentibus. Nam 1 clerus exsatu fit subito, de lubito etiam rccedit. Distmguitur autem obstructio a tumoribιώ, quia i mrar habet sensum grauitatis. De lignis inflamaiationis nil ut dico. Iam superius de iis dictum
o Igna se irrhi prae er pondus sint hare. Sisi rerit in gibba, adest tussis sicca,dissicilis si ira
tio. dissicilis deci bitus in larus oppositum, iuguh contractio, de nisi hydrops accesserit accedit aurem resera per ad in anumpacidi. tumor rotundu , circumscriptus, durus reni ruri vel Cum, vel fine tentu prout exquisitusvel sputius fierit. In parte ina cognoscitur ex fluxu chyloso. de quo iupra. μιν cινrhι iaci colligitur ex tempe amento, habitu corporis, aetate,sexu, vita ante aeta, vel excrementis per aluuin&per urinas eductis. Sed maximum erit sciri hiaugmentum diuturnus L erub cuin Cachem de Hyaerope.
f. IX. Signa adstrictionis s reliquarum caussarum.
AD strichonem facile cognoscetis, si patientes in Ictetitiam incurrerint post vlum
ad Singentium. Suhsidentia cognoscitur ex seraphia, a Flu viceris naeed ris. Denique cognoscetur icterit a ex riserestiaratis expatiricis facta, si habuerit conditione: expulsionis clitica .H is cond tiones expressisse videt ut Hipp. .aph G. vlai ait icteritiam in . meo. vel nω lj fictam tautarem esse nis dextrum hypochondrium durum s t. unde in . . . aut Idiretium an inprimam malam F. Haec Hipp. sententia sic absolute prolata vcr.taten non videtur habere, quod & ratione,&auctoritate confirmatur. Rata ne quidem: Namn tertianis febribus aliquando halis ipsa utiliter transmittitur an tertio aut quinto die, cur etiam non poterit icterus viditer fieri ante septimum ξ Igitur Averr. . . H. s.cxl-pria sententia,& Auenzoar ait: Insuis regio hias merariam Iesepemram mesturarem, videtur audire Nic. Flor cm s. r. .c... Et Brasa uol. com. D. eart.. s. imo idem Hipp. . 4elit. .s I. at , Ictericiam ante septimam cum rigore factam salutarem esse. Vt conciliet uela aeceontradictio nil melius facere potest quam haec additio gotis scilicet facta ab Hi p. let. m. Nam ubiacteritia fit cum rigo te, es argumentum bilis non admodum crassae, ne alteri humori commistae sed syncerae tenui , ,& velociter motae. Dicebat enim Gal. a des v. ea . s. R/ρον fleri ex rati Hotinum o - Διιιεν mora. Cum ergo talis fuerat, potest mora hum solvere,q aia potest esse concocta ante septimum. Sed quoniam communiter bilis illa, quae facit icteritiam, sole teste crusta, ut propter crassiae rei non possit extra curant pelli, ut demit Gaianus . de loca . in sine, Λ quatenus crassuscula non potest concoqui ante septimum, ideo non est utilis: sed illa, quae rigorem facit, tanquam tenuior, utilitertianumttitur.
296쪽
6. X. Signa locorum assectorum. A
I ei assem in Isteritia sic distingituntur: Cum fuerit niger ιλrisin, si fiat vitio lienis, icteritia est magis nigra,quam si fiat vitio iecoris tantum : Item lien est tumidus vel obstructus. Si sit icterula υνιώ,distinguitur illa, quae ex feruore iecoris fit ab ea. quae sequitur affectum dc iecoris &lienis. Quia si fit exiecore tantum,aderunt signa feruorisiecoris,&inflammationis. Quando autem fit ex utroq; membro, potest esse laetitia sine febre,& in illa priore astectus est acutus: In hac secunda chronicus. Prior Icteritia est vis adeo lethalis,ut ad tum mum I . interficere possit Geta δε vero concomitatur interdum toto vitie tempote,ut etiam in abilis illa est quae fit ex scirrho consumato, quae sequitur lapidem in folliculo bilis contentum,quq producitur ex coalescenti seu carne Badnata, di ex solliculi atrophia. Quae fit critico modo ,salutaris est,etiam magnos morbos subleuat.
γ Trum aut saturarissit tantum possemmam,an etiam anteseptimum superius dictum est.' Dictum enim interdum ante septimum silutarem esse posse, dummodo yncera fu . erit bilis,non autem pi tuitae mista, Ac cum virium robore. Haec enim etiam ante Gepti mum interdum vomitu S deiectione critico modo expellitur: Igitur per modum ccisis auraginosum atactum efficere valet.
V Era enim est haec setarentia de iis omnibus affectibus, qui iudicantur per abscessus, vel per excretionem excussui iiivilem. A bscessus enim iudican t morbos longos, de ex frigidis humoribus factoi . At icteritia non debet proprie nominari intcr absiscessus.
I enim resipondeo. Bilem retiner ιώub cute. τι Gratidicritram ρ ob causaιt veI ex natura incrassioris bilis ob pituitae mistionem: Vel ex densitate cutis: Vel ex infiimitates. . tilatatis expultricis. Si igitur fiat ictei us ex materiae crassitie,vera est Hipp. oc Galuent en t a, ante leptimum malum cssu.quia materia non potest concoqui ante teptimum.Sed si ollis sit syncera, retineatui tam ἡ nob cutis densitatem, vel quia facultas non possit illam in vaporem agere, tunc fit lacriis ante septimum salutaris, quia materia potest esse c onco cta licet expultrix facultas, vel ob lui imbecillitatem,vel ob vias ini peditas,non possit illam per cutis m eatus educere. Scribit Hipp. staph. vis.1ctiricos non esse sat sentos.
S. X VL. Alia quaesto declaratur.
QVi locus maximam variis intulit ambiguitatem: Ego propria experientia id testa ii possum.me multos colica vexatos ex flatus abundantia vidisse factos in mini, de re cedente icteritia iterum laborasse colica,ita ut icteritia lanaret colicam , de haec illam idiaque unica die. Obseruaui enim in quibusdam patientibus in quibus dolores colici dura runt s.vel Ididies,icteritiam seperuenisse. Post 3.aut q. diem a colica, &per illum diem patientem fuisse leuarum, sequenti die redeuntibus doloribus, celsabat auriginosius color de sic vicissim vidi factum in eodem aegro ter aut quater. Ex quo inueni caussam sua
fallor quate dixerit HippaScris πεμ essestituosos. Nam si superueniente ictero cessabae dolor
297쪽
A doloreolicus ex flatu productu igitur des nebat satus Igitur vera Hipp.sententia Iese.
S. XVII. Curatio DerisImptomatici
Cteritiae curatio distinguenda est in duas partes: In prima de Imrom σπιι ira: In seis
V a cunda de ovico agendum est. In lympio marico tria sunt agenda : 'ino luperandi sunt morbi ex quibus fit Icterus. Secundo expurgandi humores illorum morborum caussae.Teruo educendus humor in cutem dissolus icterum faciens. Curationis exorata a caussis sumendum,in qua parrem. ineo, ne quosdam Recenistiores audiatis,inter quos est Rondelet.qui in omni Icteritia respiciunt unicum humorem biliosum, licet loquantur de curatione affectus,&caussae facientis icterum. Non plaeet hoc consilium,quia si Icterus fiat ex nimia iecoris caliditate, laudo quidem, ut omnia medicamenta unicam balem respiciant: Idipsum agendum, si icterus sequatur ici- fiammationem. Sed cum obstructio, vel sciri hus non exquisius sit in caussa icteritiae,r, ante omnia crassus ille humor purgandus,qui obsti uctionem, vel tumorem facit. Hanu esse Galeni sententiam potestis colligere ex siby.depurg.meiat faeni. & melius lib. de na-
mem rigoram hamoram ob sctione aciemium, servum ante innIa urenda nesse asergenti. midentibin,aItenuantiba ,sema aperiantur. Igitur in praesenti casu. dum materia siterais 1 tendum vomitordis, nec iis leuibus quidem. Licet enim ascendete ad florem gen te, ad succum rapkad pulverem νadicia fari, cum sumiae, de iure. Greerra etiam sint sortes, qui recipiant aut hieram velfimplicem,vel dracologuxntiris, mel.νοθι. fit decoctiones detergent S ex utraque ssol M,Centauriosemine carrami atque
alii de quibus dicendum in tractatu de Colica.E Medicamentum etiam siriphlegmagogum, sed ut supra dictum est, paulatim delen
sim, donec obst ructiones superentur. Et quod alias dixi, iterumdico, vicissim sunt praeis benda purgantia, & lenIentia. Inter illa,quae rarier Gob ruunt, omnes Scriptores laudant aquam destry ramex Potens quidem eii haec aqua, sed maximum vidi perimentum in ipso succo,
quem Ictericus quidam iam factu, hydropicus accipiebat ad gub. singulo mane, o sana
tus est ab Ictetalia antiquitsima de contumacissima; cui succo si aduri lceatur Oxyme vel pi τε compositi au sit.erit Fortius. Laudatur lecundo loco puluis Ennaly terrestris, cuius meminit Gai. ιι ιπι Datur M. vel 9.in M'.qnt. aut sic ta, aut eardus , nediciti, aut mentastra aut ebeurimc quain aliqui ceteris praestantiorem putant. Hollerius ait,semaxι-F mum vidissere' rimuntum inpalaera lumbruor.ιerrest. ius Iupra memini. Daturci iam M.
298쪽
et si Hercul. Saxon. Praelectionum
Versabar in curanda Ictetitia ex Oblti uctione, At hactenus dictum de auxiliis pha maceu a cistam purgantibus,quam aperientibus internis. Nunc pauca quaedam sepe sunt de externis: plura autem de phlebotomia. Quod autem ad Axterna remedia spectat, ea conueniunt. quorum facta est mentio defluxu hepatico, siue sint menta seu eat plastra, seu olea, seu eerata.
3. VIII. Desanguinis misitone in Ictero ex obstructione. B
Vodpettinet ad sangums mulionem,licet videam hoc tempore in omni Ictero ve- sectioncm pi Obari, hoc tamen P qceptum nunquam inuenio aGaleno relictum fuisse. Liber enim de Ictero Gal. inlcris ius,in quo venae sectio probatur, spurius est, nCGabbi squod eram pro curando ictero phlebotomiae meminit, sed puigationis tantum, ut patet pi mode natur. Iacult.c.M.or tib depurg.medusacult. Accedit,quod cum idem Gal. 4. de tum vatis. .generalia dedurit praecepta,in cacochymia sanguinem non esse mitteri dum .Ictetus sane insignem videtur prae se serre cacochymiam. Adde, quod si laterus fiat vel ex obstructioite cralsorum en torum, ac viscidorum humo um,vela scirrho comprimente vela coalesccntia, conniventia, aut lapide in vesica fellea contento, nunquam phlebotomia curabitur. Cscio obsti uctiones.quae ex sanguinis copia fiunt, phlebotomia superari: Sed obstructio crassorum humorum nunquam secta vena curari potest. Ad hanc respiciens Gal.a.meth I .diruit, Venae sectionem nec putredinem, nec obstructionem Gnare. Cum igitur ita res sit, non sunt vulgares medici inratandi, ut quibuscunq; ictericis statim phlebotomia administretur: sed diligent cr morbus,& caussa comem planda. Caussi quidem: Nam si multu, dc crassus s.nguis abundct,qui vel obstructionein augerc,potest. vel calidam iecoris intemperiem aut inflammationem facere, vel augere, fiatim aperietur venaiemel bisve.Si vires non sustineant sicctionem vetiae maioris,apcitatur saluatella, vel hae. morrhoides.Quod vero ad se Iumspectat, si sit calida iecoris intemperies inflammationis initium, hanc etiam ob caullani statim aperiatur vena. DAt si non adsit plenitudo nec lcguima nec 'uria di morbus ipse sit vel obstructio ex crassis humo ii us vela sciri ho com siri vcl Coaci aut Contuemia, alit laso, abiri nC- dum a venae sect One. Non improb hac in parte quorundam consilium qui in obstius tot e crasso tum humorum laudant phlebotomiam, ubi iam lenti, o crassi humores attenuati,&deterii fuerint. Igitur potius in morbi progressu, quam in principio. Quod si Icteius factus si ex remeddis,aut alimentuta tractoriys, de purgatio & phlebotomia ei it sirpe in aa. Aperiuntia tum suspecta. Tota curatio, uno verbo, consistit in pin-
X TIdetur haec curandi ratio valde contraria ei se ipsi teteritiae,quae maxima ex parte et tV tenuantibus,de incidentibus indiget. Pinguia vero & dulcia potius incrassant de
ESt tamen hoc Galeni consilium a. sen. Et rationi consionum est. N m quae adstricta sunt astigidis, siccis,lestiplicis, dilatant
;,dilatantur Calidi, humidis, atq; emplasticis, qualia sunt dulcia dc pinguia. Igitur in hoc casu nihil aliud agendum,quam pretbere summo mane aut ius pingue,aut cum butyro,in quo malualc althaea coquantur, addita modica spica pro conseruando iecoris calore,& portione lacchari. Ad proportionem GH omnes respondeant..u ,d si facta sit Ioteritia ex cinniuentia, ob siccitatem caliditati coniunctam .e de Gai.IM.tit.utendum frigidis&humidis.qualia proposita sunt pro intemperie calida licca iecoris erum caprau.tum emul m. igidorum ac Uimnum o c. . Quod
299쪽
Α Quod si adsit suspicio ι Mex carne adnata, insanabilis putatur assectus: si tamen recens fuerit, interdit superatur frequetivssi succi dimonu, addito puluere cor cerui. Si fuerit Lapis in vesiea fellea ,est etiam insanabilis: In Iapide tamen nil oberit, ex . periri aliquas ex illis aquis,aut succis,vel aliis medi camentis,quae putantur lapidem stan .gere possie. Si enim frangunt lapidem renum, etiam vesicae felleae calculum instingent. Quod si calida iecorti intemperies fuerit Ieteritiae caussa,laaec erit alteranda, visura di- Sum 68,lauecum,siue citra inflammationem. Hoc tantum moneo,non esse accipiendum illorum consilium, qui ex retioribus remediis actu frigidis N adstrictoriis 'iunt ut supra iecur Nam impediunt transitum bilis a iecore ad totum corpus, sic t crysipelaceum aD sectum pro intemperie cxcitabunt. Quod si bilis augeatur propter qMBatmi venenatam. siue morsu inflictum sit veneanum,siue intrinsecus assumtum, curandi ratiota alexipharmacis posita est: Ita tamen, ut si allumlum fuerit venenum. vomitu statim deliciatur multo oleo exhibito, vel communi,vel amygaeduis adjutio. velx. Deinde statim praebeatis thisiacam,&alias antidotos. Nam de Gai. s.deisc.U. .leruum Imperatoris curauit ustericum propter viperae morsum exhibita Theriaca. Consulo autem, ut temper tur medicamentum conterua rosariam, vel mutirum, aut superbibatu inrum caprinum,uel aquasi Patiti rigida. Quidam laudant ad stionem succorum adstringentium cum Neriaca, aut succumgranat. vesberberis, vel νhibes. Sed haec adstiti totia non laudantur Prohibent enim,quo minus alexipharma-C cum in totum corpus distribuatur. Superatis igitur iecoris morbis, tunc accedendum ad vitiatum cutis colorem sirpera.dum,quod fit medicamento aut chri Mo,aut exter tim-6ssensibiliter&insensibiliter vacuantibus. Quod spectat ad remedium in su. modo vires consten potest eligi valiaeum. Sic erum dicebat GA Iib.depurg.me facult. σι. denar. .II. Superatis morbis Ieco vis, unico remedio Icteritiam sanari pos Ie. Igitur aut detis hoc medicamentum: hi e . desce. ros. Si ij. Diacathol. D. t M.fbou. Aut si potionem maliti
Ex TERIOR A auxilia quae sentibiliter vacuant,sunt aut curbitula, Corniculi sanitata,aut uiatoris, siue humida,sue sicca. Laudo tamenta umida, maxime balnea de tersem. Ιm mergatur corpus in balneum alteratum lupinis,hordeosurfuribus apatho,eruo, --π.amaris,malua.chamomelo, anetho, dc ex his confricctur cutis Laxant enim poros,detergunt,fic Cutim mundificant. Idem faciunt intensibiluer frictiones asperae, inunctiones ex oleo ammnel anethino,
admistosia modi o. Et pro capite & oculis conueniunt masticinae sectio venasub lingua, a cim lotiones ex aqua oraueto,in quibus praedicta iam ebullierint. Putant ιιρω, luperari teterum lota inspectione Rcgiae cauis es haradria citcta. Alii etiam referunt te vidisse unica die sanatam inerutam apposito iecori eo pisce vivo,quem
omnes fere nationes Tinctam vocant.
TNter Isteritiam& Hydropem medius est quidam affectus, quem Graeci cichextinvo
A cant, Latini malum corpor u halatum, cuius caullas Zc curationem iam non propono, quia coincidunt cum Hydropis curatione d caussis. Nil enim aliud est Cathexia,qL D Hydro-pta mirium. Et propterea, quatenus cst initium Hydropis est tumor quando fotius corporis, se minor,quam In nuarca. Interdum eli tumor pedum, di facieI tantum, ut in A scite de Tympanuide inchoantibus. Habet tam En Cach exta praeter tumorem etiam vitiatum cutis colore diuersum P diuersitate Icheritiae. Datu . cum colore albo, cuius m caminit Gal. I.de atimsae. S. Datur Et Cachexiacu coloic flauo,viridi,tiuido, Z nigro,ut docu:mus
300쪽
inneap. deIOZero. Sed praeter colorem & tumorem habet Cach exta alios quoq; at sectuscua Ataneos,do externos, ut impetigine, antiqvasabia, Mia Pheterinisa,praecipue in crurib.aurora si se veno varicosas gingiuas c rruptas mases olentes, or corruptumsanguinem, θι orem resiactantes et ideo cachexia cum liui o ae nigro colore,& praedictis affectibus omnino illum imitetur affectum,quem Balduin .Ronscius,&Ioan.Geli.&Salomon Albertus descrip serunt sub nomine Scorbuti, quem referunt ad magnos Hippocratis Llenes,de quibus meminit a. de morbis.
CAussae, ut dixi , cuiuQunq; cachexiae sunt communes Icteritiae de Hydropi. Igitur cum de Icteritia fatis dictum sit, ad Hydropem descendamus.
1. III. De Hydrope astite exquisito.
T TYdrops aut Proprie aut Improprie sumitur. Proprie est tumor ventris inserioris exa alium ore seroso genitus ob iecoris refrigerationem. Dixi hanc esse propriam hydropem, cum hydrops ab aqua denominationem sumat. Igitur ille tantum erit hybrops proprius,in quo colligitur aqua; ad tympanitidis differentiam, in qua colligitur flatus
anasarcae, in qua totum corpus intumescit ex pituita. Colligitur id ex Gal. lib. de arr. bi Le.M .ct .apb. II quia tympanitidem ait,ob tumoris similitudinem, quam cum Astite habet, vocari hydrotem,cum tamen proprius hydrops sit aquae collectio. Ceterum dicta definitio non modo explicat praecipuum hydropem,sed etiam praecipuu, qui has tres praecipuas conditiones continet. Prima vi materia tumorcm faciens sit simplex aqua. a. ut locus,in quo continetur,sit inane spatium illud inter intestina, & peri tonaeum. 3. ut haec aqua generetur in Iecore vel primario vel secundario refrigerato. Si igitur detur Hydrops aliam materiam continens, vel sit in alio loco, vel sine refrigeratione Iecoris fiat, erit improprius de spurius. Refrigeratio autem iecoris cum vel primario, vel secundario sat,si fiat primario, 4. modis contingit,i .vel a frigore positiuo,siue sit aquae potus, aut nia uis,usius olerum&fructuum frigidorum, frequens usus optatorum remediorum, siue frigiditas extrinsecus accesserit ex aqua, aere,aut nive, aut fiment rigido iecori adhibito. a. vel x suffoeatione: hanc hydropis speciem significauit nipp.quando σ.aph. D. scripsit Diu- turnas curanti haemorrhoi re, nisi una quapra erueturpericulum aqua intercutem vehabes impendet. Meminit Gal. partimi neodem com. parti in a.denat. fac. s. ubi docet, exse pressis haemorahoidibus ae mensib uscato calore hydrose ubsilui. 3. vel refrigerato calore propter alterius caloris praeuentiain natiuam humidi tatem absumentis, sicut inflammatione Iecoris, in ardentissimis& malignis febribus contingit. Huius meminit Hipp.aera g. ir. cys.&Gal. in commenso. Ibi enim fit sermo hydropicorum ex morbo acuto,&iecoris in- flammatione. . vel fit ex refrigeratione, quando post immodicas multas vacuationes vel sanguinis,vel alterius generis Gal. 2. denat fac.I. Hipp. . . in s .Epid. II. dum ait hos anguinis excretiones aquam sub cutem succedere. Fiunt haec omnia Iefrigerato iecore pri- .ari . ESecundario vero refrigeratur, cum aut pulmones refrigerati sunt,&hydropem patiuntur. Datur enim hydrops pulmonis,ut dictum e f. I nduci tur etiam frigiditas refrigerato ventriculo,intestinis, meseliterio,&liene. Unde lien refrigeratus &scirrhosiis, etiamsi propria ratione citra iecoris vitium non faciat hydropem, ut docer GaI. . depraefatextui .e.'. Tamen communicata Iecori affectione succedit hydrops ipsi lienis scirilio.
Si quis quaerat modum,quo colligitur haec aqua breuiter dico: Dibis elegitima coL Fligitu retra sudationem. Quado enim serosa humiditas copiosa in iecoro genita peruenit ad gibbam iecoris,antequam ingrediatur emulgentem, vaporis modo translii dat xtra iecoris membranam,sici in abdomen secedit.