Genesis microcosmi, seu, De generatione foetus in utero dissertatio. Accesserunt Curæ secundæ de generatione & nutritione. Autore Antonio Deusingio ..

81쪽

6a DE GENERATIONE 2. Pili equidem ac Theologiciu adeoq; verissime dictum; at certe minus Philosophice: Absoluth principalem rerum

omnium causam Deum ter Opi. MaX.

quilibet Christianus merito agnoscit; at idem qua Ρhilosophus, naturalem causam principalem , providentiae divinae subordinatam, jure merito investigat, ne

que Deus Conditor & Gubernator re rum omnium, qui agit omnia ira omnibus, qui ipsemet immediatione virtutis &suppositi, ad quascunque rerum quarumViSOperationes , quoad operationum substantiam, sui loquuntur,) seu qua Operationes sunt, concurrit; idem tamen in natura rerum naturales causas, easque in hoc genere tum principales , tum instrumentales , constituit . quibus formalis operationum ratio attribuenda sit. Rectesque adeo distatasPnetim.pari I. c. . comm .ud Reg. 7 Deus, inquit, indidit viser natu rates creaturis, per quas producere psi isua esse , ut stri vim urendi, animali vim I

nerandi, id est prolificum semen producendi ita ut non rem senserini or locutisne idam. Philosophi, qui dixerunt, neque δε-

έem lucere, neque ignem calefacere, neque an

mulgenerare , sed Demn insis lucere, in igne calefacere . υς. Confer. quae de hac re prolixE

82쪽

prolixh disseruimus in Exeges Apologetica,

3. Sed quid, quaeso, causae est, cur ita scrupulos h naturae limites, transiliat Clarissi. Ham, ac Deum ipsum rua νδε

adesse velit, in animalium quorumviS ge- neratione, tanquam causam unicam principalem , quae causis naturalibus non nisi ut instrumentis utatur' Nimirum, hanc

statuit θ. I9ad principalis Effcientis inseparabilem conditionem esse, ut nempe in animalis fabrica artificio utatur, o providentia , sapientia item, bonitate, bintellectu, ratiomalis animae nostrae captum longe supera

tibvr : Utpote in quo sit futuri operis ratio, quodque in destinatum finem agat, disponat , perficiat omnia; &c. Sed si haec ita rigide accipienda sunt, nulla sand in rebus co ditis dabitur causa principalis, nisi ubi

mens vel angelica vel humana sit conjuncta : Et, quando araneae retia nectunt , aviculae nidos exstruunt, ovis incubant, eaque tuentur, apes & formicae habit cula parant, dc alimoniam in futuros Ila ,sus recondunt; Deus solus harum op rationum principalis causa dicendus erit, qui retia nectat, nidos exstruat, ovis incubet, habitacula paret, & alimoniam recondat; instrumentis autem ad has mPerationes utatur aranea, aviculis , api

83쪽

M DE GENERATIONEbus , & formicis; quin imb cum hos vel

asinus incedit, ac gramine vescitur, DeuS forte per bovem vel asilium incedere, Scgramine vesci, credendus erit. q. Consultius ergo statuimus , esse in rebus naturalibus ipsis, id quod ei icientis Oufa principalis rationem habeat, quamvis illius agendi facultas universa 1. Deo pendeat, tum quoad osse, tum quoad operari; sic vero a Deo eandem constit tam esse, ut determinato modo agat, non secus ac si per intellectum ac providentiam impelleretur. In horologio sane artificiosissime constructo , & ad ordinatissimum motum composito, nemo arti

ficem, qui forte dudum obiit, ) efiicientem motus causam principalem dixerit, qua j am actu moveatur , ideo quod horologium intellectu destituatur , quo singulae particulae sic ordinate impellantur: Ita naturalis aliqua causa efficiem generationis, 1 Deo in rerum natura constituta est; quae secundum ideam in intellectu

divino existentem, materiae motum instituat, ac functionem naturalem CXequatur: Dum interim Deus ipse super naturali ratione omnia agit in omnibus. Sed quomodo in se habeat plenius patebit in progressu. . hs Supposito itaque Deo conditore aC

84쪽

F OEΤus . IN U T E R o. 6ς gubernatore rerum omnium, siciente causa omnis generationis primaria & pri cipali , sed supra ordinem dc gradus N

turae universiae eminente; in rerum Daturalium serie propior generationiis causa efficiens , eaque in suo genere itidem principalis, non instrumentalis, investiga da est. Marem equid em causam efficientem F imariam in generatione plerique profi- Tentur , sive quod conferat animam , uν uisum fuit Aristoteli, sive quod saltem foecunditatem, quacunque ratione, Conin 'Ceptui seu materiae asterat. Sanli in iis

quidem, ubi sexus distinctio non est, veluti & in plantis) id merito causae e

ficientis primarii rationem habere con-- cedimus, quod semen foecundum produxit; ubi vero sexus discrimen datur, cum scemina ipsi universiam conceptum proferat, sola foecunditate carentem, se, rem mas & femina simul, pro una causa efficientenimaria generationis haberi comis mode possunt: Quinimo femina ipsa causa generationis efficiens recte statuitur ab Harν. Exerc.'I. non quidem absolute dc per se , ut ait, sed ex mandato quasi boi maris presima reddita, Veruntamen haec generatio longli diversa est ab ea, quam impraesentiarum quaerimus, ubi quid resemine corpus organicum producat to

tam is

85쪽

ω DE GENERATIONEramque conformationem absolvat , inVC- stigamuS.

6. Est equidem generationis quidam actus, quo a simili limite potentia sal- rem in Producitur, seu quo 1 emen foecundum gignitur : quo respicit Sca M. Exerc.

6. s. Io. cum inquit, Gemat arbor, crimp/οducit semen , non autem genriat arbor, cum 'pullulaι e semine : sic canis non gignis, cum nascitur catellus, sed ciam semen gigniti U runtamen, cum ipsa conformatio partium, qua ex semine arboris arbor pullulat , atque re semine canis Caninum compus , omni organorum apparatu instruis

tum, resultat, similiter generationis quidam actus sit. isque potissimus, hujus essiciens causa primari a jam quaeri-'tur: Ea vero parens , qui semen foecu dum produxit, dici non porest : debet enim agens parienti conjunctum esse ; at lotigissime fetere abest is qui semen genuit, quin imo quandoque mortuu est: veluti in pullorum ex ovis productione videre est, quae vel mortuis gallinis ipsis , in fornacibus calore temperatis , infimetis , vel in sinu muliebri, peragi p test: ita Livia Impexatrix fertur OVum tamdiu gremio fovisse , donec ex eo foetus redderetur; Hodieque in AEgypto,ec alibi,in clibanis sive nypocaustis,pulli

86쪽

FOETUs IN UTERO. 6 generari traduntur: svid. Ars6. Hi

anim. c. 2. Plin. lib. IOH. N. c. sq. Scalig. Exerc. 23.ὶ Recteque Aris. 2. anim.

c- cum quod Pitur ab utrisique smare dc foemina) a tinctum jam es , Itinum gerere, gubernare θῶ eusare debet, perinde quo

bina patre e inpatus , seorsimque collocatus.7. Sed an non forth calor ambiens vel id quod sinus aut ureri rationem habet, pro essiciente causa posset admittip Resp. Adjuvantis case rat1onem omnino id habere : Atque ita Arist. passim causam a- 'nimalium producentem statuir calarem , moderatum calorem , bproportionatum caloris gradum , 'em ipsum , &α principalis au- 'Tem Causa nequaquam dici potest. Quod enim ex ovo gallinaceo, gallus; ex am. 'serino anser 3 ex anatino, anaS , eX Οvis rhombycum, bombyces, &c. prodeant, id utique in solum calorem, aut diVersos istius gradus , nequaquam referri potest, cum ab accidente discrimen essentiale non producatur 3 nec ullo caloris tempe ramento essici queat, ut ex ovo gallina Ceo V. g Vel anas, vel anser nascatur: Sumiliter a terra complectente foventeque, S a sole ealefaciente, non pendet, quoaeκ tritico , non hordeum Vel avena, EX hordeo nec avena nec triticum ; sed exqvoris semine sui generis planta etasurgat.

87쪽

68 DE GENERATIONEgat. Et si vi uteri ex semine v. g humeno, homo nascatur , uterus forte intoli ctu & providentia vel arte instructus censebitur , cumque ipsa conformario

partium sit maxime naturalis naturae peratio in generatione, natura autem sizprincipium & causa interna; alia Causa in ipso conceptu quaerenda est, quae Op rationem illam instituat. 8 Quin &, si ab utero conformatio pendeat, s veluti praeter Hameum, etiam

Fab. Pacius utero virtutem conformatri cem ascribit, teste Th. Bantil. lib. I. Enae. e. 28 in utique exteriora prius tum interiora formabuntur. At re M irerum Arsepol. 2. de gen. anim. cap.4. qui ita, ut Dem Critus , lunt exteriora primum animalis disecerni, tum interiora, quali lapideum aut limmum animal condant; non recte dicunt. AD que ibid. c. I. a ratione alienum docet, ab aliquo extrinsecus effciente viscera aliaque formari. Opinionem autem Hamaei, qua utero flectem seu ideam immaterialem vi geniturae maris impressam haerere ex istimar, secundum quam conformetur eistus , jam anth etiam, ubi de concepti ne egimus , cum ratione rejecimuS. 9. Internam ergo quandam in ipὶ conceptu Conformationis causam esse neces.se est; de quo eleganter rixis.z.gen. amim.

88쪽

po ET Us IN UTERO. 69e. 3. Ines in semine omnium, inquit, quod - facit , ut faecunda sint semina, videlicet quod C A LID U M vocatur; idque non ignis, non talis facultas aliqua es, sed S PI RIT V S, qui in semine , spumosoque corpore continetin, b N Σ Τ U RA , pce in Dir

tu es, proportione respondens elemento sellarum. Haec ip1a insita Natura , omnia certo ac determinato modo, ad praescriptam a s premo Numine normam, eXequitur: in 1trumentis vero utitur in universa opera tione sua calido primigeneo, hoc est 'ir tu insito , b calore seu motu. Io. Hanc veritatem ipsemet Hameus agnoscit, eandemque elegantissimis verbis exprimit Exerc.To. ubi, omisss inquit, ne oportet, alteγcationibus, ut facissi concedimus, diteri ocium is usium procreandis ovis seu

conceptibus, desinatum esse; ita Veiens

adaequatum, inquit, bimmediatum , in ovs ipso contineri asperimus ; ovumque non ab ut re , sed ab interno principio naturali, sibique proprio, tum generari tum augeri centemus sprincipiumque hoc a tota gallina primi m in vitellam inchoatum, primamque papulam pra- fuere , quod deinde, sceri inmatur calor, aut natura opifex ,) vitello inhaerens, ipsum ni trit, augetque, Dic. Et Exero I3. v. I.) Cese tum es, inquit , pullum ab interno in ovo primcisio e mari, &c. Itemque Exerc. II. 8c

passim

89쪽

ro DR GENERAT I o N alibi, particulam primam genita em in ovo vel conceptu, seu in pullo aut foetu, qui generatur, animam in se hahere statuit. II. De ipsa autem illa Natura, quae rebus inest, rem ait Hipp. lib. de alim.

Eruditam esse, licet recte facere non didicerit. El.6. Epid. s. . f. a. Naturam a nullo ed Ram , citraque disci nam, ea quae conveniunt ocere. Eriana autem Natura verd dicitur:

non quod ipsa per se rationis capax sit: quippe proprie loquendo, ipsa non μιum non sapiem est, sea is prorsus rationis e pers, ut Gal. ait, qui tamen ria, - μανμεγές , artem se sapientiam summam, in generationis Opere admiratur: sed dicia Tur eradita ac sapiem, qudd, ut Gal. lo

ex se ipsa Me insiturione, agit omnia quae agi necesse es, & sine ratione propria optimae rationi consentanea efficit; Cum tamen interim se illa scire ignoret, nec intelligat, secundum rationem se illa omnia dirigere. Sunt enim revera Natura rorum, quasi instrumenta ita nu supremi opificis & creatoris Dei; at interimis in suo fienere principales causae , quae si

Cundum naturalem vim, atque insti istum divinum, operan uta

12. Atque ita verissimum est , quod ipse

90쪽

ipsemet Harv. profitetur 9. I9s Quod in

nobis, inquiens , operiatio m artificialium rum es, diciturque ars Antellectius, auentia; id in naturalibus es natura, quae υτοδὶ δακν λ est , is a nemine edocta; vel potius cui nos olim rem istam mente Complexi sumus, ac verbis expressimus 'in Theatr. nat tinis. disp. T. quaes. 3- f .3O. quae impressim divinae ideae , mulacrum gerit, ac velut sapientiam quandam analogicam abi o creatore inditam, 'secundum quam, non secus aes rutione uteretur,.quδtiescunque m

lcriam apte praeparatum, re a generante Ibi

arctius chvociataminacta es, determinato quodam modo, optimaque rationi consentanes, veramr, materiam ipsam secuniam ideae sibi impresse vesigium determinando, is perquam arti Missa ratione corpus consi uendo, is ad rem tum optimumque Dem dirigendo cunctas oper Uones: ut eo sensώ- vrris um, quod Phil sophimmulli unt, omnem substantiam im- materialem intellectu esse praeditam , s nempe

analogiae concedatur locus. per naturam emim, in rebus naturalibus, elucescit an piaedam im-rinseca , quasecundum rectam rationem operatio peragitur ;veluti ars naturae quas extringecaelati inconvenienterpotes comparari. ia 3. Est autem revera Natura, quae in senaine n est, insitoque spiritu & caloreueirur , subsantia quaedam immaterialis, divina